Με λένε Δήμητρα και εδώ και 13 χρόνια μπαινοβγαίνω στα νοσοκομεία. Είμαι νοσηλεύτρια χειρουργικού τομέα στο Αττικόν και επειδή πρόκειται για νοσοκομείο αναφοράς, η καθημερινότητά μας έχει αλλάξει εντελώς. Καταρχάς, έχουμε περιορίσει τις μετακινήσεις μας από το ένα τμήμα στο άλλο, όσο είναι εφικτό φυσικά. Κοιταζόμαστε και δεν το πιστεύουμε, είμαστε όλοι ντυμένοι… λες και θα κάνουμε ληστεία σε τράπεζα. Ασχολούμαστε μόνο με τα επείγοντα περιστατικά και τους καρκίνους που δε γίνεται να αναβληθούν. Δεν ερχόμαστε όλοι κάθε μέρα, παρά μόνο όσοι εφημερεύουν για να μειώσουμε τις επαφές.
Δε γίνεται ο κακός χαμός πια, έχουμε πολύ περιορισμένη κίνηση. Τα περιστατικά που έρχονται είναι βαριά. Ο κόσμος έχει καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης, γεγονός που δείχνει ότι παλαιότερα δε χρειαζόταν να έρχονται τόσοι στην εφημερία. Υπάρχει τμήμα υποδοχής των ύποπτων περιστατικών, γίνεται διαλογή σε ειδικό χώρο και αρχής γενομένης από τον ήδη «κατειλημμένο» 5ο όροφο της ορθοπεδικής (και προς τα κάτω), προοδευτικά θα κλείνουν και οι υπόλοιπες κλινικές για να εξυπηρετούν τα κρούσματα.
Περάσαμε και από την ειδική εκπαίδευση, πώς πρέπει να ντυνόμαστε και τι πρέπει να γνωρίζουμε. Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες και η ευθύνη είναι τεράστια για να μη διασπείρουμε τον ιό, είναι ρίσκο. Όταν αυξηθούν τα κρούσματα, το νοσοκομείο θα χωριστεί σε ακάθαρτη και καθαρή ζώνη και για να περάσεις στη δεύτερη θα πρέπει να απορρίπτεις σωστά την ενδυμασία που φοράς. Μας έδειξαν λεπτομερώς το πώς πρέπει να βάζουμε τη «στολή» (ρόμπα, σκουφάκι, μάσκα, γυαλιά, γάντια, ποδιά πάνω από τα ρούχα) και μετά όλη τη διαδικασία απόρριψής της. Για να απορρίψεις τα «μολυσμένα» χρειάζονται ελαφριές και σχολαστικές κινήσεις και μία μικρή κάμψη προς τα μπρος ώστε να μην έρχονται σε επαφή με σένα. Δεν πρέπει να κουνηθούν για να μην «περάσουν» στη στολή που φοράμε από κάτω. Σκέψου να πρέπει να το κάνεις αυτό όταν συμβαίνει κάτι πολύ επείγον. Ενώ φαίνεται εύκολο, χρειάζεται επανάληψη γιατί κάνουμε ασυναίσθητα κάποιες κινήσεις. Δεν είμαστε όλοι συνηθισμένοι γιατί δεν ανήκουμε όλοι στην ομάδα ειδικών λοιμώξεων.
Στο μεταξύ, επισκέπτες δεν επιτρέπονται, παρά μόνο με χρήση ειδικής κάρτας για άμεση ανάγκη βοήθειας. Οι άνθρωποι που αναρρώνουν από τον κορωνοϊό, έχουν τα κινητά τους και κάνουν τις βιντεοκλήσεις τους. Όσοι είναι καλύτερα, ζητούν μάλιστα να βγουν λιγάκι έξω στην κλινική και φυσικά κάτι τέτοιο απαγορεύεται. Οι νοσηλεύτριες είναι ντυμένες σαν αστροναύτες και αντί για τους τραπεζοκόμους, φέρνουν εκείνες το φαγητό τους.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα, δύο γυναίκες θετικές στον κορωνοϊό έφεραν στον κόσμο τα μωρά τους και είναι υγιέστατα. Νοσηλεύονται σε εμάς σε απομόνωση -η μία έχει ήδη πάρει εξιτήριο- και τα μωράκια είναι υγιέστατα. Δεν έχω προλάβει να μάθω πολλά, αλλά με γεμίζει αισιοδοξία να ξέρω ότι εν μέσω πανδημίας όλα πήγαν καλά. Φαντάσου να έχεις γεννήσει και να μη μπορείς να δεις το μωρό σου…! Πρέπει να είναι βασανιστικό για εκείνες.
Αν αισθάνομαι ασφαλής; Έρχεσαι σε επαφή, τέλος. Χρειάζεται πάρα πολλή προσοχή. Όταν συνειδητοποιήσεις τι κάνεις, πόσο εκθέτεις τον εαυτό σου, πόσο πρέπει να προσέξεις για να μην τον μεταδώσεις στον περίγυρό σου, είναι λίγο περίεργο. Μας λένε ότι πρέπει να κάνουμε οικονομία στο προστατευτικό υλικό γιατί θα προκύψει πρόβλημα στο μέλλον, γενικά όμως τώρα δεν υπάρχει έλλειψη. Ναι, για την ώρα νιώθω ασφάλεια.
Και ως πολίτης, νιώθω ασφάλεια. Στην Ελλάδα της τελευταίας στιγμής να σου πω την αλήθεια, δεν το περίμενα. Αυτή τη φορά το κράτος έδρασε άμεσα, δεν αφεθήκαμε στο έλεος του θεού. Για το lockdown πιο πολύ φταίμε εμείς που από την αρχή δε συμμορφωθήκαμε όσο τα μέτρα ήταν πιο χαλαρά. Λυπάμαι που το λέω. Ο ιός δε μας ρωτάει, εξαπλώνεται με γεωμετρική πρόοδο κι εμείς ήμασταν στην κοσμάρα μας. Ποια χούντα; Όταν κινδυνεύει η δημόσια υγεία επειδή εγώ, εσύ και ο δίπλα είμαστε ανεύθυνοι, κάτι πρέπει να κάνει η κυβέρνηση για εσένα που είσαι υπεύθυνη. Αν θυμηθώ τη μεταφορά των νεκρών στην Ιταλία… Πριν από λίγο καιρό δεν ήταν σε αυτήν την κατάσταση. Ούτε η Ισπανία, η οποία εξελίσσεται επίσης χάλια.
Εκεί έχω μία φίλη που είναι και συνάδελφος. Συμπλήρωσαν το δεύτερο δεκαπενθήμερο απαγόρευσης κυκλοφορίας με πάρα πολλούς θανάτους εκ των οποίων το πρώτο θύμα νοσηλεύτριας. Άργησαν να λάβουν αυστηρά μέτρα. Έχουν γύρω στους 3.500 υγειονομικούς που έχουν νοσήσει, τεράστιος αριθμός. Αυτό θέλουν να αποτρέψουν σε εμάς. Όταν φτάσεις στο σημείο να μην ξέρεις ποιον να πρωτοδιασωληνώσεις και να μην έχεις διαθέσιμους αναπνευστήρες… Τρελαίνομαι και μόνο στη σκέψη, κι ας κάνω αυτήν τη δουλειά τόσο καιρό. Όλοι σκεφτόμαστε τους δικούς μας ανθρώπους. Αν ο άλλος είναι υγιής, ποιος αποφασίζει ότι είναι τόσο μεγάλος στα 70 ή τα 90 του για να φύγει από τον κορωνοϊό; Είναι ο άνθρωπος κάποιου.
Στη ΜΕΘ έχουν ανοίξει κάποια κρεβάτια αποκλειστικά για τα κρούσματα κορωνοϊού. Οπότε, πρέπει να έχει έρθει προσωπικό, απλώς εγώ δεν το έχω δει επειδή δεν έχουν τοποθετηθεί σε εμάς που δεν ασχολούμαστε ακόμη με αυτό. Η οδηγία των γιατρών είναι να μην κάνει ο κόσμος τεστ αν έχει υποτυπώδη συμπτώματα, αντ’ αυτού να μένει σπίτι. Δεν τίθεται θέμα έλλειψης όμως, για τώρα τουλάχιστον. Όταν ωστόσο, έχεις έναν πυρετό που δεν πέφτει και έντονη δύσπνοια εννοείται ότι χρήζεις ιατρικής βοήθειας.
Ο κ. Τσιόδρας είναι ακριβώς αυτό που βλέπεις στην τηλεόραση. Παλαιότερα, εργαζόμουν στην παθολογική κλινική, στην οποία είναι γιατρός. Είναι συμπαθής σε όλους μας, πολύ μετρημένος και άριστα καταρτισμένος με ένα απίστευτο βιογραφικό… Και είναι άνθρωπος πάνω από όλα. Αυτή τη γεύση μου έχει αφήσει. Γιατί ξέρεις, πολλοί επιστήμονες δεν είναι «άνθρωποι».
Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε είναι ότι δεν αντιλαμβανόμαστε το πρόβλημα την πραγματική του διάσταση. Είναι πολύ σημαντική η τήρηση των μέτρων για να αντέξουμε κι εμείς στα νοσοκομεία γιατί δε θα μπορούμε να ανταποκριθούμε όταν αυξηθούν τα κρούσματα, γιατί όντως θα αυξηθούν. Να κάτσεις σπίτι. Να πλένεις τα χέρια σου με απλό σαπούνι για 20 δευτερόλεπτα, όσο διαρκεί το happy birthday αν το πεις δύο φορές όπως μας είπε πανεπιστημιακός καθηγητής. Όσο βρίσκεσαι έξω, μην ακουμπάς καθόλου μύτη-μάτια-στόμα και μην εμπιστεύεσαι πολύ τα γάντια. Προστατεύουν μόνο όταν τα αλλάζεις συνέχεια. Αν τα φοράς και κάνεις τα πάντα με αυτά, είναι σα να αποφάσιζα να κάνω νοσηλεία με τα ίδια γάντια σε όλους. Θα προστατευόμουν εγώ ίσως, αλλά όχι οι άλλοι. Προσωπικά, όταν μπαίνω στο σπίτι, καθαρίζω τις σόλες με οινόπνευμα. Κοινωνική αποστασιοποίηση, όχι απομόνωση – έχουμε φτάσει να γίνεται θέμα επειδή ακούμπησες με το καρότσι το διπλανό σου στο σούπερ μάρκετ.
Ο κόσμος είχε κόψει επαφές μαζί μου πολύ καιρό πριν από τα αυστηρά μέτρα γιατί φοβάται. Στην πολυκατοικία μου, με είχαν ενημερώσει ότι δε θέλουν επαφές. Σαφώς και θέλω να τους προστατεύσω, αλλά είναι ένας κοινωνικός ρατσισμός. Το καταλαβαίνω όμως και το σέβομαι. Πάντως, όταν βρίσκεσαι σε αυτόν το χώρο καθημερινά και αυτή είναι η δουλειά σου, κάπως ξεχνάς ότι κινδυνεύεις συνέχεια. Δεν ξέρω πώς γίνεται.
Το κλίμα που επικρατεί στο νοσοκομείο είναι περίεργο. Έχουμε μία ανησυχία αλλά προσπαθούμε να είμαστε δυνατοί, να κάνουμε τα αστεία μας, διότι αν πέσει η ψυχολογία μας ενώ πρέπει να στηρίξουμε τους πάντες, θα τρελαθούμε. Ανεμελιά δεν υπήρξε ποτέ, προσπαθούμε να εμψυχώνουμε ο ένας τον άλλον. Εγώ χαίρομαι που πηγαίνω στη δουλειά, που μπορώ να προσφέρω. Ούτε μια στιγμή δεν έχει περάσει από το μυαλό μου να σταματήσω. Αυτό ισχύει για όλους μας.
Τα χειροκροτήματα στα μπαλκόνια είναι μία συγκινητική κίνηση, μία επιβράβευση μέσα στις δυσκολίες. Όλα αυτά τα χρόνια μέσα στην κρίση ειδικά, με την έλλειψη προσωπικού και τη σημασία που κανείς δε μας δίνει, έχουμε φάει τόσο βρισίδι… Γιατί δουλεύουμε στο «κακό» δημόσιο. Ακόμα κι αυτό που λες, μας δίνει κουράγιο, αναγνωρίζεται η προσπάθειά μας.
Όμως, είναι πιο σημαντικό να μείνουμε σπίτι για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας, τους συνανθρώπους μας και το σύστημα που παλεύει με έναν πανίσχυρο εχθρό ώστε να διατηρηθεί η κατάσταση σε ελεγχόμενο επίπεδο. Θα νοσήσει κόσμος πολύς, δεν υπάρχει χρόνος για συνωμοσιολογία. Πρέπει να κοιτάξουμε την υγεία μας για να βγούμε όσο το δυνατόν πιο δυνατοί και αλώβητοι από αυτό. Αυτό να γράψεις.
