Φωτογράφος: ΑΣΠΑ ΚΟΥΛΥΡΑ
Oταν αντικρίζεις για πρώτη φορά την πρόσοψη του A.telio στο Χαλάνδρι νομίζεις ότι πρόκειται για μία ακόμα μονοκατοικία των προαστίων. Αυτή η αίσθηση συνεχίζεται και αφού διασχίσεις το κατώφλι και, διαδοχικά, τα σαλόνια, την κουζίνα, το μπάνιο, το αίθριο – υπάρχει ακόμα και παιδικό δωμάτιο, γεμάτο με ξύλινα παιχνίδια, για τους μικρούς επισκέπτες. Ήταν στις προθέσεις της ιδιοκτήτριάς του, Αναστασίας Δασκαλοπούλου, να του δώσει θαλπωρή διατηρώντας την αρχική διαρρύθμιση. Να το μετατρέψει σε ένα αληθινό «house οf art and creativity», «σπίτι τέχνης και δημιουργικότητας», όπως το αποκαλεί.
Το πρώτο A.telio άνοιξε πριν από σχεδόν μία δεκαετία στο Νέο Ψυχικό, ως πωλητήριο χειροποίητων έργων και χώρος σεμιναρίων, αλλά πριν από περίπου έναν χρόνο απέκτησε αυτό το αδερφάκι, που πλέον στεγάζει άνετα τα workshops που παραδίδει η Αναστασία, σε μεγάλους και μικρούς, με κάποιες περισσότερο και άλλες λιγότερο συνηθισμένες τεχνικές, όπως ραπτική, μακραμέ, ζωγραφική σε πηλό, punch needle, latch hook, papier-mâché, κατασκευή χαρτιού.
Μία από τις πλέον καινούριες για την Ελλάδα, που διδάσκονται εδώ, είναι το tufting – πιο γνωστό στο εξωτερικό, αν κρίνουμε και από τα άπειρα βίντεο που μας βγάζει μια απλή αναζήτηση του όρου στο Instagram ή στο TikTok. Παρακολουθώ online έναν δημιουργό να σχεδιάζει το περίγραμμα ενός μανιταριού με μαρκαδόρο σε υφασμάτινο καμβά και μετά να το γεμίζει σιγά-σιγά με κόκκινο νήμα. Το θέαμα είναι σχεδόν εθιστικό, μου δίνει μια παράξενη αίσθηση γαλήνης και πληρότητας. Μου θυμίζει τη ζωγραφική στα coloring books, μόνο που σε αυτή την περίπτωση το τελικό προϊόν είναι τρισδιάστατο και λειτουργικό: ένα χαλάκι.
Πράγματι, το tufting χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στην ταπητουργία. Στη χειροποίητη εκδοχή του, μάλιστα, έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων: το παλαιότερο εύρημα, ένα περσικό χαλί, ανάγεται στο 5 π.Χ. Πήρε τη σύγχρονη, εν μέρει αυτοματοποιημένη μορφή το 1930, όταν μια εταιρεία στην Τζόρτζια των ΗΠΑ (Glen Looper Foundry) λανσάρισε το πρώτο ειδικό πιστόλι (tufting gun).
Σήμερα η διαδικασία tufting αρχίζει με την τοποθέτηση ενός τεντωμένου υφάσματος ανάμεσα σε ξύλινα πλαίσια. Κατόπιν ο τεχνίτης το γεμίζει με νήμα που εκτοξεύει με το ειδικό πιστόλι, δημιουργώντας μοτίβα. Μετά την ολοκλήρωσή τους γυρίζει τον καμβά από την άλλη, που είναι η «καλή» πλευρά του έργου. Το ψαλιδίζει περιμετρικά, διπλώνει και στερεώνει τις άκρες για να μην ξεφτίσουν, κολλάει μια στρώση ανθεκτικού υλικού στο πίσω μέρος ως βάση, ξυρίζει το πέλος από την «καλή» πλευρά με την ειδική ξυριστική μηχανή και voilà, ένα νέο χνουδωτό και φωτογενές πλάσμα.
Το tufting στη χειροποίητη εκδοχή του έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων: το παλαιότερο εύρημα, ένα περσικό χαλί, ανάγεται στο 5 π.Χ. Πήρε τη σύγχρονη, εν μέρει αυτοματοποιημένη μορφή το 1930, όταν μια εταιρεία στην Τζόρτζια των ΗΠΑ (Glen Looper Foundry) λανσάρισε το πρώτο ειδικό πιστόλι (tufting gun).
Η Αναστασία χρησιμοποιεί δύο κατηγορίες νήματος. Πρώτον, ακρυλικό, διαθέσιμο σε ποικιλία χρωμάτων, που «είναι πιο απαλό, πιο οικονομικό και δεν προέρχεται από ζώα. Τη φύρα του, την ποσότητα που περισσεύει, τη χρησιμοποιώ για να γεμίζω μαξιλάρια και κουκλάκια που φτιάχνουμε σε παιδικά εργαστήρια». Δεύτερον, νήμα από μαλλί -το οποίο προμηθεύεται από έναν παραγωγό που η ίδια γνωρίζει ότι κουρεύοντας τα ζώα δεν τα ταλαιπωρεί αλλά τα ανακουφίζει από τη ζέστη- είτε στη φυσική απόχρωσή του είτε χρωματισμένο με φυτικές βαφές.
«Για ένα χαλί μεσαίου μεγέθους υπολογίζω συνολικά περίπου 6-9 ώρες εργασίας -ανάλογα με τα σχέδια, τα χρώματα και το πέλος, γιατί υπάρχουν διαφορετικά πιστόλια για κάθε μήκος του- που σπάω σε μικρότερα διαστήματα», εξηγεί η Αναστασία. «Αλλά και μέσα σε ένα δίωρο σεμινάριο μπορείς να φτιάξεις έναν μικρό πίνακα». Το tufting χρειάζεται καθοδήγηση στην αρχή, γι’ αυτό και ανάμεσα στους μαθητές της είναι κάποιοι που αγόρασαν το πιστόλι αλλά δεν κατάφεραν να το χρησιμοποιήσουν μόνοι στο σπίτι. Είναι επίσης ένα σχετικά ακριβό «σπορ», οπότε μας συστήνει να το δοκιμάσουμε για τουλάχιστον μία, δύο φορές προτού επενδύσουμε σε εργαλεία και αναλώσιμα.
Όμως η χαρά που δίνει το αποτέλεσμα είναι ανεκτίμητη. «Κάποιοι, βλέποντας την πίσω πλευρά του έργου νομίζουν ότι το έκαναν “ στραβά”, αλλά όταν το γυρίζουν από την “καλή” λένε “ουάου, δεν το πιστεύω ότι εγώ το έκανα αυτό!” Τότε νιώθεις σαν θεός. Πρέπει να διαγράψουμε την ατάκα “εμένα τα χέρια μου δεν πιάνουν”. Πιστεύω στις ικανότητες του καθένα προτού καν μπει σε αυτόν το χώρο. Σίγουρα τα χέρια όλων μας “πιάνουν”, ας σκεφτούμε τι κάνουμε καθημερινά με αυτά. Δεν χρειάζεται με το που θα αγγίξουμε για πρώτη φορά πηλό να φτιάξουμε ένα υπέροχο βάζο όπως ο τάδε καλλιτέχνης. Απαιτείται εξάσκηση, και να μην γκρεμιζόμαστε από τις υψηλές απαιτήσεις που έχουμε από τον εαυτό μας. Επίσης δεν είναι όλες οι δραστηριότητες θεραπευτικές για όλους. Εγώ, ας πούμε, δεν έχω την υπομονή να δουλέψω με βελονάκι, αλλά με το πιο χοντρό νήμα πλέκω τσάντες».
Η Αναστασία αποκαλεί το A.telio «σωτηρία» της. Από μικρό παιδί οι χειροτεχνίες τη βοηθούσαν να συγκεντρωθεί και να χαλαρώσει – πολύ αργότερα, στα 30 χρόνια της, διαγνώστηκε με ΔΕΠΥ. «Έφτιαχνα κολάζ με εικόνες από περιοδικά, αυτός ήταν ο διαλογισμός μου», θυμάται σήμερα. Αφού σπούδασε σχεδιασμό και τεχνολογία ξύλου και επίπλου, εργάστηκε σε εταιρείες ως ντιζάινερ και διακοσμήτρια, αλλά δεν ένιωθε ευτυχισμένη. Τελικά επέστρεψε στην παιδική αγάπη της για τη χειροτεχνία και καταπιάστηκε με διάφορες τεχνικές και υλικά, κυρίως φυσικά, όπως βαμβάκι, ξύλο, πηλό. Οταν ανακάλυψε το tufting πριν από περίπου τρία χρόνια, στη διάρκεια της δεύτερης εγκυμοσύνης της, γοητεύτηκε από τα γρήγορα αποτελέσματά του, αλλά και από την εκτόνωση που της προσφέρει το πιστόλι: «Όταν δεν νιώθω καλά, λέω αστειευόμενη: αφήστε με τώρα, πυροβολώ νήμα στο πανί».
Το A.telio προσφέρει και σεμινάρια art therapy, αλλά η Αναστασία πιστεύει ότι κάθε μορφή έκφρασης μέσω της τέχνης έχει ψυχοθεραπευτικά οφέλη: «Κρατά τη δημιουργικότητά σου ζωντανή και σε φέρνει πιο κοντά στον αληθινό εαυτό σου, πέρα από τα “πρέπει” και τα καλούπια. Σου προσφέρει δύναμη, αυτοπεποίθηση, την περηφάνια ότι “αυτό το έφτιαξα εγώ”. Στα εργαστήριά μου έρχονται γυναίκες και άντρες όλων των ηλικιών, αλλά αυτό που μου έχει κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι κλείνουν θέση άτομα από το εξωτερικό, που πρόκειται να ταξιδέψουν για ένα διάστημα στην Ελλάδα και δεν θέλουν να αφήσουν πίσω τη δημιουργικότητά τους. Πιστεύω ότι, όπως έχουμε το γυμναστήριο, είναι σημαντικό να υπάρχει στο πρόγραμμά μας και μια δραστηριότητα που γυμνάζει τη δημιουργικότητα».
Η Αναστασία αποκαλεί το A.telio «σωτηρία» της. Από μικρό παιδί οι χειροτεχνίες τη βοηθούσαν να συγκεντρωθεί και να χαλαρώσει – πολύ αργότερα, στα 30 χρόνια της, διαγνώστηκε με ΔΕΠΥ. «Έφτιαχνα κολάζ με εικόνες από περιοδικά, αυτός ήταν ο διαλογισμός μου», θυμάται σήμερα.
Η Αναστασία διατηρεί τη δική της σε άριστη φυσική κατάσταση, όπως γίνεται ξεκάθαρο μέσα από κάθε αντικείμενο του A.telio. Από τα αξεσουάρ μόδας που έχει δημιουργήσει με το tufting, όπως τσάντες, παπούτσια, γιλέκα, μέχρι τους πίνακες στον τοίχο, σαν ένα πολύχρωμο mood board στο φυσικό κόσμο, όπου πρωταγωνιστούν ο ΄Γλιος και η Σελήνη, η οποία «ήταν η παιδική μου φανταστική φίλη, μου φαινόταν μαγικό το να βλέπω κάτι φωτεινό μέσα στη νύχτα, μου έδινε ασφάλεια».
Το βλέμμα μου προσελκύει, αναπόφευκτα, και η μοναδική επιγραφή στο χώρο – από νήμα, φυσικά: «You deserve to be seen», «Αξίζει να είσαι ορατός». «Όλοι κρύβουμε κάτι μέσα μας, όχι κακό, αλλά ένα κομμάτι του εαυτού μας, από το φόβο ότι δεν θα γίνουμε αποδεκτοί. Αλλά είμαστε τόσο τυχεροί που έχουμε αυτή τη ζωή και είναι κρίμα να αναλωνόμαστε ανησυχώντας για την άποψη των άλλων».
Info
atelio.gr, Instagram: a.teliostudio
