Μετά από ένα καλοκαίρι γεμάτο από φυσικές καταστροφές στη χώρα μας, τη σκυτάλη πήρε ο πόλεμος Ισραήλ-Παλαιστίνης. Και ανάμεσα σε εικόνες νεκρών και τραυματιών από φωτιές, πλημμύρες και ένοπλες συγκρούσεις, μαθαίνουμε σχεδόν καθημερινά για νέα άγρια εγκλήματα, συχνά με θύματα τα πιο αδύναμα μέλη της κοινωνίας, όπως γυναίκες εγκλωβισμένες σε κακοποιητικές σχέσεις και μικρά παιδιά.
Οι τραγωδίες δεν έχουν τέλος στην ειδησεογραφία με αποτέλεσμα, ακόμα και αν η δική μας ζωή δεν έχει χτυπηθεί από μεγάλες συμφορές, να κλαίμε για τις απώλειες του υπόλοιπου κόσμου, ενός κόσμου που μοιάζει όλο και πιο αβέβαιος, επικίνδυνος, ανελέητος. Πώς το διαχειριζόμαστε; Παύουμε να παρακολουθούμε την επικαιρότητα, αποσυνδεόμαστε από το Ίντερνετ και όλα τα social media, δραπετεύουμε από την κοινωνία και γινόμαστε ερημίτες;
Πώς το διαχειριζόμαστε; Παύουμε να παρακολουθούμε την επικαιρότητα, αποσυνδεόμαστε από το Ίντερνετ και όλα τα social media, δραπετεύουμε από την κοινωνία και γινόμαστε ερημίτες;
Ίσως σε κάποιες στιγμές, που η πραγματικότητα μοιάζει δυσβάστακτη, να αισθανόμαστε ότι η παραπάνω λύση είναι η μοναδική που θα μας σώσει. Φυσικά υπάρχουν και πιο μετριοπαθείς και ρεαλιστικές εναλλακτικές, όπως σχολιάζει η Natalia Dayan, επιστημονική συνεργάτιδα της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Crisis Text Line ως ειδικός ψυχικής υγείας, στο Popsugar.com: «Είναι σημαντικό να κατανοούμε πότε ξεπερνάμε τα όρια των πληροφοριών που μπορούμε να αντέξουμε και να προχωράμε στη διαχείριση των συναισθημάτων μας. Δεν πρέπει να αγνοούμε ούτε να υποτιμάμε το πώς νιώθουμε».
Κανένα συναίσθημα δεν είναι «υπερβολικό»
Η ψυχολόγος Ashley Olivine, PhD, επισημαίνει με τη σειρά της ότι όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά. Δεν είμαστε «υπερβολικά ευαίσθητοι» όταν, για παράδειγμα, κλαίμε για τη δολοφονία μιας ακόμα νέας γυναίκας ή ενός παιδιού, έστω και αν γνωρίζουμε το θύμα μόνο μέσα από τα δελτία ειδήσεων: «Δώστε στον εαυτό σας τον χρόνο να επεξεργαστεί οποιοδήποτε συναίσθημα βιώσει» προτείνει η ειδικός.
Η κλινική ψυχολόγος Nina Polyné, PsyD, μας υπενθυμίζει επίσης όποτε τα δύσκολα συναισθήματα φτάνουν στο peak τους να αφήνουμε για λίγο το κινητό μας και να κάνουμε κάτι που μας χαλαρώνει, όπως να πάμε για περπάτημα, να διαλογιστούμε ή να βυθιστούμε σε ένα ζεστό αφρόλουτρο. «Και αφού συνειδητοποιήσετε πώς αισθάνεστε για μια είδηση, τότε μπορείτε να σκεφτείτε καθαρά τι θα θέλατε να κάνετε γι’ αυτό».
Δεν είμαστε «υπερβολικά ευαίσθητοι» όταν, για παράδειγμα, κλαίμε για τη δολοφονία μιας ακόμα νέας γυναίκας ή ενός παιδιού, έστω και αν γνωρίζουμε το θύμα μόνο μέσα από τα δελτία ειδήσεων.
Πράγματι, δεν χρειάζεται να ξεκινήσουμε για μια ανθρωπιστική αποστολή σε εμπόλεμες ζώνες για να κάνουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο. Ακόμα και μια δωρεά σε οργανώσεις με αναγνωρισμένη δράση ή η φροντίδα ενός αδέσποτου ζώου έχει χειροπιαστό αντίκτυπο – και μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά για την ψυχική μας κατάσταση.
Φιλτράρουμε τις καθημερινές ειδήσεις που δεχόμαστε
Προσπαθούμε, επίσης, να γίνουμε πιο επιλεκτικοί στα media που (παρ)ακολουθούμε: Ποιο προσφέρει ουσιαστική, όσο το δυνατόν πιο ισορροπημένη ενημέρωση χωρίς να μάς τρομοκρατεί σκόπιμα; Ποιο αφήνει χώρο και σε αισιόδοξες, ευχάριστες ειδήσεις; Οι ίδιες ερωτήσεις μπορούν να γίνουν κριτήριο και για τους ανθρώπους που παρελαύνουν από το news feed μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά πέρα από τις πηγές πληροφόρησης (και ενίοτε παραπληροφόρησης) περιορίζουμε τον χρόνο που περνάμε καθημερινά εκτεθειμένοι στην ειδησεογραφία, ειδικά σε περιόδους και στιγμές που νιώθουμε ούτως ή άλλως ψυχικά ευάλωτοι. Άλλωστε, πολλά από τα τρομακτικά σενάρια που παίζουν στις ειδήσεις διαψεύδονται μέσα στις επόμενες μέρες και ώρες οπότε όσο λιγότερες εικασίες μαθαίνουμε, τόσο το καλύτερο για την ψυχική υγεία μας.
Περιορίζουμε τον χρόνο που περνάμε καθημερινά εκτεθειμένοι στην ειδησεογραφία, ειδικά σε περιόδους και στιγμές που νιώθουμε ούτως ή άλλως ψυχικά ευάλωτοι.
Και για ακόμα μία φορά, η ανθρώπινη επαφή μπορεί να αποδειχθεί θεραπευτική. Συζητάμε με φίλους, συγγενείς αλλά και με έναν ειδικό ψυχικής υγείας ό,τι μας προκαλεί στρες, φόβο, θλίψη. Μέσα από τη συζήτηση θα αισθανθούμε αμέσως λιγότερο μόνοι και, ειδικά αν ο συνομιλητής μας είναι επιστήμονας, θα μας φέρει σε επαφή με διαφορετικούς, πολυδιάστατους τρόπους να δούμε τον κόσμο και ό,τι συμβαίνει καθημερινά μέσα σε αυτόν.
Διαβάστε εδώ και τις συμβουλές που έδωσε η ψυχολόγος Αλεξάνδρα Καππάτου στο Marie Claire για τις φυσικές καταστροφές, το συλλογικό τραύμα, τα παιδιά και την αντιμετώπιση των κρίσεων.
