Εικονογράφηση: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΒΗΤΟΥ
Ανακατωσούρα. Ίλιγγος. Πείνα, και μετά ακόμα περισσότερη ανακατωσούρα. Πονοκέφαλος. Στόμα πιο στεγνό κι από τη Σαχάρα. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα του hangover, σε αλφαβητική σειρά. Από το 2005 έως και το 2016, αρκετές μέρες της εβδομάδας μου ξεκινούσαν κάπως έτσι. Αν η μέση κατανάλωση καθαρού αλκοόλ στην Ελλάδα είναι 10,7 λίτρα το χρόνο (σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα νούμερα), η δική μου ήταν πιθανότατα 10,7 λίτρα τη βδομάδα. Δεν υπερβάλλω: θυμάμαι, αν και αμυδρά φυσικά, να πηγαίνω στον Βασιλόπουλο για τα ψώνια της εβδομάδας και να αγοράζω πέντε μπουκάλια αλκοόλ μαζί με τα τρόφιμα. Συχνά και αντί για τρόφιμα. Κι όμως, όποιον και να ρωτούσες απ’ όσους με ήξεραν εκείνη την περίοδο θα σου έλεγε πως, ναι, ήμουν «γερό ποτήρι», αλλά έδειχνα νορμάλ και λειτουργούσα κανονικά τον περισσότερο καιρό – παρόλο που το 65% των σωματικών υγρών μου ήταν κρασί.
Αυτό όμως δεν είναι ένα άρθρο για το πώς η γραμμή ανάμεσα στο «γερό ποτήρι» και στον λειτουργικό αλκοολικό είναι συχνά ανύπαρκτη, ούτε και για το πώς το συκώτι μου ξεκάθαρα αξίζει βραβείο lifetime achievement με τόσα που του έχω κάνει. Αυτό είναι ένα άρθρο για το hangover. Και για το πώς συχνά το θεωρούμε δεδομένο γιορτινό αξεσουάρ.
Ναι, είμαι ο τελευταίος άνθρωπος στο multiverse που έχει το δικαίωμα να σου κάνει κήρυγμα. Και ναι, το να το παρακάνεις στις γιορτές, ακόμα κι αν μετά πληρώσεις το τίμημα του hangover, δεν είναι το ίδιο με το να το παρακάνεις για μια δεκαετία. Θα σου πω όμως το εξής: από το 2017 και μετά χρειάστηκε, για λόγους που θα συζητήσουμε κάποια άλλη φορά, να μειώσω δραματικά το αλκοόλ. Και αν τα τελευταία έξι χρόνια με δίδαξαν κάτι, αυτό είναι ότι ζωή χωρίς hangover τελικά γίνεται – και γιορτές χωρίς hangover γίνονται επίσης.
Αν η ιδέα τού να περάσεις τις γιορτές hangover-free και χωρίς τύψεις σού ακούγεται ενδιαφέρουσα, τότε διάβασε παρακάτω.
Τι θα πει hangover-free
Ο όρος hangover-free έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται τώρα τελευταία από τους γκουρού του wellness ως μια ευρεία ομπρέλα που περιλαμβάνει όσους απέχουν τελείως από το αλκοόλ, αλλά και όσους έχουν μια κάπως πιο ρευστή σχέση με τη νηφαλιότητα. Προσωπικά, μου ταιριάζει περισσότερο. Γιατί μπορεί πλέον να πίνω δύο ποτήρια κρασί την εβδομάδα και στο δεύτερο να αρχίζω να γλαρώνω, όμως ποτέ δεν κατάφερα να το κόψω τελείως – απλά, σιγά-σιγά, μέσα από ένα σωρό αλλαγές στη ζωή μου, κατάφερα να εξελίξω τη σχέση μου με το αλκοόλ από σχέση εξάρτησης σε σχέση εξ αποστάσεως.
Το να ζεις hangover-free σημαίνει να έχεις μέτρο – και όχι μόνο στο ποτό. Όπως οι αρχαίοι Έλληνες που συνήθιζαν να νερώνουν το κρασί τους (για την ακρίβεια, να «κρασώνουν» το νερό τους) ώστε να μπορούν να το απολαμβάνουν χωρίς προβλήματα. Ζωή χωρίς hangover σημαίνει να μπορείς να διασκεδάσεις με την παρέα σου, π.χ. τώρα στις γιορτές, χωρίς να νιώθεις FOMO επειδή παράγγειλες μηλίτη αντί για μπίρα, ή επειδή πρόσθεσες σόδα στο κρασί σου και σταμάτησες στο δεύτερο ποτήρι. Κυρίως, ζωή χωρίς hangover σημαίνει μια καθημερινότητα στην οποία το αλκοόλ δεν είναι ο πρωταγωνιστής, αλλά κάνει μόνο cameo εμφανίσεις.
Ζωή χωρίς hangover σημαίνει μια καθημερινότητα στην οποία το αλκοόλ δεν είναι ο πρωταγωνιστής, αλλά κάνει μόνο cameo εμφανίσεις.
Προφανώς, αν έχεις συνηθίσει να πίνεις έστω και λιγάκι όπως έπινα εγώ, δεν θα είναι εύκολο. Μπορεί να πιστεύεις πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τις συνήθειές σου και κανένας λόγος να τις αλλάξεις. Αντίθετα, μπορεί ο δρόμος της απόλυτης νηφαλιότητας να είναι ο πιο σωστός και ασφαλής για σένα. Αν όμως αυτή η μέση λύση σού ακούγεται ικανοποιητική, τα παρακάτω tips μπορεί να βοηθήσουν:
Εξερεύνησε τις alcohol-free ή low alcohol εναλλακτικές που σου ταιριάζουν. Για τον δικό μου ουρανίσκο, η μπίρα χωρίς αλκοόλ είναι σαν να πίνω κριθαρόζουμο υπό την απειλή όπλου, όμως ένα ψηλό ποτήρι τόνικ με μόνο ένα κουταλάκι του γλυκού τζιν έχει μια χαρά γεύση. Ενα ποτήρι με 2/3 σόδα και 1/3 κρασί μπορεί να σε κρατήσει ώρες, όπως και ένα Hot Toddy (έχει τόσο λίγο ουίσκι που είναι σαν να πίνεις μισό ποτήρι κρασί). Και αναλόγως πού βρίσκεσαι, μπορεί πάντα να υπάρχει κάποιο mocktail διαθέσιμο ή κάποιο ανθρακούχο νερό με ιδιαίτερο άρωμα. Το τρικ για μένα ήταν η ποικιλία: να μη νιώθεις εγκλωβισμένος σε μία μόνο επιλογή από δω κι εμπρός, ενώ οι φίλοι σου πίνουν ανεμπόδιστα.
Θυμήσου τον κανόνα «1+2». Ίσως έχεις ακούσει ότι καλό είναι να πίνεις ένα ποτήρι νερό πριν και μετά από κάθε αλκοολούχο ποτό, γιατί βοηθάει το σώμα σου να παραμείνει ενυδατωμένο και μειώνει τις πιθανότητες για hangover την άλλη μέρα. Ισχύει, αλλά δύο ποτήρια νερό για κάθε αλκοολοούχο ποτό είναι ακόμα καλύτερο deal. Κυρίως γιατί σου δίνουν το χρόνο να ξενερώσεις ενδιάμεσα και να σκεφτείς αν πραγματικά χρειάζεσαι και δεύτερο ποτό. Ειδικά όταν είμαστε έξω με φίλους, πολλές φορές πίνουμε μηχανικά. Με το να έχεις πάντα νερό δίπλα σου, δίνεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να αλλάξει αυτή τη μηχανική συνήθεια και να πιει Η2Ο αντί για ένα σφηνάκι ακόμα.
Ειδικά όταν είμαστε έξω με φίλους, πολλές φορές πίνουμε μηχανικά. Με το να έχεις πάντα νερό δίπλα σου, δίνεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να αλλάξει αυτή τη μηχανική συνήθεια και να πιει Η2Ο αντί για ένα σφηνάκι ακόμα.
Ρώτα τον εαυτό σου γιατί. Γιατί πίνεις; Μπορεί να σου αρέσει η γεύση, μπορεί να έχεις μάθει από την οικογένειά σου ότι έτσι κάνουμε στο γιορτινό τραπέζι, μπορεί το ποτό να σε χαλαρώνει και να σε κάνει πιο κεφάτη, μπορεί να σου αρέσει να νιώθεις σαν λογοτεχνικός χαρακτήρας με ένα ποτήρι ουίσκι. Καμία απάντηση δεν είναι λάθος. Σημασία έχει να βρεις την απάντηση που πραγματικά ισχύει για σένα (μεταξύ μας, αυτό μπορεί να πάρει και χρόνια ψυχανάλυσης) και μετά να δεις αν μπορείς να φτάσεις στο ίδιο αποτέλεσμα από άλλο δρόμο. Για παράδειγμα, αν σου αρέσει η γεύση, βρες ένα μη αλκοολούχο ποτό με ωραία γεύση. Αν είναι… παράδοση, ξεκίνα μια νέα παράδοση. Κι αν, όπως εγώ, πίνεις για να σταματήσεις το μη νευροτυπικό μυαλό σου από πιθανή υπερφόρτωση, για να αντέξεις τον κόσμο γύρω σου ή για να κάνεις τα συναισθήματα που σε πνίγουν κάπως πιο υποφερτά, ψάξε μήπως έχεις ADHD, διπολική διαταραχή ή και τα δύο.
Hangover-free στο φαγητό
Δεν είναι μόνο το ποτό που μας προκαλεί hangover. Και παρόλο που αν περιορίσεις το αλκοόλ πιθανότατα θα γλιτώσεις και πολλά «βρώμικα» στις 4 η ώρα το πρωί, το φαγητό από μόνο του είναι μεγάλο trigger στις γιορτές. Είναι πολύ εύκολο να κάνεις κατάχρηση και να νιώθεις άρρωστη μετά. Βλέπεις, οι γιορτές είναι μια εποχή που είναι «κοινωνικά αποδεκτό» να τρώμε περισσότερο, συχνότερα, μεγαλύτερες ποσότητες και περισσότερα γλυκά. Κι αν κατά βάθος θέλεις να το κάνεις αυτό όλο το χρόνο αλλά φοβάσαι τι θα πει η ζυγαριά και τι θα πουν οι γύρω σου (που θα έπρεπε να κοιτάνε τη δουλειά τους), είναι λογικό να κατασπαράξεις τα μελομακάρονα σαν να μην υπάρχει αύριο. Γιατί για σένα, και σίγουρα για τα μελομακάρονα, δεν υπάρχει αύριο. Ηδη έχεις αρχίσει να ακούς τις ψιθυριστές υποσχέσεις «από Γενάρη δίαιτα», που οι περισσότεροι κάνουμε στο γιορτινό τραπέζι όταν γεμίζουμε και δεύτερο πιάτο.
Το φαγητό, όπως και το ποτό, είναι πολλές φορές κάτι που κάνουμε μηχανικά (και επειδή μας αρέσει η γεύση) όταν βρισκόμαστε μαζί με άλλους. Είναι ένας τρόπος να μοιραζόμαστε, να συνυπάρχουμε. Ο μόνος τρόπος να το κάνεις με μέτρο είναι να προσπαθείς να μην έχεις τύψεις τον υπόλοιπο χρόνο. Να ταΐζεις τον εαυτό σου όσο πραγματικά χρειάζεσαι, όταν το χρειάζεσαι, χωρίς να νοιάζεσαι για το τι θα πουν οι άλλοι. Ξέρω, δεν είναι εύκολο. Αλλά αν καθίσεις στο γιορτινό τραπέζι χωρίς να κουβαλάς το βάρος μιας ολόκληρης χρονιάς καταπίεσης και χωρίς να λογοκρίνεις τον εαυτό σου για τα θέλω σου ούτε τώρα, ούτε από Γενάρη, είναι εξαιρετικά πιο πιθανό να έχουν μείνει μελομακάρονα όταν σηκωθείς.
Αν καθίσεις στο γιορτινό τραπέζι χωρίς να κουβαλάς το βάρος μιας ολόκληρης χρονιάς καταπίεσης και χωρίς να λογοκρίνεις τον εαυτό σου για τα θέλω σου ούτε τώρα, ούτε από Γενάρη, είναι εξαιρετικά πιο πιθανό να έχουν μείνει μελομακάρονα όταν σηκωθείς.
Hangover-free στα πάρτι
Ειδικά φέτος, με τα δύο προηγούμενα χρόνια να βαραίνουν πάνω στους ώμους σου σαν ένα πέπλο social distancing, είναι λογικό να θες να πας ΠΑΝΤΟΥ. Και ξέρω πως αν σου πω «ακόμα και η διασκέδαση θέλει μέτρο» θα αποφασίσεις ότι μάλλον δεν ξέρω να διασκεδάζω. Δεδομένου όμως ότι την τελευταία φορά που ήρθαν επισκέπτες στο σπίτι μου ήταν αγελάδες, πιθανότατα έχεις δίκιο. Αλλά αν μία δεκαετία partying με έμαθε κάτι, αυτό είναι ότι καμιά φορά οι πιο διασκεδαστικές στιγμές συμβαίνουν εκεί που δεν το περιμένεις, στο σπίτι ενώ ετοιμάζεστε με τους φίλους σου ή ενώ περπατάτε μαζί στο δρόμο. Δέκα χρόνια μετά, δεν θα σε απασχολεί αν έκανες RSVP σε εκείνο το hot party στο τάδε κλαμπ που πιθανότατα δεν υπάρχει πια, αλλά θα θυμάσαι ακόμα τα γέλια που έκανες με την παρέα σου.
Ας είμαστε ειλικρινείς, οι γιορτές μπορεί να είναι εξοντωτικές. Έχεις συνήθως μια εβδομάδα άδεια όλη κι όλη, και μέσα σ’ αυτήν προσπαθείς να χωρέσεις όλη την κοινωνική ζωή -και τα ψώνια- μηνών. Δεν φταις εσύ, ο καπιταλισμός φταίει. Και όχι, το να μείνεις κλεισμένη στο σπίτι σου σαν άλλος Εμπενίζερ Σκρουτζ σίγουρα δεν θα βοηθήσει. Απλά, όπως -ελπίζω να- ξεκίνησες να πίνεις δύο ποτήρια νερό για κάθε ποτήρι αλκοόλ, έτσι και κάθε πάρτι χρειάζεται ήσυχες στιγμές πριν και μετά. Σιγουρέψου ότι αφήνεις στον εαυτό σου, στο νευρικό σου σύστημα και τον τραπεζικό σου λογαριασμό χρόνο να επουλώσει τις πληγές του από τη μια έξοδο στην άλλη.
Ας είμαστε ειλικρινείς, οι γιορτές μπορεί να είναι εξοντωτικές. Έχεις συνήθως μια εβδομάδα άδεια όλη κι όλη, και μέσα σ’ αυτήν προσπαθείς να χωρέσεις όλη την κοινωνική ζωή -και τα ψώνια- μηνών. Δεν φταις εσύ, ο καπιταλισμός φταίει.
Hangover-free στο dating
Δύσκολο πράγμα οι γιορτές αν δεν είσαι ζευγάρι. Καθώς βγαίνεις και κυκλοφορείς περισσότερο με φίλους, η πλειονότητα των οποίων ενδέχεται να είναι ζευγαρωμένοι ή/και με παιδιά, μια μικρή φωνούλα μέσα σου ενδέχεται να σου ψιθυρίσει πως κάτι σου λείπει. Κάτι κάνεις λάθος. Η μικρή φωνούλα έχει άδικο και υπάρχουν παραπάνω από ένας τρόποι να ζήσεις τη ζωή σου, και οι ετεροκανονικές ρομαντικές σχέσεις είναι μόνο ένας από αυτούς. Αλλά ειδικά αν έχεις πιει λιγάκι παραπάνω, τα προφίλ στο Tinder και το Bumble φαντάζουν κάπως πιο συναρπαστικά, όπως και εκείνος ο μάλλον συμπαθητικός μελαχρινός στο μπαρ. Φυσικά, ζωή χωρίς hangover δεν σημαίνει ζωή χωρίς φλερτ – τι σόι ζωή θα ήταν αυτή άλλωστε; Αλλά αν αφαιρέσεις το ποτό από την εξίσωση, ή έστω του δώσεις μικρότερο ρόλο, οι πιθανότητες να μετανιώσεις το φλερτ σου την επόμενη μέρα -μη σου πω την επόμενη ώρα- μειώνονται σημαντικά.
Έπειτα και χωρίς ποτό υπάρχει κάτι ξεκάθαρα εθιστικό με τα ίδια τα dating apps. Η ιδέα ότι μπορείς να φλερτάρεις με τόσο πολύ καινούριο κόσμο είναι επαναστατική, ειδικά αν κινείσαι πάντα στους ίδιους κοινωνικούς κύκλους. Αλλά ακόμα και τα dating apps θέλουν μέτρο. Δώσε χρόνο, προστάτεψε την καρδιά σου – για τα υπόλοιπα όργανα της ανατομίας σου δεν έχω γνώμη, κάνε ό,τι θες. Αν ένα match που φαίνεται καλή περίπτωση απόψε το βράδυ είναι όντως καλό για σένα, θα είναι εκεί και την επόμενη μέρα – ή την επόμενη εβδομάδα. Αν πάλι δεν είναι, πιες ένα ποτήρι νερό ή ένα mocktail και πάμε παρακάτω. Τουλάχιστον γλίτωσες το hangover.
