Αναγνωρίζοντας τη σημασία της σπατάλης τροφίμων, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών θέσπισε, από το 2020, την 29η Σεπτεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια και τη Σπατάλη Φαγητού. Με αυτή την αφορμή, η μη κερδοσκοπική οργάνωση «Μπορούμε» δίνει συγκλονιστικά στοιχεία για το μέγεθος του προβλήματος, που μάς παρακινούν να αλλάξουμε συνήθειες.
Ενδεικτικά παγκόσμια στοιχεία σπατάλης τροφίμων:
-Περίπου 14% της παραγωγής τροφίμων χάνεται κατά τα στάδια μεταξύ παραγωγής και λιανικού εμπορίου (FAO Food Loss Index FAO, 2019), ενώ περίπου 17% της παραγωγής τροφίμων σπαταλάται (UNEP Food Waste Index, UNEP 2021).
-Για το 2019 η παγκόσμια σπατάλη τροφίμων εκτιμάται σε περίπου 931 εκατ. τόνους: 61% προήλθε από νοικοκυριά, 26% από την εστίαση, και 13% από το λιανικό εμπόριο.
-Αν η σπατάλη τροφίμων ήταν χώρα, θα ήταν η 3η πιο ρυπογόνος σε παραγωγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον κόσμο μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ.
–8% των συνολικών ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου οφείλονται στη σπατάλη τροφίμων.
Ενδεικτικά ελληνικά στοιχεία σπατάλης τροφίμων:
-Η ετήσια σπατάλη τροφίμων στα νοικοκυριά στην Ελλάδα εκτιμάται στα 142 κιλά ανά άτομο.
-Μόλις το 36% των νοικοκυριών δηλώνει πως δεν πετάει τρόφιμα.
-Η σπατάλη τροφίμων συνυπάρχει με μεγάλο ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας στην Ελλάδα καθώς 1,35 εκατ. άτομα, δηλαδή το 12,4% του πληθυσμού, είναι αντιμέτωπα με επισιτιστική ανασφάλεια (2020).
-Βρισκόμαστε στην 3η χειρότερη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (μόλις 22% των πολιτών) ως προς την ορθή κατανόηση της ένδειξης «ημερομηνία ανάλωσης κατά προτίμηση πριν από».
Βρισκόμαστε στην 3η χειρότερη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (μόλις 22% των πολιτών) ως προς την ορθή κατανόηση της ένδειξης «ημερομηνία ανάλωσης κατά προτίμηση πριν από».
Ποια είναι η οργάνωση «Μπορούμε»;
Από την ίδρυσή της το 2012 ως σήμερα, το «Μπορούμε» έχει σώσει και προσφέρει περισσότερες από 50 εκατομμύρια μερίδες τρόφιμα, από χιλιάδες δωρητές κάθε είδους προς περισσότερους από 600 κοινωφελείς φορείς σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αποδεικνύοντας ότι η μείωση της σπατάλης τροφίμων είναι εφικτή.
Δημιουργώντας ένα καινοτόμο μοντέλο, έχει καταστήσει τη δωρεά τροφίμων εύκολη, ασφαλή και διαφανή διαδικασία για όσους επιθυμούν να προσφέρουν ό,τι τους περισσεύει για καλό σκοπό. Σήμερα είναι σε θέση να σώζει και προσφέρει 55 μερίδες τροφίμων για κάθε 1€ λειτουργικού κόστους.
Από την ίδρυσή της το 2012 ως σήμερα, έχει σώσει και προσφέρει περισσότερες από 50 εκατομμύρια μερίδες τρόφιμα, από χιλιάδες δωρητές κάθε είδους προς περισσότερους από 600 κοινωφελείς φορείς σε κάθε γωνιά της Ελλάδας
Λαμβάνοντας υπόψιν ότι η πρόληψη είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, το «Μπορούμε» καθημερινά ευαισθητοποιεί, μέσω εκδηλώσεων, ενημερωτικών βίντεο, παρουσιάσεων, διαδικτυακών εκστρατειών και σεμιναρίων, την κοινή γνώμη για τη σημασία αυτού του φαινομένου. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενημέρωση μαθητών μέσω του εκπαιδευτικού προγράμματος «Μπορούμε στο Σχολείο», το οποίο έχουν παρακολουθήσει μέχρι σήμερα πάνω από 22.000 μαθητές κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας.
Η πιο πρόσφατη πρωτοβουλία του «Μπορούμε», η Συμμαχία για τη Μείωση Σπατάλης Τροφίμων, αποτυπώνει την ανάγκη δημιουργίας συνεργειών και διατομεακών συνεργασιών όλων των εμπλεκόμενων μερών με στόχο την ουσιαστική μείωση της σπατάλης τροφίμων στην Ελλάδα. Η Συμμαχία τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
«Ως χώρα, υπολειπόμαστε άλλων σε θέματα πρόληψης, διαχειριστικής ετοιμότητας και αναγνώρισης της σημασίας του φαινόμενου για το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία».
Για τις παραπάνω δράσεις έχει βραβευτεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη 2017. Ο συνιδρυτής και διαχειριστής του, κ. Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, αναφέρει: «Παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα του “Μπορούμε” μας γεμίζουν χαρά και αισιοδοξία σχετικά με το τι είναι εφικτό στην Ελλάδα στο θέμα της μείωσης της σπατάλης τροφίμων, δεν γίνεται να μην αναγνωρίσουμε πως όλα όσα έχουμε καταφέρει δεν είναι παρά μερικές σταγόνες σε έναν απέραντο ωκεανό σπατάλης τροφίμων. Ως χώρα, υπολειπόμαστε άλλων σε θέματα πρόληψης, διαχειριστικής ετοιμότητας και αναγνώρισης της σημασίας του φαινόμενου για το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία. Ως πολίτες/καταναλωτές, ενώ υπάρχουν ξεκάθαρα σημάδια βελτίωσης, δυστυχώς, έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μέχρι τη ριζική αλλαγή καθημερινών συμπεριφορών που συμβάλλουν στη σπατάλη τροφίμων».
