Πριν από μερικούς μήνες μια εκπαιδευτικός και θεατρολόγος που υπηρετούσε στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, σε σχολείο στου Ζωγράφου, επέλεξε από την εκπαιδευτική πλατφόρμα Cinedu να προβάλει σε μαθητές της Δ’ δημοτικού την ταινία μικρού μήκους «Αγόρια στο ντους» του Σουηδού Christian Zetterberg (βραβευμένη ως η Καλύτερη Ευρωπαϊκή Ταινία Μικρού Μήκους για Παιδιά 2021 από την Ευρωπαϊκή Ένωση Παιδικού Κινηματογράφου – ECFA). Λίγες μέρες μετά, έλαβε ένα εξώδικο από τους γονείς ενός μαθητή, ενώ ο τότε δικηγόρος της οικογένειας (υποψήφιος με την παράταξη «Σπαρτιάτες») έφερε την υπόθεση στη δημοσιότητα έτσι ώστε να πυροδοτηθεί μια τεράστια παραπληροφόρηση στα media (ανάμεσα στις ψευδείς ειδήσεις που κυκλοφόρησαν ήταν ότι η δασκάλα είχε εκθέσει τα παιδιά σε ταινία πορνό).
Ακολούθησε εξάμηνη ένορκη διοικητική εξέταση όπου η εκπαιδευτικός δικαιώθηκε, αλλά η ζωή της είχε αλλάξει. Μετά από αυτό το περιστατικό αποφάσισε να αποχωρήσει από την εκπαίδευση και όπως λέει σήμερα, «προς το παρόν είμαι ευχαριστημένη με αυτή την απόφαση. Παρ’ όλα αυτά δεν αποχωρώ από τον αγώνα για μια καλύτερη εκπαίδευση. Αυτό το περιστατικό ήταν ό,τι θα έλεγα “το κερασάκι στην τούρτα” – στο παρελθόν με είχαν κατηγορήσει γιατί είχα δείξει σε σχολείο το “Χαμίνι” του Τσάρλι Τσάπλιν. Ή σε ένα σχολείο είχε χρειαστεί να γίνει συνέλευση του συλλόγου διδασκόντων επειδή είχα κλείσει το φως στην τάξη για να δούμε μια ταινία».
«Αυτό το περιστατικό ήταν ό,τι θα έλεγα “το κερασάκι στην τούρτα” – στο παρελθόν με είχαν κατηγορήσει γιατί είχα δείξει σε σχολείο το “Χαμίνι” του Τσάρλι Τσάπλιν. Ή σε ένα σχολείο είχε χρειαστεί να γίνει συνέλευση του συλλόγου διδασκόντων επειδή είχα κλείσει το φως στην τάξη για να δούμε μια ταινία».
Με αφετηρία το παραπάνω γεγονός, που απασχόλησε για μέρες τα media όχι απαραίτητα για τους σωστούς λόγους, στη Διήμερη Διεθνή Συνάντηση για την Κινηματογραφική Εκπαίδευση του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες στον Πύργο Ηλείας διοργανώθηκε συζήτηση με τίτλο «Η κινηματογραφική ταινία ως εφαλτήριο διαλόγου για τη σχολική κοινότητα και την κοινωνία».
Όπως διευκρίνισε ο συντονιστής της, Παντελής Παντελόγλου, αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ολυμπίας (που αναλαμβάνει νέος καλλιτεχνικός διευθυντής, μετά την ανακοίνωση του Δημήτρη Σπύρου στην τελετή λήξης ότι αποχωρεί από τη θέση) και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Παιδικού Κινηματογράφου ECFA: «Η Cinedu δημιουργήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και περιλαμβάνει περίπου 100 ταινίες οι οποίες διατίθενται ελεύθερα σε σχολεία με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ. Η πρόσβαση των εκπαιδευτικών στο υλικό της εγκρίνεται από τον διευθυντή του σχολείου. Το Διεθνές Φεστιβάλ Ολυμπίας ήταν ένας από τους φορείς που πρότειναν αυτές τις ταινίες. Μάλιστα τη συγκεκριμένη την είχαμε προτείνει εμείς, για το γυμνάσιο, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν ήταν κατάλληλη για το δημοτικό».
«Η Cinedu δημιουργήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και περιλαμβάνει περίπου 100 ταινίες οι οποίες διατίθενται ελεύθερα σε σχολεία με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ. Η πρόσβαση των εκπαιδευτικών στο υλικό της εγκρίνεται από τον διευθυντή του σχολείου».
Να σημειωθεί εδώ ότι η περιγραφή της ταινίας «Αγόρια στο ντους» από την πλατφόρμα Cinedu είναι η εξής: «Μετά από έναν έντονο αγώνα προπόνησης με την ομάδα, οι δωδεκάχρονοι Βίγκο και Νοέλ επιστρέφουν στο σπίτι και τσεκάρουν ο ένας τα όρια και την αρρενωπότητα του άλλου. Το βίαιο σταμάτημα ενός αθώου παιχνιδιού φέρνει στο προσκήνιο το ερώτημα τι επιτρέπεται και τι όχι σε μια ανδρική φιλία».
Η εκπαιδευτικός (που επιθυμεί να κρατήσει την ανωνυμία της, ενώ ακόμα εκκρεμεί μια μήνυση εναντίον της από τον δικηγόρο και πλέον βουλευτή των «Σπαρτιατών») θυμάται ότι εκείνη την Παρασκευή είχε παρακολουθήσει με τους μαθητές της προηγουμένως μια άλλη ταινία, «μια καταπληκτική ελβετική, δεκάλεπτη, κινουμένων σχεδίων, όπου ένας γαλάζιος ελέφαντας έρχεται σε μια τάξη και κανένας δεν θέλει να τον κάνει παρέα. Βρίσκεται μόνο ένας κόκκινος μαθητής και οι δύο τους γίνονται ένα πολύχρωμο σύννεφο όταν παίζουν, αλλά όλοι οι υπόλοιποι, ασπρόμαυροι μαθητές πέφτουν πάνω τους και τους χωρίζουν. Στο τέλος το παιδί και ο ελέφαντας δεν αντέχουν την πίεση της τάξης και γίνονται κι αυτοί ασπρόμαυροι.
»Αφού συζητήσαμε λοιπόν με τα παιδιά αυτή την ταινία, το πώς παρεμβαίνουν εξωτερικοί παράγοντες και στερεότυπα σε κάτι που εμείς καταλαβαίνουμε ότι είναι το σωστό και στους φίλους που επιλέγουμε, σε αυτή τη λογική προβλήθηκε και η ταινία “Αγόρια στο ντους”. Συζητήσαμε με τα παιδιά το πώς οι ενήλικες πολλές φορές τα φορτώνουν με ενοχή και τα αγχώνουν σε σχέση με την κατασκευή του ανδρικού προτύπου. Αυτή η ταινία έρχεται να απαλύνει το άγχος που έχουν τα παιδιά, ειδικά στην ευαίσθητη προεφηβική ηλικία, να επιβεβαιώνουν στους άλλους τον ρόλο που κάποια θα αποκτήσουν στο μέλλον και άλλα ίσως όχι, αρκεί αυτό να γίνει φυσικά και όχι επειδή τους επιβλήθηκε.
«Αυτή η ταινία έρχεται να απαλύνει το άγχος που έχουν τα παιδιά, ειδικά στην ευαίσθητη προεφηβική ηλικία, να επιβεβαιώνουν στους άλλους τον ρόλο που κάποια θα αποκτήσουν στο μέλλον και άλλα ίσως όχι, αρκεί αυτό να γίνει φυσικά και όχι επειδή τους επιβλήθηκε».
»Το άλλο που βλέπουμε σε αυτή την πάρα πολύ ωραία ταινία είναι το πώς μιλάει απλά για τη φιλία δύο παιδιών και πώς η φοβία ενός ενήλικα παρεμβαίνει για να βάλει το όριο της ανδρικής συμπεριφοράς. Στόχος ήταν τα παιδιά να δημιουργήσουν κάποια θεατρικά με θέμα την είσοδο ενός “διαφορετικού” σε μια ομάδα –για οποιονδήποτε λόγο μπορούσε να θεωρηθεί διαφορετικός– τον οποίο εμείς προσπαθούμε να “κανονικοποιήσουμε”. Λίγες μέρες μετά από εκείνο το πολύ ωραίο μάθημα, με την πολύ ωραία συμμετοχή των παιδιών, έλαβα ένα εξώδικο στην καθαρεύουσα που ζητούσε από το Υπουργείο Παιδείας την καθαίρεσή μου, γράφοντας ότι το παιδί [των γονέων που είχαν στείλει το εξώδικο] κάθισε συλλογισμένο σε έναν καναπέ και όταν οι γονείς το ρώτησαν γιατί τούς απάντησε ότι είδαμε αυτή την ταινία. Αυτή ήταν η κατηγορία μου, τυπικά και ουσιαστικά δεν υπήρξε καμία άλλη».
Με αφορμή αυτό το περιστατικό η εκπαιδευτικός επισημαίνει: «Έχει σημασία να δούμε το πόσο χρειάζεται αυτή η κοινωνία κάποιες συζητήσεις μέσα από τον κινηματογράφο και πόσο δύσκολο είναι για τους εκπαιδευτικούς να τις κάνουν. Ο εκπαιδευτικός που κάνει ό,τι προβλέπεται από τον οδηγό σπουδών του δεν καλύπτεται ούτε από τους ίδιους τους θεσμούς που δημιούργησαν τον οδηγό, κι αυτό είναι που δεν μας κάνει, τελικά, τόσο δυτική χώρα». Σε εκείνη τη δύσκολη περίοδο, ευτυχώς βρήκε συμπαραστάτες σε κάποιους ανθρώπους που της υπενθύμισαν την αξία της αλληλεγγύης.
«Ο εκπαιδευτικός που κάνει ό,τι προβλέπεται από τον οδηγό σπουδών του δεν καλύπτεται ούτε από τους ίδιους τους θεσμούς που δημιούργησαν τον οδηγό, κι αυτό είναι που δεν μας κάνει, τελικά, τόσο δυτική χώρα».
«Μια από τις ωραιότερες εκπαιδευτικές εμπειρίες στη ζωή μου ήταν όταν μαζί με τον σύλλογο διδασκόντων, τον ψυχολόγο και τον κοινωνικό λειτουργό του σχολείου συγκεντρωθήκαμε σε μια τάξη και είδαμε αυτή την ταινία. Ήταν σαν να μας ανάγκασε μια εξωτερική απειλή να μιλήσουμε για πρώτη φορά για κάτι ουσιαστικό: για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Και δεν βρέθηκε ούτε ένας δάσκαλος από όσους την παρακολούθησαν να μην παραδεχτεί ότι το υλικό ήταν καλό. Μέσα στην απαξίωση που βιώνει ο εκπαιδευτικός κάθε μέρα που πηγαίνει για δουλειά, μας δομήθηκε ένα στοιχείο αυτοεκτίμησης, ότι κάποιοι μας επιτίθενται γιατί δεν κάνουμε φύλαξη παιδιών αλλά όντως διδασκαλία και ότι είμαστε όλοι μαζί μια ομάδα».
Ο σκηνοθέτης της ταινίας: «Αν σταματήσουμε να μοιραζόμαστε ιστορίες, θα καταλήξουμε σε μια πιο κλειστή κοινωνία»
Μεταξύ των ομιλητών στη Διήμερη Διεθνή Συνάντηση για την Κινηματογραφική Εκπαίδευση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας ήταν ο σκηνοθέτης της ταινίας (η φυσική παρουσία του δεν κατέστη εφικτή λόγω COVID αλλά συμμετείχε στη συζήτηση σε πραγματικό χρόνο μέσω βιντεοκλήσης): «Είμαι κι εγώ εκπαιδευτικός και έτσι προέκυψε το ενδιαφέρον μου για τα παιδιά στον κινηματογράφο. Όταν ήμουν μαθητής οι μόνες ταινίες που βλέπαμε στο σχολείο ήταν εκπαιδευτικές και ντοκιμαντέρ. Μεγαλώνοντας λοιπόν με ενδιέφερε να κάνω ταινίες που ανοίγουν συζητήσεις για τα σημαντικά συναισθήματά μας –την αγάπη, τον φόβο, το άγχος–, για τις σχέσεις μας, την ταυτότητά μας, τη σεξουαλικότητα, για θέματα πολύ ενδιαφέροντα και ουσιαστικά.
«Η ταινία “Αγόρια στο Ντους” αφορά την έννοια της αρρενωπότητας, δεν αναφέρεται καθόλου στη σεξουαλικότητα. Δεν ξέρω για εσάς, αλλά για εμένα το φιλί της [ανάμεσα στα δύο 12χρονα αγόρια που πρωταγωνιστούν] είναι το πιο μη ερωτικό που θα μπορούσε να υπάρξει! Η ταινία δεν έχει να κάνει με το φιλί».
»Η ταινία “Αγόρια στο Ντους” αφορά την έννοια της αρρενωπότητας, δεν αναφέρεται καθόλου στη σεξουαλικότητα. Δεν ξέρω για εσάς, αλλά για εμένα το φιλί της [ανάμεσα στα δύο 12χρονα αγόρια που πρωταγωνιστούν] είναι το πιο μη ερωτικό που θα μπορούσε να υπάρξει! Η ταινία δεν έχει να κάνει με το φιλί. Και οι μικροί μας ηθοποιοί και οι γονείς τους ενεπλάκησαν σε όλη τη διάρκεια της δημιουργίας της με τις απόψεις τους, ήταν οι πρώτοι που την παρακολούθησαν όταν ολοκληρώθηκε και ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικοί. Τα αγόρια που πρωταγωνιστούν τα νιώθω σαν μικρούς αδερφούς μου, ήθελα να κάνω ένα φιλμ μαζί τους και για αυτούς.
»Οι ταινίες πρέπει να είναι πάντα ανοιχτές στον διάλογο. Αν σταματήσουμε να μοιραζόμαστε ιστορίες, θα καταλήξουμε σε μια πιο κλειστή κοινωνία, όπου οι άνθρωποι θα φοβούνται να είναι διαφορετικοί».
Η εκπαιδευτικός Ασπασία Καλησώρα: «Μια προσπάθεια συντηρητικοποίησης της κοινωνίας»
Στη συνέχεια πήρε τον λόγο η εκπαιδευτικός Ασπασία Καλησώρα, μέλος του Σημείου για τη Μελέτη και την Αντιμετώπιση της Ακροδεξιάς, η οποία μεταφέρει τα εξής στο Marie Claire: «Η επίθεση που δέχτηκε η συναδέλφισσά μας δεν αποτελεί μεμονωμένο γεγονός, στην πραγματικότητα ανήκει σε μια μεγαλύτερη προσπάθεια συντηρητικοποίησης της κοινωνίας και μιας ακροδεξιάς ρητορικής όπου τα έμφυλα ζητήματα και το ζήτημα της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία αποτελούν, θα λέγαμε, πεδίο μάχης. Το πιο επικίνδυνο όμως είναι ο τρόπος με τον οποίο η νέα αυτή ατζέντα εργαλειοποιεί και οικειοποιείται τον λόγο περί ελευθερίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως συνέβη στη συγκεκριμένη περίπτωση με πρόσχημα το δικαίωμα των γονιών να επιλέγουν ελεύθερα τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους, κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο όσον αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι εκπαιδευτικοί έχουν αρχίσει συστηματικά να στοχοποιούνται με αποτέλεσμα να νιώθουν και να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, μιας και, όπως είδαμε με την περίπτωση που συζητάμε σήμερα, δεν υπάρχει θεσμική θωράκιση για το επάγγελμά μας».
Αναφερόμενη στο ζήτημα της κινηματογραφικής παιδείας τονίζει την τεράστια σημασία που έχει αυτή μέσα στις σχολικές αίθουσες: «Η χρήση της κινηματογραφικής τέχνης μέσα στις τάξεις είναι ένα παιδαγωγικό εργαλείο με ιδιαίτερη αξία, γιατί δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με καταστάσεις μέσα στις οποίες αναγνωρίζουν και μπορούν να δουν τον εαυτό τους, να ταυτιστούν, να νιώσουν ανακούφιση, να σκεφτούν “α, αυτό που συμβαίνει σε εμένα μπορεί τελικά να συμβαίνει και σε κάποιον άλλο”. Όλα αυτά τα χρόνια που χρησιμοποιώ τον κινηματογράφο στις τάξεις μου μού άνοιξε αδιαμφισβήτητα ένα επιπλέον παράθυρο διαλόγου, ουσιαστικού και δημιουργικού, με τους ανθρώπους των τόπων όπου υπήρξα δασκάλα».
«Η χρήση της κινηματογραφικής τέχνης μέσα στις τάξεις είναι ένα παιδαγωγικό εργαλείο με ιδιαίτερη αξία, γιατί δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με καταστάσεις μέσα στις οποίες αναγνωρίζουν και μπορούν να δουν τον εαυτό τους, να ταυτιστούν, να νιώσουν ανακούφιση».
Η εκπαιδεύτρια σεξουαλικής αγωγής Μαίρη Χιόνη: «Αισθάνθηκα ότι οι εκπαιδευτικοί είμαστε απροστάτευτοι»
Η Μαίρη Χιόνη, εκπαιδεύτρια σεξουαλικής αγωγής και ΛΟΑΤΚΙ θεμάτων και συγγραφέας, έχει εμπειρία 35 χρόνων, και στα σχολεία –στο πεδίο όπως λένε– και για δεκαπέντε χρόνια ως υπεύθυνη Αγωγής Υγείας στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας, επομένως έχει ζήσει και από τις δύο πλευρές τα ζητήματα που προκύπτουν στην εκπαίδευση. Όταν έσκασε η υπόθεση της ταινίας έγραψε ένα διαδικτυακό άρθρο με τίτλο «Αγόρια στο Ντους: Μια άλλη οπτική», την οποία παρουσίασε και στη συζήτηση στο Διεθνές Φεστιβάλ Ολυμπίας.
Όπως σχολιάζει σχετικά: «Με αυτή την ιστορία αισθάνθηκα ότι οι εκπαιδευτικοί είμαστε απροστάτευτοι. Στη διοίκηση λέγαμε ότι όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται σε ένα σχολείο πρέπει να είναι εγκεκριμένα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Εδώ λοιπόν αποκαλύφθηκε μια ανακολουθία. Το περιεχόμενο της πλατφόρμας Cinedu ήταν εγκεκριμένo από το Υπουργείο Πολιτισμού, μια πληροφορία που δεν “ακούστηκε” στα media. Είναι επίσης πάρα πολύ βοηθητικό, για τους ανθρώπους που εργάζονται στο πεδίο, να ξέρουν: Όταν προκύπτει ένα τέτοιο θέμα, υποστηρίζει ο σύλλογος διδασκόντων τον συνάδελφο που τραβάει το κουπί; Ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων στέκεται δίπλα του; Όλοι αυτοί είναι μέλη της σχολικής κοινότητας.
»Δυστυχώς ο μέσος Έλληνας ακολουθεί το μοντέλο “εμείς οι άντρες λύνουμε τις διαφορές μας με ξύλο, όλοι οι άλλοι να τις λύσουν με καλσόν… τι να κάνουμε τώρα, να γίνουμε λουλούδες;”, ξέρετε ποιος το είπε αυτό. Άνθρωποι που έχουν βήμα σε κανάλια εθνικής εμβέλειας. Ή ο γνωστός δικηγόρος στη δίκη του γνωστού σκηνοθέτη που είπε στις γυναίκες δημοσιογράφους, “να βρείτε κανέναν άντρα να σας ηρεμήσει”. Έχουμε παιδιά στα σχολεία που φέρουν αυτή τη νοοτροπία. Όταν λοιπόν έχουν πρόσβαση σε τέτοια πράγματα καλό είναι να έρχονται σε επαφή και με τον αντίλογο».
«Δυστυχώς ο μέσος Έλληνας ακολουθεί το μοντέλο “εμείς οι άντρες λύνουμε τις διαφορές μας με ξύλο, όλοι οι άλλοι να τις λύσουν με καλσόν… τι να κάνουμε τώρα, να γίνουμε λουλούδες;”, ξέρετε ποιος το είπε αυτό. Άνθρωποι που έχουν βήμα σε κανάλια εθνικής εμβέλειας».
Σεξουαλική αγωγή, μια πονεμένη ιστορία
Όταν κατόπιν η συζήτηση πήγε στη σεξουαλική αγωγή και στο πώς (δεν) διδάσκεται στα σχολεία, η κ. Χιόνη διευκρίνισε ότι ενώ βρίσκεται στο πρόγραμμα του Εργαστηρίου Δεξιοτήτων της Γ’, της Στ’ δημοτικού και της Β’ γυμνασίου υποχρεωτικά, πολλοί εκπαιδευτικοί δεν τολμούν να αγγίξουν το αντικείμενο. Η κ. Καλησώρα υποστηρίζει τα παρακάτω:
«Η προσωπική μου εμπειρία είναι ότι υπάρχει μια γενικευμένη δυσκολία ενασχόλησης των εκπαιδευτικών με το θέμα της σεξουαλικής αγωγής. Και ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχει καμία ουσιαστική επιμόρφωσή τους εκ μέρους του υπουργείου σε αυτά τα ζητήματα. Επομένως, οι ισορροπίες είναι πάρα πολύ λεπτές. Και όταν βλέπουμε μια εκπαιδευτικό να μένει εκτεθειμένη και απροστάτευτη από τους θεσμούς ενώ έχει δράσει καθ’ όλα νόμιμα, καταλαβαίνουμε πόσο δύσκολο είναι μετά και για άλλους εκπαιδευτικούς να αποφασίσουν να ασχοληθούν με παρόμοια ζητήματα. Άρα πρέπει να δούμε από την αρχή την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αλλά και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των γονέων, γιατί είναι εύλογες οι αγωνίες και τα ερωτήματά τους και είμαστε εδώ και κοντά τους για να συζητήσουμε οτιδήποτε μαζί, και γι’ αυτό θα προτιμούσαμε να απευθύνονται στους δασκάλους των παιδιών τους και στη διεύθυνση του σχολείου αν κάτι τούς απασχολεί και όχι κατευθείαν σε δικηγόρους, κανάλια και ούτω καθεξής».
«Όταν βλέπουμε μια εκπαιδευτικό να μένει εκτεθειμένη και απροστάτευτη από τους θεσμούς ενώ έχει δράσει καθ’ όλα νόμιμα, καταλαβαίνουμε πόσο δύσκολο είναι μετά και για άλλους εκπαιδευτικούς να αποφασίσουν να ασχοληθούν με παρόμοια ζητήματα».
Η κ. Χιόνη θυμάται ένα περιστατικό χαρακτηριστικό των ποικίλων τρόπων με τους οποίους μπορεί να διδαχθεί η σεξουαλική αγωγή αλλά και του ρόλου της στην προστασία της ψυχικής υγείας των μαθητών: «Μου έστειλαν από ένα νηπιαγωγείο πρόσκληση για μια καλοκαιρινή γιορτή όπου θα αναπαριστούσαν έναν γάμο. Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έκαναν τον γαμπρό, τη νύφη, τους κουμπάρους, τον παπά κ.λπ. Ρώτησα λοιπόν τη νηπιαγωγό: Όλοι οι μαθητές και οι μαθήτριές σου έχουν γονείς που είναι παντρεμένοι; Όλα τα παιδιά θα γυρίσουν σπίτι και θα βρουν φωτογραφίες των γονιών τους από την εκκλησία; Δεν έχεις παιδιά που οι γονείς τους έχουν κάνει σύμφωνο συμβίωσης; Που οι γονείς τους έχουν κάνει πολιτικό γάμο; Δεν έχεις μονογονεϊκές οικογένειες; Αυτό που θέλω να πω είναι πώς μια σχολική γιορτή μπορεί να προκαλέσει συζητήσεις, ότι ακόμα και κάποια πράγματα που δεν περιμένουμε μπορούν να γίνουν εφαρμογές της σεξουαλικής αγωγής, η οποία περιλαμβάνει μια τεράστια γκάμα θεμάτων, όπως τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα και το body shaming – όταν, για παράδειγμα, στην αυλή του σχολείου ο Θανάσης φωνάζει στον Κώστα “άντε χάσου, παλιοαδερφή” ή αποκαλούν τη Μαρία “μπαούλο”».
