O Volker Türk, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, εξέφρασε τις ανησυχίες του για τη θέση της γυναίκας στο Αφγανιστάν και παρομοίασε με «απαρτχάιντ» τη μεταχείρισή τους από τους Ταλιμπάν, σημειώνοντας πως οι Αρχές έχουν «διαλύσει τις πιο θεμελιώδεις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως για τις γυναίκες και τα κορίτσια».
«Οι σοβαρές, συστημικές και θεσμικές διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών βρίσκονται στο επίκεντρο της ιδεολογίας και της διακυβέρνησης των Ταλιμπάν, γεγονός που εγείρει ανησυχίες ότι ενδέχεται να ευθύνονται για έμφυλο απαρτχάιντ», κατήγγειλε για την ακρίβεια.
Ο ΟΗΕ ορίζει το έμφυλο απαρτχάιντ ως «τις οικονομικές και κοινωνικές, σεξουαλικές διακρίσεις εις βάρος ατόμων εξαιτίας του φύλου τους».
Σε μια κοινή έκθεση που παρουσιάστηκε στο Συμβούλιο από τον Ειδικό Εισηγητή για το Αφγανιστάν και την Ομάδα Εργασίας για τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών, οι εμπειρογνώμονες, Richard Bennett και Dorothy Estrada-Tanck, δήλωσαν ότι η κατάστασή τους ήταν από τις χειρότερες στον κόσμο.
Η έκθεσή τους καλεί τους Ταλιμπάν να σεβαστούν και να αποκαταστήσουν τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Προτρέπει επίσης τη διεθνή κοινότητα και τον ΟΗΕ να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στις εκτεταμένες διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν.
«Εφιστούμε την προσοχή του Συμβουλίου στην έντονη ανησυχία μας ότι αυτές οι σοβαρές στερήσεις των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών και η σκληρή επιβολή των περιοριστικών μέτρων από τις de facto αρχές μπορεί να συνιστούν το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας της δίωξης λόγω φύλου».
Επισημαίνοντας αυτές τις ανησυχίες, η αναπληρώτρια Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Nada Al-Nashif, επέμεινε ότι παρά τους επανειλημμένους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου από τις de facto αρχές, «κατά τους τελευταίους 22 μήνες, κάθε πτυχή της ζωής των γυναικών και των κοριτσιών έχει περιοριστεί. Γίνονται διακρίσεις σε βάρος τους με κάθε τρόπο».
Ο Richard Bennett, ο οποίος επισκέφθηκε την Καμπούλ και το Mazar-e-Sharif στο Αφγανιστάν, επιβεβαίωσε ότι δεν ήταν σε θέση να αναφέρει βελτιώσεις στην κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων «σίγουρα όχι για τις γυναίκες και τα κορίτσια, των οποίων η δύσκολη θέση έχει μόνο επιδεινωθεί, ούτε για άλλα κομμάτια του πληθυσμού που είναι περιθωριοποιημένοι, συνδέονται με την πρώην Ισλαμική Δημοκρατία ή αντιστέκονται και διαφωνούν με την ιδεολογία των Ταλιμπάν».
Afghanistan:
“Every aspect of women’s and girls’ lives has been restricted.
They are discriminated against in every way.”
– @NadaNashif, deputy chief for @UNHumanRights. https://t.co/cIZ5nUVAi9
— United Nations (@UN) June 19, 2023
«Νιώθουν πως θάβονται ζωντανές»
Μεταφέροντας την πραγματική εικόνα από τη χώρα, η Shaharzad Akbar, εκτελεστική διευθύντρια της αφγανικής ΜΚΟ Rawadari, είπε στο Συμβούλιο ότι οι γυναίκες στο Αφγανιστάν νιώθουν «σαν να είναι θαμμένες ζωντανές. Να αναπνέουν αλλά να μην μπορούν να κάνουν πολλά, χωρίς να αντιμετωπίζουν περιορισμούς και τιμωρίες. Οι ζωές τους μοιάζει να παραμένουν ακίνητες ενώ οι ζωές των ανδρών γύρω τους, των αρσενικών παιδιών τους, των αδελφών τους, των συζύγων τους, προχωρούν μπροστά».
Τόνισε επίσης το χάσμα μεταξύ της κυριαρχίας των Ταλιμπάν και άλλων γειτονικών μουσουλμανικών χωρών, στις οποίες οι γυναίκες επιτρέπεται να συμμετέχουν στην εκπαίδευση, να κυνηγούν τα όνειρά τους, να ταξιδεύουν στο διάστημα και να συμμετέχουν στην πολιτική.
«Αυτό δεν συμβαίνει στο Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν έχουν μετατρέψει τη χώρα σε ένα μαζικό νεκροταφείο φιλοδοξιών, ονείρων και δυνατοτήτων των Αφγανών γυναικών και κοριτσιών», σημείωσε.
Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία τον Αύγουστο του 2021, περιορίζοντας δραστικά τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητάς τους να φοιτήσουν στο λύκειο και το πανεπιστήμιο. Οι ίδιοι ισχυρίζονται πως σέβονται τα δικαιώματα όλων, όπως προβλέπεται από την αυστηρή εκδοχή του Ισλάμ, την οποία ασπάζονται.
Μάλιστα, εκπρόσωπος των Ταλιμπάν δήλωσε ότι η κυβέρνησή τους εφαρμόζει τους ισλαμικούς νόμους και κατηγόρησε τα Ηνωμένα Έθνη και τους δυτικούς θεσμούς για «προπαγάνδα».
«Η έκθεση του Richard Bennett για την κατάσταση στο Αφγανιστάν αποτελεί μέρος αυτής της προπαγάνδας, η οποία δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα», δήλωσε ο εκπρόσωπός τους Zabihullah Mujahid.