Πιστέψτε με, δεν είναι εύκολο να παρακολουθείς το «Euphoria». Όσες το έχετε δει, το γνωρίζετε ήδη. Αν είστε, δε, και γονείς εφήβων, είμαι σίγουρη ότι έχετε εφιάλτες. Η αμερικανική σειρά του 2019, διασκευή της πρωτότυπης ισραηλίτικης, την οποία σκηνοθετεί ο Σαμ Λέβινσον, πρώην ναρκομανής ο ίδιος και γιος του μεγάλου σκηνοθέτη Μπάρι, έχει την τύχη να παίρνει ζωή από ένα εξαιρετικό καστ με επικεφαλής τη Ζεντάγια, αλλά και τη Χάντερ Σάφερ, αυτό το τρανς κορίτσι που γράφει τηλεοπτική ιστορία. Σχεδόν δεν αντέχεις να δεις τη σειρά, αλλά τη βλέπεις, κολλάς μπροστά στην οθόνη λες και σε τυφλώνουν φώτα αυτοκινήτου που έρχεται προς το μέρος σου με φόρα, an accident about to happen.
Τι συμβαίνει στο «Euphoria»; Πώληση ναρκωτικών από ανήλικο σε ανήλικο, χρήση, βιασμός, σεξ σε πισίνα παρουσία ολόκληρου του σχολείου, επίθεση με μαχαίρι, αυτοτραυματισμός – αυτά στο πρώτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν.
Βρισκόμαστε στο Γυμνάσιο ενός μεσοαστικού αμερικανικού προαστίου. Όταν συναντάμε την κεντρική ηρωίδα Ρου (η Ζεντάγια έγινε δίκαια στα 24 η πιο νέα ηθοποιός που βραβεύτηκε με Emmy για την ερμηνεία της σε δραματική σειρά), έχει μόλις ολοκληρώσει ένα πρόγραμμα απεξάρτησης. Ή περίπου. Βλέπετε, το 17χρονο κορίτσι που έμαθε να ζει από πολύ μικρό με κρίσεις πανικού και τα χάπια που τις κατεύναζαν βρήκε στο να φτιάχνεται με ουσίες μια πολύτιμη διαφυγή από την αβάσταχτη πραγματικότητα όταν έχασε τον πατέρα της. Ο εθισμός της στα ναρκωτικά άρχισε να την απομακρύνει από τις φίλες της: την κολλητή της Λέξι, ευαίσθητη και μικρότερη αδερφή της εκκολαπτόμενης σεξοβόμβας Κάσι, η οποία είναι κολλητή με την επίσης σεξοβόμβα Μάντι, αλλά και την Κατ, που υπολείπεται στον τομέα σεξοβόμβα, αλλά σύντομα θα τις ξεπεράσει όλες επανεφευρίσκοντας τον εαυτό της ως dominatrix.
Γύρω τους, αρχετυπικά αρσενικά της αμερικανικής γυμνασιακής πανίδας: ο Φέζκο, σχεδόν συνομήλικός τους και έμπορος ναρκωτικών της γειτονιάς, ο ενήλικος Καλ Τζέικομπς, το διεστραμμένο Αλφα αρσενικό της περιοχής, ο γιος του, Νέιτ, ο σταρ αθλητής του σχολείου που είναι on/off ζευγάρι με τη Μάντι. Και βέβαια η Τζουλς, το τρανς κορίτσι που ερωτεύεται η Ρου. Στην πρώτη σεζόν παρακολουθούμε ένα ξέφρενο γαϊτανάκι από μικρά δράματα και ερωτικές συνευρέσεις, με τις ηρωίδες να γίνονται νέες εκδοχές του εαυτού τους ποντάροντας κυρίως σε αυταπάτες. Στη δεύτερη, που προβλήθηκε στις αρχές του 2022, γυρίζουμε συχνά στο παρελθόν, με ολόκληρα επεισόδια αφιερωμένα σε ένα πρόσωπο και την ιστορία του, βλέπουμε, ίσως, με μεγαλύτερη συμπάθεια τις ακρότητες, καταλαβαίνουμε, σχεδόν αισθανόμαστε στο στομάχι μας, την ακόρεστη πείνα αυτών των παιδιών, αλλά και των ενήλικων ηρώων του «Euphoria», για αγάπη και αποδοχή.
Έχοντας πλέον τη μεγαλύτερη ελευθερία απ’ όλες τις προηγούμενες γενιές, τη μεγαλύτερη πρόσβαση στη γνώση, αλλά και κάθε είδους «ακατάλληλο περιεχόμενο», δεν είναι περίεργο που οι έφηβοι σήμερα είναι ικανοί για ακρότητες που κάποτε βλέπαμε μόνο σε δυστοπικές ταινίες όπως το «Κουρδιστό Πορτοκάλι»; Η σμπαραλιασμένη αθωότητα, η ανασφάλεια και η ανάγκη για αποδοχή, η ανάγκη να ανήκουν οδηγεί τα 17χρονα του «Euphoria» όχι απλώς σε λάθος αποφάσεις, αλλά στη βία, στην παραβατικότητα και την αυτοκαταστροφή. Όχι τυχαία, η φράση «Ι survived Ηigh School» (επιβίωσα του Λυκείου) είναι μια πολύ διαδεδομένη φράση στην ποπ κουλτούρα. Θα περίμενε κανείς όσο πιο αλώβητα καταφέρουν αυτά τα παιδιά να βγουν από τη δοκιμασία που είναι τα χρόνια του σχολείου, τα χρόνια που διαμορφώνονται οι προσωπικότητές τους δηλαδή, τόσο περισσότερες πιθανότητες να έχουν να ενηλικιωθούν σωστά. Κι όμως, μοιάζει να είναι αυτοί οι πολυτραυματίες της εφηβείας που μόλις αναρρώσουν από τα τραύματά τους, θα γίνουν οι πιο ανθεκτικοί και συμπονετικοί ενήλικες.
All my life, my heart has yearned for a thing I cannot name – Όλη μου τη ζωή η καρδιά μου λαχταρούσε κάτι που δεν μπορώ να κατονομάσω: ο τίτλος του φινάλε της δεύτερης σεζόν είναι ένας θαυμάσιος ορισμός (αυτής) της εφηβείας. Τα σχολικά χρόνια, σχεδόν όλη τους η ζωή δηλαδή, είναι ένα συνονθύλευμα από ορμόνες σε σύγχυση και δύσκολα μπορούν να δουν τον εαυτό τους πέρα από αυτή. Τι είναι αυτό που λαχταρά η καρδιά τους και δεν μπορούν να κατονομάσουν; Τίποτε πιο απλό και τίποτε πιο δύσκολο από το να αγαπηθούν. Κι εκεί που νομίζεις ότι αυτή είναι η απάντηση, ότι αρκεί αυτά τα παιδιά να βρουν την αγάπη (από τους γονείς, τους συμμαθητές, τους φίλους, τους εραστές τους) και θα σωθούν, η ζωή δείχνει το σκληρό της πρόσωπο.
– «Τι είναι μεγαλύτερο από την αγάπη;».
– «Η απώλεια», λέει ολόσωστα η Ρου στο δεύτερο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν. Η απώλεια ενός γονιού, της καλύτερής σου φίλης, ενός έρωτα, της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησής σου μπορεί εύκολα να γίνει καύσιμο για ένα ταξίδι χωρίς γυρισμό. Η απώλεια βρίσκεται στον πυρήνα κάθε καταστροφικής απόφασης που παίρνουν αυτά τα παιδιά, έχοντας χάσει κάθε είδους αθωότητα, από την πίστη σε έναν παρεμβατικό Θεό μέχρι την αντίστοιχη στους εαυτούς τους και, κυρίως, την πίστη στη δύναμη της αγάπης. Κι εκεί έγκειται η σκληρότητα αυτής της σειράς, ίσως και η επιτυχία της: στην προσπάθειά της να δείξει, χωρίς μελόδραμα, πού μπορεί να φτάσει κάποιος για να σταματήσει να ντρέπεται, να αισθάνεται μόνος ή να πονάει. Η απώλεια οδηγεί τη Ρου σε μια νιχιλιστική θεώρηση του κόσμου και στην παγίδα των ναρκωτικών, την αυτοταπείνωση, την αίσθηση ότι δεν θα λείψει σε κανέναν αν φύγει από τη ζωή, αλλά και ότι της αξίζει να παθαίνει όσα παθαίνει. Όταν μαστουρώνει, η Ρου βυθίζεται σε ένα κενό χρόνου, κάπου όπου «ο χρόνος έχει σταματήσει», εκεί όπου τα λόγια του πατέρα της γίνονται πιο κατανοητά: «οι αναμνήσεις υπάρχουν έξω από το χρόνο, χωρίς τέλος κι αρχή».
Εν αναμονή της τρίτης σεζόν του «Euphoria» συνεχίζουμε να μην ξέρουμε αν η Ρου θα καταφέρει να ξεφύγει από τον εθισμό της, αν ο Φέζκο είναι ζωντανός ή αν η Μάντι θα καταφέρει να συγχωρήσει την Κάσι. Όμως για κάθε οπαδό του Νίτσε, που λέει ότι «η ελπίδα είναι στην πραγματικότητα το χειρότερο κακό, αφού επιμηκύνει το μαρτύριο», θα υπάρχει πάντα ένας οπαδός του Ντέσμοντ Τούτου, που θα ισχυρίζεται ότι «ελπίδα σημαίνει να μπορείς να δεις το φως ακόμη κι όταν γύρω σου υπάρχει σκοτάδι». Δεν έχουμε παρά να διαλέξουμε με ποια διορθωτικά γυαλιά θα παρακολουθήσουμε τη σειρά και θα βγάλουμε τα συμπεράσματά μας.
