Όταν ο Manthia Diawara, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και διευθυντής του Ινστιτούτου Αφροαμερικανικών Ζητημάτων, αγόρασε ένα παραθαλάσσιο σπίτι στην Υένη, ένα ψαροχώρι της Σενεγάλης, νόμισε ότι είχε εξασφαλίσει μια θέση στο δικό του παράδεισο.
Καθώς όμως τα χρόνια άρχισαν να περνούν, παρακολούθησε την Εδέμ του να αργοπεθαίνει από την παράκτια διάβρωση και την ανεξέλεγκτη αστικοποίηση. Αποφάσισε έτσι να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ που λειτουργεί ως προειδοποίηση για τις συνέπειες της οικολογικής καταστροφής και της ανθρώπινης απληστίας στις παραθαλάσσιες περιοχές όλου του πλανήτη – και στην Ελλάδα φυσικά, ειδικά στα υπερ-τουριστικοποιημένα νησιά της. Με τίτλο «Ένα Γράμμα από την Υένη», παρουσιάζει εικόνες και πληροφορίες επώδυνα οικείες, ένα κομμάτι από το παρόν μας και, κυρίως, το κοντινό μέλλον μας.
Ο Diawara, συγγραφέας, σκηνοθέτης, θεωρητικός του πολιτισμού, μελετητής και ιστορικός τέχνης, δημιούργησε ένα οπτικό ημερολόγιο, όπου τα πλάνα από τις αμμουδιές που καλύπτονται πλέον από τόνους πλαστικών, από τους δρόμους του χωριού που πλημμυρίζουν από καταιγίδες άνευ προηγουμένου, από γυναίκες που βγάζουν τα προς το ζην μαζεύοντας βότσαλα από την παραλία για να διακοσμηθούν οι πολυτελείς κατοικίες της περιοχής, αλλά και από ανθρώπους που παίζουν μουσική και χορεύουν όσο η ζωή συνεχίζεται, πλαισιώνονται από προσωπικές αφηγήσεις του κινηματογραφιστή: Για τη φιλία του με έναν ψαρά, έναν φιλόσοφο της φύσης όπως τον αποκαλεί, που είδε την πατρίδα του να αλλάζει και το επάγγελμά του να παρακμάζει, καθώς μόνο εταιρείες από το εξωτερικό έχουν πλέον την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν άδειες αλιείας για να ψαρέψουν στα ανοιχτά, ενώ το ψάρεμα στα ρηχά, στο οποίο περιορίζονται οι ντόπιοι, γίνεται όλο και πιο άγονο. Για την επαφή του με τοπικές ομάδες ακτιβιστών, όπως μια ομάδα γυναικών που άρχισε να καθαρίζει τις ακτές από τα σκουπίδια και να εφαρμόζει βιολογικές μεθόδους καλλιέργειας στο κτήμα της. Για τις σκέψεις που τον βασανίζουν, καθώς αισθάνεται μέτοχος της καταστροφής της θάλασσας και των ανθρώπων που κάποτε ζούσαν από αυτήν.
Κατά κάποιον τρόπο, το «Ένα Γράμμα από την Υένη» είναι ένα είδος εξιλέωσης για το δημιουργό του και μια επιστολή προς όλους εμάς, που κομίζει ένα κρίσιμο και παγκόσμιο περιβαλλοντικό μήνυμα.
Το φιλμ έκανε πρεμιέρα στην Ελλάδα την Τρίτη 25 Απριλίου και προβάλλεται ξανά την Παρασκευή 28 Απριλίου στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή. Αποτελεί ανάθεση του πολιτιστικού οργανισμού PCAI, της γκαλερί Serpentine και της πλατφόρμας MUBI, στο πλαίσιο του προγράμματος Back to Earth της Serpentine, ενός πολυετούς εγχειρήματος που προσκαλεί πάνω από εξήντα κορυφαίους καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, ποιητές, κινηματογραφιστές, επιστήμονες, στοχαστές και σχεδιαστές να ανταποκριθούν στην περιβαλλοντική κρίση.
Info
Παρασκευή 28 Απριλίου, 19.00, Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, Ερατοσθένους 13, Αθήνα, τηλ. 210 7252895. Προπώληση εισιτηρίων για την προβολή του ντοκιμαντέρ στο goulandris.gr. Περισσότερες πληροφορίες: www.pcai.gr
