Πριν από μερικούς μήνες η Clarissa Ward έστελνε ανταποκρίσεις από την Καμπούλ, κατά την εισβολή των Ταλιμπάν, καλυμμένη με ισλαμική μαντήλα. Αυτές τις μέρες βρίσκεται στο νέο πεδίο μάχης στο οποίο έχει μετατραπεί η Ουκρανία, μεταδίδοντας ειδήσεις από τη ρωσική επίθεση αλλά και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Η δημοσιογράφος μίλησε στο Marie Claire ΗΠΑ για το ρεπορτάζ της στα πιο επικίνδυνα μέρη του κόσμου και, ειδικότερα, στη χώρα που μέσα σε μία νύχτα πέρασε από την ειρήνη στον πόλεμο.
Τι έχετε δει από τότε που φτάσατε στην Ουκρανία:
Clarissa Ward: «Στο Χάρκοβο πήγαμε σε έναν υπόγειο σταθμό μετρό που είχε μετατραπεί σε αυτοσχέδιο καταφύγιο για τους βομβαρδισμούς. Ήταν γεμάτο με εκατοντάδες ανθρώπους, με τις οικογένειές τους, τα ζώα τους, να προσπαθούν να απασχολήσουν τα παιδιά τους για να μην τρομοκρατηθούν. Ήταν σπαρακτικό να βλέπεις πόσο φοβισμένοι και γεμάτοι άγχος ήταν και πόσο λίγο ενημερωμένοι για τις εξελίξεις. Δεν είχαν ιδέα πού θα μπορούσαν να πάνε για να είναι ασφαλής. Ένιωσα ευγνωμοσύνη λοιπόν που πέρασα μερικές ώρες εκεί, αρκετές ώστε να μιλήσω με πολλούς ανθρώπους και να μοιραστώ τις εμπειρίες τους».
Στην Αμερική έλεγαν εδώ και μέρες ότι θα γίνει πόλεμος.
CW: «Εδώ δεν το περίμενε κανένας. Οι Ουκρανοί, εν μέρει επειδή τούς το έλεγε η κυβέρνησή τους, πίστευαν ότι η αμερικανική προειδοποίηση πως πλησίαζε επίθεση ήταν μια τακτική για να αποτραπούν τα σχέδια του Πούτιν. Αλλά εδώ κανένας δεν είχε πιστέψει, ούτε για ένα λεπτό, ότι η Ρωσία θα εισέβαλε στην Ουκρανία, μέχρι που ξύπνησαν από τον ήχο των βομβαρδισμών. Νομίζω ότι μόλις τότε το συνειδητοποίησαν».
«Εδώ κανένας δεν είχε πιστέψει, ούτε για ένα λεπτό, ότι η Ρωσία θα εισέβαλε στην Ουκρανία, μέχρι που ξύπνησαν από τον ήχο των βομβαρδισμών».
Τι λέτε στα δύο παιδιά σας; Είναι αρκετά μεγάλα για να κατανοήσουν το πού βρίσκεστε;
CW: «Είναι τόσο μικρά, που δεν ξέρουν – κι αυτό είναι βασικά μια ευλογία τώρα. Μόλις βγω από το δωμάτιο, για εκείνα είναι σαν να μην υπάρχω. Είμαι σίγουρη ότι καθώς μεγαλώνουν θα γίνει πολύ πιο δύσκολο, τότε θα χρειάζεται να τους εξηγώ. Η αλήθεια είναι ότι δεν θέλω τα παιδιά μου να πρέπει να σκέφτονται καθόλου τον πόλεμο… μέχρι να φτάσουν σε πολύ μεγαλύτερη ηλικία».
Και τι γίνεται με τα μεγαλύτερα μέλη της οικογένειάς σας;
CW: «Το έχουν συνηθίσει, αλλά και για εκείνους είναι δύσκολο. Νομίζω ότι και το Αφγανιστάν, όπου βρέθηκα το περασμένο καλοκαίρι, ήταν πολύ δύσκολο για εκείνους. Ο σύζυγός μου, οι γονείς μου, οι στενοί μου φίλοι εμπιστεύονται την κρίση μου και ξέρουν ότι είμαι πάρα πολύ προσεκτική και πως έχουμε μια σπουδαία ομάδα που προβλέπει κάθε κίνδυνο. Και μετά υπάρχει κάτι που σου βγαίνει φυσικά, να κρύβεις κάποια πράγματα από τους δικούς σου. Πριν από λίγες ώρες είχα μια βιντεοκλήση με τα παιδιά μου την ώρα του μπάνιου και κάπου έξω ακούγονταν εκρήξεις. Αλλά ήταν αρκετά μακριά και οι πόρτες ήταν κλειστές. Είναι σουρεαλιστικό να κάνεις βιντεοκλήση με τα παιδιά σου την ώρα του μπάνιου ενώ έξω σκάνε βόμβες. Αυτό – και το γεγονός ότι βρέθηκα σε εκείνο το σταθμό μετρό με τόσες οικογένειες – με κάνει να σκεφτώ πόσο δύσκολο είναι να είσαι γονιός και να βρεθείς σε μια τέτοια κατάσταση, με την οικογένειά σου, με τα τρομοκρατημένα παιδιά σου.
«Πριν από λίγες ώρες είχα μια βιντεοκλήση με τα παιδιά μου την ώρα του μπάνιου και κάπου έξω ακούγονταν εκρήξεις. Αλλά ήταν αρκετά μακριά και οι πόρτες ήταν κλειστές. Είναι σουρεαλιστικό να κάνεις βιντεοκλήση με τα παιδιά σου την ώρα του μπάνιου ενώ έξω σκάνε βόμβες».
»Πήρα συνέντευξη από μια γυναίκα, την Oksana, που βρισκόταν στο μετρό με τα δύο παιδιά της. Τη ρώτησα αν φοβόταν και μου απάντησε: “Φυσικά φοβόμαστε, αλλά πρέπει να προσπαθούμε να το κρύβουμε για τα παιδιά μας, γιατί δεν θέλουμε να τα τρομοκρατήσουμε”. Κι αυτό μου έμεινε, με ακολούθησε, για τέτοιες στιγμές κάνω αυτή τη δουλειά και καλύπτω πολέμους, γιατί πάντα με ξαφνιάζει το θάρρος των ανθρώπων και αυτές οι μικρές πράξεις μεγάλης γενναιοδωρίας σε ακραία πιεστικές καταστάσεις. Όταν πήγα σε ένα νηπιαγωγείο που χτυπήθηκε από οβίδα, ο δάσκαλος μου έλεγε, “προσποιούμαστε στα παιδιά ότι είναι ένα παιχνίδι”. Πόσο θάρρος πρέπει να έχεις για να προσποιείσαι σε μια τέτοια στιγμή, που αγωνίζεσαι για τη ζωή σου; Στήνεις μια ολόκληρη παντομίμα για να μην τρομάξουν τα παιδιά. Το βρίσκω ιδιαίτερα συγκινητικό».
Τι άλλο θα θέλατε να μεταφέρετε στον κόσμο για ό,τι συμβαίνει στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή;
CW: «Το μόνο που θα ήθελα να ξέρει ο κόσμος είναι ότι το Κίεβο είναι μια ευρωπαϊκή πόλη. Μια ζωντανή, κοσμοπολίτικη πόλη με εκπληκτικά εστιατόρια και μεγαλειώδη πολιτισμό και πολλούς φοιτητές από όλο τον κόσμο και νέους, έξυπνους, κουλ, πολύγλωσσους ανθρώπους οι οποίοι πραγματικά αγωνίζονται να δημιουργήσουν μια ενδιαφέρουσα, γεμάτη ζωή και που επιθυμούν ένα μέλλον πιο κοντά τη Δύση. Και η τιμωρία τους γι’ αυτό, για την τόλμη των ονείρων τους, είναι απίστευτη για την Ευρώπη του 2022. Είναι αδιανόητη».
Δείτε την Clarissa Ward να μιλάει με πολίτες στο σταθμό του μετρό στο Χάρκοβο: