Σίγουρα θα μας έχει τύχει να μας φωτογραφίσει κάποιος, απρόσμενα ή ακόμα και ενώ ποζάρουμε, και βλέποντας μετά τη φωτογραφία μας να αναρωτηθούμε: «Μα, πώς βγήκα έτσι;». Χωρίς όμως να φταίει κάποιος προφανής παράγοντας για την αποτυχία της φωτογραφίας, ας πούμε ο κακός φωτισμός, το πολύ έντονο μακιγιάζ ή ένα ξενύχτι που μας κάνει να δείχνουμε κουρασμένοι. Ίσως, τότε, να φταίει η λανθασμένη θέση του σώματός μας.
Όπως αναφέρει, για παράδειγμα, η Ελευθερία Ζαπαντιώτη, καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, personal & group fitness trainer (@zap_ele): «Συνήθως ενώ πίνουμε το ποτό μας, καμπουριάζουμε. Ή ενώ ασχολούμαστε με το κινητό μας, το κεφάλι μας κρέμεται μπροστά. Αυτά και άλλα πολλά στιγμιότυπα της καθημερινότητάς μας όταν γίνονται κατ’ εξακολούθηση στο τέλος “αποθηκεύονται” στον εγκέφαλο σαν σωστά κινητικά πρότυπα και υιοθετούνται για πάντα. Κάπου εκεί έρχεται και χαλάει και η άλλη εικόνα, η εσωτερική, που είναι και η πιο σημαντική, φέρνοντας πόνους, προβλήματα, ακόμα και χειρουργικές επεμβάσεις – χωρίς βέβαια να είναι δεδομένο ότι όλοι θα χρειαστεί να κάνουμε κάποια επέμβαση, κάποια στιγμή στη ζωή μας, για τέτοια προβλήματα».
«Συνήθως ενώ πίνουμε το ποτό μας, καμπουριάζουμε. Ή ενώ ασχολούμαστε με το κινητό μας, το κεφάλι μας κρέμεται μπροστά. Αυτά και άλλα πολλά στιγμιότυπα της καθημερινότητάς μας όταν γίνονται κατ’ εξακολούθηση στο τέλος “αποθηκεύονται” στον εγκέφαλο σαν σωστά κινητικά πρότυπα και υιοθετούνται για πάντα».
«Ο εγκέφαλος είναι “τσιγκούνης” και δεν θέλει να καταναλώνει ενέργεια» όπως εξηγεί η Ελευθερία. «Τον βολεύουν η κακή θέση του σώματος και οι χωρίς έλεγχο κινήσεις, καθώς τότε δεν χρειάζεται να βάλει τους μυς σε λειτουργία.
»Για παράδειγμα, αν θέλουμε να καθίσουμε στην καρέκλα σωστά, πρέπει να δουλέψουν οι ραχιαίοι μύες για να στηρίξουν τη σπονδυλική στήλη και να μη γείρει ο κορμός μπροστά. Τότε, ο εγκέφαλος ουσιαστικά λέει: “Δεν καμπουριάζεις; Εγώ δεν θέλω να δουλεύω τους μύες”. Γι’ αυτόν το λόγο καμπουριάζουμε και μετά αρχίζουν οι πόνοι και τα προβλήματα. Λέω όμως, κάνοντας πλάκα, ότι δεν είναι ο εγκέφαλός μας που θα “τρέχει” μετά στους γιατρούς, αλλά εμείς».
Έχουμε λοιπόν πολλούς καλούς λόγους να βάλουμε στη ζωή μας την ορθοσωμία που, όπως προσθέτει η ειδικός, είναι «αυτό ακριβώς που λέει η λέξη: ορθή στάση σώματος. Δηλαδή η ικανότητα να έχουμε σε σωστή θέση, χωρίς εντάσεις και περιττές κινήσεις, κάθε μέλος του σώματός μας, ξεκινώντας από τη σπονδυλική στήλη. Μία είναι η σωστή στάση σώματος για όλους: αυτή όπου διατηρούμε τα φυσιολογικά κυρτώματα της σπονδυλικής στήλης αλλά και τη φυσιολογική θέση του κάθε μέλους του».
«Μία είναι η σωστή στάση σώματος για όλους: αυτή όπου διατηρούμε τα φυσιολογικά κυρτώματα της σπονδυλικής στήλης αλλά και τη φυσιολογική θέση του κάθε μέλους του».
Η ίδια συμπληρώνει: «Μετά από κάποια ηλικία ίσως αρχίζουν να πονούν τα γόνατα, η μέση, ο αυχένας μας κι εμείς να μην προβληματιζόμαστε, να το θεωρούμε “φυσιολογικό”. Όμως διορθώνοντας την κακή θέση του σώματός μας μειώνουμε τα φορτία που δέχεται και μπορεί να προλάβουμε τέτοιες ενοχλήσεις».
Πώς όμως θα τη διορθώσουμε; «Με τη μέθοδο της ορθοσωμίας εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλο στη σωστή ενεργοποίηση των μυών. Έτσι, πέρα από το ότι προστατευόμαστε στο μέλλον από τραυματισμούς, γυμνάζουμε το σώμα μας σε κάθε κίνηση».
«Με τη μέθοδο της ορθοσωμίας εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλο στη σωστή ενεργοποίηση των μυών. Έτσι, πέρα από το ότι προστατευόμαστε στο μέλλον από τραυματισμούς, γυμνάζουμε το σώμα μας σε κάθε κίνηση».
Η Ελευθερία μάς δίνει μερικά παραδείγματα ορθοσωμίας σε καθημερινές εργασίες και δραστηριότητές μας μέσα στο σπίτι. Σε περίπτωση που τώρα σχεδιάζουμε τη διαρρύθμισή του, όπως προσθέτει, καθοριστικό ρόλο στη σωστή στάση σώματος παίζει και «η εργονομική κατασκευή των επίπλων ανάλογα με τη χρησιμότητά τους αλλά και τον σωματότυπό μας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, εμείς πρέπει να φέρουμε το σώμα μας σε ιδανική θέση ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τα φορτία σε καθετί που κάνουμε – αυτός είναι και ο σκοπός μας».
Στον νεροχύτη: «Ερχόμαστε όσο πιο κοντά γίνεται ώστε να μπορούμε να λυγίσουμε πόδια με τη σπονδυλική θέση σε ουδέτερη θέση και το κεφάλι στην προέκτασή της, δηλαδή χωρίς να καμπουριάζουμε. Οι ώμοι μας πρέπει να είναι χαλαροί, δηλαδή να μην έχουν ένταση και να βρίσκονται μακριά από τα αυτιά».
Στο μαγείρεμα: Ερχόμαστε όσο μπορούμε πιο κοντά στην κουζίνα και δίνουμε έμφαση στη σωστή θέση της σπονδυλικής στήλης αφού, όπως επισημαίνει η Ελευθερία, «η μεταφορά βάρους (στη συγκεκριμένη περίπτωση, του ταψιού) με τη σπονδυλική στήλη σε λάθος θέση επιβαρύνει τη μέση και τον αυχένα».
Όταν παίρνουμε αντικείμενα από τα ντουλάπια
«Για να πάρουμε π.χ. ένα βάζο από το κάτω ντουλάπι, λυγίζουμε τα πόδια και μετακινούμε τη λεκάνη προς τα πίσω, με τη σπονδυλική στήλη σε ουδέτερη θέση και το κεφάλι στην προέκτασή της».
Για αντικείμενα από τα ντουλάπια που βρίσκονται ψηλά, κρατάμε όρθια θέση, «μακραίνουμε τον κορμό και διατηρούμε χαλαρούς τους ώμους. Πατάμε καλά τα πόδια μας στο δάπεδο».
Όταν καθαρίζουμε το τραπέζι: «Λυγίζουμε τα πόδια και μετακινούμε τη λεκάνη προς τα πίσω, με τη σπονδυλική στήλη σε ουδέτερη θέση και το κεφάλι στην προέκτασή της».
Όταν απολαμβάνουμε -επιτέλους- ένα τσάι! «Θυμόμαστε να διατηρούμε μακρύ τον κορμό και τους ώμους χαλαρούς».