Οι γυναίκες στο Ιράν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν την ποινή του θανάτου ή έως και 15 χρόνια φυλάκισης εάν αψηφήσουν τους νέους νόμους περί υποχρεωτικής ηθικής που πρόκειται να τεθούν σε ισχύ αυτή την εβδομάδα.
Οι νέοι νόμοι για την προώθηση της «κουλτούρας της αγνότητας και του χιτζάμπ» που ψηφίστηκαν από τις ιρανικές αρχές νωρίτερα αυτό το μήνα επιβάλλουν αυστηρές ποινές σε όσους συλλαμβάνονται να «προωθούν τη γύμνια, την ασέβεια, την αποκάλυψη ή το ακατάλληλο ντύσιμο», συμπεριλαμβανομένων προστίμων έως και 15,171€, μαστίγωμα και ποινές φυλάκισης από πέντε έως 15 χρόνια για τους κατ’ εξακολούθηση παραβάτες.
Το άρθρο 37 του νέου νόμου ορίζει επίσης ότι όσοι προωθούν ή προπαγανδίζουν την αιδώ, την αποκάλυψη ή το «κακό ντύσιμο» σε ξένους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών μέσων ενημέρωσης και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μια δεκαετία φυλάκισης και πρόστιμα έως και περίπου 15,000€.
Εκείνοι των οποίων η συμπεριφορά θεωρείται από τις αρχές ότι ισοδυναμεί με «διαφθορά επί της γης» θα μπορούσαν να καταδικαστούν σε θάνατο βάσει του άρθρου 286 του ισλαμικού ποινικού κώδικα του Ιράν.
Women in Iran could face the death sentence or up to 15 years in prison if they defy new compulsory morality laws due to come into effect this week that promote the “culture of chastity and hijab.” https://t.co/UqZvsCQBOI
— Kenneth Roth (@KenRoth) December 11, 2024
Η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι αυτή η νομική διάταξη στην πράξη σημαίνει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια που στέλνουν βίντεο με τους εαυτούς τους σε μέσα ενημέρωσης εκτός Ιράν ή «συμμετέχουν με άλλο τρόπο σε ειρηνικό ακτιβισμό» μπορεί να καταδικαστούν σε θάνατο.
Η ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δήλωσε ότι ο νόμος φαίνεται επίσης να παρέχει ασυλία σε όποιον θέλει να εκτελέσει το «θρησκευτικό του καθήκον» και να επιβάλει την υποχρεωτική μαντήλα στις γυναίκες. Οποιοσδήποτε παρεμβαίνει ή προσπαθεί να σταματήσει τη σύλληψη ή την παρενόχληση γυναικών και κοριτσιών που αψηφούν τον κανόνα για τη μαντήλα μπορεί να φυλακιστεί ή να τιμωρηθεί με πρόστιμο σύμφωνα με το άρθρο 60 του νέου νόμου.
Οποιαδήποτε επιχείρηση ή εμπορικό κατάστημα, οδηγοί ταξί, μέσα ενημέρωσης και ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί, καθώς και εκπαιδευτικά ιδρύματα θα υπόκεινται πλέον σε ποινές και κυρώσεις εάν δεν αναφέρουν τις γυναίκες ή τους άνδρες που δεν υπακούν τον νόμο ή εάν επιτρέπουν την προώθηση της «γύμνιας» και του «ακατάλληλου ντυσίματος».
Η Diana Eltahawy, αναπληρώτρια διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή, δήλωσε: «Αυτός ο επαίσχυντος νόμος εντείνει τη δίωξη των γυναικών και των κοριτσιών που τόλμησαν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους μετά την εξέγερση “Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία”. Οι αρχές επιδιώκουν να εδραιώσουν το ήδη ασφυκτικό σύστημα καταστολής κατά των γυναικών και των κοριτσιών, ενώ κάνουν την καθημερινότητά τους ακόμη πιο ανυπόφορη».
Ιρανοί δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, κληρικοί και δικηγόροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εκφράσει την οργή τους για τον νόμο, ο οποίος, όπως λένε, θα νομιμοποιήσει τους αυξανόμενους περιορισμούς για τις γυναίκες στη χώρα.
Ο Saeid Dehghan, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συλλογικότητα Parsi Law, δήλωσε: «Σχεδόν όλες οι διατάξεις αυτού του νόμου αντιβαίνουν σε θεμελιώδεις αρχές, όπως το άρθρο 9 του ιρανικού συντάγματος, το οποίο απαγορεύει τη νομοθεσία που υπονομεύει τις ελευθερίες των πολιτών ακόμη και στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας. Ο νέος νόμος προβλέπει μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης ακόμη και εκτέλεση για όσους αντιτίθενται επίμονα στην υποχρεωτική χιτζάμπ και ενθαρρύνουν άλλους να κάνουν το ίδιο, ποινές κατάφορα δυσανάλογες με την πράξη».
Ο νόμος τέθηκε σε ισχύ δύο χρόνια μετά τις διαδηλώσεις που συγκλόνισαν τη χώρα και τον θάνατο υπό κράτηση της Mahsa Amini, μιας 22χρονης Κούρδισσας, η οποία φυλακίστηκε επειδή δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ της.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τα τελευταία δύο χρόνια, οι Ιρανές αψηφούν δημοσίως τον αυστηρό ενδυματολογικό κώδικα. Τον περασμένο μήνα, βίντεο με μια νεαρή Ιρανή φοιτήτρια να γδύνεται, διαμαρτυρόμενη για τον αυστηρό ενδυματολογικό κώδικα, έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αργότερα η νεαρή κοπέλα μεταφέρθηκε σε άγνωστο ψυχιατρικό νοσοκομείο της πρωτεύουσας και η τύχη της αγνοείται.
Οι αρχές ανακοίνωσαν έκτοτε την πρόθεσή τους να δημιουργήσουν «κλινικές χιτζάμπ» για τη θεραπεία γυναικών που αψηφούν τον νόμο, προκαλώντας περαιτέρω οργή.
Η Nazanin Afshin-Jam MacKay, μια Ιρανή συνήγορος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε ότι ο νόμος σηματοδοτεί μια ριζική καταστολή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των γυναικών από ένα «καταπιεστικό, καθεστώς απαρτχάιντ των φύλων».
Τι λένε οι ίδιες οι γυναίκες
Μιλώντας ανώνυμα στον Guardian, γυναίκες από το Ιράν δήλωσαν ότι οι νέοι νόμοι αποτελούν μέρος μιας συνεχιζόμενης επίθεσης κατά των γυναικών και της ικανότητάς τους να επιλέγουν πώς θα ζήσουν τη ζωή τους.
Μια 23χρονη γυναίκα που συμμετείχε στις διαδηλώσεις «Γυναίκα, ζωή, ελευθερία» τον Σεπτέμβριο του 2022, δήλωσε: «Μας παρενοχλούν, μας συλλαμβάνουν, μας επιβάλλουν πρόστιμα και τα αυτοκίνητά μας έχουν ήδη κατασχεθεί. Έχω λάβει αρκετά SMS με πρόστιμα για οδήγηση χωρίς χιτζάμπ. Έχουν ήδη σκοτώσει τη Mahsa ούτως ή άλλως και, με το να το κάνουν τώρα αυτόν τον νόμο, απλώς νομιμοποιούν τη δολοφονία».
Ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, δήλωσε την αντίθεσή του στους νέους νόμους σε συνέντευξή του στα μέσα ενημέρωσης, όπου προειδοποίησε ότι η εφαρμογή τους θα οδηγήσει σε περαιτέρω δυσαρέσκεια στην ιρανική κοινωνία.
