Παραμονή Χριστουγέννων μια παρέα φίλων συγκεντρώνεται γύρω από τη φωτιά και ένας από αυτούς αρχίζει να αφηγείται μια τρομακτική ιστορία από το χειρόγραφο της νεκρής πλέον γκουβερνάντας της αδερφής του. Την ιστορία μιας γυναίκας που αναλαμβάνει να φροντίσει δύο ορφανά παιδιά, την αξιαγάπητη μικρούλα Φλόρα και τον μεγαλύτερο αδερφό της, Μπλάι, ο οποίος αποβλήθηκε από το σχολείο του για έναν μυστηριώδη λόγο. Σύντομα μαθαίνει ότι η προκάτοχός της, Μις Τζέσελ, διατηρούσε σχέση με έναν από τους υπηρέτες του σπιτιού, τον Πίτερ Κουίντ, και ότι και οι δύο είναι πλέον νεκροί. Αρχίζει να παρατηρεί σημάδια που φυτεύουν μέσα της τη φοβερή υποψία ότι όχι μόνο η έπαυλη αλλά και τα ίδια τα παιδιά έχουν κυριευτεί από πνεύματα.
Η ιστορία του Henry James «Το στρίψιμο της βίδας» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε συνέχειες στο περιοδικό Collier’s Weekly και, το 1898, σε βιβλίο, προτού εμπνεύσει άπειρες ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, παραστάσεις – ανάμεσα σε αυτές τα φιλμ «Οι άλλοι», «Η έκτη αίσθηση» και η πρόσφατη τηλεοπτική μεταφορά της στο Netflix, «Οι Δαίμονες της Έπαυλης Μπλάι». Αναλύθηκε εξονυχιστικά όχι μόνο από κριτικούς της λογοτεχνίας αλλά και από θεωρητικούς κάθε τομέα, με οπαδούς της φροϋδικής ψυχανάλυσης να θεωρούν τα φαντάσματα παραισθήσεις της σεξουαλικά καταπιεσμένης γκουβερνάντας, Μαρξιστές να σχολιάζουν ότι το μυθιστόρημα αντικατόπτριζε τη βικτωριανή απέχθεια απέναντι σε ερωτικές σχέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, και φεμινιστές να το χαιρετίζουν ως μια αφήγηση που έδινε φωνή στις γυναίκες – εν προκειμένω, της γκουβερνάντας, για να αναφέρουμε μερικά μόνο ενδεικτικά παραδείγματα.
Τι συμβαίνει στ’ αλήθεια και τι στο μυαλό της γκουβερνάντας στο «Στρίψιμο της βίδας»; Η απάντηση δεν έχει τελικά και τόση σημασία. Όπως είχε πει άλλωστε και ο ίδιος ο συγγραφέας: «Υπάρχουν σκοτεινά σημεία που πρέπει να φωτιστούν. Αλλά είναι ένα ουσιαστικό σκοτεινό σημείο που ανήκει στο έργο καθαυτό. Κι αυτό, χωρίς να καταργείται, πρέπει να το γευτεί ο αναγνώστης στην ανησυχητική γοητεία του. Δεν φωτίζουμε το κιαρο-σκούρο, που θα είχε σαν αποτέλεσμα τη διάλυσή του, πρέπει να αρκεστούμε στην απόλαυση που μας προσφέρει» (απόσπασμα από την ελληνική έκδοση του βιβλίου, εκδ. Άγρα).
Η ιστορία του Henry James «Το στρίψιμο της βίδας» έχει εμπνεύσει άπειρες ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, παραστάσεις – ανάμεσα σε αυτές τα φιλμ «Οι άλλοι», «Η έκτη αίσθηση» και η πρόσφατη τηλεοπτική μεταφορά της στο Netflix, «Οι Δαίμονες της Έπαυλης Μπλάι».
Το βέβαιο είναι ότι αυτό το δείγμα ατόφιου γοτθικού τρόμου ασκεί διαχρονική γοητεία και, για του λόγου το αλήθες, η τολμηρή θεατρική διασκευή του από τους σεναριογράφους και ηθοποιούς Μάριο Ιορδάνου και Σοφία Καζαντζιάν, «Το Στρίψιμο της βίδας Reloaded», διανύει ήδη τη δεύτερη σεζόν της στο Θέατρο Vault. «Το “Στρίψιμο της βίδας” του Henry James είναι ο “πατέρας” των θρίλερ» σχολιάζει η Σοφία Καζαντζιάν. «Η μεγάλη πρόκληση ήταν να μιλήσουμε μέσα από την ιστορία αυτή για θέματα που βασανίζουν τον άνθρωπο τώρα και πάντα, όπως ο φαύλος κύκλος της βίας. Αυτό, επίσης, επιθυμούσαμε να γίνει με ένα ρυθμό περισσότερο κινηματογραφικό, δημιουργώντας τελικά μια παράσταση με διαρκείς ανατροπές, καταιγιστική εναλλαγή συναισθημάτων και ρυθμού και απροσδόκητο φινάλε με ένα σοκαριστικό plot twist».
Αυτή την περίοδο μάλιστα το ζευγάρι, που συμπορεύεται και στην τέχνη και στη ζωή, έχει ξεκινήσει γυρίσματα και μιας τηλεοπτικής σειράς μυστηρίου/crime, που λέγεται «Μαύροι Πίνακες»: «Σε ιστορίες όπως οι “Μαύροι Πίνακες” και το “Στρίψιμο της βίδας Reloaded” μάς γοητεύουν η ατμόσφαιρα, το mind game, η ιστορία πίσω από την ιστορία και το πώς -με αφορμή ένα τραγικό γεγονός- οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι τελικά με τον ίδιο τους τον εαυτό και ο θεατής γίνεται συμμέτοχος και καμιά φορά συνένοχος, σκάβοντας με τους ήρωες προς την αλήθεια» λέει ο Μάριος Ιορδάνου.
Ο ίδιος βίωσε πριν από λίγα χρόνια μια αποκαλυπτική προσωπική εμπειρία, ένα ισχαιμικό επεισόδιο που τον ενέπνευσε πλέον να βουτάει χωρίς φόβο στο τώρα: «Είμαι απόλυτα συνειδητοποιημένος ως προς το θάνατο. Έπεφταν οι παλμοί μου κι έλεγα στη Σοφία, σε ευχαριστώ για όσα ζήσαμε. Ξέρω πως σε κάποια χρόνια κανένας από εμάς δε θα υπάρχει, γι’ αυτό ζω το παρόν και δε με ενδιαφέρει το μετά. Ξέρω τι με γεμίζει και τι έχει σημασία για εμένα. Δεν αναλώνομαι σε επουσιώδη, δεν ιδρώνει το αυτί μου, δε με νοιάζει τι λέγεται. Το πέρασμα είναι δικό μου και το ζω όπως εγώ επέλεξα. Κάθε άνθρωπος που βαδίζει στο μονοπάτι που ο ίδιος έχει διαλέξει και όχι οι άλλοι γι’ αυτόν είναι όσο πιο κοντά στην προσωπική ευτυχία μπορεί να είναι κανείς. Καταφεύγουμε στο μέλλον για να αποφύγουμε το παρόν, αλλά εγώ το παρόν μου το αγκαλιάζω».
«Το να πιστεύεις ότι η δική σου ζωή είναι πιο σημαντική από αυτήν ενός αδέσποτου σκύλου είναι ο ορισμός του ρατσισμού των ειδών. Και ποιος λέει ότι αν νοιάζεσαι για τα πλάσματα δε νοιάζεσαι για τους ανθρώπους; Μάλλον το αντίθετο ισχύει. Η έλλειψη ενσυναίσθησης δεν περιορίζεται σε ένα είδος».
Ωστόσο δεν ξεχωρίζει αυτό ως το πιο επώδυνο γεγονός στη ζωή του: «Τότε με κράτησε στη ζωή η σκέψη του σκύλου μας, του Brando, που σήμερα δυστυχώς δεν είναι πια εδώ. Τον είχαμε από τότε που ξεκινήσαμε να είμαστε μαζί, 15 χρόνια κοντά. Η απουσία του σκύλου μας είναι ό,τι πιο επώδυνο έχω και έχουμε βιώσει. Δεν τη συγκρίνω με κανένα ισχαιμικό επεισόδιο».
Χαρακτηριστικό της αγάπης του ζευγαριού για τα ζώα ήταν ότι αποφάσισαν να διαθέσουν τα χρήματα του γάμου τους σε κέτερινγκ για τα γατάκια, τα σκυλάκια τους και τα αδέσποτα της γειτονιάς. «Προτιμήσαμε τα λεφτά που θα δίναμε σε τραπέζια, στολισμούς και όλα αυτά που για κάποιον μπορεί να είναι σημαντικά αλλά για εμάς όχι να τα δώσουμε σε τροφές για τα αδέσποτα της περιοχής» εξηγεί η Σοφία. «Δώσαμε και από το δικό μας φαγητό και το κάνουμε πάντα. Η ζωή δεν είναι θέμα DNA. Τυχαία γεννηθήκαμε άνθρωποι. Θα μπορούσαμε να είμαστε μυρμήγκια. Το να πιστεύεις ότι η δική σου ζωή είναι πιο σημαντική από αυτήν ενός αδέσποτου σκύλου είναι ο ορισμός του ρατσισμού των ειδών. Και ποιος λέει ότι αν νοιάζεσαι για τα πλάσματα δε νοιάζεσαι για τους ανθρώπους; Μάλλον το αντίθετο ισχύει. Η έλλειψη ενσυναίσθησης δεν περιορίζεται σε ένα είδος».
Για το «Στρίψιμο της Βίδας Reloaded»
Μία νέα γυναίκα προσλαμβάνεται από έναν άκρως γοητευτικό άντρα ως γκουβερνάντα για τα δύο του παιδιά. Σύντομα, όμως, θα βρεθεί εγκλωβισμένη στον πύργο, όπου διαμένει η ιδιαίτερη οικογένεια. Η μικρή κόρη δε μιλάει ή μήπως οι άλλοι δεν την ακούνε; Ο μεγάλος αδερφός της δε μοιάζει με παιδί ή μήπως η γκουβερνάντα τον βλέπει έτσι; Η μυστηριώδης οικονόμος δεν είναι αυτή που φαίνεται ή μήπως είναι; Είναι ο πύργος στοιχειωμένος ή απλά αρέσουν στην οικογένεια τα «παράξενα» παιχνίδια; Θα μπορέσει η γυναίκα να ελευθερωθεί πριν από το στρίψιμο της βίδας;
Info
Σάββατο 18:00 και Κυριακή στις 21:00, Θέατρο Vault Theatre Plus, Μελενίκου 26, Αθήνα, eισιτήρια: 10 ευρώ (προπώληση), 15 ευρώ (ταμείο). Προπώληση: www.more.com και στο ταμείο του θεάτρου. Πληροφορίες – κρατήσεις: 213 0356472.
Συντελεστές
Κείμενο: Σοφία Καζαντζιάν – Μάριος Ιορδάνου. Σκηνοθεσία – Σχεδιασμός φωτισμού – Μουσική επιμέλεια: Μάριος Ιορδάνου. Σκηνογραφία – Ενδυματολογία: Βαλεντίνο Βαλάσης. Κινησιολογία – Χορογραφίες: Σοφία Καζαντζιάν. Επιμέλεια ήχου: Χριστόφορος Τσακιρόπουλος. Φωτογραφίες: Μαρία Γαλάτη – Κατερίνα Σβορώνου. Σχεδιασμός αφίσας: inkhouse. Επικοινωνία: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου. Παίζουν: Σοφία Καζαντζιάν, Μάριος Ιορδάνου, Βαλεντίνο Βαλάσης, Γεωργία Δήμου.
