Παγκόσμια οργή και αποτροπιασμό προκαλεί η είδηση του θανάτου μιας νεαρής γυναίκας στο Ιράν, η οποία προσπάθησε να διαφύγει της βίας που δεχόταν στο σπίτι της. Το πτώμα της κατάφεραν να εντοπίσουν οι αρχές στην περιοχή Khuzestan.
Η Mona Heydari, 17 ετών, σύρθηκε με τη βία έξω από το σπίτι της στο Ιράν και κατακρεουργήθηκε από τον σύζυγο της, Sajjad Heydari, ο οποίος ήταν και ξάδερφός της. Δολοφονήθηκε από τον άντρα της, αφού τη βρήκε στην Τουρκία από τον πατέρα της, Javad. O ίδιος έκανε καταγγελία στις αρχές, οι οποίες του έδωσαν όσα στοιχεία χρειαζόταν, ώστε να την βρει. Έπειτα ταξίδεψε στην Τουρκία με μεταφραστή και όλα τα απαραίτητα χαρτιά, εντόπισε την κόρη του και την επέστρεψε στο Ιράν και τον σύζυγό της. Εκείνος, μαζί με τον αδερφό του, την αποκεφάλισαν «για να αποκαταστήσουν την τιμή της οικογένειας». Οι αρχές συνέλαβαν τους δύο άντρες, αν και απέδωσαν το συμβάν σε οικογενειακές διαφορες, ενώ δεν έγινε γνωστό το αν και κατά πόσο θα τιμωρηθούν για την πράξη τους. Στο Ιράν για να καταφέρει μία γυναίκα να ταξιδέψει εκτός συνόρων πρέπει να έχει άδεια από τον σύζυγο, τον πατέρα, τον αδερφό ή έναν άντρα κηδεμόνα της.
#monaheydari j’espère qu’il existe un paradis pour elle et un enfer@pour son bourreau… pic.twitter.com/58XHK6IH6a
— arno klarsfeld (@arnoklarsfeld) February 13, 2022
Ο γάμος στα 12 και οι προσπάθεις διαφυγής
Φρικιαστικές εικόνες δείχνουν τον Sajjad Heydari να κυκλοφορεί στους δρόμους της πόλης, όπου ζούσαν, κρατώντας ένα μαχαίρι και το κεφάλι της συζύγου του. Την ίδια στιγμή ο αδερφός του τύλιξε το άψυχο κορμί με μία κουβέρτα και το παράτησε στη μέση του δρόμου. Η μακάβρια σκηνή έλαβε χώρα στις 5 Φεβρουαρίου στην επαρχία του Khuzestan στο Ιράν.
Το θύμα ήταν 12 ετών όταν παντρεύτηκε τον σύζυγό της και μαζί είχαν αποκτήσει έναν γιο, που ήταν τριών ετών. Το περιστατικό σόκαρε πολλούς στο Ιράν, όπου ο γάμος είναι νόμιμος για μία γυναίκα από τα 13 έτη και μετά.
Μιλώντας για τον θάνατο της κόρης του, ο Javad, υπερασπίστηκε την απόφασή του για τον γάμο της σε τόσο μικρή ηλικία και προσέθεσε ότι η βία που δεχόταν η κόρη του στο σπίτι ήταν η «φυσιολογική». Μάλιστα, περιέγραψε τον γαμπρό του ως έναν καλό σύζυγο που δούλευε για να παρέχει τα πάντα στη σύζυγό του. Μίλησε, επίσης, για τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν κατά καιρούς και τους καβγάδες του ζευγαριού, καθώς η κόρη του συχνά έφευγε από το σπίτι που ζούσε με τον άντρα της, αλλά πάντα επέστρεφε εκεί έπειτα από λίγο και ποτέ δεν τους μίλησε για διαζύγιο.
Η Επιτροπή Γυναικών του Εθνικού Συμβουλίου του Ιράν, ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι κάθε φορά που η νεαρή Mona εξέφραζε την επιθυμία της για διαζύγιο, η οικογένειά της την πίεζε να γυρίσει πίσω, για το καλό του γιου της.
Beheading of #MonaHeydari is not a single incident. Her death by her cousin who paraded with a big smile as he was holding her head was a result of laws that do not punish violence against women & an ideology that considers women the property of her father & husband.#LetUsTalk pic.twitter.com/Pi9dDcwRlV
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) February 10, 2022
Οι δολοφονίες για «λόγους τιμής» αυξήθηκαν στο Ιράν
Αρκετές ακτιβιστικές οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα, τονίζουν ότι οι αρχές στο Ιράν θεωρούν την οικογενειακή βία κατά των γυναικών ως «οικογενειακές διαφορές» και, συνήθως, οι ποινές για τους θύτες είναι πολύ επιεικείς.
Ο θάνατος της 17χρονης Mona είναι μία μόνο από τις περιπτώσεις «θανάτων τιμής» με θύματα νεαρές γυναίκες στο Ιράν τα τελευταία δύο χρόνια. Η 14χρονη Romina Ashrafi αποκεφαλίστηκε από τον πατέρα της, αφού το έσκασε με τον φίλο της. Ένα ακόμη 14χρονο κορίτσι, η Mobina Souri, παντρεύτηκε έναν κληρικό στο χωριό της και τη σκότωσαν, επειδή υπήρχαν υποψίες ότι είχε παράνομη σχέση. Ο πατέρας της 22χρονης Rayhaneh Ameri τη σκότωσε χτυπώντας τη με ένα σίδερο και καίγοντάς με βενζίνη, επειδή υποψιαζόταν ότι είχε φίλο.
Σύμφωνα με στοιχεία που εξέδωσε η εφημαρίδα Sharq το 2019, κατά μέσο όρο έγιναν 375 με 450 δολοφονίες γυναικών για λόγους «τιμής». Η καταστροφική αύξηση στους αριθμούς γυναικοκτονιών έχει τις ρίζες του στον μισογυνισμό και την πατριαρχική κουλτούρα, η οποία έχει εμποτιστεί στην κοινωνία και στηρίζεται και από την νομοθεσία.
Η δολοφονία της Mona έχει πυροδοτήσει εντάσεις και κατακραυγή για την έλλειψη προστασίας για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν βία στο Ιράν. Συγκεκριμένα, το περιστατικό ανανέωσε τις συζητήσεις γύρω από την άρνηση της κυβέρνησης να περάσει νόμους που θα μπορούσαν να προστατεύσουν καλύτερα γυναίκες, όπως η Μόνα. Οι πολίτες καταφεύγουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να αποδοκιμάσουν τις ιδεολογίες πατριαρχίας και μισογυνισμού που επιτρέπουν στους δράστες να ξεφύγουν.
