Την είδα για πρώτη φορά να παίζει σε μια παιδική παράσταση στο υπαίθριο θεατράκι ενός χωριού. Έχοντας στα χέρια της κυριολεκτικά μόνο ό,τι χωρούσε σε μια βαλίτσα, διατήρησε την προσοχή των παιδιών κάθε ηλικίας από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό, όπως μαρτυρούσε η συμμετοχή τους με ατάκες και γέλια.
Η Βίκυ Καλπάκα επιβεβαίωσε έτσι ότι όταν έχεις έναν ερμηνευτή με χάρισμα και αγάπη γι’ αυτό που κάνει, τα πλούσια οπτικοακουστικά μέσα είναι ένα bonus, φυσικά, αλλά όχι απολύτως απαραίτητα. Φέτος συμμετέχει σε δύο παιδικές παραστάσεις (στο κείμενο και τη σκηνοθεσία του έργου «Συμφωνία SOS» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στη σύλληψη, το κείμενο, τη σκηνοθεσία και έναν από τους ρόλους στο «Μαγικό πινέλο της Νουρ», που ταξιδεύει για δεύτερη χρονιά με το Τρένο στο Ρουφ), καθώς και στο «Χαίρετε κι Αντίο» του Άθολ Φούγκαρντ, στο Θέατρο Φούρνος, που έγινε η αφορμή γι’ αυτή τη συζήτηση.
Η διαδρομή της στην υποκριτική ξεκίνησε όταν, παράλληλα με τις σπουδές της Ιταλικής Φιλολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, φοίτησε στη δραματική σχολή του Άκη Δαβή καθώς «πάντα ήξερα ότι αυτό με ενδιέφερε πραγματικά. Ο Άκης Δαβής ήταν ένας σπουδαίος, φωτισμένος άνθρωπος. Πραγματικά σπάνιος. Έφυγε πολύ νωρίς και άφησε ένα τεράστιο κενό πίσω του, στους μαθητές του αλλά και γενικά στο θέατρο στην Ελλάδα».
Μετά την απώλεια του δασκάλου της, παράτησε ό,τι άλλο έκανε και αφιερώθηκε στο θέατρο. Καθοριστική υπήρξε η συνάντησή της με τη Δάφνη Καφετζή, που συστήνει ως «υπερπολύτιμη φίλη και συνεργάτιδά μου», με την οποία ίδρυσε την ομάδα ΒιΔα με το όνειρο «να δημιουργούμε παραστάσεις και μέσα από αυτές να επικοινωνούμε πράγματα που μας αφορούν, να μην πέσουμε ποτέ στην παγίδα της συνταγής με την έννοια μιας αποκλειστικά εμπορικής σχέσης με το θέατρο. Να είναι πάντα η φλόγα ζωντανή».
Με τη Δάφνη Καφετζή ίδρυσαν την ομάδα ΒιΔα, με το όνειρο «να δημιουργούμε παραστάσεις και μέσα από αυτές να επικοινωνούμε πράγματα που μας αφορούν, να μην πέσουμε ποτέ στην παγίδα της συνταγής με την έννοια μιας αποκλειστικά εμπορικής σχέσης με το θέατρο. Να είναι πάντα η φλόγα ζωντανή».
Ίσως γνωρίζουμε τη ΒιΔα μέσα από τις παιδικές παραστάσεις της, ωστόσο με τη νέα τους παραγωγή, «Χαίρετε κι Αντίο», σε σκηνοθεσία Κώστα Βασαρδάνη, απευθύνονται σε ένα μεγαλύτερο ηλικιακά κοινό, για να αφηγηθούν την ιστορία της 35χρονης Έστερ Σμιτ (Βίκυ Καλπάκα), η οποία επιστρέφει στο πατρικό της, στο Πορτ Ελίζαμπεθ της Νότιας Αφρικής, μετά από χρόνια απουσίας για να διεκδικήσει το μερίδιο από την κληρονομιά της οικογενειακής περιουσίας. Εκεί συναντά τον αδερφό της Τζόνυ (Κώστας Βασαρδάνης) και, μέσα σε μια νύχτα, ξεδιπλώνεται όλο το τραυματικό παρελθόν τους, το οποίο έχει οδηγήσει σε ένα εξίσου αδιέξοδο παρόν.
Ο Άθολ Φούγκαρντ έχει χαρακτηριστεί ο σημαντικότερος εν ζωή αγγλόφωνος συγγραφέας της Νοτίου Αφρικής. Γνωστός για τα πολιτικά του έργα ενάντια στο καθεστώς του Απαρτχάιντ, τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, το 2011 με το Bραβείο Tony για το σύνολο της προσφοράς του. Το 2006 το βασισμένο σε δικό του βιβλίο φιλμ «Tsotsi», σε σκηνοθεσία Gavin Hood, απέσπασε το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Το «Χαίρεται κι Αντίο» διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1960 στη Νότια Αφρική. Πώς συνδέεται με το ελληνικό σήμερα;
«Θα μπορούσε να διαδραματίζεται σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, σε οποιαδήποτε χώρα. Σε κάθε χρόνο και τόπο. Είναι μια οικογενειακή ιστορία, που μιλάει βαθιά για την ανθρώπινη ύπαρξη. Ναι, υπάρχουν πολλά ιστορικά στοιχεία, που την τοποθετούν σε συγκεκριμένο χωροχρόνο και μάλιστα δίνουν την πολιτική διάσταση του έργου. Όμως ο πυρήνας, νομίζω, είναι ο άνθρωπος μέσα από μια ψυχική σκοπιά».
Πώς μάς συστήνεις την ηρωίδα σου, Έστερ; Ποιες είναι οι μεγαλύτερες ερμηνευτικές προκλήσεις του ρόλου;
«Είναι μια πόρνη τρίτης κατηγορίας, η οποία από τότε που έφυγε από το σπίτι της, δώδεκα χρόνια πριν, περιφέρεται από δωμάτιο σε δωμάτιο με μια βαλίτσα με τα προσωπικά της αντικείμενα. Δεν υπάρχει σπίτι, δεν υπάρχει εστία, δεν υπάρχει τίποτα. Αυτόν το δρόμο επέλεξε, κόντρα σε ένα νοσηρό πατρικό σπιτικό, κόντρα σε ένα περιβάλλον όπου ένιωθε ανελεύθερη, καταπιεσμένη, υποτιμημένη.
«Είναι μια πόρνη τρίτης κατηγορίας, η οποία από τότε που έφυγε από το σπίτι της, δώδεκα χρόνια πριν, περιφέρεται από δωμάτιο σε δωμάτιο με μια βαλίτσα με τα προσωπικά της αντικείμενα. Δεν υπάρχει σπίτι, δεν υπάρχει εστία, δεν υπάρχει τίποτα. Αυτόν το δρόμο επέλεξε, κόντρα σε ένα νοσηρό πατρικό σπιτικό».
»Η Έστερ είναι μια επαναστάτρια, μια αναρχική εκείνης της εποχής. Είναι νευρική, έντονη, επίμονη, χάνει εύκολα την ψυχραιμία της. Είναι σαν πληγωμένο ζώο. Γυρίζει μετά από τόσα χρόνια για να διεκδικήσει το μερίδιο της κληρονομιάς που της αντιστοιχεί μιας και μαθαίνει ότι ο πατέρας της είναι στα τελευταία του. Αυτά τα χρήματα είναι η τελευταία ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Αλλά συγχρόνως είναι σαν να ζητάει τη φροντίδα που ποτέ δεν πήρε ως παιδί.
»Ο ρόλος της είναι τρομερά γοητευτικός και παρά πολύ δύσκολος. Είναι συνεχώς σε ένταση, σε υψηλή θερμοκρασία, πολύ έξω από τη δική μου ιδιοσυγκρασία. Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να καταφέρω να φτάσω σε αυτό χωρίς να είναι απλά ένα σχήμα».
Με αφορμή την ιστορία της Έστερ και του Τζόνυ, συμφωνείς ότι το αίμα νερό δεν γίνεται; Μέχρι ποιο σημείο, πιστεύεις, αξίζει να προσπαθούμε για μια αδερφική σχέση; Υπάρχει για σένα κόκκινη γραμμή;
«Η σχέση μου με την οικογένειά μου ήταν πάντα πολύ καλή, συνεπώς δεν έχω προσωπική εμπειρία, θα μιλήσω κυρίως μέσα από ό,τι έχω συναντήσει ως θεατής, παρατηρητής.
»Θα έλεγα ότι το αίμα δεν γίνεται νερό, η σύνδεση με την οικογένεια μας είναι βαθιά, όχι με έναν τρόπο κοινωνικό αλλά ψυχικό και ασυνείδητο. Κάπως σαν να είμαστε δεμένοι μεταξύ μας με ένα αόρατο σχοινί. Όμως υπάρχουν περιπτώσεις όπου για λόγους επιβίωσης πρέπει να αρπάξουμε το ψαλίδι και να κόψουμε αυτόν το δεσμό. Να φύγουμε, όπως έκανε η Έστερ».
Τα χρήματα μπορούν να δηλητηριάσουν μια οικογενειακή σχέση; Ή απλά διογκώνουν προϋπάρχοντα προβλήματα;
«Το χρήμα είναι εξουσία, είναι δηλητήριο. Έχει τη δύναμη να σκοτώσει τα πάντα. Δυστυχώς. Θέλω να πιστεύω όμως ότι όταν υπάρχει γερή, υγιής βάση, αυτό το δηλητήριο εξουδετερώνεται. Μήπως είμαι πολύ ρομαντική;».
«Το χρήμα είναι εξουσία, είναι δηλητήριο. Έχει τη δύναμη να σκοτώσει τα πάντα. Δυστυχώς. Θέλω να πιστεύω όμως ότι όταν υπάρχει γερή, υγιής βάση, αυτό το δηλητήριο εξουδετερώνεται. Μήπως είμαι πολύ ρομαντική;».
Στο παιδικό θέατρο τι απολαμβάνεις περισσότερο; Σου έχει τύχει σε παιδική παράσταση να μην ανταποκρίνεται το κοινό και αν ναι, πώς το έχεις διαχειριστεί;
«Αυτό που με γοητεύει στο θέατρο που απευθύνεται και σε παιδιά είναι ότι καλείσαι να βρεις έναν τρόπο να μιλήσεις για τα πιο βαθιά και ουσιαστικά πράγματα με ένα τρόπο απλό, καθαρό. Αυτό από μόνο του είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη σκηνή αλλά και για τη ζωή.
»Μου έχει τύχει κάποιες φορές να αισθάνομαι ένα κενό μεταξύ κοινού και σκηνής, ναι. Αυτό νομίζω σώζεται με το να φτιάξεις μια γέφυρα επικοινωνίας με τα παιδιά στο εδώ και τώρα, μέσα από αυτό που πραγματικά συμβαίνει εκείνη τη στιγμή, πάντα σύμφωνα με το έργο. Δηλαδή να ακούσεις και εσύ το κοινό».
Η προσωπική σου εμπειρία από τη μητρότητα σε έχει βοηθήσει, με κάποιον τρόπο, να εξελιχθείς ως ηθοποιός και ειδικά στο παιδικό θέατρο;
«Από τότε που έγινα μαμά έχω γίνει περισσότερο ανθεκτική αλλά και πιο ευάλωτη με ένα περίεργο τρόπο. Επιπλέον τα παιδιά μού δίνουν συνέχεια ιδέες. Σε όλα τα έργα για παιδιά της ομάδας ΒιΔα υπάρχουν πολλές σκηνές που έχουν προκύψει από παιχνίδι με τα παιδιά μας. Κοινώς τα έχουμε κατακλέψει, κανονικά θα έπρεπε να τους πληρώνουμε δικαιώματα!».
Δείτε το trailer:
Info
«Χαίρετε κι Αντίο», έως τις 26 Απριλίου 2024 κάθε Πέμπτη και Παρασκευή στις 21.00. Θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, τηλ.: 210 6460748. Προπώληση: στο ταμείο του θεάτρου, more.com. Τιμές: 14 ευρώ κανονικό, 12 ευρώ φοιτητικό.
Συντελεστές
Μετάφραση: Αλέξης Ρίγλης. Σκηνοθεσία: Κώστας Βασαρδάνης. Σκηνικά: Νατάσα Παπαστεργίου. Κοστούμια: Κώστας Βασαρδάνης, Βίκυ Καλπάκα. Μουσική: Μάκης Παπαγαβριήλ. Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας. Βοηθός σκηνοθέτη: Δάφνη Καφετζή. Βοηθός σκηνογράφου: Μαριάνθη Ράδου. Φωτογραφίες, trailer, teaser παράστασης: Γιώργος Δανόπουλος, Ρούσος Κτιστάκης. Παραγωγή: Ομάδα ΒιΔα. Παίζουν: Κώστας Βασαρδάνης, Βίκυ Καλπάκα. H παράσταση πραγματοποιείται με την επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού.
Περισσότερες πληροφορίες για το «Μαγικό πινέλο της Νουρ» εδώ και για τη «Συμφωνία SOS» εδώ.
