Πολλά είναι τα εγκλήματα που έχουν γίνει στο πλαίσιο του πολέμου που ξέσπασε το 2022, μετά από επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, κι ένα από τα πιο ειδεχθή είναι η μαζική απαγωγή παιδιών από το καθεστώς του Putin, καθώς και η βίαιη προσπάθεια ρωσοποίησής τους.
Οι αρχές του Κιέβου προσδιορίζουν τον αριθμό των παιδιών που απήχθησαν από τους Ρώσους στρατιώτες σε 20 χιλιάδες, ωστόσο ο ακριβής αριθμός δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακόμα με ακρίβεια. Ενδεχομένως να πρόκειται για 30 χιλιάδες παιδιά, ηλικιών από 4 μηνών ως 17 ετών, ενώ σε μία έξαρση μεγαλείου η Maria Lvova-Belova, επικεφαλής του προγράμματος «επανεκπαίδευσης» των παιδιών, όπως αποκαλείται το συγκεκριμένο παιδομάζωμα, είχε ισχυριστεί ότι πρόκειται για 700 χιλιάδες παιδιά.
Το κακό ξεκίνησε ταυτόχρονα με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Δρώντας κατόπιν συγκεκριμένων εντολών, οι Ρώσοι στρατιώτες έμπαιναν σε σπίτια και ζητούσαν από τα παιδιά να τους ακολουθήσουν. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Paula Bronstein για τους κυριακάτικους Times, σε κάποιες περιπτώσεις έδιναν στα παιδιά ένα ολιγόλεπτο περιθώριο να ετοιμάσουν τα πράγματά τους και να τους ακολουθήσουν. «Νομίζαμε ότι δεν θα επιστρέφαμε ποτέ σπίτι μας», δήλωσε στην εφημερίδα ο 14χρονος Vova Petukhov, που μετακινήθηκε βίαια στη Ρωσία, μαζί με τον νεότερο αδελφό του Sasha και είχε την τύχη να επιστρέψει στην Ουκρανία μετά από επιχειρήσεις των εθνικών αρχών που ασχολούνται ενεργά με το θέμα.
388 παιδιά έχουν επανενωθεί μέχρι σήμερα με τις οικογένειές τους, και οι προσπάθειες εντοπισμού όσων έχουν χαθεί τα ίχνη συνεχίζονται, χάρη και σε ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από χώρες όπως οι ΗΠΑ.
Το ρωσικό καθεστώς συγκέντρωσε αυτά τα παιδιά σε ειδικά στρατόπεδα, τα οποία βάφτισε «κέντρα αποκατάστασης των δικαιωμάτων τους». Κάποια από τα παιδιά κατέληξαν με τη βία στα χέρια ρωσικών οικογενειών, κάτι που ισχυρίζεται πως έκανε και η Lvova-Belova, υιοθετώντας ένα παιδί από την Ουκρανία. Η κυβέρνηση κατάφερε να περάσει ειδική νομοθεσία, που διευκολύνει τις υιοθεσίες και συνεχίζει την προπαγάνδα της, ισχυριζόμενη πως δρα προς όφελος των παιδιών, διασώζοντάς τα από τον πόλεμο.
Φυσικά η ουκρανική πλευρά διαμαρτύρεται έντονα, λέγοντας ότι οι Ρώσοι προσπαθούν να ακυρώσουν την εθνική ταυτότητα των παιδιών, μεταξύ άλλων μέσα από σκληρή στρατιωτική εκπαίδευση. Ο επικεφαλής του Yale Humanitarian Research Lab, Nathaniel Raymond, δήλωσε στους Times ότι δεν υπάρχουν ακόμα ενδείξεις πως τα συγκεκριμένα παιδιά έχουν συμπεριληφθεί σε στρατιωτικές αποστολές, αλλά σύμφωνα με τις μαρτυρίες όσων επέστρεψαν, η προσπάθεια που γίνεται από το ρωσικό καθεστώς να τα μετατρέψουν σε στρατιώτες είναι συστηματική.
Για τον Raymond, αυτή η τακτική συγκρίνεται με τη χρήση ενός πυρηνικού όπλου και δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο, πάνω στο οποίο μπορούν να βασιστούν κι άλλες κυβερνήσεις, ώστε να πραγματοποιήσουν πράξεις εθνοκάθαρσης.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει ήδη εκδώσει εντάλματα σύλληψης ενάντια στον Putin και την Lvova-Belova, ωστόσο αυτό από μόνο του δεν αρκεί για να σταματήσει η συγκεκριμένη πρακτική, ούτε βέβαια για να επιστραφούν τα παιδιά στις οικογένειές τους. Εξάλλου, σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα παιδιά είναι ήδη ορφανά ή οι γονείς τους έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί από τις ρωσικές αρχές. Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται εναντίον τους και τους δίνουν την αίσθηση ότι πρέπει να ανήκουν, πλέον, σε ένα άλλο έθνος, μιας και τίποτα δεν υπάρχει στην Ουκρανία που να τα περιμένει.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής ψυχολόγο της ειδικής μονάδας αποκατάστασης παιδιών που έχουν διασωθεί από τους Ρώσους, τα παιδιά που επιστρέφουν είναι σαν «μίνι στρατιώτες», καθώς συμπεριφέρονται με απόλυτη πειθαρχία, κάτι που αποτελεί ένα πολύ λυπηρό, αφύσικο θέαμα.
Ορισμένα από αυτά τα παιδιά ταξίδεψαν τον περασμένο χειμώνα στις ΗΠΑ και έδωσαν ενώπιον επιτροπών του ΟΗΕ τις δικές τους μαρτυρίες για όσα πέρασαν, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για την τραγωδία που διαδραματίζεται σήμερα στην καρδιά της Ευρώπης. Δυστυχώς εδώ και λίγο καιρό οι προσπάθειες διάσωσης αυτών των παιδιών έχουν δυσκολέψει και, αν προκύψουν αρνητικές εξελίξεις στο θέμα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.
Για ακόμα μια φορά αποδεικνύεται πως τα μεγαλύτερα θύματα ενός πολέμου είναι τα παιδιά και πως η διεθνής κοινότητα πολλές φορές παραμένει επί της ουσίας αμέτοχη μπροστά σε τέτοια εγκλήματα.
