Τη στιγμή που πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας, ένας μικρός, αλλά συνεχώς αυξανόμενος αριθμός οδεύει προς την άλλη κατεύθυνση. Στην αρχή επρόκειτο για εθελοντές Ουκρανούς, ομογενείς άνδρες που επέστρεφαν για να πολεμήσουν ή να προσφέρουν βοήθεια. Πλέον, όλο και περισσότερες γυναίκες κάνουν το ίδιο.
Με κίνητρο την επιθυμία τους να βοηθήσουν την πατρίδα τους ή να υπερασπιστούν τα σύνορά τους, αυτές οι γυναίκες αψηφούν τον κίνδυνο και τις βόμβες που σφυροκοπούν ανελέητα την Ουκρανία για 22η ημέρα. Πολλές από αυτές, μάλιστα, δεν είναι καν πρόσφυγες, αλλά γυναίκες που ζούσαν και εργάζονταν στο εξωτερικό και επέλεξαν αυτή τη δύσκολη περίοδο, για να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη και να πολεμήσουν για αυτά. Άλλες είχαν αναγκαστεί να αφήσουν τα σπίτια τους και να περάσουν τα σύνορα της χώρας τους τις πρώτες ημέρες της εισβολής, ώστε να καταφέρουν να συγκεντρώσουν αγαθά πρώτης ανάγκης και προμήθειες, για να μπορέσουν να επιβιώσουν.
«Θα επιστρέψω για να βοηθήσω. Είμαι εργαζόμενη στον τομέα της υγείας και στα νοσοκομεία χρειάζονται βοήθεια», είπε σύμφωνα με άρθρο του usnews.com, η Iryna Orel, 50 ετών, κρατώντας τις αποσκευές της, καθώς επιβιβαζόταν σε ένα τρένο από το Przemysl της Πολωνίας (εκεί άφησε τα εγγόνια της) για το Lviv της δυτικής Ουκρανίας. «Και θα μείνω μέχρι το τέλος».
Με την κυβέρνηση της Ουκρανίας να δίνει εντολή στους άνδρες να μείνουν και να πολεμήσουν, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη χώρα ήταν γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι. Για όσους δεν μπορούν ή δεν θέλουν να φύγουν, οι κίνδυνοι είναι πολλοί και εικόνες όπως αυτές της εγκύου που έχασε τη ζωή της έπειτα από τον βομβαρδισμό μαιευτηρίου στη Μαριούπολη όλο και πιο συχνές και μακάβριες. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες έχουν επιλέξει να επιστρέψουν και να συνεισφέρουν με όποιον τρόπο μπορούν.
Όταν έφτασε στο λιμάνι της Οδυσσού, το οποίο παραμένει υπό την ουκρανική κατοχή, η Iryna παραδέχτηκε πως τρομοκρατήθηκε από τις σειρήνες πολέμου και τους ήχους των εκρηκτικών, αλλά «το να κάθεται και να τρέμει από φόβο δεν βοηθά». Η ίδια οραματίζεται πως θα μπορέσει να παράσχει βοήθεια στον τομέα της ιατρικής περίθαλψης, αλλά αναγνωρίζει πως και άλλες γυναίκες μπορούν να κάνουν το ίδιο, ακόμα και να υπερασπιστούν με όπλα την πατρίδα τους. «Οι γυναίκες μπορούν να πολεμήσουν», είπε.
Το να συμμετέχουν οι γυναίκες σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και να ρίχνονται στη μάχη δεν είναι κάτι καινούριο. Οι γυναίκες – στρατιώτες αποτελούσαν μεγάλο μέρος του ουκρανικού στρατού, ακόμα και πριν τον πόλεμο. Μερικές γυναίκες, όμως, όπως και άντρες πιάνουν όπλα για πρώτη φορά.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Από την αρχή της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου, οι Πολωνοί συνοριοφύλακες «έχουν καταμετρήσει πάνω από 195.000 διελεύσεις ανθρώπων από την Πολωνία προς την Ουκρανία, περισσότεροι από 4 στους 5 είναι Ουκρανοί υπήκοοι», δήλωσε την Τρίτη η εκπρόσωπος της Πολωνίας, Άννα Μιχάλσκα. Η βοήθεια σε πρόσφυγες, αλλά και στις περιοχές που πλήττονται από βομβαρδισμούς φτάνει από αέρα και από στεριά. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού ανέφερε ότι 200 τόνοι ιατρικών προμηθειών και ειδών βοήθειας (νερό, κιτ πρώτων βοηθειών, κουβέρτες, μουσαμάδες κλπ) έχουν ήδη φτάσει στη χώρα.
Λιγότερη σημασία έχει δοθεί, στις γυναίκες που επιστρέφουν στην Ουκρανία παρά τις εισηγήσεις για εγκατάλειψη της χώρας. Η προσπάθειά τους να προσφέρουν βοήθεια ή να πολεμήσουν επισκιάζεται, αλλά δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη.
«Επιστρέφω στην Ουκρανία για να βοηθήσω τους ανθρώπους να απομακρυνθούν», είπε η Maria Khalica, η οποία ζει στην Ιταλία και κατευθυνόταν στην ουκρανική πρωτεύουσα. «Είμαι σε μια πιο σταθερή κατάσταση τώρα από τους φίλους μου, που δέχονται επιθέσεις με ρουκέτες και βόμβες». «Γνωρίζω ότι το Κίεβο θα καταληφθεί και αυτές είναι οι τελευταίες μας ευκαιρίες για να βοηθήσουμε άλλους ανθρώπους», είπε, προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα καταλάβουν τελικά το Κίεβο.
Στο μεταξύ ο αριθμός των προσφύγων που εγκαταλείπουν τη χώρα αυξάνεται καθημερινά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της UNICEF ένα παιδί γίνεται πρόσφυγας κάθε ένα δευτερόλεπτο στην Ουκρανία. Μόνο στην Ελλάδα έχουν βρει καταφύγιο περισσότεροι από 10.000 Ουκρανοί πρόσφυγες πολέμου. Η Πολωνία έχει δεχθεί περισσότερους από 1,8 εκατομμύρια πρόσφυγες — πάνω από το 60% του συνολικού αριθμού των 3 εκατομμυρίων ανθρώπων- σύμφωνα με τις υπηρεσίες του ΟΗΕ. Ο αριθμός των 4 εκ. που είχε αρχικά προβλεφθεί μοιάζει πολύ γρήγορα να ξεπερνιέται.