Δεν είναι λίγες οι ταινίες που παρουσιάζουν “ψυχοπαθείς” ως κεντρικούς χαρακτήρες που οριοθετούνται από τις δολοφονικές τους τάσεις στην αγάπη ή την εμμονή με το σεξ. Είναι ο Patrick Bateman στο American Psycho ή Joe Goldberg, ο σκοτεινός πρωταγωνιστής της επιτυχημένης σειράς του Netflix “You”.
Το θέμα είναι ότι η λέξη “ψυχοπαθής” δεν περιγράφει μια πραγματική ιατρική κατάσταση.”Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη λέξη ‘ψυχοπαθής’ όταν μιλούν για να περιγράψουν έναν άνθρωπο που η συμπεριφορά του αντιτίθεται στην κοινωνική νόρμα και στην συμβατική αντίληψη το σωστού και του λάθος” υποστηρίζει στο Insider ο Kelly Scott, θεραπευτής στο Tribeca Therapy in Manhattan. “Από κλινική άποψη η λέξη ‘ψυχοπαθής’ δεν σημαίνει κάτι.”
Η κοντινότερη διάγνωση που αντικατοπτρίζει την στερεοτυπική παρουσίαση ενός ψυχοπαθή στην pop κουλτούρα είναι μια αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας. Είναι μια ψυχική διαταραχή που προκαλεί στους ανθρώπους ΄ έλλειψη σεβασμού για το σωστό και το λάθος, ενσυναίσθησης ή την ευημερία άλλων ανθρώπων.
Ωστόσο οι άνθρωποι με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας παρουσιάζουν συμπεριφορές που αντί για έναν ανθυγιεινό και τοξικό σύντροφο βλέπεις ένα απίστευτα χαρισματικό άνθρωπο που είναι πολύ καλός στο να προσποιείται ότι έχει συμπόνια.
Υπάρχουν τέσσερα σημάδια που δείχνουν ότι ίσως βγαίνεις με έναν ψυχοπαθή -ή κάποιον με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας- σύμφωνα με τον Kelly Scott.
Είναι επιβλαβής προς τους άλλους χωρίς καμία ενοχή: οικονομικά, συναισθηματικά ή σωματικά
Σύμφωνα με τον Scott, οι άνθρωποι με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας πιθανότατα μπορούν να ξεγελάσουν και να συμμετέχουν σε ένα οργανωμένο έγκλημα διότι αδιαφορούν αν θα κάνουν κακό στους άλλους. Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, ένα από τα βασικά συμπτώματα είναι η έλλειψη της ηθικής και δεν έχουν κανένα πρόβλημα να βλάψουν τους άλλους οικονομικά, συναισθηματική ή ακόμα και σωματικά αν έχουν κάτι να πάρουν από αυτό.
Κάνει πράγματα μόνο αν έχει προσωπικό όφελος
Θέλει από όλα κάτι να κερδίσει κάτι που σημαίνει ότι θα εκμεταλλευτεί τους ανθρώπους γύρω του ακόμα και αν θεωρούνται οι αγαπημένοι του ή είναι η οικογένειά του, σύμφωνα με τον Scott. Αυτό μπορεί να εκφραστεί με χειραγώγηση, ψέματα, κλοπή και άλλες επιβλαβής πρακτικής προς τον σύντροφό του, αναφέρει η Mayo Clinic. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να καταλήξουν σε σημείο κακοποίησης στη σχέση.
Δεν έχει ενσυναίσθηση
Οι ψυχοπαθείς σχεδόν πάντα παρουσιάζονται ως σωματικά επιβλαβείς ή δολοφόνοι στα media. Κι ενώ οι άνθρωποι με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας κάποιες φορές μπορεί να είναι βίαιοι με τρόπο που δείχνει την έλλειψη συμπόνιας, δεν είναι κανόνας.
Κάποιες φορές η απουσία ενσυναίσθησης μπορεί να εμφανιστεί με πιο υπόγειους τρόπους, σύμφωνα με τον Scott.
“Δεν είναι απαραίτητο να σκοτώσεις κάποιον για να βγει η διάγνωση” αναφέρει. “Μπορεί να το κάνεις με ένα μη-σωματικό τρόπο. Μπορεί να εμφανιστεί και στην μητρότητα/πατρότητα και να χρησιμοποιείς το παιδί σου για να καλύψεις τις δικές σου ανάγκες κάτι που είναι τρομερά επιζήμιο για τις ανάγκες του παιδιού σου.”
Οι άνθρωποι με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας σπάνια εντοπίζονται και είναι συνήθως πολύ γοητευτικοί
Μπορεί να είναι τρομερά δύσκολο να αναγνωρίσεις τα συμπτώματα που υποβόσκουν σε έναν άνθρωπο με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας διότι η συνθήκη μπορεί να είναι άκρως γοητευτική. Κάποιες φορές υποκρίνεται και ότι έχει ενσυναίσθηση. “Το σήμα κατατεθέν ενός ανθρώπου με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας είναι ότι οι άλλοι δεν ξέρουν ότι έχουν να κάνουν με κάποιον πραγματικά επικίνδυνο” λέει ο Scott. “Είναι γοητευτικοί και προσεκτικοί και μοιάζουν συμπονετικοί.”
