Η Malala Yousafzai γλίτωσε από τις σφαίρες των Ταλιμπάν και κατάφερε με τη φωνή της να ενδυναμώσει τις γυναίκες τόσο στη χώρα της, το Αφγανιστάν, όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σήμερα, λίγα μόλις χρόνια μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, τα δικαιώματα των γυναικών στο Αφγανιστάν, μοιάζει να έχουν εξαφανιστεί. Μετά και τις πρόσφατες ανακοινώσεις για απαγόρευση δημόσιας ομιλίας, αλλά και συνομιλίας μεταξύ γυναικών, αντιλαμβανόμαστε ότι οι αγώνες της Malala, αλλά και όλων των γυναικών, δεν έχουν κανένα αντίκρισμα.
Το 2021, οι Ταλιμπάν ανέκτησαν την εξουσία στο Αφγανιστάν, 20 χρόνια μετά την εισβολή υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που ανέτρεψε το καθεστώς τους στον απόηχο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη.
Στα τριάμισι χρόνια από τότε που οι δυτικές δυνάμεις εγκατέλειψαν τη χώρα, οι «νόμοι περί ηθικής» σήμαιναν ότι οι γυναίκες στο Αφγανιστάν έχασαν δεκάδες δικαιώματα.
Η ταχύτητα και η βιαιότητα της αλλαγής στο Αφγανιστάν, έχουν εκπλήξει αρνητικά τη Malala, η οποία από τον παραλίγο μοιραίο πυροβολισμό το 2012 έχει ξεκινήσει εκστρατεία για την ισότητα.
«Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι τα δικαιώματα των γυναικών θα διακυβεύονταν τόσο εύκολα», είπε η στο BBC Asian Network. «Πολλά κορίτσια βρίσκονται σε μια πολύ απελπιστική, καταθλιπτική κατάσταση από την οποία δεν βλέπουν καμία διέξοδο. Το μέλλον τους διαφαίνεται πολύ σκοτεινό. Οι περιορισμοί είναι τόσο ακραίοι που δεν βγάζουν κανένα νόημα. Οι γυναίκες έχασαν τα πάντα. Οι Ταλιμπάν γνωρίζουν πως για να καταφέρουν αρπάξουν από τις γυναίκες τα δικαιώματά τους, πρέπει να ξεκινήσουν από θεμελιώδη ζητήματα – το πιο βασικό είναι η εκπαίδευση. Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν ζουν μαύρες εποχές, αλλά αντιστέκονται».
Οι Ταλιμπάν λίγο καιρό μετά την ανάκτηση της εξουσίας, απαγόρευσαν στις γυναίκες να φοιτούν σε σχολεία και πανεπιστήμια, ενώ ισχυρίζονται πως οι νόμοι δεν είναι τόσο αυστηροί και βασίζονται στον θρησκευτικό κώδικα της Σαρία. Ισχυρίζονται ότι είναι αποδεκτοί στην αφγανική κοινωνία και ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να σέβεται τους ισλαμικούς νόμους, τις παραδόσεις και τις αξίες των μουσουλμανικών κοινωνιών.
Η ταινία που ετοιμάζει η Malala
Η γεννημένη στο Πακιστάν ακτιβίστρια, η οποία έγινε ο νεότερος άνθρωπος που κέρδισε ποτέ το Νόμπελ Ειρήνης, είναι εκτελεστική παραγωγός σε μια επερχόμενη ταινία, το Bread & Roses, που καταγράφει τις ζωές τριών Αφγανών γυναικών που ζουν υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν.
Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί τη Ζάχρα, μια οδοντίατρο που αναγκάζεται να εγκαταλείψει το ιατρείο της, την ακτιβίστρια Ταρανόμ, η οποία καταφεύγει στα σύνορα, και την κυβερνητική υπάλληλο Σαρίφα, η οποία χάνει τη δουλειά της και την ανεξαρτησία της.
«Αλλά η ταινία δεν αφορά μόνο τις ιστορίες τριών γυναικών. Αφορά τα 20 εκατομμύρια κορίτσια και γυναίκες του Αφγανιστάν, των οποίων οι ιστορίες μπορεί να μην φτάσουν στις οθόνες μας».
Το Bread & Roses σκηνοθετήθηκε από την Αφγανή σκηνοθέτιδα Sahra Mani και η Αμερικανίδα ηθοποιός Jennifer Lawrence ανήκει, επίσης, στην ομάδα παραγωγής.
«Η ανυπακοή είναι εξαιρετικά προκλητική. Παρά όλες αυτές τις προκλήσεις, βγαίνουν στους δρόμους και ρισκάρουν τη ζωή τους για να ανοίγουν για έναν καλύτερο κόσμο για τον εαυτό τους», είπε η Malala στο πρακτορείο με αφορμή την ταινία.
Και οι τρεις γυναίκες που εμφανίζονται στην ταινία δεν ζουν πλέον στο Αφγανιστάν και η Sahra και η Malala ελπίζουν ότι η ταινία θα ευαισθητοποιήσει για το τι αντέχουν οι γυναίκες που παραμένουν και θα πιέσει τη διεθνή κοινότητα για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των γυναικών στο Αφγανιστάν.
