Μου φαίνεται αυτονόητο ότι όταν αποκτάς εξουσία πρέπει να γίνεσαι καλύτερος και όχι χειρότερος, ώστε να αξιοποιείς την όποια δύναμή σου για καλό σκοπό. Ετσι νομίζω τουλάχιστον, διότι δεν έχω εξουσία. Αντιθέτως, αν είσαι εντελώς ανίσχυρος, δικαιολογείται η λίγο χειρότερη συμπεριφορά, λόγω αδυναμίας.
Αρα λοιπόν όσο πιο πλούσιος, επιδραστικός, όμορφος, έξυπνος ή δημοφιλής είσαι τόσο μεγαλύτερη ευθύνη έχεις. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά;
Από το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο: «Σε όποιον δόθηκαν πολλά, θα ζητηθούν πολλά απ’ αυτόν· και σ’ όποιον δόθηκαν περισσότερα, θα του ζητηθούν περισσότερα», ως τον Σπάϊντερμαν: «With great power comes great responsibility», το πράμα είναι σαφές: δύναμη ίσον ευθύνη. Και η εξουσία είναι ίσως η μεγαλύτερη ευθύνη.
Συνεπάγεται ότι η παλιανθρωπιά που κρύβεται πίσω από την εξουσία αποτελεί ύβρι. Να περιφρονείτε λοιπόν και καθόλου να μη φοβάστε τους ισχυρούς που γίνονται καθάρματα όσο ανεβαίνουν στην εξουσιαστική κλίμακα, αφού στην πραγματικότητα είναι δειλοί.
Τώρα, ποιο είναι το πρόβλημα, η παγίδα αν θέλετε: όταν αποκτάς εξουσία, αποκτάς και μια κάποια ατιμωρησία. Είτε διότι σε προστατεύουν, είτε διότι σε φοβούνται, είτε διότι οι όποιες συνέπειες των πράξεών σου σού κοστίζουν συγκριτικά λιγότερο. Δηλαδή, από ένα σημείο και μετά τι σε νοιάζει αν παρκάρεις την αμαξάρα σου στο πεζοδρόμιο; Αφού το πρόστιμο δεν είναι τίποτα για σένα.
Στην περίπτωση όμως της σεξουαλικής παρενόχλησης που συζητάμε εδώ πέρα, δεν πάει έτσι. Το πουλόβερ επιτέλους ξηλώνεται και τα πράγματα έχουν αποκτήσει αντίστροφη δυναμική: όσο πιο ισχυρός είσαι τόσο μαζικότερα πυρά δέχεσαι αν αποδειχθεί ότι βίασες ή έστω παρενόχλησες. Γι’ αυτό είναι καλό και εξυγιαντικό το #metoo, επειδή πλήττει πρωτίστως τους ισχυρούς. Γι’ αυτό βέβαια μπορεί να γίνει και επικίνδυνη η δύναμη κρούσης του #metoo (όταν πίπτει επί των κεφαλών δικαίων και αδίκων).
Συμπέρασμα, πώς να μη γίνεσαι κάθαρμα όταν αποκτάς εξουσία; Με το να θυμάσαι ότι δύναμη είναι το θάρρος, ο αυτοέλεγχος, η ευγένεια. Οχι η μοχθηρία, η ατιμωρησία και η ψευτομαγκιά. Αυτά είναι ένδειξη μικρότητας. Αν δεν θέλεις να το καταλάβεις, τουλάχιστον φοβού τις αποκαλύψεις και την κατακραυγή.
Οι αποκαλύψεις άλλωστε έχουν κι αυτές μεγάλη δύναμη. Η εξουσία τώρα πάει να αλλάξει χέρια. Είμαι αισιόδοξος ότι οι γυναίκες που έχουν τη νέα αυτή δύναμη στα χέρια τους, θα τη χρησιμοποιήσουν σοφά. Σκληρά εκεί που πρέπει, μα, πάνω απ’ όλα, δίκαια.
Ο Κίμων Φραγκάκης είναι εκδότης του Andro.gr και διοργανωτής του αγώνα Ladies Run
Από το Marie Claire Μαρτίου που κυκλοφορεί
