Από μακριά θυμίζει κλασικό ημιυπόγειο μπαράκι αλλά καθώς πλησιάζεις, ειδικά όταν αρχίσεις να κατεβαίνεις τα σκαλιά που σε οδηγούν στο εσωτερικό και περιβάλλεσαι ξαφνικά όχι μόνο από τραπέζια με πολυθρόνες και καναπέδες αλλά και από ράφια γεμάτα με βιβλία, συνειδητοποιείς ότι το Booking Hill είναι πολύ περισσότερα: βιβλιοπωλείο, καφέ, μπαρ και χώρος εκδηλώσεων.
Η ζεστασιά της διακόσμησης και ο απόλυτα προσωπικός χαρακτήρας του παραπέμπει σε σαλόνι σπιτιού, κάτι που δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, καθώς πρόκειται για μια οικογενειακή επιχείρηση. Το εντυπωσιακό είναι, ωστόσο, ότι παρόλο που άνοιξε τις πόρτες του μόλις τον Σεπτέμβριο του 2022, μοιάζει να βρίσκεται από τις απαρχές του χρόνου σε αυτή τη γειτονιά της Δάφνης, με το πλήθος και την ποικιλία των δράσεων που φιλοξενεί, επτά μέρες την εβδομάδα, και κυρίως με την παρεΐστικη ατμόσφαιρά του, που δίνει την εντύπωση ότι όλοι οι επισκέπτες του είναι παλιοί θαμώνες και γνώριμοι.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να υπάρξει ιδανικότερος χώρος φιλοξενίας για τη Ζωντανή Βιβλιοθήκη, που ευνοεί την εγγύτητα και τις εξομολογήσεις ανάμεσα και σε αγνώστους. Τέλη Μαρτίου, βρισκόμαστε στην πρώτη τέτοια δράση στο Booking Hill, εμπνευσμένη από ένα ταξίδι στη Δανία. Ενώ καθόμαστε στα τραπέζια (με ένα διαφορετικό βιβλίο πάνω στο καθένα στη θέση του αριθμού, που διευκολύνει το σέρβις, ενώ ταυτόχρονα δίνει το στίγμα του χώρου και αναγνωστικές ιδέες στους επισκέπτες), η Αναστασία Κορινθίου Χατζηρήγα, μια εκ των δημιουργών και ιδιοκτητών, μας εξηγεί τη διαδικασία. Στη διάρκεια της βραδιάς μπορούμε να περιπλανηθούμε από τραπέζι σε τραπέζι και να διαλέξουμε έναν άνθρωπο-βιβλίο από τον τίτλο που ο ίδιος έχει εμπνευστεί και γράψει σε ένα λευκό χαρτί μπροστά του.
Στη διάρκεια της βραδιάς μπορούμε να περιπλανηθούμε από τραπέζι σε τραπέζι και να διαλέξουμε έναν άνθρωπο-βιβλίο από τον τίτλο που ο ίδιος έχει εμπνευστεί και γράψει σε ένα λευκό χαρτί μπροστά του.
Αφού επιλέξουμε, ο άνθρωπος-βιβλίο αρχίζει να μάς αφηγείται μια ιστορία από τη ζωή του, σαν ζωντανό audiobook. Στο τέλος, αν θέλουμε, έχουμε τη δυνατότητα να του κάνουμε ερωτήσεις και μετά να μεταφερθούμε σε άλλο τραπέζι, για να παρακολουθήσουμε έναν ακόμα άνθρωπο-βιβλίο να μας μιλάει, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα φυσικά (κάθε τραπέζι χωράει έως τέσσερις άτομα). Κανένας άνθρωπος-βιβλίο δεν χρειάζεται να μοιραστεί μαζί μας προσωπικά στοιχεία όπως το όνομα, την ηλικία, το επάγγελμά του. Περιγράφει τα γεγονότα, τα συναισθήματα και τις σκέψεις που ο ίδιος κρίνει ότι θέλει να αποκαλύψει και ότι εξυπηρετούν τους σκοπούς της ιστορίας του.
«Και οι πέντε άνθρωποι-βιβλία που επιλέξαμε για απόψε έχουν μια αισιόδοξη ιστορία να μας αφηγηθούν» λέει στο Marie Claire η Αναστασία. «Έχουμε μια γυναίκα η οποία μετά τα εξήντα αποφάσισε να κυνηγήσει το όνειρό της να γίνει ανιματέρ για παιδιά, να μάθει χορό και να ασχοληθεί με το θέατρο. Έναν άνθρωπο ο οποίος έμαθε σε αρκετά μεγάλη ηλικία ότι είναι υιοθετημένος και που περιγράφει πόση αγάπη έχει εισπράξει ως παιδί αγκαλιάς και όχι ως βιολογικό παιδί. Έναν εκπαιδευτικό ο οποίος άφησε τα πάντα για να ασχοληθεί με τα παιδιά με αυτισμό και που σήμερα τα βοηθάει να μαγειρέψουν και να φτιάξουν γλυκά. Μια κοπέλα που ξεπέρασε μόνη τον τραυλισμό της, χωρίς να πάει σε λογοθεραπευτή ή ψυχολόγο, και αυτή τη στιγμή δίνει διαλέξεις. Το πέμπτο “βιβλίο” της σημερινής βραδιάς είμαι εγώ».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Πάμε, λοιπόν, με το ζωντανό βιβλίο της Αναστασίας του Booking Hill:
Στο παρελθόν εργαζόταν σε μια μεγάλη εταιρεία, όπου είχε το δικό της «εταιρικό κινητό και αυτοκίνητο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σήμερα. Μέχρι που, σε μια περίοδο απολύσεων, βρέθηκε απ’ τη μια μέρα στην άλλη χωρίς δουλειά.
Στα ταξίδια που έκανε στο εξωτερικό, είχε διαπιστώσει ότι εκεί «τα βιβλιοκαφέ είναι πιο ζωντανά, διαδραστικά». Και καθώς ανέκαθεν αγαπούσε τα βιβλία -είναι μάλιστα συγγραφέας και η ίδια- γεννήθηκε στο μυαλό της η ιδέα να δημιουργήσει έναν τέτοιο χώρο στην Ελλάδα. Όταν έμεινε άνεργη, λοιπόν, «αντί να το δω σαν τη συντέλεια του κόσμου, το είδα ως την ευκαιρία να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα».
Όταν έμεινε άνεργη, «αντί να το δω σαν τη συντέλεια του κόσμου, το είδα ως την ευκαιρία να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα».
Άρχισε να αναζητάει τη γωνιά της Αθήνας που θα στέγαζε το όνειρό της, αλλά την κυρίευσε η απογοήτευση. Έφτασε σε σημείο να πιστεύει ότι «δεν θα έβρισκα ποτέ το χώρο που ονειρευόμουν: να έχει σκαλάκια, τραπεζάκια έξω, να θυμίζει Λονδίνο». Αυτό άλλαξε από καθαρή τύχη. «Καθόμουν σε μια καφετέρια στην Καλλιθέα και μοιραζόμουν τον πόνο μου με μια πολύ καλή φίλη όταν ένας κύριος, εντελώς άγνωστος – αν το διαβάσει αυτό θέλω να τον βρω! – μας λέει, συγγνώμη, είδα αυτή την αγγελία, μήπως σας κάνει; Μόλις είχε δημοσιευτεί, και το πρώτο πράγμα που είδα στις φωτογραφίες ήταν τα δέντρα της πλατείας. Πήρα τηλέφωνο και την επόμενη ημέρα δώσαμε τα χέρια. Μπήκαμε στο χώρο στα μέσα Ιουλίου, και μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου το Booking Hill ήταν έτοιμο».
«Καθόμουν σε μια καφετέρια στην Καλλιθέα και μοιραζόμουν τον πόνο μου με μια πολύ καλή φίλη όταν ένας κύριος, εντελώς άγνωστος – αν το διαβάσει αυτό θέλω να τον βρω! – μας λέει, συγγνώμη, είδα αυτή την αγγελία, μήπως σας κάνει;»
Σε αυτή τη νέα περιπέτεια η Αναστασία είχε την τύχη, και την ευτυχία, να έχει συνοδοιπόρους και τα τρία παιδιά της, Αγγελική, Αντώνη και Ζινέτα. Κάθε ένα συνεισφέρει με τις δικές του δεξιότητες και ενδιαφέροντα. Η μεγάλη της κόρη είναι ποιήτρια, η μικρή ασχολείται με τις ποικιλίες και την τέχνη του καφέ, ενώ ο γιος της αγαπάει τη μουσική και την παρασκευή κοκτέιλ. Στην επιχείρηση προστέθηκαν και οικογενειακοί φίλοι όπως η βαφτιστήρα της και ο κολλητός του γιου της.
Όμως το πιο συγκινητικό είναι ότι το Booking Hill έγινε αφορμή να επανασυνδεθεί με τον πρώην σύζυγό της, όταν εκείνος ήρθε από το νησί όπου έμενε μόνιμα για να αναλάβει κάποιες κατασκευές στο χώρο, και δεν έφυγε ξανά. Δεν είναι λοιπόν μόνο οι λονδρέζικες επιρροές του που δικαιολογούν το όνομά του, όπως Noting Hill, αλλά και η ιστορία του, ρομαντική σαν βρετανική κομεντί.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Επτά περίπου μήνες μετά τα εγκαίνια, παρουσιάζει κάθε εβδομάδα και ένα διαφορετικό πρόγραμμα εκδηλώσεων, που συνδυάζει, για παράδειγμα, βραδιές live μουσικής από διάφορα είδη, θεατρικές παραστάσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, σεμινάρια και δράσεις για παιδιά. Ωστόσο υπάρχουν και οι εκπλήξεις: «Τις Κυριακές μπορεί, εκεί που κάθεσαι, να εμφανιστεί ένας σαξοφωνίστας και να αρχίσει να παίζει σαξόφωνο. Ή να “εισβάλουν” στο χώρο ηθοποιοί, ντυμένοι με κοστούμια από ήρωες βιβλίων. Έχουμε επίσης βραδιές θρίλερ, όπου στις δώδεκα το βράδυ μιλάμε για βιβλία του Στίβεν Κινγκ» εξηγεί η Αναστασία.
Εδώ η αγορά βιβλίων δεν είναι απαραίτητη για να βρεις το καινούριο σου ανάγνωσμα, ειδικά αν ανήκεις στις λεγόμενες κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Μπορείς να επιλέξεις έναν τίτλο από τη δανειστική βιβλιοθήκη, ενώ κάθε πρωί «βγάζουμε περίπου είκοσι βιβλία τα οποία χαρίζουμε στον κόσμο. Τα Χριστούγεννα είχαμε πάρει 50 ολοκαίνουργα βιβλία που βάλαμε σε συσκευασίες δώρου. Φίλοι και πελάτες έγραψαν μηνύματα πάνω στα περιτυλίγματα και τα αφήσαμε σε παγκάκια, για να τα βρουν άστεγοι».
«Τα Χριστούγεννα είχαμε πάρει 50 ολοκαίνουργα βιβλία που βάλαμε σε συσκευασίες δώρου. Φίλοι και πελάτες έγραψαν μηνύματα πάνω στα περιτυλίγματα και τα αφήσαμε σε παγκάκια, για να τα βρουν άστεγοι».
Η δανέζικη οργάνωση Ζωντανή Βιβλιοθήκη (Human Library Organisation) δημιουργήθηκε το 2000 από δύο αδέρφια και τους συναδέλφους τους (Ronni Abergel, Dany Abergel, Asma Mouna, Christoffer Erichsen). Σήμερα έχει εξελιχθεί σε παγκόσμια πρωτοβουλία και πλατφόρμα, με δράσεις, για παράδειγμα, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, και σε ειδικούς τομείς της όπως η ιατρική. Βασικός στόχος, «η καλύτερη κατανόηση της ποικιλομορφίας των ανθρώπων και η δημιουργία πιο συμπεριληπτικών και συνεκτικών κοινοτήτων που υπερβαίνουν τις πολιτισμικές, θρησκευτικές, κοινωνικές και ηθικές διαφορές» σύμφωνα με την ιστοσελίδα της.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Στην Ελλάδα υπήρξαν και προ πανδημίας εξαιρετικές δράσεις Ζωντανής Βιβλιοθήκης από άλλες ομάδες, όπως σημειώνει η Αναστασία. Ωστόσο το Booking Hill είναι το πρώτο βιβλιοκαφέ που φιλοξενεί μια τέτοια εκδήλωση. Τι μου έμεινε από εκείνη τη βραδιά;
Ο τίτλος «Χρόνος Άχρονος», που επέλεξε για το δικό της ζωντανό βιβλίο η γυναίκα που έγινε ανιματέρ και καλλιτέχνιδα μετά τα εξήντα της, «επειδή όταν ήμουν μικρή οι γονείς μου δεν μου είχαν επιτρέψει να ασχοληθώ με την τέχνη, αλλά ποτέ δεν είναι αργά». Η προτροπή του άντρα που έμαθε σε προχωρημένη ηλικία ότι είναι υιοθετημένος: «Μην κρατάτε μυστικά από τα παιδιά σας, γιατί αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθούν, και τότε θα είναι πιο δύσκολα για εκείνα». Βασικά, όλες οι αληθινές ιστορίες των ανθρώπων που τόλμησαν να μάς μιλήσουν ακόμα και για προσωπικά θέματα ταμπού, για να ανατρέψουν στερεότυπα -για παράδειγμα, ηλικιακά ή οικογενειακά- αλλά και να προσφέρουν ένα είδος λύτρωσης μέσα από το μοιράζεσθαι, τόσο στον εαυτό τους όσο και στους ακροατές τους («σαν μια συνεδρία ομαδικής ψυχοθεραπείας», όπως σχολίασε και μια φίλη).
Η προτροπή του άντρα που έμαθε σε προχωρημένη ηλικία ότι είναι υιοθετημένος: «Μην κρατάτε μυστικά από τα παιδιά σας, γιατί αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθούν, και τότε θα είναι πιο δύσκολα για εκείνα».
Επιστρέφοντας στο σπίτι με το μετρό, άνοιξα το μυθιστόρημα που μετέφερα στην τσάντα μου, αλλά αφού διάβασα λίγες γραμμές, το έκλεισα. Δεν μπορούσα να σταματήσω να σκέφτομαι τις ιστορίες των ανθρώπων που είχα συναντήσει στο Booking Hill. Εκείνο το βράδυ τουλάχιστον ένιωσα ότι μερικές φορές η τέχνη δεν αρκεί για να αντιγράψει τη ζωή – όπως την ενέργεια, την αμεσότητα, την αυθεντικότητα, τις άπειρες συναισθηματικές αποχρώσεις των βιβλίων μιας Ζωντανής Βιβλιοθήκης.
Info
Η επόμενη Ζωντανή Βιβλιοθήκη έχει προγραμματιστεί για τις 19/04. Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις του Booking Hill θα βρείτε στην ιστοσελίδα του στο Facebook.
