Ο Σεπτέμβριος είναι, παραδοσιακά, ο μήνας που σχεδιάζουμε το πρόγραμμα της νέας σεζόν. Κι αυτό, για τους γονείς, μεταφράζεται και στην οργάνωση εξωσχολικών δραστηριοτήτων για το παιδί μας. Αν αναζητάμε ένα άθλημα, ή έχουμε βρει το άθλημα και αναζητάμε σχολή/προπονητή, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή επαγγελματία για να είμαστε σίγουροι ότι θα μεταδίδει στους μικρούς μαθητές του γνώσεις, κίνητρα, αγάπη για το σπορ και, πάνω απ’ όλα, θα τους σέβεται απόλυτα ως προσωπικότητες.
Η Ελευθερία Ζαπαντιώτη, καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, personal & group fitness trainer (@zap_ele), γνωρίζει από πρώτο χέρι τους πιο σοβαρούς κινδύνους: από τα 12 χρόνια της και σε όλη τη διάρκεια της εφηβείας της, έπεσε συστηματικά θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης από τον προπονητή της, τον οποίο θαύμαζε σαν θεό. Σήμερα λοιπόν στην προσπάθειά της να προστατεύσει τις νεότερες γενιές δεν διστάζει να μοιραστεί την προσωπική εμπειρία της (διαβάστε την εδώ όπως την αφηγήθηκε στο Marie Claire) και συμβουλεύει τους γονείς των παιδιών που τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον αθλητισμό.
Ποιες είναι οι ερωτήσεις που πρέπει να κάνουμε στον υποψήφιο προπονητή του παιδιού μας, οποιοδήποτε άθλημα κι αν επιλέξουμε;
«Όταν ερχόμαστε σε επαφή με τον σύλλογο όπου πιθανόν να γραφτεί το παιδί μας καλό είναι αρχικά να μας ενημερώσει ο υπεύθυνος για το ποιος θα είναι ο προπονητής του και αν θα είναι ο ίδιος σε όλες τις μέρες. Θα χρειαστεί επίσης να μάθουμε τις ώρες και τις μέρες προπόνησης αλλά και σε ποιες περιπτώσεις δεν γίνεται προπόνηση.
»Ρωτάμε, ακόμα, για την αθλητική περιβολή του παιδιού μας στις προπονήσεις καθώς και οτιδήποτε αφορά τον εξοπλισμό του αθλήματος.
»Μερικές ακόμα ερωτήσεις που κάνουμε είναι: Το παιδί μας θα συμμετέχει σε αγώνες; Αν ναι, πότε, με ποιες προϋποθέσεις και ποιος θα το συνοδεύει; Τέλος, καλό είναι να γνωρίζουν οι γονείς τι περιλαμβάνει γενικά η προπόνηση αλλά και τι προβλέπεται από εκείνους στη διάρκειά της (αν μπορούν, π.χ., να είναι παρόντες)».
Στις πρώτες μας συναντήσεις με τον προπονητή του παιδιού ποια σημάδια στη συμπεριφορά του δείχνουν ότι ενδεχομένως είναι ακατάλληλος για το ρόλο του;
«Δεν είναι καθόλου ευχάριστο για ένα παιδί ο προπονητής του να του μιλάει άσχημα, για παράδειγμα χρησιμοποιώντας ακατάλληλες λέξεις ή μειώνοντάς το. Γενικά, ο προπονητής πρέπει να αποτελεί ένα πρότυπο καλής συμπεριφοράς, που το παιδί θα μπορεί να ακολουθήσει και στη συμπεριφορά προς τους συναθλητές του. Να είναι αυστηρός, αλλά με σεβασμό.
«Ο προπονητής πρέπει να αποτελεί ένα πρότυπο καλής συμπεριφοράς, που το παιδί θα μπορεί να ακολουθήσει και στη συμπεριφορά προς τους συναθλητές του. Να είναι αυστηρός, αλλά με σεβασμό».
»Επίσης, καλό είναι οι γονείς να παρατηρήσουν ποσό κοντά έρχεται ο προπονητής στο παιδί και τις χειρονομίες που κάνει προς εκείνο. Ένας σωστός προπονητής, αφού δείχνει την άσκηση, αφήνει το παιδί να την εκτελέσει διορθώνοντάς το με τρόπο που δεν το φέρνει σε δύσκολη θέση, που δεν του προκαλεί αμηχανία.
»Δυστυχώς υπάρχουν και προπονητές οι οποίοι προτείνουν στα παιδιά χρήση απαγορευμένων ουσιών.
»Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό ο γονιός να έχει την εμπιστοσύνη του παιδιού ώστε εκείνο να νιώθει άνετα να του εκμυστηρεύεται οτιδήποτε έχει να κάνει είτε με τον προπονητή είτε με κάποιον άλλο στο χώρο της άθλησης. Υπερβολές στην προπόνηση, φωνές, βία, σωματική και λεκτική κακοποίηση, καθώς και απαγορευμένες ουσίες δεν χωράνε στον αθλητισμό».
Από την εμπειρία σου, τουλάχιστον από άποψη εκπαιδευτών έχουν βελτιωθεί τα πράγματα στο χώρο του παιδικού αθλητισμού; Υπάρχει, για παράδειγμα, καλύτερη αξιολόγηση και έλεγχός τους; Ποια παραμένουν τα μεγαλύτερα προβλήματα;
«Όταν ήμουν εγώ αθλήτρια στο στίβο δεν υπήρχαν ακαδημίες αθλητισμού όπως σήμερα. Το γεγονός ότι τώρα υπάρχουν και ότι ο ανταγωνισμός είναι μεγαλύτερος συνεπάγεται, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να συνεπάγεται, πιο αυστηρή αξιολόγηση των προπονητών-εκπαιδευτών.
»Καλός εκπαιδευτικός είναι αυτός που θα καταφέρει να βάλει το παιδί στην ομάδα του, καθώς ειδικά για ένα μικρό παιδί είναι πιο δύσκολο να ενσωματωθεί και να προσαρμοστεί. Χρειάζεται χρόνο και ενθάρρυνση.
»Καλός εκπαιδευτικός είναι επίσης αυτός που θα καταφέρει να κρατήσει το παιδί, να κρατήσει ενεργό του ενδιαφέρον του. Αλλά και να το κάνει καλύτερο.
»Ένα παιδί πρέπει να περνάει καλά στην προπόνηση, να θέλει να ξαναπάει.
»Παράλληλα πρέπει να βελτιώνεται μέσα από αυτήν και να θέλει και το ίδιο να γίνεται καλύτερο. Να θέλει να συμμετέχει, να μαθαίνει, να μιλάει με τα αλλά παιδιά και να σέβεται τους άλλους, και όλα αυτά με ηρεμία, χωρίς άγχος.
«Δυστυχώς, υπάρχουν περιπτώσεις επιλογής προπονητών-εκπαιδευτών χωρίς κριτήρια ή με μοναδικό κριτήριο τις οικονομικές απολαβές. Αυτό τις περισσότερες φορές σημαίνει έλλειψη γνώσεων και εμπειρίας στο χώρο, με ό,τι συνεπάγεται για το παιδί».
»Δυστυχώς, υπάρχουν περιπτώσεις επιλογής προπονητών-εκπαιδευτών χωρίς κριτήρια ή με μοναδικό κριτήριο τις οικονομικές απολαβές. Αυτό τις περισσότερες φορές σημαίνει έλλειψη γνώσεων και εμπειρίας στο χώρο, με ό,τι συνεπάγεται για το παιδί.
»Προτεραιότητά μας και στον αθλητισμό είναι το παιδί, με απώτερο σκοπό τη διαμόρφωση ενός καλύτερου ανθρώπου και μιας καλύτερης κοινωνίας. Ενός ανθρώπου που δεν θα φωνάξει, δεν θα βρίσει, δεν θα χτυπήσει, δεν θα κακοποιήσει, δεν θα βιάσει και δεν θα φοβηθεί αργότερα να προχωρήσει στη δημιουργία της δίκης του οικογένειας, δεν θα φοβηθεί να γίνει το ίδιο μπαμπάς ή μαμά».
