Το ανακαινισμένο νεοκλασικό σε κρεμ και πράσινες αποχρώσεις προσελκύει αμέσως το βλέμμα, στην ταλαιπωρημένη γειτονιά της οδού Σωκράτους, προδιαθέτοντάς σε ότι εδώ, στο κέντρο της Αθήνας, σε απόσταση αναπνοής από το Μετρό της Ομόνοιας, συμβαίνει κάτι καινούριο και ενδιαφέρον. Πράγματι, από το τέλος του 2024 φιλοξενεί ένα νέο co-working space, το WHEN Hub. Καθώς πρόκειται για πρωτοβουλία της Πηνελόπης Θεοδωρακάκου και της Στέλλας Κάσδαγλη, συνιδρυτριών του οργανισμού Women On Top, χαρακτηρίζεται προς μια ιδιαίτερη ευαισθησία προς τις εργαζόμενες γυναίκες, ιδιαίτερα τις νέες μητέρες.
Άλλωστε από εκεί ξεκίνησε η ιδέα των συνιδρυτριών του: από την προσωπική εμπειρία τους όταν, ως μισθωτές με μικρά παιδιά, έκαναν ζογκλερικά με τις επαγγελματικές και προσωπικές υποχρεώσεις τους, όπως πολλές ακόμα από εμάς. «Οπότε, είχαμε μια ανάγκη και ένα όνειρο για έναν χώρο όπου θα μπορούσαμε να επενδύσουμε με ουσιαστικό τρόπο στη δουλειά μας, να αναπτυχθούμε, να ενδυναμωθούμε, χωρίς παράλληλα να ανησυχούμε για το πού θα αφήσουμε το παιδί μας, γιατί δεν έχουμε όλες και όλοι παππούδες και γιαγιάδες [για τη φροντίδα των παιδιών] ή ακόμα κι αν έχουμε μπορεί να μην είναι διαθέσιμοι» λέει η Πηνελόπη.
Με αυτή την αφετηρία, από το WHEN Hub δεν θα μπορούσε να λείψει το WHEN Mini Hub, ένας χώρος όπου καθημερινά, 10-15.00 μ.μ (το WHEN Hub λειτουργεί 10-19.00 μ.μ.), το εξειδικευμένο προσωπικό, με υπεύθυνη την Άννα Κωνσταντίνου, προσφέρει δημιουργική απασχόληση σε παιδιά 0-12 ετών, ώστε οι γονείς να αφοσιωθούν στην εργασία τους.
«Είχαμε μια ανάγκη και ένα όνειρο για έναν χώρο όπου θα μπορούσαμε να επενδύσουμε με ουσιαστικό τρόπο στη δουλειά μας, να αναπτυχθούμε, να ενδυναμωθούμε, χωρίς παράλληλα να ανησυχούμε για το πού θα αφήσουμε το παιδί μας, γιατί δεν έχουμε όλες και όλοι παππούδες και γιαγιάδες [για τη φροντίδα των παιδιών] ή ακόμα κι αν έχουμε μπορεί να μην είναι διαθέσιμοι».
Όταν το επισκέπτομαι για πρώτη φορά, σε μια εργάσιμη ημέρα με κλειστά τα σχολεία, μαζί με τον 9χρονο γιο μου, είμαι κάπως επιφυλακτική για το αν θα καταφέρουν να κερδίσουν και να διατηρήσουν το ενδιαφέρον του προεφήβου, που ήδη αντιμετωπίζει με μπλαζέ ύφος ακόμα και δραστηριότητες που μέχρι πρόσφατα απολάμβανε. Αν και είναι αρκετά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι όταν έκανα κράτηση και για τους δυο μας, λίγες μέρες νωρίτερα, μου ζητήθηκε να συμπληρώσω σε μια φόρμα όχι μόνο τις απαραίτητες πληροφορίες υγείας του παιδιού (όπως τυχόν αλλεργίες και φαρμακευτική αγωγή), αλλά και τα ενδιαφέροντα και αγαπημένα του παιχνίδια.
Προτού χωριστούμε, εγώ στον open-space χώρο εργασίας με το laptop μου κι εκείνος στο ειδικά διαμορφωμένο, γεμάτο με παιχνίδια, βιβλία και χρώματα δωμάτιο του Mini Hub, το προσωπικό μάς ξεναγεί και στους τρεις ορόφους, εξηγώντας ότι οι δύο πρώτοι είναι πλήρως προσβάσιμοι και από άτομα με κινητικές δυσκολίες και έτσι «επιλέξαμε να φιλοξενήσουμε τις βασικές λειτουργίες του χώρου, εκτός από το studio podcast, στον πρώτο και τον δεύτερο» σχολιάζει η Πηνελόπη.
Ακόμα και αν δεν γνωρίζεις την ιστορία του Hub, είναι σαφές ότι δημιουργήθηκε από γυναίκες που γνωρίζουν καλά πώς είναι να είσαι εργαζόμενος γονιός. Διαθέτει επίσης ένα ξεχωριστό δωμάτιο γονέα και παιδιού, όπου μπορεί κάποια, ή κάποιος, να αλλάξει, να ταΐσει ή να κοιμίσει το μωρό της/του, αλλά και κουζίνα εξοπλισμένη με kid-friendly υγιεινά σνακ – αν και όποιος επιθυμεί να γευματίσει μπορεί επίσης να φέρει το σπιτικό φαγητό του.
Οι υπόλοιπες παροχές του είναι τα δύο meeting rooms, η αίθουσα του γραφείου, ιδανική για μια μικρή ομάδα, ο χώρος εκδηλώσεων με τεχνολογικό εξοπλισμό που μπορεί να φιλοξενήσει έως 70 άτομα, το studio podcast, αλλά και χαρακτηριστικά που δεν θεωρείς δεδομένα, όπως ένα ατομικό booth για τηλεφωνήματα και βιντεοκλήσεις που απαιτούν απομόνωση και ηχομόνωση. Και το δωμάτιο γονέα και παιδιού απευθύνεται σε κάθε επαγγελματία ανεξαρτήτως οικογενειακού στάτους: σε οποιονδήποτε, για παράδειγμα, θέλει να αποσυρθεί για λίγο σε ένα ήσυχο περιβάλλον, να φορτίσει μπαταρίες μετά από πολλά διαδοχικά meetings. «Ένα βασικό στοιχείο του Hub είναι η ευελιξία. Οι χώροι του μπορεί να έχουν πάρα πολλές χρήσεις. Για παράδειγμα ο χώρος εκδηλώσεων χωρίζεται στα δύο για να φιλοξενήσει ένα πολύ intimate event» εξηγεί η Πηνελόπη.
«Ένα βασικό στοιχείο του Hub είναι η ευελιξία. Οι χώροι του μπορεί να έχουν πάρα πολλές χρήσεις. Για παράδειγμα ο χώρος εκδηλώσεων χωρίζεται στα δύο για να φιλοξενήσει ένα πολύ intimate event».
Ένα ακόμα στοιχείο του είναι η αίσθηση φιλοξενίας. Όταν κάθομαι να εργαστώ στο open space, με το παράθυρο ακριβώς μπροστά μου να λειτουργεί σαν μια κομψή κορνίζα που πλαισιώνει τη θέα στην παλιά Αθήνα, αισθάνομαι σαν να βρίσκομαι σε ένα boutique hotel του κέντρου. Μέχρι να σηκωθώ να κάνω ένα διάλειμμα και να φτιάξω έναν καφέ στην κουζίνα (όπου ανακαλύπτω και άλλες παροχές, όπως βρεφικά καθίσματα και κάδοι ανακύκλωσης με διαχωρισμό υλικών), νιώθω πλέον σαν στο σπίτι μου.
Δεν μου κάνει εντύπωση όταν η Πηνελόπη μού λέει ότι η πρώτη χρήση του κτιρίου, πριν από περίπου έναν αιώνα, ήταν ξενοδοχείο. «Ένα Σαββατοκύριακο, όταν ακόμα στήναμε εδώ το WHEN Hub, είχα βγει να αγοράσω κάτι και επιστρέφοντας βρίσκω στην είσοδο έναν ηλικιωμένο κύριο, να κοιτάει μέσα. Μου λέει, εγώ μεγάλωσα σε αυτό το κτίριο». Όταν η Πηνελόπη προτείνει να τον ξεναγήσει στο εσωτερικό του, εκείνος της αφηγείται ότι οι γονείς του ήταν ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου και ουσιαστικά είχε μεγαλώσει εδώ. «Ήταν πολύ συγκινητικό».
Ενώ εργάζομαι στο WHEN Hub, παρόλο που μετά από λίγο βρίσκομαι να μοιράζομαι το co-working space με άλλους, επικρατεί απόλυτη ησυχία. Μόνο μία φορά έρχεται ο γιος μου να με βρει, κι αυτό για να μοιραστεί μαζί μου κάτι ωραίο που συνέβη στο Mini Hub.
«Ένα Σαββατοκύριακο, όταν ακόμα στήναμε εδώ το WHEN Hub, είχα βγει να αγοράσω κάτι και επιστρέφοντας βρίσκω στην είσοδο έναν ηλικιωμένο κύριο, να κοιτάει μέσα. Μου λέει, εγώ μεγάλωσα σε αυτό το κτίριο».
Είναι φυσικά πολύ νωρίς για να έχει το Hub στατιστικά, αλλά η Πηνελόπη λέει ότι η μεγάλη πλειονότητα των επαγγελματιών που το επισκέπτονται το Hub είναι γυναίκες, κυρίως μαμάδες, χωρίς όμως δεν αποκλείεται κανένας. Εδώ μπορείς να μοιραστείς, έστω για μια μέρα, το περιβάλλον εργασίας σου με ελεύθερους επαγγελματίες, μισθωτούς, αλλά και ομάδες που δεν έχουν αποκτήσει (ακόμα) τους δικούς τους χώρους γραφείων. «Μια εταιρεία μπορεί να “υιοθετήσει” μια θέση που θα παραχωρεί σε εργαζόμενούς της» προτείνει η Πηνελόπη, ενώ παρουσιάζει τα άπειρα μοντέλα εργασίας που μπορεί να υποστηρίξει το Hub. «Αν, ας πούμε, είσαι ορκωτή λογίστρια και θέλεις μετά από μια σειρά ραντεβού να καθίσεις σε ένα γραφείο για να δουλέψεις, μπορείς να έρθεις εδώ αντί να επιστρέψεις σπίτι».
Η Πηνελόπη και η Στέλλα βλέπουν το Hub και ως ένα σημείο συνάντησης της κοινότητας του Women On Top, του οργανισμού τους για την επαγγελματική και οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία. Εδώ, όπως τονίζει η Πηνελόπη, «έρχεσαι σε έναν χώρο συνεργασίας με όλη την έννοια της λέξης, όπου μπορείς να γνωριστείς, να ανταλλάξεις ιδέες, να δικτυωθείς. Πιστεύουμε στη δύναμη που έχουν τα άτομα αλλά και τα δίκτυα».
«Έρχεσαι σε έναν χώρο συνεργασίας με όλη την έννοια της λέξης, όπου μπορείς να γνωριστείς, να ανταλλάξεις ιδέες, να δικτυωθείς. Πιστεύουμε στη δύναμη που έχουν τα άτομα αλλά και τα δίκτυα».
Ελπίζουν επιπλέον, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, να δώσουν την ευκαιρία στις εργαζόμενες μητέρες να αναπτύξουν τις δυνατότητες και να κυνηγήσουν τα επαγγελματικά όνειρά τους. «Είτε εργαζόμαστε είτε όχι, οι γυναίκες ξεκάθαρα επιφορτιζόμαστε δυσανάλογα με τις ευθύνες της φροντίδας των παιδιών. Το λένε το βίωμά μου, το βίωμα πολύ μεγάλου αριθμού ωφελούμενων του Women On Top και οι έρευνες».
Ενδεικτικά, έρευνα του 2022 από την εταιρεία McKinsey έδειξε ότι το 45% των μητέρων με παιδιά ηλικίας πέντε ετών και κάτω, οι οποίες εγκατέλειψαν το εργατικό δυναμικό κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ανέφεραν τη φροντίδα των παιδιών ως κύριο λόγο για την αποχώρησή τους, σε σύγκριση με μόλις 14% των πατέρων που είπαν το ίδιο. Στις ΗΠΑ, η ελλιπής πρόσβαση σε υπηρεσίες φύλαξης και απασχόλησης για τα παιδιά ευθύνεται για περίπου 8,3 εκατομμύρια δολάρια σε χαμένους μισθούς. Άνδρες και γυναίκες αμείβονται λίγο-πολύ ισότιμα μέχρι τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, σύμφωνα με έρευνες, αλλά από εκεί και πέρα, ενώ οι αποδοχές των αντρών παραμένουν σταθερές, εκείνες των γυναικών αρχίζουν να μειώνονται.
Άνδρες και γυναίκες αμείβονται λίγο-πολύ ισότιμα μέχρι τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, σύμφωνα με έρευνες, αλλά από εκεί και πέρα, ενώ οι αποδοχές των αντρών παραμένουν σταθερές, εκείνες των γυναικών αρχίζουν να μειώνονται.
Το κόστος ενός πακέτου εργασίας στο WHEN Hub, που μπορεί να περιλαμβάνει μία ή περισσότερες ημέρες, προορίζεται να καλύψει τα λειτουργικά έξοδα του χώρου, καθώς η Women On Top είναι μη κερδοσκοπική οργάνωση. Οι συνιδρύτριές του ωστόσο επιδιώκουν να προσφέρουν δωρεάν προγράμματα σε άτομα από οικονομικά ευάλωτες ομάδες. «Αυτό είναι στο DNA του οργανισμού [Women On Top], δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς» καταλήγει η Πηνελόπη.
Στις τρεις το μεσημέρι, μετά από πέντε ώρες απερίσπαστης, άνετης εργασίας, μαζεύω τα πράγματά μου και πηγαίνω στο Mini Hub να παραλάβω τον γιο μου. Τον βρίσκω ξαπλωμένο μπρούμυτα στο πάτωμα, να παίζει επιτραπέζια με το προσωπικό. Δεν θέλει με τίποτα να φύγουμε. Όταν τελικά καταφέρνω να τον πείσω, η πρώτη ερώτησή του είναι: «Μαμά, πότε θα έρθουμε ξανά;».
Info
