Ακόμα και αν δεν είμαστε δημόσια πρόσωπα, ένα λάθος σχόλιό μας στα social media ίσως αρκεί για να καταστρέψει την επαγγελματική και προσωπική ζωή μας. Τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί κάποιος άλλος στο στόχαστρό τους ώστε εμείς να αρχίσουμε, δειλά και διακριτικά, να μαζεύουμε ξανά τα κομμάτια μας.
Η λεγόμενη cancel culture, η κουλτούρα της ακύρωσης, είναι το επίκεντρο της νέας μίνι σειράς του BBC «Douglas Is Cancelled», του δημιουργού τηλεοπτικών επιτυχιών όπως οι «Sherlock» και «Doctor Who», Steven Moffat, με τον Hugh Bonneville του «Downton Abbey» στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο τελευταίος υποδύεται έναν αξιοσέβαστο παρουσιαστή τηλεοπτικής εκπομπής, ο οποίος έπειτα από ένα ανάρμοστο αστείο που κάνει σε έναν γάμο βλέπει το όνομα που έχει χτίσει εδώ και χρόνια να καταρρέει κυριολεκτικά μέσα σε μία νύχτα.
Η σειρά, που έκανε πρεμιέρα στην Ελλάδα αποκλειστικά στην COSMOTE TV, την Πέμπτη 4/7 στις 22.00, σχολιάζει την κτηνώδη δύναμη και την ογκώδη άγνοια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου η επίθεση απέναντι σε ένα πρόσωπο, δημόσιο ή μη, μπορεί να πάρει ραγδαία τέτοιες διαστάσεις, ώστε να ξεχάσουμε σύντομα από πού ακριβώς ξεκίνησε.
Ο δημιουργός της σειράς έχει φροντίσει να πλαισιώσει τον εσκεμμένα γραφικό τηλεπαρουσιαστή (οι φίλοι και οι συγγενείς του υποθέτουν ότι το «ανάρμοστο αστείο» του είναι ένα από τα «συνηθισμένα» του) με χαρακτήρες σύγχρονους και επίκαιρους, όπως η σύζυγός του, που υποδύεται απολαυστικά η Alex Kingston, μια φιλόδοξη, δυναμική και κάποιες φορές υπέρ του δέοντος νευρική δημοσιογράφος που «έχει καταστρέψει πολλούς με τις συνεντεύξεις της», και η κόρη τους (Madeleine Power), η προσωποποίηση μιας πολιτικής ορθότητας που από υπερβάλλοντα ζήλο βάζει τρικλοποδιές στον εαυτό της – ανάμεσα στις κορυφαίες στιχομυθίες μεταξύ μπαμπά και κόρης: «Θα ήθελες να σου παραθέσω μια λίστα με τις χώρες όπου η ομοφυλοφιλία τιμωρείται με θάνατο;», «Όχι», «Γιατί όχι;», «Γιατί είναι ρατσιστικό».
Η σειρά σχολιάζει την κτηνώδη δύναμη και την ογκώδη άγνοια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου η επίθεση απέναντι σε ένα πρόσωπο, δημόσιο ή μη, μπορεί να πάρει ραγδαία τέτοιες διαστάσεις, ώστε να ξεχάσουμε σύντομα από πού ακριβώς ξεκίνησε.
Υπέροχα αμφίσημη η ερμηνεία της συμπρωταγωνίστριας του Hugh Bonneville, Karen Gillan, την οποία συναντάμε στον ρόλο της πολύ νεότερής του και σέξι συμπαρουσιάστριας. Στο ερώτημα αν η στάση που επιλέγει να κρατήσει στην εκστρατεία που εξαπολύεται κατά του Douglas είναι μια προσπάθεια ειλικρινούς υπεράσπισης ή υπονόμευσής του, δεν δίνει έτοιμες απαντήσεις.
Ακόμα και σε δευτερεύοντες ρόλους βρίσκουμε εκπλήξεις, όπως ο Nick Mohammed, τον οποίο ίσως γνωρίζουμε και έχουμε ξεχωρίσει από το «Ted Lasso». Εδώ ενσαρκώνει έναν κωμικό σεναριογράφο στον οποίο ο παραγωγός της εκπομπής (Ben Miles) αναθέτει να σώσει, κάπως, την κατάσταση.
«Η αστυνοµία των social media (κυρίως του Twitter) είναι το όργανο που αναλαµβάνει να δικάσει και να εκτελέσει την ποινή όποιου έχει το θράσος να γράφει έξω από το περιθώριο που ορίζει η ευαίσθητη γενιά που αγαπά την κουλτούρα της θυµατοποίησης – η οποία εν τω µεταξύ είναι για πολλούς το βασικό φλέγον κοινωνικό ζήτηµα, διότι ως ενήλικες υποτίθεται ότι µαθαίνουµε να ζούµε και µε απόψεις που δεν µας αρέσουν χωρίς να παθαίνουµε παράκρουση» έχει σχολιάσει στο Marie Claire η Αλίνα Χατζιδάκη, σε άρθρο της με τίτλο «Cancel culture: Απόδοση κοινωνικής δικαιοσύνης ή ακόμα μία υστερία;». «Το γεγονός ότι το cancel culture βρήκε γόνιµο έδαφος και ιδανικό κλίµα στα social media δεν είναι παράξενο – πού αλλού τόσοι άνθρωποι, µε όχι απαραίτητα τις πιο δηµοφιλείς ή λογικές αντιλήψεις και ευαισθησίες, θα µπορούσαν να έχουν κοινό που τους παίρνει στα σοβαρά;
»Υπάρχουν περιπτώσεις που το cancel culture ήταν κάτι παραπάνω από απαραίτητο και η “ακύρωση” πέρα για πέρα δικαιολογηµένη – όπως όταν η Roseanne αποκάλεσε “πίθηκο” µια µαύρη γυναίκα, µε αποτέλεσµα να εξοργιστεί η κοινή γνώµη και η ίδια να χάσει τη δουλειά της, ή του R. Kelly που κατηγορήθηκε για σεξουαλικά αδικήµατα. Ως αρχή, δεν είναι καθόλου κακός ένας µηχανισµός που δίνει τη δυνατότητα στους αδύναµους και ανίσχυρους να φέρουν τους πλούσιους, διάσηµους και ισχυρούς προ των ευθυνών τους όταν κάνουν ή λένε κάτι ουσιαστικά προσβλητικό. Στην πράξη όµως, η ευκολία του λαϊκού δικαστηρίου φτάνει ταχύτατα στην τελείως υποκειµενική υπερβολή να θέλουµε να εξουδετερώσουµε όποιον δεν πηγαίνει πάσο µε την προσωπική µας κοσµοθεωρία».
«Υπάρχουν περιπτώσεις που το cancel culture ήταν κάτι παραπάνω από απαραίτητο και η “ακύρωση” πέρα για πέρα δικαιολογηµένη – όπως όταν η Roseanne αποκάλεσε “πίθηκο” µια µαύρη γυναίκα, µε αποτέλεσµα να εξοργιστεί η κοινή γνώµη και η ίδια να χάσει τη δουλειά της».
Επιστρέφοντας στη σειρά «Douglas is Cancelled», το ερώτημα που αντιμετωπίζουμε ως θεατές είναι αν αξίζει να τη δούμε, ειδικά αν έχουμε μπροστά μας μια τεράστια λίστα τηλεοπτικών και κινηματογραφικών εκκρεμοτήτων. Η απάντηση είναι ξεκάθαρα θετική: σύντομη σε διάρκεια (μόλις τέσσερα επεισόδια), σατιρίζει απολαυστικά το πνεύμα της εποχής. Σε πολλά σημεία της θα αναγνωρίσουμε, νομίζω, κάτι από τον εαυτό μας, ακόμα και αν δεν εργαζόμαστε για τα media (άλλωστε όλοι μας δουλεύουμε για τα social media). Δεν ξέρω για την ομορφιά, αλλά το βρετανικό χιούμορ μπορεί τελικά να σώσει τον κόσμο.
Info
Κάθε νέο επεισόδιο του «Douglas Is Cancelled», αμέσως μετά την προβολή του στο COSMOTE SERIES HD, θα διατίθεται για θέαση οποιαδήποτε στιγμή στον δωρεάν on demand κατάλογο ταινιών και σειρών της COSMOTE TV.
