Κάθε ταινία μικρού μήκους της Αμέρισσας Μπάστα αφήνει ένα αποτύπωμα στο κοινό και τους κριτικούς που έχουν την ευκαιρία να την παρακολουθήσουν, για τα καθολικού ενδιαφέροντος θέματά της -όπως η φωτιά των επιθυμιών και των ονείρων μας που σιγοκαίει ακόμα και κάτω από αντίξοες συνθήκες ή η δύναμη της αγάπης και της συντροφικότητας- αλλά και για την ευαίσθητη και ταυτόχρονα ολοκληρωμένη προσέγγισή τους.
Εύλογα, λοιπόν, τα βραβεία που έχει μέχρι στιγμής συγκεντρώσει για το καινούριο της φιλμ, «Όχι Αύριο» (Βραβείο Καλύτερης Ταινίας από την Επιτροπή Νέων και Βραβείο Κοινού στο 34o Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τεργέστης, Βραβείο Ομοσπονδίας Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας στο 45ο Διεθνές Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Δράμας), έρχονται να προστεθούν σε μια ήδη μακρά λίστα, σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο, για προηγούμενες ταινίες μικρού μήκους της όπως οι «Ομπρέλα» (2018) και «Χρήστος και Δήμητρα» (2016).
Στο «Όχι Αύριο» ο Μιχάλης έχει μόλις 24 ώρες για να επαναπροσδιορίσει τη ζωή του και να ξαναφτιάξει τις σχέσεις του με τους κοντινούς του ανθρώπους. Το ίδιο βράδυ γνωρίζει μια κοπέλα. Το μόνο που εύχεται είναι να μην έρθει ποτέ το επόμενο πρωί. Η ταινία μέσα στα 20 λεπτά της διάρκειάς της μάς εμπνέει να χτίσουμε μια συναισθηματική σχέση με τον κεντρικό χαρακτήρα της, ώστε στο τέλος κι εμείς μαζί του να ευχόμαστε να μην κλείσει ποτέ το 24ωρο παράθυρο ευκαιρίας του.
Τι αγαπάς περισσότερο στον κινηματογράφο; Είναι μια τέχνη που σε συνοδεύει από τα παιδικά χρόνια σου ή την ανακάλυψες πιο πρόσφατα;
«Ο κινηματογράφος μπορεί να μας μεταφέρει σε μια άλλη διάσταση με τη μαγεία του και να μας κάνει να δούμε με άλλο βλέμμα πράγματα για τη ζωή τα οποία θεωρούσαμε δεδομένα. Από μικρή δεν μπορούσα να αντισταθώ σε μια καλή ιστορία, ειπωμένη είτε μέσω του κινηματογράφου είτε μέσω της λογοτεχνίας. Ακόμα νιώθω πως υπάρχει κάτι μυσταγωγικό όταν χαμηλώνουν τα φώτα και μοιράζεσαι μια ιστορία με αγαπημένους αλλά και με αγνώστους μέσα στην αίθουσα».
Πώς γεννιέται μέσα σου κάθε νέα ιστορία; Προηγείται η ιδέα και μετά έρχονται τα μηνύματα; Ή προηγείται η επιθυμία σου να μιλήσεις για ένα θέμα, πάνω στην οποία χτίζεται η ιστορία;
«Προηγείται σίγουρα η ιδέα, που μορφοποιεί και την ιστορία. Έχει συμβεί μια συγκεκριμένη σκηνή ή περιστατικό να γίνει αφορμή να χτιστεί μια ολόκληρη ταινία ή μέσα σε μια ιστορία να ενσωματώνονται μικρότερες που έχω ακούσει ή βιώσει. Δεν σκέφτομαι τα μηνύματα όταν γράφεται μια ιστορία, προτιμώ οι ταινίες να είναι ανοικτές σε ερμηνεία και εστιάζω στην ανάπτυξη και τα συναισθήματα των χαρακτήρων».
«Από μικρή δεν μπορούσα να αντισταθώ σε μια καλή ιστορία, ειπωμένη είτε μέσω του κινηματογράφου είτε μέσω της λογοτεχνίας. Ακόμα νιώθω πως υπάρχει κάτι μυσταγωγικό όταν χαμηλώνουν τα φώτα και μοιράζεσαι μια ιστορία με αγαπημένους αλλά και με άγνωστους μέσα στην αίθουσα».
Πώς προέκυψε, συγκεκριμένα, η ιδέα της νέας σου ταινίας «Όχι Αύριο»; Γιατί επέλεξες να την τοποθετήσεις σε ένα λιμάνι, με πρωταγωνιστές τους ανθρώπους που ζουν και μεγαλώνουν στην περιοχή;
«Η ιστορία του “Όχι αύριο” ανήκει στο χώρο της με ένα τρόπο. Ο τόπος – το Κερατσίνι, η ιχθυόσκαλα, το λιμάνι, είναι οργανικό κομμάτι της ταινίας και το ότι ζουν και συνάπτουν σχέσεις, συγκρούονται, επανασυνδέονται οι χαρακτήρες της εκεί συγκεκριμένα είναι συνυφασμένο με την εξέλιξη της ιστορίας».
Ποιες είναι για εσένα οι μεγαλύτερες προκλήσεις του να αφηγηθείς μια ολοκληρωμένη ιστορία μέσα στο χρόνο μιας ταινίας μικρού μήκους;
«Το σημαντικότερο όταν έχεις περιορισμένο χρόνο είναι η ανάπτυξη των χαρακτήρων, καθώς πρέπει μέσα σε λίγα λεπτά να επικοινωνήσουν με το θεατή και να γίνει ορατή και κατανοητή η προσωπικότητα τους, χωρίς να είναι μονοδιάστατοι. Πάντως η μικρή φόρμα έχει τη δική της μαγεία, νομίζω όλοι όσοι δημιουργούμε σε αυτό το πλαίσιο, είτε μικρομηκάδες είτε διηγηματογράφοι, έχουμε μάθει να κινούμαστε άνετα μέσα σε αυτήν και οι όποιες προκλήσεις περισσότερο καταλήγουν να μας εμπνέουν παρά μας δυσκολεύουν».
«Η μικρή φόρμα έχει τη δική της μαγεία, νομίζω όλοι όσοι δημιουργούμε σε αυτό το πλαίσιο, είτε μικρομηκάδες είτε διηγηματογράφοι, έχουμε μάθει να κινούμαστε άνετα μέσα σε αυτήν και οι όποιες προκλήσεις περισσότερο καταλήγουν να μας εμπνέουν παρά μας δυσκολεύουν».
Το «Όχι Αύριο» ήδη ξεχωρίζει, και με την προβολή του σε διεθνή φεστιβάλ και, φυσικά, με τις βραβεύσεις του. Όταν ολοκληρώνεις μια ταινία αισθάνεσαι ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα; Ή αναρωτιέσαι μήπως κάτι θα μπορούσες να κάνεις διαφορετικά, καλύτερα;
«Όταν ολοκληρώνεται μια ταινία φεύγει από εμάς και διαγράφει τη δική της πορεία. Σίγουρα κάθε στάδιο δημιουργίας αφήνει πολύτιμη εμπειρία που μπορεί να αξιοποιηθεί σε επόμενες δουλειές. Το “Όχι αύριο νιώθω” ότι με αφορά πολύ και είναι πολύ κοντά ως κινηματογραφικό σύμπαν και σε επόμενα project που θα θέλαμε να προχωρήσουμε με τους συνεργάτες μου.
»Χαιρόμαστε πολύ που ταξιδεύει μέσα και έξω από τα σύνορα, που έχει επιλεγεί σε σημαντικά φεστιβάλ. Αυτό που κρατάμε και θεωρούμε το πιο πολύτιμο είναι τα θερμά λόγια τόσο των κριτικών και των θεατών αλλά και των άλλων δημιουργών, φίλων ή και αγνώστων, που συναντάμε στις αίθουσες των προβολών».
Ως γυναίκα σκηνοθέτιδα στον κινηματογράφο, έχεις αντιμετωπίσει ποτέ διακρίσεις και στερεότυπα;
«Ναι, φυσικά. Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις βρίσκονται σε κάθε χώρο. Πλέον αυτό είναι όλο και λιγότερο ανεκτό και αποδεκτό, ωστόσο δεν σημαίνει ότι είμαστε σε καλό σημείο ή ότι έχει λυθεί κάτι. Καθώς οι θηλυκές φωνές στον κινηματογράφο δυναμώνουν, είναι σημαντικό να μη σταματάμε να διεκδικούμε δικαιότερη αντιμετώπιση, μεγαλύτερη συμπερίληψη και φυσικά ελευθερία στην έκφραση και τη δημιουργικότητά μας».
Ως Ελληνίδα δημιουργός, νιώθεις ότι η ζωή σου εδώ σε περιορίζει, με κάποιον τρόπο, στην κινηματογραφική παραγωγή; Τι θα μπορούσε η Ελλάδα να συνεισφέρει διεθνώς στον κινηματογράφο. Είναι το Greek Weird Wave ή και κάτι διαφορετικό;
«Ενδεχομένως σε κάποια άλλη χώρα τα πράγματα να ήταν διαφορετικά και οι ευκαιρίες να ήταν περισσότερες. Έχοντας ζήσει και δημιουργήσει εδώ, μπορώ μόνο να το υποθέσω. Ζώντας στην Ελλάδα μπορείς να κάνεις μόνο το καλύτερο δυνατό με τις υπάρχουσες συνθήκες. Μπορεί τα πράγματα συχνά να κινούνται με αργό ρυθμό, αλλά όποιος ή όποια θέλει πολύ να κάνει κινηματογράφο, το διεκδικεί με κάθε τρόπο, όπου κι αν βρίσκεται, γιατί τελικά δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά.
»Το Weird Wave είναι μια έκφανση της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής. Πλέον έχουμε εξαιρετικές ταινίες πολλών διαφορετικών genres που ταξιδεύουν στα φεστιβάλ, προβάλλονται στις αίθουσες και κάνουν τα πρώτα τους βήματα και στις πλατφόρμες».
«Το Weird Wave είναι μια έκφανση της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής. Πλέον έχουμε εξαιρετικές ταινίες πολλών διαφορετικών genres που ταξιδεύουν στα φεστιβάλ, προβάλλονται στις αίθουσες και κάνουν τα πρώτα τους βήματα και στις πλατφόρμες».
Τι θα μπορούσες να μας πεις για την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους που ετοιμάζεις;
«Η ταινία θα γυριστεί τον Αύγουστο στην Αθήνα. Είναι μια σημερινή, ρεαλιστική ιστορία που ακολουθεί μια νέα γυναίκα στην προσπάθειά της να προσδιορίσει τη ζωή της μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Πρόκειται για μια ιδέα πάνω στην οποία δουλεύουμε εδώ και μερικά χρόνια και πλησιάζοντας προς την υλοποίησή της υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός αλλά και αγωνία».
Δείτε το τρέιλερ του «Όχι αύριο»:
Info
Το «Όχι Αύριο» συμμετείχε, ακόμα, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τάμπερε στη Φινλανδία, ένα από τα παλαιότερα της Ευρώπης, καθώς και στο φεστιβάλ Aguilar de Campoo στην Ισπανία.
Τον Ιούνιο θα προβληθεί στο In the Palace στη Βουλγαρία, ένα από τα λίγα oscar qualifying φεστιβάλ στον κόσμο, όπου είναι υποψήφιο στην κατηγορία Best Fiction.
Συντελεστές της ταινίας «Όχι αύριο»:
Cast: Νικολάκης Ζεγκίνογλου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Σταύρος Τσουμάνης, Κωνσταντίνος Σειραδάκης, Ναταλία Swift. Σκηνοθεσία-σενάριο: Αμέρισσα Μπάστα. Παραγωγός: Ιωάννα Σουλτάνη. Παραγωγή: Soul Productions με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού – ειδικό πρόγραμμα ενίσχυσης covid-19 με την υποστήριξη της Περιφέρειας Αττικής. Συμπαραγωγοί: Vincent Michaud (2 Hérons Production), Πάνος Μπίσδας (Authorwave), Κώστας Ταγκαλάκης-Θέλγια Πετράκη (Topspot). Executive & line producer: Δημήτρης Νάκος. Διεθνείς πωλήσεις: Premium Films. Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Βαλσαμής. Μοντάζ: Πάνος Βουτσαράς. Σκηνικά: Κυριακή Τσίτσα. Κοστούμια: Boudoir Team (Σοφία Κοτσίκου, Κατερίνα Χαλιώτη, Τάσος Δήμας). Ήχος: Στέφανος Ευθυμίου. Make-up artist & hair styling: Εύη Ζαφειροπούλου. Σχεδιασμός ήχου: Βάλια Τσέρου. Μίξη ήχου: Κώστας Βαρυμποπιώτης. Εργαστήρια εικόνας: Authorwave. Color grading: Μάνος Χαμηλάκης. Σχεδιασμός τίτλων & αφίσας: Παντελής Αναστασιάδης.