Οι περισσότεροι από εμάς μοιραζόμαστε εδώ και χρόνια φωτογραφίες μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εκτός από τις υπόλοιπες πληροφορίες που δίνουμε για τον εαυτό μας, προσφέρουμε δυνητικά σε όσους είναι online την εικόνα μας, αλλά και τις εικόνες των φίλων μας και μελών της οικογένειάς μας. Μια γνωστή ευρωπαϊκή εταιρεία παροχής τηλεπικοινωνιών δημιούργησε μια τρομακτικά αληθινή καμπάνια για τους κινδύνους που κρύβονται στις φωτογραφίες ανηλίκων που κυκλοφορούν στο Internet και μάς καλεί να σκεφτούμε, μέσα από ένα deepfake πρόσωπο, πόσο κακό μπορούμε να προκαλέσουμε στο παιδί μας – και όχι μόνο – ανεβάζοντας φωτογραφίες του στο Internet ασυλλόγιστα.
Για εμάς μπορεί μια φωτογραφία του παιδιού μας, του ανιψιού μας ή του παιδιού των φίλων μας να αποτελεί ψηφιακή μνήμη, αν την αναρτήσουμε σε κάποιο προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οικογενειακές συγκεντρώσεις, εκδρομές, διακοπές, σημαντικά γεγονότα στη ζωή των παιδιών αποτελούν πηγές αναμνήσεων, τις οποίες καταγράφουμε συνήθως στο κινητό μας και κατόπιν μοιραζόμαστε online. Ακόμα και να είμαστε εμείς οι γονείς ή να έχουμε τη συναίνεση των γονιών για μία τέτοια κίνηση, οι κίνδυνοι που κρύβονται πίσω από μία φαινομενικά αθώα φωτογραφία ενός παιδιού είναι πάρα πολλοί και, σε μεγάλο βαθμό, δε μπορούμε ακόμα να εκτιμήσουμε ακόμα το μέγεθός τους. Η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Deutsche Telekom, με τη βοήθεια μιας μικρής σε ηλικία ηθοποιού, ξεκίνησε την καμπάνια της #ShareWithCare, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσει το κοινό ως προς αυτό το πολύ σημαντικό ζήτημα και τα αποτελέματα ήταν εντυπωσιακά.
«Ένα μήνυμα από την Ella»
Η εννιάχρονη Ella δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Είναι μία ηθοποιός, η οποία υποδύεται το παιδί μίας οικογένειας. Στο σποτ της Deutsche Telekom το πρόσωπο της Ella απομονώνεται μέσω των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, η Ella «μεγαλώνει», και απευθύνεται στους γονείς της, με ένα μήνυμα από το μέλλον.
«Γεια σου μαμά, γεια σου μπαμπά, είμαι η Ella. Μία ψηφιακή εκδοχή μου δηλαδή. Λίγο μεγαλύτερη. Είναι φοβερό το τι μπορεί να κάνει η τεχνολογία στις μέρες μας, έτσι δεν είναι; Το μόνο που χρειάζεται είναι μία δύο φωτογραφίες. Όπως αυτές που μοιραστήκατε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά μπορούν να αποκτηθούν και να χρησιμοποιηθούν από τον οποιονδήποτε. Ξέρω, για εσάς αυτές οι φωτογραφίες είναι απλώς μνήμες, για άλλους όμως είναι data, και για μένα, ίσως το ξεκίνημα για ένα φρικτό μέλλον»
Η εναρκτήρια τοποθέτηση της ψεύτικης Ella ίσως να μοιάζει υπερβολική, ωστόσο το σποτ της εταιρείας παρουσιάζει συγκεκριμένα παραδείγματα κατάχρησης του υλικού που ανεβαίνει online. Με μία μόνο φωτογραφία ενός παιδιού και τα κατάλληλα εργαλεία της ΑΙ μπορεί να δημιουργηθεί εξαρχής μία ψεύτικη ταυτότητα, που θα βάλει σε μπελάδες το παιδί στο μέλλον. Το ψηφιακό του αποτύπωμα, το οποίο αποκτά από τους γονείς του και όποιον άλλο μοιράζεται στο Internet τις φωτογραφίες του, ξεκινά να υπάρχει χωρίς τη συναίνεσή του και μελλοντικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον οποιονδήποτε με οποιονδήποτε τρόπο. Μέχρι και για την προώθηση της παιδικής πορνογραφίας.
Η ψηφιακή ιδιωτικότητα είναι το ζήτημα που θίγει αυτή η νέα καμπάνια, με τίτλο #ShareWithCare, δηλαδή «μοιράσου με φροντίδα». Το Sharenting, ένας νεόκοπος όρος που σημαίνει το online μοίρασμα εικόνων και πληροφοριών ενός παιδιού από τους γονείς του κατά τη διάρκεια της ανατροφής του, μπορεί να καταστεί επικίνδυνο για εκείνο, αν λάβουμε υπόψιν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Deutsche Telekom, πως για ένα παιδί πέντε ετών υπάρχουν κατά μέσο όρο 1500 φωτογραφίες του online, οι περισσότερες ανεβασμένες από τους ίδιους τους γονείς του. Ειδικοί μιλούν στον New Yorker για την κλοπή ταυτότητας, τονίζοντας ότι μέχρι το 2030, δηλαδή σε λιγότερο από δέκα χρόνια, τα 2/3 όλων των υποθέσεων που θα αφορούν σε κλεμμένες ταυτότητες θα σχετίζονται με υλικό που είναι διαθέσιμο online. Η απρόσεκτη έκθεση ενός παιδιού στα social media, πριν αυτό είναι σε θέση να κατανοήσει τι σημαίνει το γεγονός πως μία φωτογραφία του μπορεί να κάνει το γύρο του κόσμου, οφείλεται πολλές φορές στην άγνοια των προσώπων που την πραγματοποιούν και την έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων. Σκοπός της εταιρείας μέσα από το σποτ και την καμπάνια ήταν να προκαλέσει αυτό τον προβληματισμό στους γονείς και να τους βοηθήσει να ελαχιστοποιήσουν τις πιθανότητες να εκτεθούν τα παιδιά τους σε τόσο μεγάλους κινδύνους που απορρέουν από την κατάχρηση της τεχνητής νοημοσύνης.
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε το σποτ της καμπάνιας που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες και ήδη συζητιέται σε όλη την Ευρώπη.
