Ως ποινικό αδίκημα αναγνωρίζονται οι γυναικοκτονίες στην Κύπρο και ως τέτοιες θα τιμωρούνται από εδώ και πέρα, μιας και έπειτα από εισήγηση της βουλευτού Αννίτας Δημητρίου, Προέδρου της Βουλής της Κύπρου, η ποινή ορίζεται σε ισόβια κάθειρξη των ενόχων.
Την πρόταση νόμου είχε καταθέσει πέρυσι η βουλευτής, χωρίς τότε να αλλάξουν οι ποινές. Φέτος, όμως, και συγκεκριμένα το περασμένα σαββατοκύριακο, κατάφερε και πέτυχε τροποποίηση και σε αυτές. Συγκεκριμένα μέσω αυτής οι αστυνομικές αρχές θα ταξινομούν τις υποθέσεις που αφορούν δολοφονίες γυναικών για συγκεκριμένους λόγους ώστε να ονομάζονται «γυναικοκτονίες» αντί να ενσωματώνονται στη γενική λίστα των δολοφονιών. Η ταξινόμηση έχει σκοπό να συμβάλλει στη λήψη των ανάλογων μέτρων.
«Όπως είναι γνωστό, η γυναικοκτονία, ήτοι η δολοφονία γυναικών ή κοριτσιών κάτω των δεκαοκτώ ετών ως πράξη οφειλόμενη, μεταξύ άλλων, σε ενδοοικογενειακή βία, ή σεξουαλική βία, ή σε λόγους τιμής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων και πρακτικών ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων, στις πλείστες των περιπτώσεων παραμένει ατιμώρητη, εδραιώνοντας την αντίληψη ότι η βία κατά των γυναικών είναι φαινόμενο αποδεκτό και/ή αναπόφευκτο. Στο πλαίσιο αυτό, η βία κατά των γυναικών γίνεται ευρέως αποδεκτό ότι αποτελεί μία μορφή διάκρισης που παραβιάζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας», αναφέρεται στην επίσημη εισήγηση.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η πρόταση νόμου, η θανάτωση γυναίκας ως αποτέλεσμα:
- άσκησης βίας από ερωτικό σύντροφο
- βασανισμού και μισογυνισμού
- λόγων τιμής, θρησκευτικών πεποιθήσεων, πρακτικής ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων
- σεξουαλικού προσανατολισμού και/ή ταυτότητας φύλου
- σχέσης εξάρτησης, εμπιστοσύνης ή επιρροής η οποία δημιουργεί ευαλωτότητα
- άσκησης βίας προς επίτευξη συνουσίας
- άσκησης ενδοοικογενειακής βίας
- στοχοποίησης στο πλαίσιο ενόπλων συγκρούσεων, τιμωρείται με ισόβια, ως γυναικοκτονία.
Η Κύπρος είχε συγκλονιστεί το 2019 από τις αποκαλύψεις που ήθελαν έναν άντρα να έχει σκοτώσει 7 γυναίκες, ανάμεσα τους και δύο ανήλικα κορίτσια, και να είχε πετάξει τα άψυχα σώματά τους σε μία λίμνη, ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι τα τελευταία 3 χρόνια, δηλαδή από το 2018 μέχρι και το 2020, δολοφονήθηκαν συνολικά 20 γυναίκες στο νησί.
Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων ορίζει ως γυναικοκτονία τη δολοφονία μιας γυναίκας από ερωτικό σύντροφο και ο θάνατος μιας γυναίκας ως αποτέλεσμα πρακτικής που είναι επιβλαβής στις γυναίκες. Ως ερωτικός σύντροφος νοείται πρώην ή νυν συζύγος ή συντρόφος, ανεξάρτητα από το αν ο/η δράστης/στρια έχει μοιραστεί ή μοιράζεται την ίδια κατοικία με το θύμα.
Ο όρος γυναικοκτονία (“femicide”) καταγράφηκε πρώτη φορά σε νομικό λεξικό του 1801 ως «femicide» από τον Joh Corry. Ωστόσο, σήμερα αποδίδεται από τη Dianna Russell, η οποία τον χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το 1976 στο πρώτο Διεθνές Δικαστήριο για τα Εγκλήματα κατά των γυναικών, τονίζοντας ότι «χρειάζεται να φθάσουμε σε μία συναίνεση προκειμένου να περιγράψουμε αυτό το σύνθετο, πολυεδρικό και πολιτισμικά εξαρτώμενο έγκλημα». Ο αντίστοιχος όρος (“femicidio”) χρησιμοποιείται εκτενώς στη Λατινική Αμερική ως χρήσιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση της ανησυχητικής κλιμάκωσης των πολύ βίαιων δολοφονιών γυναικών και κοριτσιών.
