Αυτό τον τίτλο θα έβαζα σε μια εποχή όπου, ακόμα και στο δημόσιο χώρο, έχουμε ξεχάσει τους κανόνες της κοινωνικής συμβίωσης. Στο βιβλίο του Τζέφρι Ευγενίδη «Σενάριο Γάμου», στις πρώτες σελίδες υπάρχει μια σκηνή όπου η ηρωίδα, φεύγοντας από έναν άντρα, βγαίνοντας θυμωμένη από ένα δωμάτιο, διστάζει να βροντήξει την πόρτα και την κλείνει ήσυχα. Υπάρχει παρακάτω το σχόλιο του συγγραφέα, ότι αυτή είναι μια συμπεριφορά που ταιριάζει στην αγωγή ενός κοριτσιού που μεγάλωσε καλότροπα και προστατευμένα. Παλιακός ο συγγραφέας (έχει πατήσει τα εξήντα), παλιακή και η ηρωίδα του, αντικατοπτρίζει προφανώς συμπεριφορές μιας άλλης εποχής, όπου ο δισταγμός και μια αίσθηση ευπρέπειας αποτελούσαν βασικά στοιχεία της προσωπικότητας. Στοιχεία που έχουμε απολέσει από τότε που επιτρέψαμε στους εαυτούς μας τον χωρίς όρια θυμό.
Οι καινούριες κοινωνικές συμβάσεις επιτρέπουν στο θυμό να αλωνίζει τους βίους μας. Τα όπλα του θυμού είναι οι βρισιές, οι μειωτικοί χαρακτηρισμοί, οι απαξιωτικές εκφράσεις. Οι μολότοφ του λόγου. Χειροποίητες βόμβες που σκάνε στο μέσα αυτού που τις δέχεται, δυναμιτίζοντας διαδοχικές συναισθηματικές αντιδράσεις. Τα όπλα αυτά παλαιότερα απαγορεύονταν στις γυναίκες. Αποτελούσαν ανδρικό προνόμιο, λύνονταν μαζί με το ζωνάρι, δι’ ασήμαντον αφορμήν. Εννοείται ότι ήταν άδικο. Εννοείται ότι οδήγησαν πολλές γυναίκες σε μια επίγεια κόλαση.
Χειροποίητες βόμβες που σκάνε στο μέσα αυτού που τις δέχεται, δυναμιτίζοντας διαδοχικές συναισθηματικές αντιδράσεις. Τα όπλα αυτά παλαιότερα απαγορεύονταν στις γυναίκες. Αποτελούσαν ανδρικό προνόμιο, λύνονταν μαζί με το ζωνάρι, δι’ ασήμαντον αφορμήν.
Το θέμα είναι όμως ότι στην πορεία προς την ισότητα ανδρών και γυναικών όχι μόνο δεν αφανίστηκαν τα όπλα της οικιακής και κοινωνικής μας καταστροφής αλλά υιοθετήθηκαν με μεγάλη προθυμία από τις γυναίκες, θεωρήθηκαν μάλιστα σημάδι απελευθέρωσης. Εξοπλίσαμε λοιπόν με αυτά κάθε συρτάρι και γωνιά του σπιτιού μας, το παιδικό δωμάτιο, το καθιστικό και την κουζίνα.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, ενώ ποινικοποιήθηκε διεξοδικά η βία, σε κάθε εκδήλωση του βίου μας η βία, αντί να μειωθεί, αυξάνεται και πληθύνεται και κατακυριεύει τη γη. Τη συναντάμε παντού. Στην συζυγική κρεβατοκάμαρα, στο σχολείο, στη γειτονιά, στο παιχνίδι, στη διασκέδαση. Όροι όπως έμφυλη βία, σχολική βία, οπαδική βία, βία των συμμοριών έχουν εισβάλει στη ζωή μας. Γιατί μας κάνει εντύπωση.
Η βία ήταν το κύριο συστατικό της προφεμινιστικής κοινωνίας και το μόνο που εμπόδιζε την διάχυσή της στο σύνολο του κόσμου ήταν το γεγονός ότι αποτελούσε προνόμιο του πατέρα και στη συνέχεια του γιου, που μεγάλωνε κατ’ εικόνα και ομοίωση του πατέρα σε ένα συγκεκριμένο σύστημα αξιών και την ασκούσε σε βάρος των γυναικών. Όταν απέναντι στη βία του πατέρα υψώθηκε ισότιμα η βία της μητέρας, όταν απέναντι στη βία του άντρα υψώθηκε ισότιμα η βία της γυναίκας, ξεκίνησε το μακελειό.
Το θέμα είναι όμως ότι στην πορεία προς την ισότητα ανδρών και γυναικών όχι μόνο δεν αφανίστηκαν τα όπλα της οικιακής και κοινωνικής μας καταστροφής αλλά υιοθετήθηκαν με μεγάλη προθυμία από τις γυναίκες, θεωρήθηκαν μάλιστα σημάδι απελευθέρωσης.
Ο διά μέσου των αιώνων προνομιούχος άντρας υπέστη αυτό που τόσα χρόνια είχαν υποστεί μόνον οι γυναίκες. Ένιωσε πώς είναι να σε βρίζουν, να σε απαξιώνουν, να σε μηδενίζουν. Οι άντρες δεν ήταν προετοιμασμένοι γι’ αυτό και πλέον κατέφυγαν στην ωμή βία, ξυλοκοπώντας και θανατώνοντας πολύ συχνά τις γυναίκες. Όλοι οι κατηγορούμενοι για τη δολοφονία της γυναίκας τους άντρες επαναλαμβάνουν, εν χορώ, το ίδιο μοτίβο: «Με μείωνε με έβριζε, με προκαλούσε».
Ο Johnny Depp το πήγε λίγο παραπέρα. Με χτυπούσε, είπε. Εννοείται πως λέει αλήθεια. Συμβαίνει συχνά, άλλωστε, οι άνθρωποι να χτυπιούνται μέσα στους γάμους τους, να χτυπάνε ο ένας τον άλλο, να βρίζουν ο ένας τον άλλο, να μειώνουν ο ένας τον άλλο (το συνηθέστερο). Το έκανε και ο Johnny Depp στην Amber Heard, και η Amber Heard στον Johnny Depp αντίστοιχα. Τα ίδια άσχημα πράγματα έκαναν ο ένας στον άλλον. Δικαιώθηκε ο Johnny Depp. Αυτό ήταν το έναυσμα για να πανηγυρίσουν αυτή τη φορά οι άντρες. Κινδυνεύουμε από τις γυναίκες, βροντοφώναξαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μας βρίζουν, μας χτυπάνε, δεχόμαστε βία από αυτές. Είναι αλήθεια ότι κάποιες γυναίκες επιτίθενται στους άντρες και τους χτυπάνε, όμως ποτέ δεν θα καταφέρουν να τους χτυπήσουν με τη δύναμη που χτυπάνε οι άντρες τις γυναίκες, δεν θα καταφέρουν ποτέ να τους στραγγαλίσουν πάνω στον καυγά, ούτε να τους στείλουν αιμόφυρτους στο νοσοκομείο, όπου θα καταλήξουν. Το κυριότερο όμως είναι ότι πρέπει πάντα να θυμούνται οι άντρες πως στο πλάι τους μαθήτευσαν οι γυναίκες. Τη δική τους βία ανταπέδωσαν.
Είναι αλήθεια ότι κάποιες γυναίκες επιτίθενται στους άντρες και τους χτυπάνε, όμως ποτέ δεν θα καταφέρουν να τους χτυπήσουν με τη δύναμη που χτυπάνε οι άντρες τις γυναίκες, δεν θα καταφέρουν ποτέ να τους στραγγαλίσουν πάνω στον καυγά, ούτε να τους στείλουν αιμόφυρτους στο νοσοκομείο
Καρπός τους είναι τα κορίτσια που, καθώς μεγάλωσαν σε σπίτια όπου ο πατέρας έσπαγε στο ξύλο τη μητέρα επειδή δεν του άρεσε το φαγητό ή ο βαθμός καθαριότητας του σπιτιού, όταν είδαν ότι το ίδιο σενάριο πάει να επαναληφθεί στη δική τους ζωή, αντέδρασαν με κάθε τρόπο. Η βία γεννάει βία. Σε τέτοια σπίτια μεγάλωσαν τα παιδιά της βίας. Αυτά που βγαίνουν στον κόσμο θεωρώντας ότι η βία είναι αυτονόητη συνθήκη. Που δεν τρομάζουν όταν τη συναντούν, που δεν την αποφεύγουν, αλλά την αναδημιουργούν.
Δεν ξέρω αν υπάρχει πισωγύρισμα από αυτή την κατάσταση. Το βέβαιο είναι ότι όσο οι άντρες λένε ότι φταίνε οι γυναίκες για την έμφυλη βία, και οι γυναίκες λένε ότι φταίνε οι άντρες, άκρη δεν βγαίνει. Ναι, φταίνε οι άντρες, δημιουργοί της βίας στην πατριαρχική λεγόμενη κοινωνία, ναι, φταίνε οι γυναίκες, που μόλις τους δόθηκε η ευκαιρία, την άρπαξαν για να κάνουν στους άντρες ό,τι οι άντρες έκαναν στις γυναίκες τόσα χρόνια. Ίσως μόνο αν οι άντρες καταλάβουν ότι η βία των γυναικών έχει μαγιά τη δική τους βία. Ίσως μόνο αν οι γυναίκες καταλάβουν ότι η επανάληψη από αυτές της ανδρικής βίας δεν βγάζει πουθενά καλά. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η έμφυλη βία είναι να αναλάβει κάθε φύλο την ευθύνη που του αναλογεί. Κυρίως επειδή από αυτά, τα καινούρια σπίτια της βίας, βγαίνουν από μέσα παιδιά σαν αναμμένα φυτίλια. Κι ο κόσμος, ως γνωστόν, έχει πολλή καύσιμη ύλη. Δεν θα φταίνε τα παιδιά μας αν μας ανατινάξουν. Θα φταίνε άντρες και γυναίκες. Johnny Depp και Amber Heard, που είχαν τα πάντα και δεν είχαν τίποτα τελικά. Διότι δεν ήταν κύριοι του εαυτού τους.