Έμεινε στην ιστορία ως το «Revenge Dress» ή «Φόρεμα της Εκδίκησης», γιατί ήταν αυτό που φόρεσε η πριγκίπισσα Diana σε φιλανθρωπικό event το ίδιο βράδυ που προβλήθηκε η διαβόητη τηλεοπτική συνέντευξη του Καρόλου όπου ο πρίγκιπας παραδεχόταν ότι την απάτησε. Λιγότερο γνωστό είναι όμως το γεγονός ότι αυτό το εμβληματικό μαύρο cocktail dress φέρει την υπογραφή μιας Ελληνίδας δημιουργού: της σχεδιάστριας μόδας Χριστίνας Σταμπολιάν, που αξιώθηκε όχι απλώς να κάνει διεθνή καριέρα, αλλά να ντύσει την «πριγκίπισσα του λαού».
Οικογενειακή δεξιοτεχνία
Η Χριστίνα Σταμπολιάν, που γεννήθηκε στο Βόλο, καταγόταν από οικογένεια Αρμένιων προσφύγων. Ο πατέρας της ήταν φημισμένος ράφτης της πόλης, ο Κιρκόρ Σταμπολιάν, με έδρα την οδό Τοπάλη. Η μητέρα της, Ασημίνα Σταμπολιάν, ήταν κεντήστρα. Η ίδια, αφού αποφοίτησε από την Ελληνογαλλική Σχολή του Βόλου έφυγε για την Αθήνα, όπου συνέχισε με σπουδές ζωγραφικής, ενδυματολογίας και διακόσμησης στη Σχολή Βακαλό.
Κατόπιν αναζήτησε την τύχη της στο Λονδίνο, όπου παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου στο κορυφαίο St. Martins School of Arts and Design. Όπως γράφει στην προσωπική της ιστοσελίδα, «έζησα και εργάστηκα για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας μου [στο Λονδίνο]. Σχεδίασα βραδινά, cocktail και νυφικά φορέματα χρησιμοποιώντας εξαιρετικής ποιότητας μετάξι, βελούδο, γαλλική δαντέλα και κεντήματα. Ανέλαβα τον σχεδιασμό και την παραγωγή δεκαπέντε σόου σε διακεκριμένους χώρους όπως οι The Park Lane Hotel, The Intercontinental και Claridges. Μεταξύ του 1983 και του 1994, τα κομμάτια μου διατίθεντο προς πώληση στις μπουτίκ “Christina Stambolian” σε Παρίσι και Λονδίνο».
Η Ελληνίδα που «νίκησε» τον Valentino
Πώς ήρθε όμως η Ελληνίδα σχεδιάστρια για πρώτη φορά σε επαφή με την Diana; Μια μέρα, όπως έχει αφηγηθεί η Χριστίνα Σταμπολιάν, η πριγκίπισσα επισκέφτηκε την μπουτίκ της μαζί με τον αδερφό της, τον λόρδο Charles Spencer. Ακολούθησαν πολλές ακόμα επισκέψεις στη Σταμπόλιαν μέχρι το μαύρο φόρεμα να πάρει την τελική μορφή του.
Τρία χρόνια μετά, η «πριγκίπισσα του λαού» έλαβε πρόσκληση για το φιλανθρωπικό δείπνο του «Vanity Fair» στη Serpentine Gallery. Αρχικά δεν σκόπευε να παραστεί αλλά, μέσα στις αποκαλύψεις για τις απιστίες του συζύγου της, απάντησε θετικά.
Είχε προγραμματίσει να φορέσει ένα φόρεμα του Valentino όμως, σύμφωνα με τη Σταμπολιάν, «σε μια κίνηση που έχει χαρακτηριστεί “ωμός οπορτουνισμός”, ο οίκος έβγαλε πρόωρα ένα μη εξουσιοδοτημένο δελτίο Τύπου». Το αποτέλεσμα ήταν η πριγκίπισσα Diana να αλλάξει γνώμη και να αποφασίσει να φορέσει το φόρεμα της Ελληνίδας δημιουργού που, καθώς το θεωρούσε υπερβολικά «τολμηρό», είχε χρειαστεί να περιμένει τη μεγάλη του στιγμή για χρόνια κλεισμένο στην γκαρνταρόμπα της.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Ένα ρούχο αντίστασης»
Κάπως έτσι στις 29 Ιουνίου του 1994, μόλις η Diana βγήκε από το αυτοκίνητό της, όπου την υποδέχτηκε ο συλλέκτης έργων τέχνης Peter Palumbo, τα φλας πήραν φωτιά για να απαθανατίσουν την πριγκίπισσα η οποία για εκείνη την τόσο καθοριστική στιγμή της ζωής της είχε επιλέξει ένα μαύρο, μεταξωτό, ασύμμετρο εφαρμοστό cocktail dress, αποκαλυπτικό στους ώμους, σαν να πενθούσε, σε ρόλο αισθησιακής χήρας, το γάμο της, για τον οποίο είχε μπει ταφόπλακα.
Το Telegraph Magazine περιέγραψε αυτό το κομμάτι, με το οποίο η πριγκίπισσα παραβίαζε ευθαρσώς το βασιλικό πρωτόκολλο, ως ένα «ρούχο αντίστασης… το θαρραλέο, σατανικό, ιστορικό, μικρό “Serpentine Cocktail”, ίσως το μεγαλύτερης στρατηγικής σημασίας φόρεμα που είχε φορέσει ποτέ γυναίκα στη μοντέρνα ιστορία». Με το μαύρο σιφόν του – σύμφωνα με απόσπασμα του ίδιου εντύπου– η Diana διέγραφε τον σύζυγό της από τα πρωτοσέλιδα, το επόμενο πρωί μετά την καταστροφική συνέντευξή του. «Αυτό το φόρεμα δείχνει ότι η Diana, η πριγκίπισσα της Ουαλίας, είχε τον πλήρη έλεγχο της αξίας που είχε κερδίσει».
Μια δωρεά στον Βόλο
Λίγο πριν από τον θάνατο της πριγκίπισσας το «Revenge Dress» πέρασε στα χέρια του Σκοτσέζου συλλέκτη Graeme Mackenzie, ο οποίος το χρησιμοποίησε για φιλανθρωπικούς σκοπούς – μεταξύ άλλων, για να υποστηρίξει τη σκοτσέζικη οργάνωση «Children 1st», που αγωνίζεται για την πρόληψη της βίας κατά των παιδιών.
Το 2005 η Χριστίνα Σταμπολιάν μετά από μια επίσκεψη στο Βόλο αποφάσισε να εκθέσει 14 φορέματά της σε μινιατούρες, ανάμεσα σε αυτά και το «Revenge Dress», και 45 σχέδια στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών – Δημοτικού ΙΕΚ Βόλου. Στη συνέχεια δώρισε τις μινιατούρες στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο, όπου εκτίθενται μόνιμα, στον τρίτο όροφο.
Το αυθεντικό «Revenge Dress» εκτέθηκε επίσης στο Museum of Style στο Newbridge, στην έκθεση «Diana: A Fashion Legacy», το 2017. Σύμφωνα με νέα ανάρτηση του Κέντρου Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο: «Η ίδια η σχεδιάστρια επίσης εκθέτει τα σχέδιά της για φιλανθρωπικούς σκοπούς και συνεχίζει να δημιουργεί σχέδια για μια εκλεκτή πελατεία στο Λονδίνο».
Για την πρώτη της εντύπωση από την πριγκίπισσα Diana, μια από τις πλέον αξιομνημόνευτες στιγμές της ζωής της, η Σταμπολιάν έχει πει σε συνέντευξή της: «Θυμάμαι που με προσέλκυσε η ομορφιά και η χάρη της και εμπνεύστηκα από αυτήν. Ήξερα ότι, καθώς ήταν μια όμορφη γυναίκα, θα μπορούσε να φορέσει κάτι που θα τη δικαίωνε. Κάποιες εβδομάδες αργότερα και μετά από κάποιες δοκιμές το αποτέλεσμα παραδόθηκε σ’ αυτήν, κομμένο για να αποκαλύψει το σώμα της όπως δεν το είχε πετύχει κανένα άλλο ένδυμα που είχε φορέσει».
Δες μια σχετική ανάρτηση του Κέντρου Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο:
