Τι θα συμβεί με το «Χαμόγελο του Παιδιού»; Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες ώρες, μετά τη συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε ο οργανισμός στις 16/05 κατόπιν της νέας κοινής Υπουργικής Απόφασης 40494/3.5.2022 και του Νόμου 4921/2022 (Άρθρο 67) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Εκπρόσωποι του «Χαμόγελου», ανάμεσα στους οποίους και ο πρόεδρος, Κώστας Γιαννόπουλος, προειδοποίησαν «για ραγδαίες και τραγικές επιπτώσεις» από την εφαρμογή τους «τόσο για τον οργανισμό όσο και για τα 241 παιδιά που μεγαλώνουν σήμερα στα 14 σπίτια του πανελλαδικά».
«Καμία δομή δεν κλείνει αλλά και καμία δεν μένει χωρίς κανόνες» είπε η Δόμνα Μιχαηλίδου στο Maire Claire σχετικά με το νέο νομικό πλαίσιο ίδρυσης και λειτουργίας μονάδων παιδικής προστασίας – το πρώτο στην Ελλάδα. Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων επισήμανε, μεταξύ άλλων, σε δημόσια ανακοίνωσή της: «Θεσπίζοντας κανόνες στις δομές παιδικής προστασίας επιτυγχάνουμε δύο βασικούς μας στόχους. Αρχικά, μεταβαίνουμε από το απαρχαιωμένο μοντέλο προστασίας των παιδιών εντός δομών σε ένα παιδοκεντρικό μοντέλο εύρεσης της κατάλληλης για αυτά οικογένειας. Ταυτόχρονα, διασφαλίζουμε κανόνες και προδιαγραφές ώστε για όσο καιρό χρειαστεί τα παιδιά να βρίσκονται σε δομές μη-ιδρυματικές, διαφανείς και ασφαλείς».
«Χαμόγελο του Παιδιού»: «Μεθοδεύουν το κλείσιμο των Σπιτιών Ημερήσιας Φροντίδας και των Σπιτιών Μόνιμης Διαβίωσης»
Στις 16/05 το «Χαμόγελο του Παιδιού» διοργάνωσε συνέντευξη τύπου και εξέδωσε δελτίο τύπου με τίτλο «”Το Χαμόγελο του Παιδιού” δεν είναι ίδρυμα για να κλείσει». Όπως ανακοίνωσε:
«Τα ενήλικα παιδιά που μεγάλωσαν στα Σπίτια του οργανισμού “Το Χαμόγελο του Παιδιού”, έγκριτοι επιστήμονες, καθώς και ο πρόεδρος του Οργανισμού, επισημαίνουν τις ραγδαίες και τραγικές επιπτώσεις που έχουν, τόσο για τον οργανισμό όσο και τα για 241 παιδιά που σήμερα μεγαλώνουν στα 14 Σπίτια του πανελλαδικά, η νέα κοινή Υπουργική Απόφαση 40494/3.5.2022 και ο Νόμος 4921/2022 (Άρθρο 67) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
»Η εφαρμογή συγκεκριμένων άρθρων επιβάλλει αυστηρές και ανελαστικές προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των Ιδιωτικών Μη Κερδοσκοπικών Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας, καθώς και σχετικές κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, όπως είναι η ποινή φυλάκισης κατ’ ελάχιστον ενός έτους, η παύση του διοικητικού συμβουλίου και υπέρογκα πρόστιμα, χωρίς να περιλαμβάνει τους δημόσιους και εκκλησιαστικούς φορείς.
[…]
»Συγκεκριμένα άρθρα της Υπουργικής Απόφασης και του Νόμου 4921/2022 ουσιαστικά μεθοδεύουν σήμερα το κλείσιμο των Σπιτιών Ημερήσιας Φροντίδας του Οργανισμού και άμεσα των Σπιτιών Μόνιμης διαβίωσης, καθώς και άλλων χώρων ποιοτικής φιλοξενίας παιδιών στη χώρα.
«Συγκεκριμένα άρθρα της Υπουργικής Απόφασης και του Νόμου 4921/2022 ουσιαστικά μεθοδεύουν σήμερα το κλείσιμο των Σπιτιών Ημερήσιας Φροντίδας του Οργανισμού και άμεσα των Σπιτιών Μόνιμης Διαβίωσης, καθώς και άλλων χώρων ποιοτικής φιλοξενίας παιδιών στη χώρα».
»Ποιότητα που για “Το Χαμόγελο του Παιδιού” αποδεικνύεται από σειρά εθνικών και διεθνών ερευνών και εκθέσεων αλλά και από την εξέλιξη και πορεία των 1.037 παιδιών που έχουν μεγαλώσει σε αυτά.
»Η απόφαση λαμβάνεται στο βωμό της αποϊδρυματοποίησης, την οποία φυσικά υποστηρίζει πρώτο “Το Χαμόγελο του Παιδιού” έμπρακτα, αποδεδειγμένα και διαχρονικά στα 27 χρόνια δράσης του και λειτουργίας των Σπιτιών του, μέσα από πολλές έντονες ενέργειες, όπως η προώθηση υιοθεσιών και αναδοχών μέσω του κρατικού μηχανισμού, επανενώσεων παιδιών με τους βιολογικούς τους γονείς κ.λπ».
Ο Κώστας Γιαννόπουλος, πρόεδρος του οργανισμού, είπε: «“Το Χαμόγελο του Παιδιού” είναι ο μόνος οργανισμός στην Ελλάδα που είναι ενεργός 365 ημέρες τον χρόνο – 24 ώρες την ημέρα, υπηρετώντας τις υπηρεσίες πρόνοιας, τους δημόσιους φορείς, καλύπτοντας τα κενά και συχνά υποκαθιστώντας τες, καθώς είμαστε εκεί όταν κανείς άλλος δεν είναι διαθέσιμος. Τα βράδια, τις αργίες, τις γιορτές. Είμαστε εκεί στις πιο δύσκολες στιγμές. “Το Χαμόγελο του Παιδιού” είναι το σημείο αναφοράς για τους πολίτες αλλά και τους δημόσιους φορείς, πάντα με τη συνεργασία της κυβέρνησης και των αρμόδιων υπουργείων με τους οποίους έχουμε σταθερά πολύ καλή συνεργασία. Η περιουσία του “Χαμόγελου” είναι τα παιδιά του. Αυτά τα παιδιά θα πειράξετε αν εφαρμόσετε αυτές τις ρυθμίσεις που βασίζονται σε αυστηρούς αριθμούς και όχι στην ποιότητα ανατροφής και φροντίδας που χρειάζεται πραγματικά ένα παιδί.
«“Το Χαμόγελο του Παιδιού” είναι ο μόνος οργανισμός στην Ελλάδα που είναι ενεργός 365 ημέρες τον χρόνο – 24 ώρες την ημέρα, υπηρετώντας τις υπηρεσίες πρόνοιας, τους δημόσιους φορείς, καλύπτοντας τα κενά και συχνά υποκαθιστώντας τες, καθώς είμαστε εκεί, όταν κανείς άλλος δεν είναι διαθέσιμος»
»Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν πρόκειται για μια κόντρα με την κυβέρνηση, με την οποία έχουμε μία καλή συνεργασία, όπως και με τα αρμόδια υπουργεία που καθημερινά συνεργαζόμαστε. Ζητάμε από τον κ. πρωθυπουργό, επιστρέφοντας με το καλό από το ταξίδι του στις Η.Π.Α, να μας δει, και όχι μόνο να καταργηθεί αυτός ο αντισυνταγματικός νόμος, αλλά να θεσμοθετηθεί και να θωρακιστεί στην Ευρώπη και διεθνώς το “Χαμόγελο” ως κέντρο αναφοράς για κάθε παιδί που είναι σε ανάγκη ή κινδυνεύει.
»Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, καλούμε όλους εσάς που καθημερινά στηρίζετε το έργο μας, και μας βοηθάτε να χαρίσουμε χαμόγελα στα παιδιά που το έχουν ανάγκη, να στηρίξετε τη μεγάλη οικογένεια του “Χαμόγελου”, και μαζί να διαφυλάξουμε την πανελλαδική προσπάθεια αυτού του οργανισμού που σήμερα έχει καταφέρει να αναγνωριστεί διεθνώς, και πριν από 27 χρόνια δημιουργήθηκε χάρη στο όραμα του μικρού ιδρυτή του, του γιου μου Ανδρέα, ο οποίος σοφά μας προέτρεψε “Αν ενωθούμε όλοι, θα τα καταφέρουμε”».
Ενήλικα παιδιά του «Χαμόγελου» που συμμετείχαν στη συνέντευξη τύπου είπαν: «Είμαστε σήμερα εδώ να υπερασπιστούμε την οικογένειά μας. Η λέξη ιδρυματοποίηση και ίδρυμα μάς προσβάλλει σαν οντότητες και δεν ταιριάζει στα Σπίτια που μεγαλώσαμε. Τα Σπίτια του “Χαμόγελου” είναι ένα case study που θα έπρεπε να έχει μελετήσει πρώτα η κυρία υφυπουργός. Καλούμε τον κ. πρωθυπουργό, όσο και την κ. Μιχαηλίδου, να συζητήσουμε το θέμα μέσα από τη δική μας βιωμένη εμπειρία. Είμαστε φωνές και άνθρωποι της κοινωνίας, είμαστε πολίτες αυτής της χώρας με φωνή και λόγο».
«Είμαστε σήμερα εδώ να υπερασπιστούμε την οικογένειά μας. Η λέξη ιδρυματοποίηση και ίδρυμα μάς προσβάλλει σαν οντότητες και δεν ταιριάζει στα Σπίτια που μεγαλώσαμε»
Στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου ο Βασίλειος Μαρκής, επίτιμος αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, σχολίασε: «Διερωτάται κανείς διαβάζοντας τον νόμο αν οι ρυθμίσεις του έχουν συνταχθεί ή έστω έχουν οποιαδήποτε σχέση με κάποιον νομικό. Θέλω βέβαια να πω ότι τίποτα από αυτά που λέει ο νόμος δεν μπορεί να γίνει αυτομάτως. Έχω τη στέρεα πεποίθηση ότι κανένα δικαστήριο δεν μπορεί να υλοποιήσει ρυθμίσεις αυτού του επιπέδου και της επιπολαιότητας. Ψηλά το ανάστημα “Χαμόγελο”, συνεχίστε το έργο σας, συνεχίστε την προσφορά σας!».
Με τη σειρά της η Ξένη Δημητρίου, τ. Εισαγγελέας Αρείου Πάγου, είπε: «Δε γίνεται να ξεχωρίζεις τα παιδιά που ζουν στους ιδωτικούς φορείς παιδικής προστασίας με τα παιδιά των δημόσιων και εκλησιαστικών φορέων. Αν κανείς ήταν ειλικρινής με τον εαυτό του θα έπρεπε να ξεκινήσει με τις δημόσιες δομές που είναι στο χέρι του να τις αλλάξει. Και μετά αν θέλει να υποχρεώσει τις ιδιωτικές δομές να ακολουθήσουν το παράδειγμα».
Δόμνα Μιχαηλίδου: «Ούτε μια χαραμάδα σε ενδεχόμενο κακοποίησης ή παραμέλησης των παιδιών»
Από το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
«Για πρώτη φορά ορίζονται αυστηρές προδιαγραφές και σαφή κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ). Οι ΜοΠΠ ήταν οι μόνες κοινωνικές δομές οι οποίες παρέμεναν παντελώς αρρύθμιστες, χωρίς προδιαγραφές και κανόνες λειτουργίας. Μετά από δεκαετίες νομικού κενού η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου, εξέδωσε Υπουργική Απόφαση η οποία επιδιώκει δύο κύριους σκοπούς: Πρώτον, τη ρύθμιση της λειτουργίας, στελέχωσης, κτιριολογικών προδιαγραφών, ελέγχου και εν τω συνόλω παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε η φροντίδα των παιδιών εντός δομών να είναι η βέλτιστη δυνατή. Δεύτερον, η λειτουργία των δομών να είναι προσανατολισμένη στο σκοπό της εύρεσης κατάλληλης οικογένειας για κάθε παιδί που στερείται την οικογένειά του.
»”Θεσπίζοντας κανόνες στις δομές παιδικής προστασίας επιτυγχάνουμε δύο βασικούς μας στόχους. Αρχικά, μεταβαίνουμε από το απαρχαιωμένο μοντέλο προστασίας των παιδιών εντός δομών σε ένα παιδοκεντρικό μοντέλο εύρεσης της κατάλληλης για αυτά οικογένειας. Ταυτόχρονα, διασφαλίζουμε κανόνες και προδιαγραφές ώστε για όσο καιρό χρειαστεί τα παιδιά να βρίσκονται σε δομές μη-ιδρυματικές, διαφανείς και ασφαλείς. Σε δομές που διασφαλίζουν το βέλτιστο συμφέρον όλων των παιδιών. Ως Πολιτεία προσέχουμε τα παιδιά μας, τους παρέχουμε τη καλύτερη δυνατή φροντίδα και δεν αφήνουμε ούτε μια χαραμάδα σε ενδεχόμενο κακοποίησης ή παραμέλησής τους”, τόνισε η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου.
«Θεσπίζοντας κανόνες στις δομές παιδικής προστασίας επιτυγχάνουμε δύο βασικούς μας στόχους. Αρχικά, μεταβαίνουμε από το απαρχαιωμένο μοντέλο προστασίας των παιδιών εντός δομών σε ένα παιδοκεντρικό μοντέλο εύρεσης της κατάλληλης για αυτά οικογένειας. Ταυτόχρονα, διασφαλίζουμε κανόνες και προδιαγραφές ώστε για όσο καιρό χρειαστεί τα παιδιά να βρίσκονται σε δομές μη-ιδρυματικές, διαφανείς και ασφαλείς».
»Υπενθυμίζεται ότι οι προδιαγραφές ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) τέθηκαν για πρώτη φορά σε δημόσια διαβούλευση τον Φεβρουάριο του 2022 στο www.paidi.gov.gr. Στη διαβούλευση συμμετείχαν φορείς παιδικής προστασίας, όπως o Συνήγορος του Πολίτη, οι Περιφέρειες, η Unicef, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας κ.ά.
»Όλες οι απόψεις που κατατέθηκαν αξιολογήθηκαν και πολλές από αυτές υιοθετήθηκαν, ώστε να διασφαλιστεί επιτέλους η εύρυθμη λειτουργία των δομών, η βέλτιστη παροχή υπηρεσιών στα παιδιά, η σωστή στελέχωσή τους με κατάλληλο προσωπικό (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, φροντιστές κ.ά.) και φυσικά η ταχύτερη δυνατή αποϊδρυματοποίηση όλων των παιδιών.
»Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, σε όλες τις δομές προβλέπεται μεταβατική περίοδος ενός έτους, ώστε οι δομές να καταφέρουν να προσαρμοστούν στις προϋποθέσεις λειτουργίας τους.
«Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, σε όλες τις δομές προβλέπεται μεταβατική περίοδος ενός έτους, ώστε οι δομές να καταφέρουν να προσαρμοστούν στις προϋποθέσεις λειτουργίας τους».
»Παράλληλα, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ενισχύει έμπρακτα την αποϊδρυματοποίηση, μέσω της ενδυνάμωσης του θεσμού της Αναδοχής, αλλά και της θέσπισης και χρηματοδότησης νέων προγραμμάτων, όπως οι Στέγες Ημιαυτόνομης Διαβίωσης που δίνουν τη δυνατότητα σε εφήβους και ενήλικες να μεταβούν από ιδρυματικού τύπου μεγαλύτερες δομές σε μικρά διαμερίσματα εντός πόλεων για να αποβάλλουν όποιο κοινωνικό στίγμα και να προετοιμαστούν για την αυτόνομη διαβίωσή τους».
