Από τη Σοφία Μανδηλαρά
Να πιστέψουν στο όνειρο για να γίνει το όνειρο στόχος προτρέπει τους νέους και τις νέες η Ιόλη Μυτιληναίου λίγο πριν ταξιδέψει με το άλογό της στο Παρίσι, για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε ένα από τα παλαιότερα αθλήματα των Ολυμπιακών Αγώνων, την ιππασία.
«Η ιππασία αποτελούσε πάντα το επίκεντρο της ζωής μου, από τότε που ήμουν μικρή. Καθώς γεννήθηκα σε μια ιππική οικογένεια με περιέβαλλε καθημερινά, γεγονός που οδήγησε στο αυξανόμενο πάθος μου. Ηταν το μόνο που ήθελα πάντα να κάνω και είμαι περισσότερο από ευγνώμων που μου δόθηκε η ευκαιρία να το ακολουθήσω μέχρι σήμερα», λέει στο Marie Claire η Ιόλη Μυτιληναίου, ένα από τα μέλη της ελληνικής αποστολής στο Παρίσι.
Η Ιόλη, όπως και η μητέρα της Χάνα πριν από είκοσι χρόνια, θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην ιππασία, ένα από τα παλαιότερα αθλήματα των Ολυμπιακών Αγώνων, αφού θεσμοθετήθηκε ως αγώνισμα το 1900.
Μάλιστα, η ιππασία είναι μοναδικά ξεχωριστή γιατί στα τρία αθλήματα που περιλαμβάνει άνδρες και γυναίκες αγωνίζονται από κοινού, ως ιππείς ή αμαζόνες, και θεωρούνται ομάδα με το άλογό τους, που επίσης βραβεύεται στις επιτυχίες.
Η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς για την Ιόλη ξεκίνησε «σαν ένα μακρινό όνειρο, με σταδιακές προσπάθειες να το κάνω πραγματικότητα με την πάροδο του χρόνου.
Η μητέρα μου ήταν μέλος της ελληνικής εθνικής ομάδας στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, γεγονός που φυσικά αποτέλεσε μια στιγμή έμπνευσης για μένα. Μου επέτρεψε να σκεφτώ ότι το όνειρό μου μπορεί να μη χρειάζεται να είναι ένα απλό όνειρο, αλλά ένας στόχος».
Στα 26 της χρόνια, η Ιόλη Μυτιληναίου έχει ήδη διακριθεί σε αγώνες στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Η υπερπήδηση εμποδίων, στην οποία αγωνίζεται, απαιτεί άριστη συνεργασία μεταξύ του αλόγου και του αναβάτη.
«Ο ένας δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του χωρίς τον άλλον. Δεδομένου ότι βρισκόμαστε σε συνεργασία με ένα ζώο του οποίου η μέθοδος επικοινωνίας είναι μη λεκτική, είναι δική μας ευθύνη να διατηρούμε τη σωματική και ψυχική του ευεξία ώστε να του επιτρέπουμε να αισθάνεται το καλύτερο δυνατό», εξηγεί η Ιόλη Μυτιληναίου, και συνεχίζει:
«Ακριβώς όπως οι άνθρωποι, μπορούν να έχουν μια κακή μέρα, οπότε αυτό είναι κάτι που πρέπει να κατανοούμε και να αντιδρούμε ανάλογα. Είναι βέβαια πιθανό το άλογό σου να έχει μια κακή μέρα σε μια μέρα που για σένα είναι εξαιρετική, γεγονός που μπορεί με τη σειρά του να επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα.
Αλλά αυτοί είναι οι κανόνες του παιχνιδιού και αυτό που εν μέρει διαφοροποιεί έναν καλό αναβάτη από έναν σπουδαίο είναι η ικανότητά του να ελαχιστοποιεί την επίδραση της κακής ημέρας ενός αλόγου».
Στην ιππασία, ο αναβάτης ή η αμαζόνα και το άλογο γίνονται ένα για να πετύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μάλιστα, δεν υπάρχει τίποτα που να τους προστατεύει στο απευκταίο ενδεχόμενο μιας κακής προσγείωσης ή μιας πτώσης.
«Πιστεύω πραγματικά στην καλλιέργεια ενός δεσμού με το άλογο, καθώς θεωρώ ότι είναι πλεονέκτημα να έχεις μαζί του μια συνεργασία που βασίζεται στην εμπιστοσύνη και τη φροντίδα.
Τα άλογά μου ξέρουν ότι θα έκανα τα πάντα γι’ αυτά και, αντίστοιχα, μου δίνουν το εκατό τοις εκατό κάθε φορά. Όταν νιώθεις ότι αυτό ισχύει, σημαίνει ότι η σχέση σου με το άλογο είναι πλέον δυνατή», τονίζει η Ιόλη.
Η ίδια δεν θεωρεί ότι έχει κάνει θυσίες για να φτάσει στο υψηλό αγωνιστικό επίπεδο στο οποίο βρίσκεται, καθώς «είναι μια ζωή που έχω επιλέξει να ζήσω επειδή αγαπώ το άθλημα, τα άλογα και τα πάντα γύρω από αυτά. Το άλμα σε υψηλό επίπεδο χρειάζεται μεγάλο αριθμό αλόγων για να μπορέσεις να παραμείνεις ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη, πράγμα που σημαίνει ότι περνάς τις περισσότερες εβδομάδες μακριά από το σπίτι σου.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και όταν είσαι στο σπίτι, εξακολουθείς να είσαι υπερεστιασμένος στην προπόνηση και την οργάνωση. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ποτέ πραγματικός χρόνος διακοπών.
Αντί να το βλέπεις αυτό ως κάτι κακό, νομίζω ότι είναι σημαντικό να το αγκαλιάσεις και να το αφήσεις να αποτελέσει ένα εργαλείο που θα σου διδάξει να χρησιμοποιείς το χρόνο σου με σύνεση».
Προκειμένου να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αυτή τη στιγμή προπονείται και αγωνίζεται με επτά άλογα.
«Το μικρότερο είναι 8 ετών και το μεγαλύτερο 13 ετών. Επιπλέον, έχω μερικά μικρότερα άλογα που αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους υπό τη φροντίδα ενός άλλου αναβάτη μέχρι να έρθει η ώρα να μπουν στο δικό μου σύστημα. Η διαδικασία εξέλιξης ενός νεαρού αλόγου είναι διαφορετική από εκείνη μιας πραγματικής αθλητικής καριέρας, οπότε το να αναπτύσσονται με κάποιον τρίτο μου επιτρέπει να επικεντρωθώ αποκλειστικά στο υψηλότερο επίπεδο».
Προς το παρόν δεν γνωρίζει ποιο τυχερό άλογο θα τη συνοδεύσει στο Παρίσι, καθώς έχει «την τύχη της επιλογής» μεταξύ αρκετών αλόγων.
«Εχουμε δύο μήνες μπροστά μας, οπότε όποιο άλογο φαίνεται να είναι στην καλύτερη φυσική και πνευματική κατάσταση εκείνη τη στιγμή θα είναι αυτό με το οποίο θα πάω»!
«Στην πραγματικότητα, ένα άλογο μπορεί να είναι τόσο καλό όσο του επιτρέπει ο αναβάτης του. Για να είναι επιτυχημένος ένας αναβάτης φυσικά είναι σημαντικό να έχει ένα άλογο με όλα τα σωστά χαρακτηριστικά. Αλλά ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών με εκείνα του αναβάτη είναι που σχηματίζουν μια επιτυχημένη ομάδα», υπογραμμίζει η Ελληνίδα αμαζόνα, προσθέτοντας ότι «ένα καλό άλογο κάνει τη ζωή του αναβάτη πολύ πιο εύκολη και δεν συναντά κανείς συχνά όλες τις ιδανικές ιδιότητες στο μέγιστο δυνατό βαθμό σε ένα μόνο ζώο. Αλλά με τον κατάλληλο αναβάτη, υπάρχει η δυνατότητα να αναδειχθούν χαρακτηριστικά που ίσως αρχικά δεν ήταν φανερά».
Πάντως, όπως επισημαίνει η ίδια, αυτό που κάνει έναν αναβάτη «σπουδαίο» είναι η ικανότητα «να πέφτει επτά φορές και να σηκώνεται οκτώ. Να είναι σε θέση να μετατρέπει κάθε ήττα σε ένα μάθημα και τελικά να τις μετασχηματίζει στη μεγαλύτερη νίκη του».
Για να έχει διάρκεια η καριέρα ενός αθλητή στην ιππασία απαιτείται «βαθιά κατανόηση των αλόγων, του τρόπου που λειτουργούν ως πλάσματα και της νοοτροπίας τους.
Το να μπορείς να συγκεντρώνεις χρόνια προπόνησης σε 1,5 λεπτό κατά τη διάρκεια του αγώνα είναι μια δεξιότητα που έχουν κατακτήσει οι κορυφαίοι αθλητές – να είναι παρόντες στη στιγμή, μόνο αυτοί και το άλογό τους», αναφέρει η 26χρονη Ιόλη.
Θεωρεί ότι η ιππασία και τα άλογα είχαν τεράστιο αντίκτυπο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς της έως σήμερα, και έτσι δεν μπορεί να επιλέξει ένα μόνο μάθημα ζωής που έχει πάρει από αυτά. Ξεχωρίζει, όμως, την αρετή της υπομονής.
«Τα άλογα είναι ζώα με μεγάλες καρδιές που σε ανταμείβουν για την αγάπη που τους δείχνεις. Αν τους αρέσει κάτι, σίγουρα θα το καταλάβεις και αν δεν τους αρέσει, πάλι θα το καταλάβεις. Αυτό με έχει διαμορφώσει σε έναν υπομονετικό άνθρωπο που προσπαθεί να κατανοήσει τα πράγματα από οπτικές γωνίες που δεν είναι οι δικές μου, καθώς αυτό είναι που πρέπει να κάνουμε καθημερινά: να μπαίνουμε στη θέση των αλόγων μας».
Η Ιόλη είχε στο μυαλό της τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες εδώ και χρόνια, δείχνοντας την καθημερινή αφοσίωση που απαιτείται για να φέρει τον εαυτό της και τα άλογά της στο ιδανικό σημείο για να αγωνιστούν.
«Θα έλεγα ότι είμαι προσανατολισμένη στους στόχους μου, αλλά δεν αναλώνομαι με αυτούς. Εχω τους μεγάλους στόχους που φιλοδοξώ να πετύχω με μια γενική ιδέα για το τι μπορεί να χρειαστεί για να φτάσω εκεί. Ωστόσο, σε ένα άθλημα όπως το δικό μας και με τη διαρκώς μεταβαλλόμενη φύση του, η ευελιξία πρέπει να είναι η καλύτερή μας φίλη. Ενα σχέδιο μπορεί να εκτελεστεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό μόνο εάν το επιτρέπει η ευημερία των αλόγων μας».
«Οπως κάθε αθλητής, έχω φυσικά μεγάλες φιλοδοξίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η πρόκριση στον τελικό θα ήταν ένα μεγάλο επίτευγμα, αλλά κυρίως συμμετέχω για να ξεπεράσω τα όριά μου και να δω πόσο κοντά μπορώ να φτάσω. Αν και μια θέση στην πρώτη 10άδα θα ήταν απίστευτη, θα είμαι περήφανη για το επίτευγμά μου ανεξάρτητα από το τελικό αποτέλεσμα.
Η υπερπήδηση εμποδίων είναι ένα δύσκολο άθλημα για να κάνει κάποιος προβλέψεις, καθώς δεν εξαρτάται πάντα αποκλειστικά από το ποιος είναι ο καλύτερος αναβάτης, αλλά και από το ποιος βρίσκεται στην καλύτερη φόρμα, ποιο άλογο βρίσκεται στην καλύτερη φόρμα, ποιος είναι διανοητικά προετοιμασμένος και ποιος είναι πρόθυμος να δώσει τη μεγαλύτερη μάχη εκείνη την ημέρα», λέει η Ιόλη Μυτιληναίου, η πρώτη αθλήτρια που αγωνίζεται στην ιππασία με τη σημαία της Ελλάδας εδώ και είκοσι χρόνια.
«Μόνο ο χρόνος θα δείξει πώς θα αποδώσω, αλλά αυτό που μπορώ να εγγυηθώ είναι ότι θα κάνω τα πάντα για να εκπροσωπήσω την Ελλάδα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», τονίζει.
Παρόλο που πλέον ζει και προπονείται στο εξωτερικό, ενώ συνήθως ταξιδεύει μεταξύ χωρών και πόλεων για τις ανάγκες της αθλητικής της καριέρας, η χώρα μας εξακολουθεί να έχει ξεχωριστή θέση στη ζωή της.
«Εχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στην Ελλάδα και έχοντας ξεκινήσει εδώ την αθλητική μου καριέρα, νιώθω πολύ πατριωτικά που αγωνίζομαι με την ελληνική σημαία.
Είναι σπουδαίο να μπορώ να προσφέρω στη χώρα που μου παρείχε τις ευκαιρίες που είχα μεγαλώνοντας.
Καθώς η ιππασία δεν έχει πολλούς αθλητές και αθλήτριες, αντιλαμβάνομαι πάντα την υπερηφάνεια που αισθάνεται ολόκληρο το έθνος όταν επιτυγχάνεται ένα καλό αποτέλεσμα», αναφέρει η Ιόλη.
Ξέρει ότι στην Ελλάδα η ιππασία δεν γνωρίζει μεγάλη δημοτικότητα ως προς τη συμμετοχή αθλητών και αθλητριών, όμως ακριβώς αυτό δημιουργεί «την εγγύτητα της κοινότητας της υπερπήδησης εμποδίων», το συναίσθημα της «οικογένειας», κάτι το οποίο, όπως λέει η ίδια, έχει απολαύσει.
«Ελπίζω ότι η επαγγελματική μου πορεία μπορεί να εμπνεύσει τη νεότερη γενιά να ακολουθήσει τα όνειρά της και να πιστέψει ότι είναι εφικτά με σκληρή δουλειά και αφοσίωση.
Δεν είναι το θέμα η δημοφιλία του αθλήματος στην Ελλάδα, αλλά η πίστη των ατόμων που ασχολούνται με αυτό. Τους λείπει η αυτοπεποίθηση για να αγωνιστούν για τα όνειρά τους, ενδεχομένως λόγω του γεγονότος ότι δεν βλέπουν πολλούς αθλητές να υψώνουν τη σημαία της χώρας σε υψηλό επίπεδο. Για το λόγο αυτό, ανυπομονώ να συνεχίσω να αποδεικνύω ότι είναι εφικτό!».