Η Παγκόσμια Τράπεζα δημοσίευσε τη νέα της μελέτη για τη θέση των γυναικών στο σύγχρονο κόσμο και τα αποτελέσματα ήταν άκρως απογοητευτικά. Ακόμα και στις πιο πλούσιες οικονομίες του κόσμου, δεν υπάρχει ισότητα δικαιωμάτων ανάμεσα στα φύλα, με τις γυναίκες να απολαμβάνουν λιγότερο από τα 2/3 των αντίστοιχων δικαιωμάτων των ανδρών.
Η διαφορά αυτής της μελέτης από τις αντίστοιχες προηγούμενες που έχει εκπονήσει η Παγκόσμια Τράπεζα έγκειται στο ότι αυτή τη φορά λήφθηκαν υπόψιν παράγοντες όπως η διαφορετική αντιμετώπιση των γυναικών από τη δικαιοσύνη ως προς τα θέματα βίας, καθώς και πρόσβαση σε βοήθεια για τη φροντίδα των παιδιών.
Το έμφυλο χάσμα είναι πιο μεγάλο από ό,τι σε προηγούμενες μελέτες, καθώς το συμπέρασμα από την επεξεργασία των δεδομένων ήταν ότι οι γυναίες απολαμβάνουν μόλις το 64% της νομικής προστασίας που έχουν στη διάθεσή τους οι άνδρες, σε περίπτωση περιστατικών βίας. Καθώς υπάρχουν ελλείψεις τόσο σε νομοθετικό επίπεδο,όσο και σε επίπεδο απόδοσης δικαιοσύνης, οι γυναίκες δυσκολεύονται να εργαστούν και να κρατήσουν τη δουλειά τους σε σχέση με τους άνδρες, ειδικά π.χ. σε χώρες όπου οι μετακινήσεις από και προς τον τόπο εργασίας δεν είναι ασφαλείς.
Σύμφωνα με τα δεδομένα της λοιπόν, 98 κράτη έχουν θέσει σε ισχύ νόμους που προβλέπουν την ισότητα ανδρών και γυναικών στην εργασία, ένα δικαίωμα πολύπλευρο, που συνεπάγεται μεταξύ άλλων την ίση πληρωμή για ίση προσφορά εργασίας. Μόλις 35 από αυτές τις χώρες έχουν υιοθετήσει μέτρα ελέγχου και συμμόρφωσης προς τις διατάξεις αυτές, και από τις συγκεκριμένες χώρες πάλι ένα μικρό ποσοστό επιδιώκει έμπρακτα την πλήρη εφαρμογή τους.
Σύμφωνα με τον Indermit Gill, επικεφαλής οικονομολόγο του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας, σε όλο τον κόσμο υπάρχουν νόμοι και πρακτικές που εμποδίζουν τις γυναίκες είτε να εργαστούν ως υπάλληλοι, είτε για να ανοίξουν τη δική τους επιχείρηση. Δεν ξεκινούν, λοιπόν, με τα ίδια δεδομένα σε σχέση με τους άνδρες, πράγμα που, αν συνέβαινε σε έναν ιδανικό κόσμο, η προσφορά τους στην οικονομία θα διπλασίαζε τους ρυθμούς ανάπτυξης στην επόμενη δεκαετία. Σύμφωνα με τον Gill, η νέα μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας προβλέπει διάφορες πρακτικές που μπορούν να ακολουθήσουν τα κράτη ώστε να καλύψουν το έμφυλο χάσμα σε αυτό τον πολύ βασικό τομέα:
«Οι γυναίκες έχουν τη δύναμη να σώσουν την παγκόσμια οικονομία», σύμφωνα με τον ίδιο.
Βέβαια, δεν αρκεί μόνο η καλή διάθεση και η αλλαγή της νομοθεσίας, αλλά χρειάζεται και ο έλεγχος της εφαρμογής της, καθώς και η δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου ώστε οι γυναίκες να έχουν πρόσβαση στη βοήθεια στο σπίτι.
Οι περισσότερες χώρες δεν διαθέτουν συστήματα κοινωνικής πρόνοιας που μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες να φροντίσουν τις οικογένειές τους, διευκολύνοντάς τους έστω και λίγο ως προς το ζήτημα της διπλής δουλειάς που κάνουν, στο γραφείο και το σπίτι. Κατά μέσο όρο μία γυναίκα χρειάζεται 2,4 ώρες την ημέρα για να φροντίσει το σπίτι της, χωρίς φυσικά να πληρώνεται γι’ αυτό. Ένα καλά σχεδιασμένο σύστημα φροντίδας παιδιών από τις κοινωνικές δομές θα μπορούσε να λύσει τα χέρια εκατομμυρίων γυναικών που δεν είναι σε θέση να εργαστούν καθόλου ή μειώνουν τις ώρες εργασίας τους χωρίς να το θέλουν επειδή πρέπει να βρίσκονται στο σπίτι. Μόλις 62 κράτη στον κόσμο, δηλαδή το λιγότερο του 1/3 όλων των κρατών της υφηλίου, διαθέτουν τέτοια συστήματα, και πάλι κάποια δεν λειτουργούν όσο αποτελεσματικά θα έπρεπε.
Οι γυναίκες επίσης αντιμετωπίζουν, ειδικά σε συγκεκριμένες χώρες του κόσμου, πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα σεξουαλικής παρενόχλησης στους δημόσιους χώρους. Ενώ 151 κράτη έχουν θεσπίσει διατάξεις για την παρενόχληση στο χώρο εργασίας, μόνο τα 39 από αυτά προβλέπουν προστασία στους δημόσιους χώρους. Κι αν κάποια γυναίκα δεν μπορεί να πάει με ασφάλεια στη δουλειά της, προφανώς κάποια στιγμή θα την αφήσει, με ό,τι αυτό συνεπάγεται..
Το έμφυλο χάσμα εκτείνεται φυσικά και στο ζήτημα της συνταξιοδότησης, καθώς σε 62 χώρες οι ηλικίες ανδρών και γυναικών που μπορούν να υποβάλουν σχετική αίτηση διαφέρουν κι επειδή οι γυναίκες αμοίβονται λιγότερο, παίρνουν άδειες μητρότητας και επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν πιο γρήγορα – πολλές φορές για να φροντίσουν μέλη της οικογένειάς τους χωρίς αμοιβή – δεν μπορούν να εξασφαλιστούν οικονομικά, μιας και τα ποσά των συντάξεών τους είναι μικρότερα από αυτά των ανδρών.
Σύμφωνα με την επικεφαλής του προγράμματος Women, Business and the Law της Παγκόσμιας Τράπεζας, Tea Trumbic «είναι πιο επείγουσα από ποτέη επιτάχυνση των διαδικασιών για την αλλαγή της νομοθεσίας και των δημόσιων πολιτικών που ενδυναμώνουν τις γυναίκες ώστε να εργάζονται και να κάνουν τις δικές τους επιχειρήσεις. Σήμερα ούτε οι μισές γυναίκες στον κόσμο δεν είναι μέλη του εργατικού του δυναμικού, ενώ στους άνδρες το ποσοστό είναι 75%. Αυτό δεν είναι απλά άδικο, αλλά κοστίζει και πολύ διότι οι χώρες δεν έχουν τη δυνατότητα να αποκλείουν την πρόσβαση στην εργασία από τον μισό τους πληθυσμό».
Ο οποίος, παρεμπιπτόντως, αμοίβεται με 77 σεντ ανά δολάριο που κερδίζει ένας άνδρας. Τα τριακόσια χρόνια που έλεγε πέρυσι τέτοιο καιρό ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, António Guterres, ότι θα χρειαστούν για την επίτευξη της ισότητας των φύλων σαν να ακούγονται ως ένα αισιόδοξο σενάριο.
