Ήταν το 2016 όταν η designer Λίνα Πάτσιου επιλέχθηκε από το Marie Claire Ιταλίας ως μια από τις 30 κορυφαίες δημιουργούς της Ευρώπης (Creative Under 30). Το περιοδικό παρουσίαζε ένα από τα αντικείμενα που είχε σχεδιάσει, τη Nylon Coral, μια καρέκλα από υπολείμματα ίνας υφάσματος το πάχος της οποίας διαφοροποιείται ανάλογα με το πόσο παραγωγική για το εργοστάσιο είναι κάθε σεζόν.
Περίπου δύο χρόνια νωρίτερα η Ελληνίδα σχεδιάστρια και creative director, με σπουδές Design και αντίστοιχα Conceptual Design στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και κατόπιν στο Βασιλικό Κολέγιο Καλών Τεχνών του Λονδίνου, είχε βρεθεί υποψήφια στα βραβεία Elle Decoration International Design Awards (EDIDA). Με έδρα τότε το Λονδίνο, είδε δημιουργίες της να παρουσιάζονται σε κορυφαία έντυπα όπως τα Wired, Damn, Casa Vogue, Blueprint.
Μέχρι που ένας νέος έρωτας, για τις παραστατικές τέχνες και ειδικά για την υποκριτική και τη συγγραφή σεναρίων, την έβγαλε εκτός πορείας όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες περιπτώσεις – ή για την ακρίβεια άνοιξε και άλλα, παράλληλα μονοπάτια στη ζωή της, αφού ευτυχώς δεν απαίτησε την αποκλειστικότητα. Αν και στην πραγματικότητα δεν απείχε πολύ από τις παλαιότερες αγάπες της.
Ήταν το 2016 όταν η designer Λίνα Πάτσιου επιλέχθηκε από το Marie Claire Ιταλίας ως μια από τις 30 κορυφαίες δημιουργούς της Ευρώπης (Creative Under 30). Το περιοδικό παρουσίαζε την καρέκλα της, Nylon Coral, από υπολείμματα ίνας υφάσματος της οποίας το πάχος διαφοροποιείται ανάλογα με το πόσο παραγωγική για το εργοστάσιο αποδεικνύεται κάθε σεζόν.
«Η εικαστική μου δουλειά είχε πάντα ως θέμα την αφήγηση» εξηγεί σήμερα στο Marie Claire. «Ο τομέας μου, το πειραματικό έπιπλο δηλαδή, αναφέρεται σε αντικείμενα αναγνωρίσιμα μεν ως χρηστικά –ένα τραπέζι, μια καρέκλα, ένα βάζο– που όμως η πραγματική τους λειτουργία είναι να ανοίγουν έναν διάλογο με το χρήστη, να προκαλούν μια συζήτηση, έναν προβληματισμό, ή να προτείνουν κάτι νέο για τη σχέση μας με την ύλη, για τα αντικείμενα με τα οποία ζούμε, τη χρήση τους και τον τρόπο ζωής που αυτή υπονοεί. Προσωπικά ασχολήθηκα πολύ με το κομμάτι της αφήγησης μέσα από τα αντικείμενα, πώς ένα αντικείμενο αποκτά ζωή, ιστορία, παρελθόν, πώς μπορεί να μας την αφηγηθεί αλλά και πώς μπορεί ο δημιουργός του να την ενθέσει μέσα του, εξαρχής, σαν ένα DNA μνήμης άμα την κατασκευή του. Έτσι μέσα από την προσπάθειά μου να αφηγηθώ ιστορίες μέσω της ύλης έφτασα κάπως και στην υποκριτική. Και ερωτεύτηκα. Ε, και όταν ερωτεύεσαι αλλάζεις τη ζωή σου».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Πλέον μοιράζει τη ζωή και την αγάπη της μεταξύ των παραστατικών τεχνών και του design, καθώς καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες της: «Η βασική διαφορά που έχει το design ή γενικά οι εικαστικές τέχνες είναι ότι εσύ δεν είσαι το μέσο, είσαι ο δημιουργός. Εκτός από την performance δηλαδή, που εκεί μπορεί να είσαι και ο δημιουργός και το μέσο, η εικαστική δουλειά μοιάζει πιο πολύ με αυτήν του σεναριογράφου ή του σκηνοθέτη αλλά είναι πιο αυτάρκης. To design, λόγω αυτού, δίνει τον απόλυτο έλεγχο και θρέφει την τελειομανία μου: το γεγονός ότι μου αρέσει να ελέγχω τις παραμέτρους της δουλειάς μου, να δημιουργώ ένα πράγμα απολύτως δικό μου. Με την υποκριτική, από την άλλη, αναγκάζομαι να αφήνομαι, να παραδίνομαι στο ένστικτό μου και στους συνεργάτες μου. Στην υποκριτική πρέπει να αποδεχθείς ότι τα έργα δεν θα είναι ποτέ τέλεια, ούτε ίδια ούτε τελειωμένα και, ακόμα κι αν είναι τέλεια, δεν αφήνουν πίσω τους κανένα στίγμα. Ειδικά στο θέατρο, αυτό που δημιουργείς ως ηθοποιός δεν θα το παρακολουθήσεις ποτέ ο ίδιος! Από αυτή την άποψη το ένα είναι το ακριβώς αντίθετο του άλλου».
«Με την υποκριτική πρέπει να αποδεχθείς ότι τα έργα δεν θα είναι ποτέ τέλεια, ούτε ίδια ούτε τελειωμένα και, ακόμα κι αν είναι τέλεια, δεν αφήνουν πίσω τους κανένα στίγμα. Ειδικά στο θέατρο, αυτό που δημιουργείς ως ηθοποιός δεν θα το παρακολουθήσεις ποτέ ο ίδιος!».
Αφού λοιπόν ολοκλήρωσε, το 2018, τη Μητροπολιτική Σχολή Κινηματογράφου (2018) του Λονδίνου, μέχρι σήμερα έχει λάβει μέρος σε βρετανικές, ελληνικές και αμερικανικές κινηματογραφικές παραγωγές, συμπεριλαμβανομένης της ταινίας «Rise» της Disney Pictures (2021), ενώ έχει εμφανιστεί και στις τηλεοπτικές σειρές «Άγριες Μέλισσες», « Ζωή», «Maestro». Τα τελευταία δύο χρόνια συμμετέχει στο θεατρικό έργο «Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια», ως μεταφράστρια του κειμένου του Σαμ Στάινερ και ως πρωταγωνίστρια.
Η παράσταση ανεβαίνει φέτος για δεύτερη χρονιά, στο Θέατρο 104, σε σκηνοθεσία Βαρβάρας Νταλιάνη. Η Λίνα υποδύεται την Μπερναντέτ, μια γυναίκα που ζει σε έναν παράξενο δυστοπικό κόσμο όπου η κυβέρνηση έχει επιβάλει ημερήσιο όριο 140 λέξεων. Στην κηδεία μιας γάτας συναντά τον Όλιβερ (Νίκος Κουκάς): Θα καταφέρουν οι δυο τους να επικοινωνήσουν σε έναν κόσμο που απομονώνει;
Ας πούμε ότι ως Λίνα και όχι σαν Μπερναντέτ έχετε έως 140 λέξεις για να περιγράψετε στους θεατές την ιστορία σας με το έργο «Λεμόνια».
«Γενάρης 2020, Λονδίνο, Κάμντεν. Σε μια ακρόαση για μεταπτυχιακό στο Θέατρο, ανοιχτή στους υποψηφίους, μια κοπέλα παρουσιάζει τα “Λεμόνια”. Εγώ, στο κοινό. Ζηλεύω. Λέω, αυτό το κορίτσι έχει φέρει κάτι τόσο φρέσκο και υπέροχο και πρωτότυπο. Και τι σύγχρονος, άμεσος λόγος! Φανταστείτε πως ως ηθοποιός που ετοιμάζεται για εισαγωγικές έχω διαβάσει δεκάδες έργα ψάχνοντας για μονόλογο όμως αυτός διαφέρει. Το αγοράζω την άλλη μέρα. Επιβεβαιώνομαι. Πρόκειται περί αριστουργήματος. Τελικά περνάω στη σχολή, κλείνω και ταινία. Το πράγμα δεν πηγαίνει παραπέρα.
»Αύγουστος 2020, Κίμωλος, Μαυροσπηλιά. Αποφασίζω πως δεν θέλω να δώσω όλες μου τις οικονομίες για να σπουδάσω θέατρο online λόγω COVID. Αντ’ αυτού, σκέφτομαι: Θα κάνω τα “Λεμόνια” παράσταση. Στέλνω το κείμενο στη Βαρβάρα και στο Νίκο και δέχονται και οι δύο αμέσως. Ελάτε να το δείτε».
«Γενάρης 2020, Λονδίνο, Κάμντεν. Σε μια ακρόαση για μεταπτυχιακό στο Θέατρο, ανοιχτή στους υποψηφίους, μια κοπέλα παρουσιάζει τα “Λεμόνια”. Εγώ, στο κοινό. Ζηλεύω. Λέω, αυτό το κορίτσι έχει φέρει κάτι τόσο φρέσκο και υπέροχο και πρωτότυπο. Και τι σύγχρονος, άμεσος λόγος!».
Με αφορμή την υπόθεση του έργου: Ποιο δυστοπικό σενάριο φοβάστε περισσότερο ότι μπορεί να γίνει πραγματικότητα σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον;
«Φοβάμαι πολύ για την ελευθερία των ανθρώπων. Την προσωπική, εσωτερική ελευθερία, στο μυαλό και την ψυχή μας. Αισθάνομαι ότι έχουμε τόση ανάγκη να ανήκουμε κάπου, που αφήνουμε σχετικά εύκολα την κοινή γνώμη να αποφασίζει για τις επιλογές που κάνουμε στη ζωή μας. Αλλά το πρόβλημα με την κοινή γνώμη είναι ακριβώς ότι είναι κοινή, και η ζωή μας πρέπει να είναι κάτι το απόλυτα, αδιαπραγμάτευτα, παράφορα προσωπικό. Φανταστείτε το τώρα σαν ταινία. Ένα “Truman Show” όπου όμως το κοινό ψηφίζει και ο πρωταγωνιστής, αντί να προσπαθεί να το σκάσει, νιώθει χαρά που είναι διάσημος και δημοφιλής. Μέχρι φυσικά κάτι να αλλάξει».
Αν θα έπρεπε να σχεδιάσετε την παράσταση «Λεμόνια» σαν ένα αντικείμενο, πώς το φαντάζεστε;
«Α, ωραίο πρότζεκτ! Λοιπόν, θα έλεγα: μαλακό υλικό, ίσως ξύλο, μεγάλο, από κορμό σεκόγιας ας πούμε, ένας τεράστιος κύβος. Θα το σμίλευαν δυο άνθρωποι ταυτόχρονα, που θα προσπαθούσαν να αποτυπώσουν κάποιο μυθικό, μαγικό, υπέροχο πλάσμα. Μόνο που ο καθένας τους το φαντάζεται τελείως διαφορετικά και μπορεί να το σμιλέψει μόνο με 140 κινήσεις».
Έχετε αντιμετωπίσει ποτέ διακρίσεις ως νέα δημιουργός είτε στο design είτε στο θέατρο;
«Νομίζω στο design πιο έντονα, από την άποψη ότι δεν μπορεί πολύς κόσμος να διαχειριστεί το ότι γνωρίζω πώς φτιάχνονται τα πράγματα, και στην Αγγλία και φυσικά πολύ περισσότερο στην Ελλάδα. Έχω περάσει δύο χρόνια μέσα σε ξυλουργείο, δουλεύω σίδερο, κεραμικά, γνωρίζω πώς να χρησιμοποιώ βαριά βιομηχανικά εργαλεία. Αλλά συνήθως η αντίληψη είναι ότι μια γυναίκα, ειδικά αν είναι και λίγο εμφανίσιμη, αποκλείεται να ξέρει. Και αν αποδείξει ότι ξέρει, την αντιμετωπίζουν σαν κάποιου είδους εξωτικό πτηνό.
«Δεν μπορεί πολύς κόσμος να διαχειριστεί το ότι γνωρίζω πώς φτιάχνονται τα πράγματα, και στην Αγγλία και φυσικά πολύ περισσότερο στην Ελλάδα. Έχω περάσει δύο χρόνια μέσα σε ξυλουργείο, δουλεύω σίδερο, κεραμικά, γνωρίζω πώς να χρησιμοποιώ βαριά βιομηχανικά εργαλεία. Αλλά συνήθως η αντίληψη είναι ότι μια γυναίκα, ειδικά αν είναι και λίγο εμφανίσιμη, αποκλείεται να ξέρει».
»Στο θέατρο έχω αντιμετωπίσει λιγότερες διακρίσεις, κι αυτές εκφράζουν, νομίζω, κυρίως μια απορία για την πορεία μου στις τέχνες. Αλλά δεν ξέρω γιατί να είναι πιο λογικό να γίνει ηθοποιός ένας δικηγόρος παρά ένας εικαστικός. Δεν γίνεσαι ηθοποιός για να ξεφύγεις από τη δουλειά σου αλλά για να βρεις κάτι που συνήθως ψάχνεις μέσα σου. Και τι πιο λογικό από έναν εικαστικό που ψάχνει να βρει το μέσο του, ακόμη και αν τελικά αυτό το μέσο είναι ο ίδιος».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Info
«Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια Λεμόνια», κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00 στο Θέατρο 104, Ευμολπιδών 41 (μετρό Κεραμεικός), τηλ.: 210 3455020, 6951269828. Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ γενική είσοδος, 10 ατέλειες, ανέργων, άνω των 65. Προπώληση: www.more.com Διάρκεια: 90 λεπτά.
Συντελεστές
Συγγραφέας: Σαμ Στάινερ. Μετάφραση: Λίνα Πάτσιου. Σκηνοθεσία: Βαρβάρα Νταλιάνη. Σχεδιασμός Φωτισμών: Άννα Δεληγιάννη. Σκηνικά: Rastonee. Κοστούμια: Κωνσταντίνα Δαούτη. Επιμέλεια σκηνικών αντικειμένων: Ναταλία Λαμπροπούλου. Κινησιολογία: Χρυσάνθη Φύτιζα. Φωτογραφίες: Γιώργος Κασσαπίδης. Graphic Designer: Χριστίνα Μπιλιούρη. Κατασκευή Σκηνικού: Γιώργος Βουρνουσούζης. Παραγωγή: Rastonee & heterodoxa theatre company. Υπεύθυνη Χορηγιών: Μαριλένα Θεοδωράκου. Επικοινωνία – Δημόσιες σχέσεις: Γιώτα Δημητριάδη. Παίζουν: Λίνα Πάτσιου, Νίκος Κουκάς
Οι συντελεστές ευχαριστούν τον Κωστή Μαραβέγια για την πολύτιμη βοήθειά του.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο της Λίνας Πάτσιου: www.linapatsiou.com
