Η παραμονή μας στο σπίτι ήταν η δική μας συμβολή στην παρεμπόδιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Η παραμονή τους στο δρόμο από την άλλη, είναι η δική τους σωτήρια επέμβαση για όσους πρέπει να μεταφερθούν αμέσως στο νοσοκομείο. Η Σοφία Μαρία Ταναμπασίδου και η Μάρω Μπούρη μίλησαν στις συντάκτριες του Marie Claire Ραφαέλλα Ράλλη και Άρτεμις Θύμιου αντίστοιχα για την καθημερινότητά τους που είναι ό,τι πιο κοντινό μπορούμε να φανταστούμε σε πραγματικό φύλακα άγγελο επί γης. Από εκείνους που ζουν αθόρυβα ανάμεσά μας.
ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΙΑ ΤΑΝΑΜΠΑΣΙΔΟΥ
Στα 35 της -πριν από 11 χρόνια δηλαδή- και έχοντας παραμερίσει το ενδεχόμενο να αποφοιτήσει από το ΤΕΙ Τεχνολογίας Τροφίμων, η Σοφία Μαρία Ταναμπασίδου αποφάσισε να εγκαταλείψει τον ιδιωτικό τομέα που την άφηνε παγερά αδιάφορη και να ασχοληθεί με τον τομέα της υγείας που πάντα την έλκυε. Η ιστορία της όμως, παρουσιάζει πολύ περισσότερο ενδιαφέρον όταν τη διηγείται η ίδια σε πρώτο πρόσωπο, στο Marie Claire.
Πάντα διάβαζα ιατρικά βιβλία, φυλλάδια, έβλεπα ντοκιμαντέρ, ό,τι μπορείς να φανταστείς σε σχέση με τον τομέα της υγείας. Μου αρέσει πολύ να βοηθάω, γεμίζει η ψυχή μου. Δε μπορώ να σου περιγράψω τι παίρνω, γιατί δεν είναι τόσο το ότι δίνω. Όταν γυρνάω σπίτι από ένα πολύ δυνατό περιστατικό, αισθάνομαι ότι γεμίζουν οι μπαταρίες μου. Παράτησα το τμήμα Οινολογίας και δούλευα επί χρόνια στον ιδιωτικό τομέα. Δε μπορούσα όμως να συνεχίσω, έπρεπε να βρω κάτι να μου “κάνει”. Έτσι, Το 2009 μπήκα στη σχολή του ΕΚΑΒ, τελείωσα το 2012 με πολύ ζόρι. Δούλευα ως τις 14:30 και έπρεπε να συνεχίσω στη σχολή ως τις 21:30, έμεινα έγκυος και στο 2ο παιδί μου… Αλλά το ήθελα δε μπορείς να φανταστείς πόσο. Το 2014 πέρασα από τη διαδικασία των εξετάσεων για την πιστοποίηση και το 2016 επιτέλους διορίστηκα. Δε μετάνιωσα ποτέ για αυτήν την επιλογή. Θα ήθελα να είχα περισσότερο καιρό μπροστά μου γιατί τώρα είμαι 46 χρόνων. Ίσα ίσα που υχνά σκέφτομαι ότι έπρεπε να το είχα κάνει 20 χρόνια νωρίτερα.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζετε στη νέα καθημερινότητα με τον κορωνοϊό;
Έχουμε αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα προ κορωνοϊού. Τώρα, επειδή η υπηρεσία έκανε το καλύτερο δυνατό με τον εξοπλισμό που προμηθεύτηκε (μάσκες, γυαλιά, προσωπίδες, στολές ασφαλείας δύο τύπων) αισθάνομαι ασφάλεια. Παλαιότερα, αντιμετωπίζαμε παρόμοιες περιπτώσεις με μολυσματικές ασθένειες χωρίς να υπάρχει τόσο εξειδικευμένος εξοπλισμός. Δεν είναι τυχαίο το ότι δεν έχει νοσήσει κανείς από εμάς.
Είμαι σίγουρη ότι έχουν δει πολλά τα μάτια σας.
Ένα περιστατικό μόνο θα ξεχωρίσω, για μένα ήταν πολύ δυνατό. Μας κάλεσαν πρόσφατα στις 2 το βράδυ στο Δάσος Χαϊδαρίου για να παραλάβουμε έναν παππού και μία γιαγιά που ήταν πιθανά κρούσματα, γιατί γνώριζαν ότι η κόρη τους ήταν θετική στον κορωνοϊό, ασυμπτωματική, στο σπίτι τους. Εκείνη την ημέρα δε μπορούσαμε να βγάλουμε την κατάκοιτη γιαγιά που είχε δύσπνοια από το σπίτι γιατί η είσοδος ήταν κλειστή από ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο και αναγκάστηκα να την πάρω αγκαλιά. Ήταν η μοναδική ημέρα που φοβήθηκα πάρα πολύ, άσχετα με τον εξοπλισμό. Το κεφάλι της ήταν δίπλα στο δικό μου, δεν της φόρεσα μάσκα γιατί δυσπνοούσε ήδη και αυτό θα τη δυσκόλευε ακόμη περισσότερο μέχρι να της βάλω οξυγόνο στο ασθενοφόρο.
Πόσα κιλά ψυχραιμίας χρειάζεται να κουβαλά ένας άνθρωπος για να διαχειρίζεται τέτοιες καταστάσεις;
Έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε όλα τα περιστατικά με έναν αλγόρυθμο. Εκείνη την ώρα δε σκεφτόμαστε εμάς, τον εαυτό μας τον βάζουμε πολύ πίσω και μάλιστα η υπηρεσία συχνά μας χτυπά το καμπανάκι γι’ αυτό. Σπεύδουμε να βοηθήσουμε και συχνά είμαστε εκτεθειμένοι εμείς οι ίδιοι λειτουργώντας με υπερβάλλοντα ζήλο. Το μόνο που θα μπορούσα στην προκειμένη να κάνω είναι να καλούσα ένα κλιμάκιο της πυροσβεστικής, για να τη βγάλουμε με ασφάλεια χωρίς να τη σηκώσω εγώ. Η γιαγιά όμως δυσπνοούσε και ένιωσα ότι έπρεπε να συντομεύουμε.
Στη θέση σας και στο πλαίσιο του εφικτού πάντα, θα ενδιαφερόμουν για την εξέλιξη της υγείας τους. Εσείς, δένεστε με κάποιο τρόπο;
Μπαίνουμε συνέχεια σε αυτήν τη διαδικασία. Τώρα με τα κρούσματα του κορωνοϊού βέβαια, επειδή είναι οι περισσότεροι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας και με πολλά υποκείμενα νοσήματα δεν είναι τόσο εύκολο. Υπάρχουν κρούσματα που παρακολουθήσαμε από κοντά. Συνήθως ήταν άνθρωποι διασωληνωμένοι σε συγκεκριμένη ΜΕΘ γιατί εργάζομαι σε κινητή μονάδα και άρα μεταφέραμε πολλούς σε αυτήν την κατάσταση σε κάποιο άλλο τμήμα παρακολούθησης - ΜΕΘ. Αυτές τις περιπτώσεις, πιο εύκολα μπορούσαμε να τις αναζητήσουμε γιατί ξέραμε πού βρίσκονταν. Όταν ξαναπηγαίναμε, ρωτούσαμε. Γενικότερα όμως, ναι, προσωπικά τα παρακολουθώ. Έχει τύχει να παρακολουθώ επί 7 μήνες την εξέλιξη της υγείας ανθρώπου που τον είχε πατήσει οδοστρωτήρας. Και σήμερα έχω επαφή μαζί του. Δενόμαστε μαζί τους, υπάρχει κάτι παραπάνω. Δεν είναι μόνο η στιγμή που θα τους μεταφέρουμε στο νοσοκομείο και θα τους παραδώσουμε στους γιατρούς.
Το κουράγιο σας μένει ακλόνητο;
Δεν αισθάνθηκα ότι έχασα το κουράγιο μου καθόλου ούτε τώρα ούτε για ό,τι θα δούμε να συμβαίνει από τον Οκτώβριο που πιστεύω ότι θα υπάρξει καινούργιο “κύμα”, το μόνο που με τσάκισε πραγματικά ήταν τα παιδιά μου. Από όταν έκλεισαν τα σχολεία αναγκάστηκα να τα στείλω στο εξοχικό των γονιών μου προκειμένου να μην έχω επαφή μαζί τους. Επειδή τα δύο είναι μικρά, μου ήταν δύσκολο όταν μιλούσα μαζί τους, γιατί παρόλο που καταλαβαίνουν, έκλαιγαν. Όσον αφορά στη δουλειά μου, δε λύγισα καθόλου και θα είμαι εκεί όσο με χρειάζεται κάποιος. Ο σύζυγός μου, μου επαναλαμβάνει συνεχώς να προσέχω. Σκέψου ότι είμαι μέλος και του ΕΤΙΚ, του ειδικού τμήματος ιατρικής καταστροφών που μπορεί να επέμβει σε μαζικά ατυχήματα, σεισμούς κλπ. Το πρώτο πράγμα που έγινε τώρα με τον κορωνοϊό ήταν να ανανεωθεί ο εξοπλισμός των οχημάτων ώστε να είμαστε έτοιμοι σε περίπτωση που δεν επαρκούν τα νοσοκομεία, να στηθούν σκηνές και να αντιμετωπίζονται τα περιστατικά επί τόπου.
Η δική σας ψυχολογία έχει αντίκτυπο στα περιστατικά που παραλαμβάνετε, σωστά;
Επειδή είμαστε οι πρώτοι “ανταποκριτές” που παραλαμβάνουμε κάθε περιστατικό, ακόμα και έμφραγμα να περνάει κάποιος, από εμάς περιμένει εκείνη τη στιγμή να τον καθησυχάσουμε. Εγώ μπορεί εκείνη τη στιγμή να βάζω απινιδωτή πάνω του γιατί μπορεί να πιστεύω ότι θα μου κάνει ανακοπή και ταυτόχρονα να του λέω “μη στεναχωριέστε σε τρία λεπτά θα είμαστε στο γιατρό”. Θέλω να είναι όσο το πιο ήρεμος μπορεί να είναι. Όταν σου λέω ότι ο εαυτός μας έρχεται τελευταίος, το εννοώ. Δε μπορούμε προφανώς να πάρουμε άδειες και έτσι κι αλλιώς, υπολείπονται μέρες ακόμα και από πέρυσι. Όμως είναι κάτι που προσωπικά δε με ενδιαφέρει, δε με ενοχλεί. Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία η χώρα μου με έχει ανάγκη. Πιστεύω πως ειδικά τώρα είναι που πρέπει να βοηθήσουμε παραπάνω.
Αν αύριο αναλαμβάνατε πρόεδρος του ΕΚΑΒ, τι θα αλλάζατε από την κατάσταση ως έχει;
Τα χρήματα που παίρνουμε σε σχέση με την έκθεσή μας στον εκάστοτε κίνδυνο είναι λίγα. Το χειρότερο κομμάτι είναι τα ένσημά μας που δεν υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά τη στιγμή που ερχόμαστε σε επαφή με μολυσματικές ασθένειες. Υπάρχουν συνάδελφοι που έχουν κολλήσει υπατίτιδα. Το πιο απλό; Συχνά σηκώνουμε ανθρώπους με τις καρέκλες τους, γιατί δε μπορεί να γίνει διαφορετικά η μετακίνησή τους, ενδεχομένως 110 κιλά από 3-4 ορόφους. Υπάρχουν συνάδελφοι με επανειλημμένα χειρουργεία στην ωμοπλάτη για αυτό το λόγο.
Θα ήθελα επίσης, περισσότερη αξιοκρατία και να είναι περισσότεροι έξω στο δρόμο. Διορίζεται κόσμος, και πάντα με κάποιο μέσο τρυπώνει στην κεντρική υπηρεσία με αποτέλεσμα εκεί να είναι περισσότεροι από αυτούς που βρίσκονται στο δρόμο για να προσφέρουν. Βλέπεις ανθρώπους να επικαλούνται προβλήματα υγείας για να μένουν μέσα. Προσωπικά δεν τη βλέπω σα μία θέση δημοσίου υπαλλήλου, δεν είναι μία θέση “γραφιά” χωρίς να τα υποτιμάω ως πόστα.
Τέλος, θα μας ενέτασσα στα σώματα ασφαλείας, όπως είναι η αστυνομία και η πυροσβεστική ώστε να έχουμε μία καλύτερη μοίρα όσον αφορά στη σύνταξη και τη νοσηλεία μας.
Ο κόσμος έχει αλλάξει τη στάση του απέναντί σας εξαιτίας της πανδημίας;
Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι η χρήση του ΕΚΑΒ πρέπει να γίνεται για επείγοντα περιστατικά. Το 30% των κλήσεων είναι για… ταξί. Μ᾽αυτό εξοργίζομαι. Προχθές το βράδυ κληθήκαμε να παραλάβουμε μία κοπέλα 30 ετών από το σπίτι της στον Κορυδαλλό γιατί είχε φάει φακές και την έγδαρε (!) το φύλλο της δάφνης. Κατέβηκε στο ασθενοφόρο και η κουμπάρα της μας σταμάτησε πριν φύγουμε για να φέρει δύο κουτάκια αναψυκτικού, ένα για την “ασθενή” και ένα για την ίδια. Όταν της είπα ότι η περίπτωσή της δε χρήζει διακομιδής και ότι μπορεί να στερεί το όχημα από κάποιον με ανακοπή μου απάντησε “Εγώ όμως έχω ανασφάλεια με το αυτοκίνητό μου και δε θέλω να πάρω ταξί”. Ο γιατρός που θα την παραλάμβανε, γελούσε. Εν τέλει, έφτασε στο νοσοκομείο και δεν πήγε καν στο γιατρό να εξεταστεί. Ευτυχώς με τον κορωνοϊό αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί πολύ. Όσο χαλαρώνουμε, αυτό αλλάζει φυσικά και επανέρχεται στα… φυσιολογικά του: Δεχόμαστε κλήσεις για κοιλόπονους, πονοκεφάλους και πίεση 14. Μόνο αν υπάρξει πρόστιμο θα σταματήσει αυτό. Από την άλλη, οι άνθρωποι που κινδυνεύουν και τους μεταφέρουμε, βλέπουν πως φερόμαστε και πάντα εκτιμούν. Απλώς τώρα που πήρε περισσότερη δημοσιότητα το επάγγελμά μας λόγω των ΜΜΕ, ίσως να υπάρχει μία καλύτερη εικόνα για εμάς που δε θεωρώ ότι θα κρατήσει όσο κάποιοι χρησιμοποιούν το ΕΚΑΒ για πλάκα και καθυστερούμε για επείγοντα.
Τι να λέμε σε όσους παρά τις συστάσεις πλέον δεν τηρούν τα μέτρα και την κοινωνική αποστασιοποίηση;
Ίσως αυτοί να είναι αυτοί που θα μας γυρίσουν πίσω, ενώ τα μέτρα ήταν όντως πολύ σωστά. Θα σου πω ένα παράδειγμα. Το πρώτο κρούσμα που μεταφέραμε από το Κρατικό της Νίκαιας στο Αττικόν, ήταν ένας κύριος 72 χρόνων με σακχαρώδη διαβήτη. Όταν τον παραλάβαμε είχε έντονη δύσπνοια, ήταν πάρα πολύ προβληματισμένος, σχεδόν κλαμένος θα έλεγα, είχε έντονο φόβο και επειδή δε μπορούσε να διακρίνει τα δικά μας χαρακτηριστικά από τις στολές μας, του συστήθηκα και πιάσαμε μία κουβέντα. Μου είπε ότι φοβάται και προσπάθησα να τον καθησυχάσω ότι στο Αττικόν έχουν μεγάλη εμπειρία. Και μου είπε: “Κορίτσι μου, να ξέρεις ότι είναι περίεργος ιός. Το βράδυ, παρότι είχα πυρετό ένιωθα μια χαρά. Ξαφνικά τα ξημερώματα δε μπορούσα να αναπνεύσω, να μιλήσω. Δεν ξέρω τι θα συμβεί παραπέρα.” Ένιωσα ότι δεν υπήρχε κάτι που μπορούσα να του πω για να τον παρηγορήσω. Τότε συνειδητοποίησα πόσο άσχημα ήταν τα πράγματα. Αυτό το περιστατικό το σκέφτομαι ακόμα. Αυτό το χρονικό διάστημα είδα με τα μάτια μου πόσο μεταδοτικός είναι ο ιός, πόσο καλπάζουσα εξέλιξη έχει. Έλα να σε πάω σε μια ΜΕΘ να δεις τι γίνεται. Ο καθένας μπορεί να νοσήσει, χωρίς βεβαρημένο ιστορικό υγείας και η εξέλιξη είναι αμφίβολη. Να μην το παίρνετε αψήφιστα.
ΜΑΡΩ ΜΠΟΥΡΗ
H Μάρω Mπούρη δουλεύει 5 χρόνια δουλεύει στο ΕΚΑΒ. Κανένας από τους δικούς της δεν ήταν τον τομέα της υγείας αλλά εκείνη πιστεύει ότι δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο καλύτερα πέρα από αυτό που κάνει. «Έχω κουραστεί σωματικά και ψυχολογικά αλλά αν ξαναγεννιόμουν θα ήθελα να κάνω το ίδιο επάγγελμα. Όμως με καλύτερες συνθήκες» αναφέρει στο Marie Claire.
Πώς αποφάσισες να κάνεις αυτή τη δουλειά;
Από μικρή, μου άρεσε το ιατρικό κομμάτι, να βοηθάω τους ανθρώπους, να τους περιποιούμαι. Ήμουν πάρα πολύ περιποιητική από μικρή. Ειδικά με τα τραύματα, δεν φοβόμουν τα αίματα. Όταν έφτασα στο Λύκειο αποφάσισα να περάσω Νοσηλευτική. Πέρασα, όμως διαπίστωσα ότι η Νοσηλευτική είναι ένα κομμάτι που είναι πολύ μονότονο. Είσαι στο νοσοκομείο, κάνεις νοσηλείες και το ίδιο συνεχώς πράγμα. Έπειτα έμαθα για τη Σχολή του ΕΚΑΒ κι αυτό ήταν που με απογείωσε γιατί βοηθούσες τους ανθρώπους πραγματικά όταν σε έχουν ανάγκη -γιατί είναι επείγοντα τα ασθενοφόρα: από τη στιγμή που κάποιος θα πάθει κάτι μέχρι τη στιγμή που θα φτάσει στο νοσοκομείο- αυτή την κρίσιμη ώρα. Έτσι αποφάσισα να κάνω αυτή τη δουλειά. Πάντα ήθελα κάτι παραϊατρικό απλά δεν ήξερα ακριβώς τι θα κάνω.
Δεν είναι πολύ δύσκολο επάγγελμα για μια γυναίκα;
Είναι δύσκολη δουλειά γενικότερα, και για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Οι γυναίκες όμως θεωρώ ότι είμαστε λίγο πιο δυνατές γιατί έχουμε πιο πολύ ψυχραιμία να αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις. Σίγουρα δεν είναι εύκολα τα πράγματα. Έχουν δει πολλά τα μάτια μας και έχουμε επηρεαστεί πάρα πολλές φορές από αυτό αλλά θεωρώ ότι είναι μια δουλειά που αν την αγαπάς δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά πράγματα. Σου βγαίνει από μόνο του όλο αυτό και η δύναμη και όλα.
Οι πρώτες μέρες της πανδημίας του κορωνοϊού σε έκαναν να φοβάσαι περισσότερο από κάθε άλλη φορά;
Βεβαίως και το ένιωσα αυτό. Ήταν κάτι που εξαπλωνόταν σε όλο τον πλανήτη και δεν μπορούσε κανείς να το σταματήσει. Δεν ήταν ένας ιος που υπάρχει εμβόλιο ή φάρμακο και αν νοσήσεις μπορείς να θεραπευτείς. Οπότε εννοείται ότι αγχώθηκα και όχι τόσο για ον εαυτό μου όσο για τους οικείους μου που ίσως να τους μετέφερα κάτι.
Αυτές τις μέρες ήσουν σε απόσταση μαζί τους;
Ακριβώς! Έχω να δω τους δικούς μου τουλάχιστον δύο μήνες. Από το πρώτο κρούσμα δηλαδή που αρχίσαμε να μαθαίνουμε ότι κολλάει πάρα πολύ στους μεγαλύτερους, ήμουν σε απόσταση.
Υπάρχει κάποιο περιστατικό ασθενούς Covid-19 που να θυμάσαι έντονα;
Ήταν πολλά τα περιστατικά. Στην αρχή μας έκανε εντύπωση, γιατί ήταν κάτι άγνωστο για μας. Δεν το είχαμε ξαναζήσει. Δεν ήταν ένα έμφραγμα ή ένα τροχαίο που μπορούσαμε να το αντιμετωπίσουμε πιο εύκολα. Θυμάμαι έναν κύριο που δεν είχε έρθει σε επαφή με τους οικείους του, η μόνη του έξοδος ήταν το σούπερ μάρκετ και από εκεί κόλλησε. Όταν τον βάλαμε στο ασθενοφόρο μας είπε: «Άραγε θα ξαναβγώ ζωντανός από το νοσοκομείο; Θα ξαναγυρίσω στο σπιτάκι μου;» Φυσικά και φοβόταν γιατί όταν σε παραλαμβάνει το ασθενοφόρο είσαι εντελώς μόνος σου, δεν επιτρέπεται κανένας άλλος, μπαίνεις μετά σε ένα δωμάτιο μόνος σου και είναι λίγο δύσκολο κομμάτι.
Πόσο εύκολο είναι για σένα να διαχειριστείς αυτές τις στιγμές;
Δεν είναι καθόλου εύκολο. Πόσο μάλλον όταν είσαι μεγάλος άνθρωπος και μιλάς έτσι. Συγκινείσαι πάρα πολύ με τα λόγια τους. Εννοείται και στις μικρότερες ηλικίες απλά επειδή αυτός ο ιός έχει να κάνει με τις πιο μεγάλες ηλικίες. Όσο να’ναι είναι γλυκούληδες οι παππούδες και οι γιαγιάδες που έχουν περάσει τόσα πολλά στη ζωή τους, τόσο δύσκολα και τώρα κινδυνεύουν να πεθάνουν από κάτι που είναι εντελώς αόρατο και δεν μπορεί καείς να το σταματήσει -τουλάχιστον προς το παρόν. Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε τα συναισθήματά μας και είναι και για εμάς συγκινητικό. Πολλές φορές με τη συνάδελφό μου -γιατί εργάζομαι με γυναίκα στο ασθενοφόρο- έχουμε έρθει με δάκρυα στα μάτια και προσπαθούμε να κρατήσουμε η μία την άλλη διότι δεν είναι σωστό να κλαίμε αλλά είμαστε κι εμείς άνθρωποι, δεν μπορούμε να συγκρατηθούμε.
Θυμάσαι άλλο έντονο περιστατικό σε αυτά τα πέντε χρόνια;
Με έχουν σοκάρει πάρα πολλά πράγματα και η αλήθεια είναι ότι έπαθα πλάκα με την ψυχραιμία που έδειξα γιατί δεν υπάρχουν οι καταστάσεις που ζούμε. Μια κυρία ας πούμε που την είχαν πυροβολήσει έξω από το σπίτι της, στις 7 το πρωί και τα παιδιά της ήταν έξω και ούρλιαζαν «μάνα ποιος σε σκότωσε». Εκείνη τη στιγμή νόμιζα ότι βλέπω μια ταινία, δεν μπορούσα να καταλάβω ότι είναι αληθινό αυτό που ζω. Και κάτι πιο ευχάριστο, ξεγεννήσαμε μια κοπέλα έξω στο πεζοδρόμιο. Δεν πρόλαβε καν να μπει στο ασθενοφόρο. Μόνο το φορείο είχαμε βγάλει, την ανεβάσαμε στο φορείο και γέννησε. Τη βοηθήσαμε να γεννήσει και ήταν κι αυτό πολύ έντονο και συγκινησιακό. Σε όλη τη βάρδια ήμουν πάρα πολύ χαρούμενη αλλά και δακρυσμένη από τη συγκίνηση.
Όταν γυρνάς σπίτι σου, όλα αυτά τα κουβαλάς μαζί σου;
Στην αρχή ήταν πάρα πολύ δύσκολο γιατί δε μπορούσες να ξεχωρίσεις τη δουλειά σου από την πραγματικότητα. Νόμιζες ότι όλα αυτά που γίνονται τα ζεις κι εσύ μαζί τους και στεναχωριόμουν και όλα αυτά. Τα τελευταία τρία χρόνια, από τη στιγμή που μπαίνω στο σπίτι μου προσπαθώ να μη τα σκέφτομαι καθόλου. Λέω έκανα αυτό που μπορούσα καλύτερα, βοήθησα αυτούς που έπρεπε όσο καλύτερα μπορούσα. Θα ανοίξω το ράδιο, θα συζητήσω με τον σύντροφό μου, την οικογένειά μου. Θα κάνω πράγματα να μη τα σκέφτομαι καθόλου τα άλλα και μέχρι στιγμής το έχω καταφέρει αυτό το πράγμα. Όχι όμως ότι δεν στοιχειώνει την ψυχή μας. Όταν πας να ξαπλώσεις σίγουρα θα θυμηθείς κάτι πολύ έντονο και θα στεναχωρηθείς, θα πεις «ρε γαμώτο κρίμα, νέο παιδί και τι έπαθε».
Τώρα που όλοι μιλούσαμε μόνο για τον κορωνοϊό τα κατάφερες να μη το σκέφτεσαι ή σε επηρέασε περισσότερο;
Με έχει επηρεάσει πάρα πολύ. Νόμιζα ότι συνεχώς ότι είμαι άρρωστη. Κάθε μέρα νόμιζα ότι κόλλησα κορωνοϊό, ειδικά τον πρώτο μήνα και παρόλο που η υπηρεσία μας μας είχε απόλυτα εξοπλισμένους (με στολές, με μάσκες, με γάντια, με ποδανάρια). Ένιωθα συνεχώς ότι έχω κάνει κάποιο λάθος στη μεταφορά κάποιου ασθενούς και στην αφαίρεση των μολυσματικών ρούχων που φόραγα ένιωθα ότι έχω αρρωστήσει. Κάθε φορά που έμπαινα στο σπίτι μου έλεγα; «λες;», «έχω λίγο πονοκέφαλο, άρα κόλλησα» ή «με πονάει ο λαιμός μου, κόλλησα». Ήμουν πολύ επηρεασμένη. Τώρα που κάπως ήρθαμε σε τριβή με αυτόν τον ιό και καταλάβαμε κάποια πράγματα, είμαι λίγο πιο χαλαρή, όχι όμως εντελώς. Όταν πάω για βάρδια λέω: «Παναγία μου, μην μας δώσει κορωνοϊο, δεν θα το αντέξω πάλι».
Όταν ακούγαμε όλα αυτά για την Ιταλία, φοβήθηκες ότι μπορεί να ζήσουμε τα ίδια και στην Ελλάδα;
Όταν είδα τα πρώτα κρούσματα της Κίνας σκεφτόμουν ότι είναι πού μακριά από μας και ότι θα βρουν γρήγορα το αντίδοτο οι Κινέζοι και θα είναι όλα καλά. Όταν όμως άρχισαν τα κρούσματα σε όλο τον κόσμο και ήρθαν και στην Ελλάδα και άκουγα και από συναδέλφους ότι είναι πάρα πολύ σοβαρός ιός και δεν υπάρχει θεραπεία και ο ιός αυτός είναι πολύ μεταλλαγμένος και όλα αυτά, φοβήθηκα πάρα πολύ. Ήταν πολύ έντονο όλο αυτό.
Για την κοινή γνώμη οι εργαζόμενοι της υγείας είναι ήρωες. Εσύ το νιώθεις έτσι;
Αυτό το θεωρώ λιγάκι κοροϊδία γιατί οι εργαζόμενοι στο ΕΚΑΒ, οι νοσηλευτές και οι γιατροί ήταν πάντα ήρωες γιατί η υγεία είναι πάνω απ’ όλα και δεν το έχουμε καταλάβει. Νομίζουμε ότι θα είμαστε για πάρα πολλά χρόνια πάνω σε αυτό τον κόσμο. Η κλωστή, από τη ζωή στο θάνατο, είναι πάτα πολύ εύθραυστη και μπορεί να κοπεί οπότε απλά τώρα, ίσως, κάποιο κατάλαβαν ότι κάνουμε κάτι σημαντικό. Πάντα το κάναμε το κάτι σημαντικό. Τώρα με τον κορωνοϊό ήταν το λιγότερο, απλά ήταν ο φόβος ότι δεν υπάρχει εμβόλιο. Αν σου πουν γιατροί, νοσηλευτές και ΕΚΑΒίτες πόσες δύσκολες καταστάσεις έχουμε περάσει . πόσα έχουν δει τα μάτια μας και πώς έχουμε αντιμετωπίσει αυτές τις καταστάσεις πραγματικά δεν θα έπρεπε μόνο τώρα να μας λένε ήρωες. Όχι μόνο εμάς, και τους πυροσβέστες και τους αστυνομικούς… Όλοι αυτοί που έχουν να κάνουν με το επείγον, με τη ζωή θεωρώ ότι είμαστε ήρωες. Όχι ήρωες για να μας δείχνουν τα κανάλια, αυτό είναι το τελευταίο και το πιο ασήμαντο. Για τον κόσμο όμως θεωρώ ότι είμαστε σημαντικοί γιατί όταν μας καλούν σε ένα σπίτι, μας έχουν απίστευτη ανάγκη. Από εκεί και πέρα σε βλέπουν σαν κάτι ανώτερο. Δεν είμαστε ανώτεροι, όλοι άνθρωποι είμαστε. ΚΙ εγώ όταν κλείνω την πόρτα μου έχω ανάγκη από κάποιον άλλο. Απλά δεν είμαστε μόνο τώρα ήρωες.
Εκ των πραγμάτων, το ΕΚΑΒ είναι στην πρώτη γραμμή, αφού είστε και οι πρώτοι που φτάνετε σε ένα περιστατικό.
Είμαστε οι πρώτοι ανταποκριτές. Είμαστε οι μοναδικοί που θα δούμε τη σκηνή (στο δρόμο, στο σπίτι ή οπουδήποτε αλλού) και θα βοηθήσουμε μετά για τη διερεύνηση είτε τους γιατρούς για να κάνουν διάγνωση είτε τις αρχές.
Με την άρση των μέτρων, έχεις επιστρέψει σε μια «κανονικότητα»;
Θεωρώ ότι μέτρα που πήραν άρση και καλώς πήραν γιατί ο κόσμος δεν άντεχε μέσα στο σπίτι όμως επειδή χθες εργαζόμουν και ήταν σε παγκάκια, σε πλατείες, σε δρόμους συνωστισμένοι. Τουλάχιστον 20 άτομα από παιδιά, μεγάλους ανθρώπους, ο ένας δίπλα στον άλλο. Πολύ φοβάμαι ότι ίσως να γίνει εξάπλωση αυτή τη στιγμή και σε 15 μέρες από τώρα ίσως να έχουμε πολλά κρούσματα γιατί δεν προσέχουμε, νομίζουμε ότι έφυγε ο ιός. Δεν έχουμε καταλάβει ότι μπορεί να αποσύρθηκαν τα μέτρα αλλά πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί. Θεωρούμε ότι αφού αποσύρθηκαν τα μέτρα είμαστε μια χαρά, έφυγε ο ιός. Όμως δεν είναι έτσι και πολύ το φοβάμαι αυτό το πράγμα.
