Την «πέτυχα» πρώτη φορά ως «Αστροπελέκι» στους Απαράδεκτους, όταν το Mega μετά βίας εξέπεμπε στην «ακριτική» Μυτιλήνη. 29 χρόνια μετά που τη συνάντησα από κοντά αυτήν τη φορά στο Θέατρο Ιλίσια για τη συνέντευξή μας στο marieclaire.gr, η εντύπωσή μου παραμένει ίδια· η Ρένια Λουιζίδου είναι ένα περίεργο κράμα ανθρώπου, εκείνου που εκπέμπει οικειότητα και μυστήριο μαζί. Με υποδέχθηκε στο καμαρίνι της με σπιτίσια ευγένεια… τραταρίσματος, όμως το μόνο που με ενδιέφερε εκείνη τη στιγμή ήταν να ξεκινήσω την κουβέντα μας: Για τις αναπάντεχες φετινές της επιλογές στο θέατρο (βλ. The Children, Tom In Greece), τις ανησυχίες της -θεατρικές και μη- το Σόι, το Καφέ της Χαράς, αλλά και την επίγευση που αφήνουν οι δεκαετίες καριέρας που κουβαλά.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Ποια είναι η υπόθεση του The Children και ποια η Χέιζελ;
Η Χέιζελ και ο Ρόμπιν, είναι συνταξιούχοι πυρηνικοί φυσικοί που έχουν δουλέψει για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο. Είχαν ένα μικρό αγρόκτημα στην ίδια περιοχή, έγιναν αγρότες και στη συγκεκριμένη περίοδο έχει γίνει ένας σεισμός που προκάλεσε ένα πυρηνικό ατύχημα. Το μέρος είναι πια απαγορευμένη ζώνη, το όνειρό τους έχει καταστραφεί και έχουν σαλτάρει και οι δύο. Εκείνη το έχει γυρίσει σε μία πολύ υγιεινή ζωή με διατροφή και γιόγκα, εκείνος πίνει και προκαλεί την τύχη του, εκτιθέμενος στη ραδιενέργεια. Κάπου εκεί, τους επισκέπτεται μια παλιά τους συνάδελφος που τους κάνει μία πρόταση που τους ταρακουνά για τα καλά. Είναι ένα πολύ έξυπνο και σύγχρονο έργο που έχει νόημα να ανέβει σήμερα. Μιλάει για την τοξικότητα των επιλογών μας στις σχέσεις μας, το γάμο, τα παιδιά μας, στη στάση μας απέναντι στο περιβάλλον. Καταδεικνύει ότι δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας ή παριστάνουμε ότι δεν έχουμε επιλογές ενώ υπάρχουν.
Τη σειρά Chernobyl του HBO την είδατε;
Ναι και μάλιστα, είχαμε αποφασίσει ότι θα κάνουμε την παράσταση πριν από την προβολή της. Πρόκειται για σύμπτωση δηλαδή.
Συνήθως ρωτάμε για τυχόν ταύτιση με τον εκάστοτε ρόλο. Έχετε αισθανθεί ποτέ ότι χρειάζεστε κάποιου είδους επανεκκίνηση στη ζωή σας;
Κάνω μία δουλειά που πολύ δύσκολα την αντικαθιστάς με κάποια άλλη. Λειτουργεί και σαν πολλές δουλειές και σαν πολλές ζωές μαζί. Έχω φτάσει πολλές φορές κοντά στο «ουφ να έκανα κάτι άλλο», αλλά είναι η στιγμιαία αγανάκτηση, δεν είναι βαθιά σκέψη. Όμως ότι δεν θα ‘θελα ενδεχομένως να το κάνω αυτό εμμονικά για πάντα… Ναι, δε σκέφτομαι να πεθάνω στο σανίδι. Θα ήθελα κάποια στιγμή, ήσυχα και απλά να κάνω στην άκρη και να ξεκουραστώ. Θα ήθελα πολύ να παίρναμε μερικά off κάποιων μηνών για να καθαρίζει το μυαλό. Λόγω πραγματικότητας όμως δε μπορείς να πεις θα κάθομαι δύο χρόνια. Μπορεί να βρεθείς έξω από τη ροή των πραγμάτων.
Η ερώτησή μου οφειλόταν περισσότερο στο γεγονός ότι τελευταία σας βλέπουμε σε πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους ρόλους.
Πάντα έκανα διαφορετικά πράγματα, ανάλογα με το πόσο μου το επέτρεπε η εποχή και ο χώρος. Περισσότερο από ό,τι εσύ χαρακτηρίζεις τον εαυτό σου ή το πώς σε χαρακτηρίζει το κοινό, σε χαρακτηρίζει ο χώρος στον οποίο δουλεύεις. Εγώ ανήκω σε μία γενιά που μόλις βγήκαμε στο επάγγελμα άνοιξε η ιδιωτική τηλεόραση, ξαφνικά δημιουργήθηκε ένα πεδίο δράσης και ακολουθήσαμε αυτό το ρεύμα. Τα πρώτα χρόνια όσοι δουλέψαμε στην τηλεόραση αντιμετωπίσαμε ένα είδος καχυποψίας, αόριστης αμφισβήτησης σε σχέση με την καλλιτεχνική μας υπόσταση στο θέατρο ή αλλού.
Αν είστε «ποιοτική»;
Χοντρά χοντρά θα μπορούσε κάποιος να μιλήσει για εμπορικές και ποιοτικές δουλειές. Έζησα δηλαδή κάποια χρόνια που οι δύο τάσεις αυτές δεν ανακατευόντουσαν πουθενά. Πέρασε όμως αυτό το διάστημα, πολλοί άνθρωποι του θεάτρου δούλεψαν στην τηλεόραση και το ανάποδο. Γι’ αυτό λέω όσο το επέτρεπαν οι συνθήκες. Απλώς όταν κάνεις ένα σίριαλ όπως το Καφέ της Χαράς με σαρωτική επιτυχία επί τρία χρόνια, αυτό υπερέχει. Μπορεί παράλληλα να έκανες πολύ διαφορετικά πράγματα στο θέατρο, αλλά να μην έχουν καταγραφεί μαζικά στη συνείδηση των ανθρώπων. Μια παράσταση σαν το «Tom In Greece» στη Στέγη, που παίχτηκε για 20 παραστάσεις…
…και που πήρε παράταση…
Ναι, ήταν 15 έγιναν 20, μοιραία δεν θα μείνει στη σεζόν που επέστρεψε το Καφέ της Χαράς και έκανε 45% τηλεθέαση.
Η στάση σας απέναντι στη δυσπιστία που εισπράξατε εκείνα τα χρόνια, ποια ήταν;
Όλη τη γκάμα πέρασα. Για έναν καιρό ήταν απογοήτευση, ίσως και ένας ελαφρύς θυμός «γιατί, αν δε με έχεις δει πώς το ξέρεις αυτό το πράγμα», αλλά μου πέρασε πολύ γρήγορα. Τον περισσότερο καιρό το έβρισκα κάτι απολύτως κατανοητό, στη ζωή δε μπορείς να τα έχεις όλα. Κι όσο μεγαλύτερη ήταν η επιτυχία στην τηλεόραση, τόσο πιο δύσκολο γινόταν. Κάτι έπαιρνα από τη μεγάλη επιτυχία στην τηλεόραση όμως. Αν είσαι προσηλωμένος και ξέρεις ξεκάθαρα μέσα σου τι θέλεις πραγματικά, θα ΄ρθει λίγο αργότερα. Τα τρία χρόνια που για το πανελλήνιο ήμουν η Χαρά, ήταν δύσκολο κάποιος να μου εμπιστευθεί κάτι που βάδιζε σε έναν εντελώς διαφορετικό δρόμο. Δε σημαίνει ότι συμφωνώ, αλλά το κατανοώ.
Ήταν το Καφέ, οι «Παντρεμένοι», το «αστροπελέκι»… Σχεδόν ό,τι τηλεοπτικό έχετε κάνει συζητήθηκε πάρα πολύ.
Και μοιραία καπέλωσε κάποια άλλα πράγματα που μπορεί να έκανα εκείνη την περίοδο. Δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι θέλω να παλέψω τίποτα. Έκανα τη δουλειά μου, το καλύτερο που μπορούσα και ο χρόνος συμμαχούσε μαζί μου.
Αν παίζατε πάντως μπάσκετ και μιλούσαμε για ποσοστά επιτυχίας αγώνα, αγγίξατε σχεδόν το 100%.
Όχι μωρέ, ξαστόχησαν και κάποια. Απλώς δεν είχα κάποια παταγώδη αποτυχία. Βαριέμαι όμως κι εγώ τον εαυτό μου στα ίδια και τα ίδια. Δηλαδή αμέσως μετά το «Καφέ», έκανα καπάκι δύο εντελώς δραματικά σίριαλ, όχι για να κάνω φιγούρα ότι μπορώ να παίξω δράμα αλλά γιατί εγώ είχα βαρεθεί τον εαυτό μου σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Κι αν εγώ βαριέμαι εμένα… Βάζω τον εαυτό μου στη θέση του θεατή και το ανάποδο.
Καλές επιλογές ρόλων ή τύχη;
Όλα μαζί. Πιστεύω στην τύχη μέχρι ενός σημείου. Το βλέπω γύρω μου, δεν έχουν όλοι την ίδια τύχη στο πώς θα τους έρθουν τα πράγματα, αλλά δεν έχουν όλοι και την ίδια διαχείριση όσων τους έρχονται. Βγαίνεις από μία μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία και ξέρεις ότι αύριο το πρωί θα έχει ανέβει πάρα πολύ το κασέ σου και μπορείς με κάτι παρόμοιο να πάρεις πάρα πολλά λεφτά. Δεν το έκανα, δεν πήγα εκεί όπου μου τα έδιναν.
Το μετανιώσατε;
Μερικές φορές κάνω πλάκα, λέγοντας πως είναι σα να μην θέλω να βγάλω πολλά λεφτά. Σα να το κάνω επίτηδες, ότι έχω κάποια αρχαία κατάρα.
Περίεργο, έχετε ζήσει την τηλεόραση σε όλες της τις φάσεις.
Δεν έχω πληρωθεί άσχημα, προς Θεού… Για να είμαστε σοβαροί, βιοποριστικά μου βγήκε η δουλειά πολύ καλύτερα και πολύ περισσότερο από όσο φανταζόμουν όταν αποφάσιζα 18 χρονών να γίνω ηθοποιός. Ούτε είχε πάει το μυαλό μου. Γενικά δεν ονειρεύομαι καμία πάμπλουτη ζωή, δεν έχω ιδιαιτέρως ακριβά γούστα ούτε έχω πολλά απωθημένα. Ποτέ μου δεν τα περιφρόνησα, γιατί ταυτόχρονα δεν κατάγομαι από οικογένεια που είχε λεφτά με ουρά, πάντα ήταν ευθύνη μου να επιβιώσω. Όπου μου γυάλιζαν λεφτά δεν έτρεχα να τα πάρω όμως, όχι.
Καλώς καμωμένα δηλαδή. Σας νιώθω ευχαριστημένη.
Πού να ξέρεις; Θα ΄πρεπε να ζούμε σε παράλληλα σύμπαντα, να κάνουμε και τις δύο εκδοχές για να αποφανθούμε την πιο σωστή πορεία. Όλα τα άλλα είναι ασκήσεις επί χάρτου.
Έχει να κάνει και με τις παρέες που δημιουργούνται;
Ανάποδες είναι όμως οι πορείες. Στους Απαράδεκτους, γνωριστήκαμε στο θέατρο και της ήρθε της Δήμητρας να γράψει πάνω σε αυτήν την παρέα. Στο Καφέ δεν ήταν έτσι, ούτε στο Σόι. Είναι μεταφυσικά πράγματα, χημείες. Τώρα θυμάμαι την πρώτη μέρα που επέστρεψα από το γύρισμα στους Παντρεμένους που είπα στον άντρα μου «δε μπορείς να φανταστείς πόσο ωραία είναι να παίζεις με τον Καφετζόπουλο, ήταν σα να παίζω μαζί του χρόνια». Δεν εξηγείται αυτό.
Τις τοξικές συνεργασίες όμως πώς τις διαχειρίζεστε;
Δεν είμαι υπέρ των συγκρούσεων και των εντάσεων, κάνω υπομονή με την προοπτική ότι η εκάστοτε δουλειά έχει έναν ορίζοντα χρονικά περιορισμένο. Δεν αφορά κανέναν το προσωπικό μου γούστο και άποψη για έναν άνθρωπο. Με τα χρόνια μπορείς και να αποφεύγεις συνεργασίες. Με κουράζει η υπερβολική ματαιοδοξία, δε μπορώ να αντιληφθώ τη ζωή σα μία κούρσα ασταμάτητη που δε μπορούμε να κάτσουμε ούτε μια στιγμή να πιούμε ένα νερό.
Άρα στην εποχή των social media δεν πρέπει να περνάτε και πάρα πολύ ωραία…
Δεν έχω, παρόλο που με βλέπεις ότι πηγαίνω αγκαλίτσα με το tablet και είμαι πάρα πολύ του διαδικτύου. Με τρομάζει ο τρόπος που διαχειρίζεται ο περισσότερος κόσμος τα social media και έχω προτιμήσει να μην έχω, κρατιέμαι με το ζόρι. Δεν ξέρω αν μπορώ να διαχειριστώ σε καθημερινή βάση ούτε την υστερία αγάπης ούτε τον οχετό κακίας. Είναι σα μια κοινωνία στα πρόθυρα της νευρικής κρίσης. Είναι ένα βήμα λόγου βέβαια…
Και εσόδων.
…και εσόδων, σωστά. Νομίζω ότι δημιουργούν μία ψευδή αίσθηση της πραγματικότητας. Έχουν τον αυθορμητισμό του προφορικού λόγου, ωστόσο είναι γραπτός κυρίως. Νομίζω εκεί είναι κυρίως το πρόβλημα. Verba volent, scipta manent.
Είναι τυχαίο που επιλέξατε φέτος δύο θεατρικές παραστάσεις που καταπιάνονται με τόσο σοβαρά θέματα όσο η ομοφοβία και η κλιματική αλλαγή; Είναι οι ανησυχίες σας αυτές που εκφράζονται στο θέατρο;
Για να μπω στη διαδικασία να τα κάνω και τα δύο, ήταν γιατί δε μπορούσα σε κανένα από τα δύο να πω όχι.’Ηταν απολύτως μέσα στο πεδίο των ενδιαφερόντων μου, από τα πράγματα που σκέφτομαι, με απασχολούν και βλέπω γύρω μου και τα βρήκα και τα δύο πολύ σημαντικό να συμβούν. Επί χρόνια μπαίνουν κάτω από το χαλί για τελείως διαφορετικούς λόγους το καθένα. Κοινωνικούς το θέμα της ομοφοβίας, κοινωνικοπολιτικοοικονομικούς το θέμα της κλιματικής αλλαγής.
Σωστά, η μάνα στο Tom in Greece ήξερε κατά βάθος ότι ο γιος της ήταν ομοφυλόφιλος, αλλά δεν το παραδεχόταν.
Ήξερε με τον τρόπο που στο βάθος κάθε μάνα ξέρει. Πολλά ξέρουμε κατά βάθος και ζούμε λέγοντας ψέματα πρώτα στον ίδιο μας τον εαυτό.
Έχουμε προοδεύσει καθόλου;
Μικρά, κουτσά, δύσκολα, αλλά έχουμε κάνει βήματα, εντάξει. Έχουμε κάνει βήματα σε σχέση με τη θέση της γυναίκας; Ναι. Συνεχίζουμε να παίρνουμε 0,30 λιγότερα σε κάθε ευρώ απέναντι σε έναν άντρα; Δεν έχουμε κάνει. Αλλά ναι, δεν είμαστε στην ίδια θέση που ήμασταν στη δεκαετία του ’50.
Όσο γελάμε κι εμείς με σεξιστικά αστεία όμως, δε βοηθάμε ιδιαίτερα.
Ναι. Δεν ξέρω όμως και πού είναι το μέτρο. Και από την άλλη όλη αυτή η κορεκτίλα του «μη γελάσεις με το ένα και το άλλο» σε οδηγεί σε έναν άλλου είδους συντηρητισμό. Είναι και ο τρόπος που γελάς με κάθε τι. Ας πούμε γελάω με αστεία για ξανθιές. Άμα πω μια βλακεία, λέω «ξανθιά», δεν το εννοώ έτσι ρε παιδί μου.
Είναι λοιπόν το θέατρο η έκφραση των θεατρικών σας ανησυχιών και η τηλεόραση το παιχνίδι;
Είναι η Ρένια που προσαρμόζεται σε διαφορετικό περιβάλλον την κάθε φορά. Το θέατρο «σηκώνει» κάτι τέτοιο. Η τηλεόραση ως καθαρά ψυχαγωγικό μέσο δύσκολα ασχολείται με πιο ζόρικα θέματα. Πρέπει να βγάλει τα λεφτά της, να έχει διαφήμιση, το κανάλι να κάνει τηλεθέαση γιατί διαφορετικά θα κλείσει. Ο κόσμος που πάει θέατρο, έρχεται συνειδητά από το σπίτι του. Η τηλεόραση είναι ένα κουτί ανοιχτό που μπορεί να παίζει στο φόντο και σε επίπεδο θεματολογίας είναι αρκετά περιορισμένη.
Έξω φωνάζουν Ρένια ή κυρίως κάποιο ρόλο;
Φωνάζουν τα πάντα. Και Ρένια… υπάρχει κατηγορία αντρών που είναι δαγκωτό «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή». Ο πολύς κόσμος είναι Χαρά. Πάρα πολύς κόσμος Χαρούλα από το Σόι. Ανέλπιστα πολλοί πιτσιρικάδες είναι αστροπελέκι. Από το Youtube. Με φωνάζουν και τους λέω «Εσύ δεν πρέπει να είχες γεννηθεί τότε, τι αστροπελέκι λες τώρα». Ο καθένας είναι πού βρήκε τη δική του συντροφιά.
Γράφτηκε λανθασμένα από ό,τι έμαθα ότι δεν θέλατε να παίξετε στο Καφέ της Χαράς.
Να εσείς οι δημοσιογράφοι, αντί να γράψετε ότι καίγεται επί δύο μήνες η Αυστραλία, προτιμάτε να γράψετε ότι η Λουιζίδου δεν θέλει να παίξει στο Καφέ! (γέλια)
Με αυτό το σκεπτικό, όσοι γράφουν δεν είναι όλοι δημοσιογράφοι! (γέλια)
Σωστά. Σε αυτό το παραμύθι δεν υπήρχε ποτέ δράκος. Όταν ξεκίνησαν να κάνουν το Καφέ, έπαιζα στο Σόι. Είχα συμβόλαιο με τον Alpha και μια οικογένεια ανθρώπων εκεί πέρα, φίλων που δε μπορούσε κανείς να διανοηθεί χωριστά να πει «α εγώ πάω να κάνω κάτι άλλο κι εσείς καθίστε σπίτια σας». Όταν πρωτοξεκίνησε η κουβέντα, συνέπιπτε με το Σόι και είπα ότι δυσκολεύομαι. Ψάξαμε να βρούμε μία φόρμουλα, του τύπου να μου επιτρέψει ο Alpha να κάνω κάποια επεισόδια σαν guest διότι τότε δεν ήξερα αν θα είμαι διαθέσιμη. Είχα κι αυτές τις δύο προτάσεις στο θέατρο που δε μπορούσα να τις απορρίψω, οπότε ο Χάρης και η Άννα έγραψαν τα επεισόδια με το σκεπτικό ότι εγώ θα είμαι στο Σόι. Άσχετα αν ο Alpha τελικά αποφάσισε να μην το κάνει.
Σοκ κι αυτό όμως…
Εγώ το φανταζόμουν, τους το έλεγα.
Ένστικτο;
Κράτα το αυτό, και θα σου πω μετά. Σε σχέση με το Καφέ πάντως, έπρεπε να συντονιστούμε και δεν ήταν στο χέρι μου.
Μας θρέφει η ίντριγκα, φαντάζομαι το ξέρετε πια καλά.
Ναι απλώς είχε πάρα πολλή πλάκα γιατί πέρυσι πέρασα όλη τη χρονιά παίζοντας στο Σόι και απαντώντας για το Καφέ και φέτος παίζω στο Καφέ και απαντάω για το Σόι… αν θα ξαναγίνει, που ούτε αυτό ξέρω από πού το έχουν βγάλει. Στο Σόι που λες τον τελευταίο ενάμιση χρόνο οι σεναριογράφοι μας είχαν αρχίσει να ζορίζονται. Δε λέω ότι δεν ήταν καλά τα σενάρια, ζορίζονταν να παραδώσουν και είχαν αρχίσει να φρικάρουν γιατί έγραφαν πέντε χρόνια. Με μεγαλύτερη συγγραφική ομάδα, θα μπορούσε να πάει και δέκα χρόνια. Επειδή έβλεπα το «ήρθε το επεισόδιο, δεν ήρθε το κείμενο» άρχισα να καταλαβαίνω ότι δε μας πάει πολύ παρακάτω.
Πάντως, το Καφέ έχει κάνει επικό come back.
Δε γίνονται πια αυτά τα νούμερα στην τηλεόραση, ούτε ο ίδιος κόσμος βλέπει, ούτε με τον ίδιο φανατισμό. Έχουν παιχτεί τρία επεισόδια που έχουν σκίσει και τα τρία. Μπορεί να είναι το άστρο του. Δεν ξέρω μέχρι πότε θα κάνει 40άρια αλλά οπωσδήποτε κάνει πολύ υψηλότερη τηλεθέαση από ό,τι περιμέναμε και από ό,τι η εποχή δείχνει.
Επειδή κουβαλάει τη νοσταλγία της παλιάς σειράς;
Κι άλλες σειρές παλιές σειρές έγιναν και δεν την κουβάλησαν τη νοσταλγία. Επίσης, με ρωτάνε για τα remake. Δεν έχω λόγο να πω ναι ή όχι. Ιδέα έχει για να γίνει; Αυτό είναι ένα σίριαλ που τέλειωσε με έναν τρόπο που άφηνε περιθώριο για παρακάτω. Είχαμε και δύο παιδιά που ασχολούνται με την υποκριτική στο 2020 και μπορούν να συνεχίσουν όντας και οι ίδιες φατσούλες.
Από κάποιους ηθοποιούς μία υπερβολική τηλεοπτική επιτυχία χαρακτηρίζεται ως «ευχή και κατάρα μαζί». Εσείς που έχετε πάρα πολλές στο ενεργητικό σας, πώς τη βιώνετε;
Καλά, δεν ήταν όλες. Δεν είναι πολύ εύκολη η διαχείριση της επιτυχίας, όπως ούτε και της αποτυχίας. Εξαρτάται και σε ποια χρονική στιγμή θα σου συμβεί, αν σε μαθαίνουν από αυτό και μετά δε μπορείς να ξεφύγεις γιατί δεν υπάρχει άλλο δείγμα γραφής… Νομίζω και τις δύο μπορείς να τις διαχειριστείς αν εσύ ο ίδιος πρώτος δεν τις μεγαλοποιήσεις στο κεφάλι σου.
Δεν ξέφυγε δηλαδή καθόλου το δικό σας το μυαλό;
Όχι, γιατί με βοήθησε ότι ήμουν στην τηλεόραση από την αρχή και είδα από πάρα πολύ νωρίς ότι φέτος είμαι εγώ, του χρόνου είναι μία άλλη. Όταν το δεις αυτό να μετακινείται 2-3 φορές σαν κύμα, δεν το παίρνεις σοβαρά. Από αυτοπροστασία μου… Στην πολύ μεγάλη επιτυχία, αν υπολογίσεις πόσους άλλους ξέρεις που τους έχει συμβεί, εντάξει, βγήκε. Η διάρκεια στο χρόνο μετράει. Το ίδιο ισχύει και για το ανάποδο. Πόσοι άνθρωποι μετά από μία μεγάλη αποτυχία καταστράφηκαν και μετά δεν ξαναδούλεψαν; Πολύ λίγοι, αν ήταν καλοί φυσικά.
*Η Ρένια Λουιζίδου πρωταγωνιστεί μαζί με τους Γεράσιμο Σκιαδαρέση και Πέγκυ Σταθακοπούλου στην παράσταση «The Children» στο Θέατρο Ιλίσια, αλλά και στο νέο «Καφέ της Χαράς» κάθε Παρασκευή βράδυ στον Ant1.