Τι συμβαίνει και ένα πλήθος οικογενειών διασχίζει κάθε Κυριακή πρωί την Πατησίων; Η κοσμοσυρροή στο Alhambra Art Theatre επιβεβαιώνει τη δίψα του κοινού για θέατρο, μετά από σχεδόν τρία χρόνια αδράνειας, τη διαχρονική δύναμη των ιστοριών της Ζωρζ Σαρή, αλλά και το επιτυχημένο στοίχημα του πρώτου ανεβάσματος στο θεατρικό σανίδι του «Θησαυρού της Βαγίας», σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καλογιάννη.
«Μαμά, μυρίζει αντιηλιακό!», σχολιάζει ο επτάχρονος γιος μου, ενώ παρακολουθούμε την παράσταση στην κατάμεστη αίθουσα. Στην πραγματικότητα είναι το φρουτώδες άρωμα του σαπουνιού που χρησιμοποιήσαμε στο μπάνιο, αλλά είναι λογικό να κάνει τέτοιους συνειρμούς, ενώ βλέπει τους ηθοποιούς να διασχίζουν τους διαδρόμους με ποδήλατα και καλοκαιρινά ρούχα και να απλώνουν στη σκηνή πτυσσόμενα καθισματάκια παραλίας και ψάθινες τσάντες και να αναβιώνουν καλοκαιρινές περιπέτειες στο νησί. Ο «Θησαυρός της Βαγίας» φέρνει το καλοκαίρι μέσα στο χειμώνα και, ειδικά για τους μεγαλύτερους σε ηλικία θεατές, ένα μελτέμι νοσταλγίας για το ανάγνωσμα των παιδικών και εφηβικών χρόνων τους.
Η επιτυχία της παράστασης οφείλεται και στην πρωτότυπη μουσική σύνθεση και ζωντανή ερμηνεία της Ζωής Τηγανούρια, της καταξιωμένης μουσικοσυνθέτριας από τη Σαμοθράκη που ευτύχησε, μεταξύ άλλων, να γράψει τη μουσική της ταινίας «Tango Shalom», σε σκηνοθεσία Gabriel Bologna, αλλά και να συμπράξει επί σκηνής με θρύλους όπως οι James Brown και Goran Bregović. Ως μητέρα πλέον ενός κοριτσιού, είναι η πρώτη φορά που γράφει μουσική για παιδική παράσταση, για την οποία μίλησε, με αφορμή την εντυπωσιακή επιτυχία του «Θησαυρού της Βαγίας», στο Marie Claire.
Τι σήμαινε για εσάς «Ο Θησαυρός της Βαγίας» μέχρι το θεατρικό ανέβασμά του; Ήσασταν από τα παιδιά που μεγάλωσαν διαβάζοντας Ζωρζ Σαρή;
«Για να είμαι ειλικρινής, ασφαλώς είχα ακουστά τον “Θησαυρό της Βαγίας” όμως δεν είχα διαβάσει Ζωρζ Σαρή μέχρι το πρώτο ραντεβού με τη σκηνοθέτη Αθανασία Καλογιάννη, που μου έκανε την πρόταση να γράψω τη μουσική της παράστασης. Όταν μού έστειλε τα κείμενα άρχισα να την “ξεψαχνίζω” και να ενθουσιάζομαι!».
Πώς προέκυψε για εσάς για πρώτη φορά η σύνθεση παιδικής μουσικής; Τι απολαύσατε περισσότερο στη διαδικασία της συγγραφής της μουσικής για το «Θησαυρό της Βαγίας»;
«Η πρώτη φορά ήταν όταν γεννήθηκε η κόρη μου, Χρυσοβαλάντου, το 2012. Κάθε φορά που τη νανούριζα, της τραγουδούσα παιδικές μελωδιούλες. Από εκείνη την περίοδο προέκυψε ένα βιβλίο με παρτιτούρες και cd με 16 παιδικές μελωδίες για τρανσκρίψιον για αρχάριους μαθητές του ακορντεόν: “Ο Ψιτούλης και η Παρέα του”. Ένα άλμπουμ που αγαπώ για ευνόητους λόγους.
»Όταν ξεκίνησα να δουλεύω τον “Θησαυρό της Βαγίας”, αυτό που μου άρεσε πάρα πολύ ήταν η καθημερινή επαφή με τους ηθοποιούς. Με εντυπωσίασαν η μεγάλη αγάπη τους για αυτό που κάνουν, ο σεβασμός στη σκηνοθέτη, η αγωνία τους να μάθουν τα τραγούδια που έγραφα, η τελειομανία τους για τις λεπτομέρειες…
«Παρατήρησα για πρώτη φορά, στο απαιτητικό κοινό των παιδιών, τη μεγάλη ανταπόκριση, το ρυθμικό χειροκρότημα. Χειροκροτούν με την ψυχή τους, φωνάζουν ενθουσιασμένα, τραγουδούν και προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τον ηθοποιό, ακόμα και μαζί μου, την ώρα της παράστασης».
»Και όταν, πια, είχαν αρχίσει οι παραστάσεις με εντυπωσίασαν τα παιδιά! Παρατήρησα για πρώτη φορά, στο απαιτητικό κοινό τους, τη μεγάλη ανταπόκριση, το ρυθμικό χειροκρότημα. Χειροκροτούν με την ψυχή τους, φωνάζουν ενθουσιασμένα, τραγουδούν και προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τον ηθοποιό, ακόμη και μαζί μου, την ώρα της παράστασης, το ζουν, το απολαμβάνουν! Είναι και η πρώτη φορά που γίνεται η μεταφορά του συγκεκριμένου βιβλίου στο σανίδι από τη Μαρία Σούμπερτ. Είχε προηγηθεί, κάπου στις αρχές του ‘80, η μεταφορά του σε τηλεοπτική σειρά, στην ΕΡΤ.
»Η μεγάλη επιτυχία φέτος του “Θησαυρού της Βαγίας” οφείλεται, πιστεύω, στο καλό κάστινγκ, στην προσήλωση της Αθανασίας Καλογιάννη, που είναι μια σεμνή, όμορφη παρουσία με ταλέντο, αγάπη και ευγένεια, στα ρομαντικά σκηνικά και βίντεο, στις καταπληκτικές χορογραφίες του Βαγγέλη Πιτσιλού, στις καλές δημόσιες σχέσεις της Μάρθας Κοσκινά, στα κορίτσια Αλεξάνδρα και Ευαγγελία, που δουλεύουν αθόρυβα και επικοινωνούν με τα σχολεία, και γενικά στην εταιρεία Κids Τheater. Απ’ ό,τι ακούω συχνά να μου λένε, τους αρέσει και η μουσική, αλλά και το ότι εμφανίζομαι ζωντανά στη παράσταση. Εγώ φυσικά, όπως πάντα, δούλεψα μαζί με τον Στέλιο Γενεράλη, τον σύζυγο μου, στις ενορχηστρώσεις. Έγραψε και κάποια δικά του θέματα στη ροή του έργου και έχει κάνει τα ηχητικά εφέ».
Ποιες ήταν οι εικόνες, τα ερεθίσματα, τα βιώματα που σας ενέπνευσαν στη σύνθεση της μουσικής του «Θησαυρού της Βαγίας»;
«Η εποχή όπου διαδραματίζεται μου βγάζει πολύ ρομαντισμό και νοσταλγία. Ας μην ξεχνάμε ότι η Σαμοθράκη, όπως η Αίγινα, είναι νησί. Μεγαλώνοντας λοιπόν σε μια νησιωτική επαρχία έζησα παρόμοιες στιγμές με τους ήρωες. Είχα τα ερεθίσματα, τα ακούσματα, τις μυρωδιές και όλα τα απαραίτητα εφόδια για να ανταπεξέλθω επιτυχώς σε ένα τέτοιο έργο».
Γιατί επιλέξατε να ερμηνεύετε ζωντανά τη μουσική σας επί σκηνής;
«Διότι για πρώτη φορά παίζω καθημερινά σε πρωινή παράσταση, κάτι που μου αρέσει πολύ. Διότι έχω επαφή με πολλά παιδιά, τα οποία έτσι κι αλλιώς λατρεύω. Διότι παίζω μόνη χωρίς ορχήστρα, κάτι που για μένα, που είμαι συνηθισμένη εδώ και πολλά χρόνια σε συναυλίες με μεγάλη ορχήστρα, είναι πρόκληση. Διότι ευχαριστιέμαι την αλληλοεπίδραση με τους ηθοποιούς, που είναι πολύ ταλαντούχα και καλά παιδιά, χωρίς σνομπισμό και υπεροψία.
»Αλλά και διότι τα παιδιά που παρακολουθούν καθημερινά συμμετέχουν, αλληλοεπιδρούν, σχεδόν προσπαθούν να βρουν λύσεις στα προβλήματα των ηθοποιών που διαδραματίζονται στη σκηνή».
«Ας μην ξεχνάμε ότι η Σαμοθράκη, όπως η Αίγινα, είναι νησί. Μεγαλώνοντας λοιπόν σε μια νησιωτική επαρχία έζησα παρόμοιες στιγμές με τους ήρωες. Είχα τα ερεθίσματα, τα ακούσματα, τις μυρωδιές και όλα τα απαραίτητα εφόδια για να ανταπεξέλθω επιτυχώς σε ένα τέτοιο έργο»
Πώς είναι να μεγαλώνεις σε ένα νησί απομονωμένο αλλά και τόσο πλούσιο σε πολιτισμό όπως η Σαμοθράκη; Πώς επηρέασε ο τόπος καταγωγής σας την καλλιτεχνική διαδρομή σας;
«Η Σαμοθράκη είναι ένα μαγικό μέρος: η φύση του, ο πλούσιος, αρχαίος πολιτισμός του, οι γονείς μου, που ζουν εκεί, στο πατρικό μου σπίτι, οι παιδικοί μου φίλοι, τα σχολικά μου χρόνια υπάρχουν πάντα στην ψυχή μου, με όμορφες αναμνήσεις. Επηρέασαν και ακόμη επηρεάζουν την πορεία μου».
Τι σας γοήτευσε, μεγαλώνοντας, ώστε να ασχοληθείτε με το ακορντεόν; Έχει τη θέση που του αξίζει στην ελληνική μουσική σκηνή;
«Τα τελευταία χρόνια βλέπω ότι υπάρχουν πλέον παρά πολλοί ακορντεονίστες σχεδόν σε όλες τις ορχήστρες. Αρκετοί, μάλιστα, είναι πολύ καλοί μουσικοί. Έγινε σχεδόν μόδα να παίζουν όρθιοι, αλλά δυστυχώς πάντα μόνο συνοδεύουν!
»Η δίκη μου προσέγγιση, από την αρχή της προσωπικής μου πορείας μέχρι σήμερα, είναι το ακορντεόν στο επίκεντρο. Δύσκολα το καταφέρνει κάποιος, αλλά εγώ το επιδιώκω από το 2006, που έβγαλα την πρώτη μου δισκογραφική παραγωγή, το “Libertango”.
»Όταν [το 2009] πήγα προσκεκλημένη στη Φινλανδία, να εκπροσωπήσω την Ελλάδα στο 5ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Ακορντεόν, εντυπωσιάστηκα πολύ που ήταν το μουσικό όργανο για το οποίο γίνεται ολόκληρο φεστιβάλ, που διαρκεί μέρες και συγκεντρώνει τους καλύτερους ακορντεονίστες από όλο τον πλανήτη. Όλο αυτό το μεταδίδει η κρατική τηλεόραση της Φινλανδίας ζωντανά, σε ένα σούπερ τηλεοπτικό show. Το βίωσα σαν μια μεγάλη γιορτή και, με την επιστροφή μου στην Ελλάδα, ένιωσα κάτι σαν χρέος να το υπερασπιστώ στην εντελώς διαφορετική ελληνική πραγματικότητα. Από τότε, κάνω συναυλίες και παραστάσεις παρέα με το ακορντεόν. Δυστυχώς εδώ αυτό φαντάζει παράταιρο, ακόμα και υστέρα από τόσα χρόνια».
Δεδομένου ότι έχετε συνεργαστεί ακόμα και με θρύλους όπως οι James Brown, Al Di-Meola, Goran Bregović, ποια ανάμνηση έχει μείνει στο μυαλό σας ως η πιο δυνατή;
«Το support με τον James Brown στο Λυκαβηττό, διότι ήμουν μικρή και η παρουσία μου κοντά σε αυτόν το θρύλο ήταν συγκλονιστική. Όταν με συμβούλεψε: “Έχεις ταλέντο, μοιράσου το με το κόσμο”, μου ‘δώσε δύναμη».
«Όταν ο James Brown με συμβούλεψε: “Έχεις ταλέντο, μοιράσου το με το κόσμο”, μου ‘δώσε δύναμη»
Γιατί αποφασίσατε, πριν από μερικά χρόνια, να δημιουργήσετε τη δική σας εταιρεία μουσικών παραγωγών, Zoe Music Ltd;
«Με οδήγησε η ανάγκη του να κυκλοφορώ τις δικές μου παράγωγες, διότι άνοιξα έναν δρόμο που οι δισκογραφικές, τότε, δεν αντιλαμβάνονταν: Έπρεπε απλά να τραγουδάς για να έχεις “δικαίωμα” να κάνεις CD».
Πώς επηρέασε η μητρότητα την καλλιτεχνική διαδρομή σας; Δέχεστε feedback από την κόρη σας;
«Η κόρη μου είναι ξετρελαμένη με όλη την παράσταση, τραγουδάει σε άσχετες στιγμές τα τραγούδια της. Την έχει δει πολλές φορές. Εξάλλου ήταν παρούσα και στις ηχογραφήσεις στο στούντιο και στις πρόβες, το ζει όλο σαν παραμύθι! Όταν παρουσιάσαμε την παράσταση στην Αίγινα ήρθε μαζί και σε όλο το ταξίδι ονειρευόταν ότι πάμε στη Βαγία να βρούμε τον κρυμμένο θησαυρό. Είναι παιδί με μεγάλη φαντασία, λόγω των πολλών παραστάσεων που έχει δει μαζί με εμένα και τον Στέλιο όλα αυτά τα χρόνια».
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας για φέτος;
«Πρόσφατα παρουσίασα τη νέα μου δισκογραφική παραγωγή, “Η μέρα του ξεριζωμού”, ένα επετειακό άλμπουμ στο οποίο έχω κάνει την παραγωγή και υπογραφώ όλες τις συνθέσεις, σε 29 κομμάτια.
»”Tολμώ” να νιώθω υπερήφανη για πολλούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα για τις καταπληκτικές συμμετοχές, όπως οι Πέγκυ Ζήνα, Μαριώ, Μπάμπης Τσέρτος, Αχιλλέας Χαλδαϊάκης, Κώστας Τηγάνης, Σοφία Μάνου, Μαρία Βακάλη, Λάμπρος Βασιλείου, Άννα Κατσούλη, Θανάσης Βούτσας, ο αείμνηστος Αγάθωνας, τα αδέρφια Τσακουρίδη. Επίσης τούς στίχους έχουν γράψει αξιόλογοι στιχουργοί και ποιητές, όπως οι Κώστας Καρτελιάς, Αχιλλέας Παράσχος, Μαρία Παπαδάκη, Ηλίας Κατσουλής, Παναγιώτης Τηγανούριας, Σταμάτης Μεσημέρης, Σοφία Λιγνού, Σταύρος Σταύρου, Γιώργος Κοζαδίνος.
»Η παραγωγή είναι χωρισμένη σε δύο ενότητες: η πρώτη αφορά την ανείπωτη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, στην οποία όλους τους συγκινητικούς στίχους υπογράφει ο Θρακιώτης Κώστας Ασμανίδης και ερμηνεύει ο γνήσιος Θρακιώτης ερμηνευτής Βαγγέλης Δημούδης, ενώ η δεύτερη αφορά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όπου συμπεριλαμβάνονται και τα τραγούδια της “Γενοκτονίας” που έγραψα σε στίχους Πασχάλη Μπούρα. Το “Σαμοθράκης βήμα” είναι σε στίχους Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμου».
»Είχα αρκετά χρόνια να βγάλω τέτοια συλλογική παραγωγή και το συγκινητικό είναι ότι τα περισσότερα τραγούδια, εκτός από τα πολύ πρόσφατα θρακιώτικα, έχουν γραφτεί από το 1999.
»Στα επόμενα σχέδιά μου, πέρα από τις καλοκαιρινές συναυλίες, είναι να κυκλοφορήσω το σάουντρακ της πολυβραβευμένης ταινίας του Χόλιγουντ “Τango Shalom”, όπου υπογράφω τη μουσική αλλά δεν έχει γίνει ακόμα γνωστή, επειδή δεν έχει έρθει η ταινία στην Ελλάδα».
Για τον «Θησαυρό της Βαγίας»
Μια παρέα παιδιών βρίσκονται στο νησί της Αίγινας για καλοκαιρινές διακοπές. Εκεί συναντούν μια οικογενειακή φίλη από το Παρίσι, όπου εργάζεται ως βοηθός ψυχιάτρου και έχει υπό τη φροντίδα της έναν Γερμανό ασθενή, τον Χανς, ο οποίος πάσχει από αμνησία μετά την έκρηξη μιας νάρκης που πάτησε στην Αίγινα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Από τότε ο ασθενής επαναλαμβάνει σκόρπιες λέξεις από τις οποίες τα παιδιά προσπαθούν να βγάλουν νόημα. Η αναζήτησή τους τα οδηγεί στη Βαγία και στο σπίτι της οικογένειας Χαλδαίου, όπου έμενε ο Χανς στη διάρκεια του πολέμου. Όταν μαθαίνουν πως ο Χανς έχει κλέψει από την οικογένεια χρυσές λίρες, ξεκινούν την αναζήτηση ενός χαμένου θησαυρού, που τα οδηγεί σε συναρπαστικές περιπέτειες.
Η Ζωρζ Σαρή άρχισε να το γράφει τον «Θησαυρό της Βαγίας» με υλικό από την πραγματική ζωή, ως παιχνίδι: Ήρωές του είναι τα παιδιά της και οι φίλοι τους, ενώ όλα τα μέρη που αναφέρονται είναι υπαρκτά.
Το 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση της Ζωρζ Σαρή, που διακρίθηκε όχι μόνο για το λογοτεχνικό της έργο αλλά και για το διαρκή αγώνα της για ελευθερία και δικαιοσύνη. Κατά τη γερμανική κατοχή συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση ενώ έγραψε τον «Θησαυρό της Βαγίας», το πρώτο της μυθιστόρημα, το 1969, όταν είχε σταματήσει να εργάζεται ως ηθοποιός και αποσυρθεί στην Αίγινα ως αντίδραση στο δικτατορικό καθεστώς. Άρχισε να το γράφει με υλικό από την πραγματική ζωή, ως παιχνίδι: Ήρωές του είναι τα παιδιά της και οι φίλοι τους, ενώ όλα τα μέρη που αναφέρονται είναι υπαρκτά.
Δείτε το τρέιλερ της παράστασης εδώ:
Info
Κάθε Κυριακή στις 12.00. Καθημερινές παραστάσεις για σχολεία. Νέο πρόγραμμα χριστουγεννιάτικων παραστάσεων: Δευτέρα 26/12, 17:00, Τρίτη 27/12, 17:00, Δευτέρα 02/01, 17:00, Παρασκευή 6/01, 17:00 (Θεοφάνεια), Κυριακή 08/01, 12:00. Alhambra Art Theater: Στουρνάρη 53, Αθήνα, τηλ. για πληροφορίες – ομαδικές κρατήσεις: 210 6616877 και 693 414 6156, email: info@kidstheater.gr Προπώληση: www.ticketplus.gr. Δείτε περισσότερα στο www.kidstheater.gr
Συντελεστές
Συγγραφέας: Ζωρζ Σαρή. Σκηνοθέτης : Αθανασία Καλογιάννη. Θεατρική Διασκευή: Μαρία Σούμπερτ. Πρωτότυπη Μουσική-Συνθέτης-Σολίστ Ακορντεόν: Ζωή Τηγανούρια. Ενορχηστρώσεις, Ηχητικά εφέ: Στέλιος Γενεράλης. Στίχοι: Γιάνννης Παναγόπουλος, Γιάννης Φιλίππου. Β΄ Σκηνοθέτης: Γιάννης Παναγόπουλος. Σκηνογράφος/ Video art: Σάντυ Σιέμπου. Ενδυματολόγος: Ευγενία Βησσαρίου. Χορογραφίες: Βαγγέλης Πιτσιλός. Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης. Trailer: Κωνσταντίνος Θάνος. Επικοινωνία: Μάρθα Κοσκινά
Παίζουν (αλφαβητικά): Ευγενία Βησσαρίου, Αλεξάνδρα Κολαΐτη, Μέλανι Μαρχάινε, Νεφέλη Παπαδερού, Κωνσταντίνος Ρόδης, Γιάννης Φιλίππου.
Διάρκεια: 90 λεπτά
Ο «Θησαυρός της Βαγίας» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε μυθιστόρημα και σε μορφή graphic novel (εικονογράφηση: Kanellos Cob).
