Και έτσι ξαφνικά, τον περασμένο Ιανουάριο, αρχίσαμε να παρακολουθούμε φανατικά γυναικείο πόλο. Αφορμή στάθηκε ένα γκολ, στον αγώνα της εθνικής μας ομάδας υδατοσφαίρισης ενάντια στην Ιταλία. Η σπουδαία Νικόλ Ελευθεριάδου σκοράρει το καθοριστικό γκολ στον τελικό και στέλνει την Εθνική στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι. Ολη η Ελλάδα πανηγυρίζει κι εμείς κλείνουμε αμέσως ραντεβού με τα κορίτσια της υδατοσφαίρισης για το cover story που ξεφυλλίζετε σήμερα.
Πολλά χρόνια πριν από αυτή τη νίκη, τα τρία κορίτσια της οικογένειας Πλευρίτου από τη Θεσσαλονίκη, ζητούσαν από τους γονείς τους, το ένα μετά το άλλο, να τα γράψουν στο πόλο. Με τις κορυφαίες αθλήτριες και αδερφές Μαργαρίτα και Ελευθερία Πλευρίτου, που αποτελούν μέλη της Εθνικής από το 2012, ξετυλίγουμε το κουβάρι αυτής της μεγάλης τους αγάπης. «Ξεκινήσαμε από τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης και ήρθαμε στην Αθήνα για τον Ολυμπιακό, στον οποίο παίζουμε εδώ και 13 χρόνια. Είμαστε αθλητικές μετανάστριες», θα σχολιάσει με τη σιγουριά της σωστής επιλογής η υπαρχηγός της Εθνικής Ομάδας Υδατοσφαίρισης Ελευθερία, ενώ η αρχηγός και μεγαλύτερη κατά τρία χρόνια Μαργαρίτα αναφέρει τα πρώτα της αθλητικά βήματα: «Ξεκίνησα με ενόργανη και ήμουν το χειρότερο κοριτσάκι στο γυμναστήριο. Δεν είχα καθόλου ευλυγισία. Στην Γ’ Δημοτικού ξεκίνησα παράλληλα και το πόλο, είδαμε ότι είχα κλίση σε αυτό, μου άρεσε πολύ και παρέμεινα».
Την ίδια αγάπη για την υδατοσφαίριση μοιράζεται και η μικρότερη αδερφή τους Βάσω, για την οποία η ενασχόληση με το άθλημα ήταν μονόδρομος. Το 2020 μάλιστα προστέθηκε κι εκείνη στην Εθνική. Η Ελευθερία φέρνει στη μνήμη της την πρώτη τους επαφή με το άθλημα: «Θυμάμαι χαρακτηριστικά την ημέρα που μας πήγαν οι γονείς μας στον Ηρακλή για να δούμε τη Μαργαρίτα και τον μεγαλύτερο αδερφό μας (σ.σ.: υπήρξε κι εκείνος αθλητής της υδατοσφαίρισης). Εγώ και η μικρότερη αδερφή μου, η Βάσω, είχαμε νευριάσει με τους γονείς μας, που δεν είχαν φέρει μαγιό ώστε να πέσουμε στην πισίνα. Ηταν έρωτας με την πρώτη ματιά». Τον Μάιο, τα κορίτσια κατέκτησαν το πρωτάθηλημα για 11η συνεχόμενη χρονιά με την ομάδα τους, τον Ολυμπιακό. Πλέον έχουν μπει σε τελική ευθεία για το όνειρο που επιθυμούσαν εδώ και χρόνια, αυτό της συμμετοχής τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η σκληρή πλευρά του αθλήματος και η αντιμετώπιση των προκλήσεων
Συμφωνούν και οι δύο ότι η υδατοσφαίριση είναι αρκετά δύσκολη και απαιτητική. Η Μαργαρίτα αναφέρει ότι «το γυναικείο πόλο είναι λίγο χειρότερο από το ανδρικό ως προς το κομμάτι του ανταγωνισμού και των τραυματισμών, γιατί έχουμε το μαγιό το οποίο μπορεί να πιάσει και να τραβήξει κανείς πιο εύκολα. Υπάρχουν τραβήγματα, γρατζουνιές και κάποιες φορές πραγματικά σκληρά χτυπήματα». Η Ελευθερία προσθέτει ότι θεωρείται από τα πιο δύσκολα αθλήματα γιατί συνδυάζει αντοχή, δύναμη και έκρηξη σε ένα ομαδικό πλαίσιο με συνεχή επαφή με τον αντίπαλο, στοιχεία που το καθιστούν ιδιαίτερα απαιτητικό. «Κάποιος αθλητής ταχύτητας, για παράδειγμα, πρέπει να έχει μόνο αντοχή και έκρηξη, ενώ εμείς πρέπει να τα συνδυάζουμε όλα γιατί είμαστε μέσα στο νερό και έχουμε και τον αντίπαλο απέναντί μας ταυτόχρονα».
Ρωτώντας για την αντιμετώπιση των ύπουλων επιθέσεων κατά τη διάρκεια του αγώνα, η Μαργαρίτα επισημαίνει ότι ορισμένα χτυπήματα μπορεί να γίνονται και κατά λάθος, όπως μια κλοτσιά την ώρα του πρόσθιου ή μια αγκωνιά έξω από το νερό, αλλά αν σοβαρέψουν τα πράγματα, δεν θα αργήσει να έρθει η υποστήριξη από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Ωστόσο υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά που έχουν κληρονομήσει από τον πρωταθλητισμό και δεν αλλάζουν με τίποτα. Για τη Μαργαρίτα τα πιο σημαντικά είναι το πείσμα και η θέληση για σκληρή δουλειά. Η Ελευθερία έρχεται να προσθέσει την υπομονή, την επιμονή και το ομαδικό πνεύμα, εφόδια που θεωρεί πολύ σημαντικά για το μέλλον και που θα την ακολουθούν εφ’ όρου ζωής.
Μπορεί και οι δύο να έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, όμως δεν παύουν να ανησυχούν για τη μέρα που θα τελειώσει ο επαγγελματικός αθλητισμός. Η Ελευθερία περιγράφει κάποιες σκέψεις. «Το μετά με άγχωνε από τότε που τελείωσα το σχολείο γιατί ενώ είμαστε επαγγελματίες αθλήτριες, το άθλημά μας είναι ερασιτεχνικό. Δεν έχουμε ένσημα, δεν είμαστε ασφαλισμένες. Είναι πολύ σημαντικό. Και όταν ασχολείσαι σε τέτοιο επίπεδο πρωταθλητισμού, δεν μπορείς να δουλέψεις ούτε περιστασιακά. Ετσι, δεν μπορούμε να αποκτήσουμε κάποια εργασιακή εμπειρία ως εφόδιο για το μέλλον, αν και γνωρίζω ότι όταν έχω καταπιαστεί με κάτι τόσο σημαντικό όπως η Εθνική Ομάδα, υπερισχύει. Οι γυναίκες έχουν ένα παραπάνω άγχος που συνήθως σταματούν νωρίτερα τον αθλητισμό από τους άνδρες για τη δημιουργία οικογένειας. Πιστεύω πως αυτό το μεταβατικό στάδιο είναι σοκαριστικό για τις αθλήτριες και τους αθλητές».
«Η κρατική τηλεόραση συνήθως δείχνει μόνο τους τελικούς του γυναικείου πρωταθλήματος, ενώ το ανδρικό πρωτάθλημα προβάλλεται κάθε εβδομάδα», Ελευθερία Πλευρίτου
Το όνειρο της Ολυμπιακής συμμετοχής, τα κίνητρα και οι προσδοκίες
Μπορεί η Εθνική Ομάδα υδατοσφαίρισης γυναικών να έχει να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες από το 2008, όμως οι αδερφές Πλευρίτου ονειρεύονταν ότι θα είναι παρούσες στην επόμενη διοργάνωση από την αρχή της συμμετοχής τους στην Εθνική. «Το φανταζόμασταν, η αλήθεια είναι, και το πιστεύαμε και για τις δύο προηγούμενες φορές όπου εγώ και η Ελευθερία ήμασταν στα προολυμπιακά (σ.σ.: παλιό σύστημα αγώνων), από το 2012 δηλαδή. Τώρα επιτέλους τα καταφέραμε και είμαστε πολύ περήφανες γι’ αυτό», επισημαίνει η Μαργαρίτα.
Σχετικά με τον εσωτερικό ανταγωνισμό, αναφέρει ότι μεταξύ τους και στην ομάδα δεν υπάρχει κακός ανταγωνισμός, αλλά εκείνος που βοηθά στη βελτίωση. Αντιμετωπίζουν τις καθημερινές δυσκολίες με στήριξη και ενθάρρυνση. Η Ελευθερία αναγνωρίζει ότι ο πρωταθλητισμός είναι για λίγους, λόγω των πολλών θυσιών και της σωματικής και ψυχολογικής κούρασης. Παρόλο που υπάρχουν στιγμές που σκέφτονται να σταματήσουν, συνεχίζουν λόγω των στόχων που έχουν θέσει και της αγάπης τους για το άθλημα. Για εκείνες είναι μια γλυκιά συνήθεια από μικρή ηλικία, που τους προσφέρει έντονα συναισθήματα και θετικές εμπειρίες, παρόλο που είναι εξαιρετικά απαιτητική. Είναι τρόπος ζωής. «
Αυτό που με βοηθά και με πεισμώνει να συνεχίζω όταν κουράζομαι είναι πάντα ο στόχος που έχω βάλει. Κάθε φορά που πιέζομαι, λέω ότι σίγουρα αξίζει να θυσιάσω κάποια πράγματα και προσπαθώ καθημερινά να βελτιώνομαι όσο περισσότερο μπορώ», τονίζει η Μαργαρίτα, ενώ η Ελευθερία θα συμπληρώσει: «Αν και κουράζομαι πολύ και κάποιες φορές με ταλαιπωρεί το άθλημα, παράλληλα μου δημιουργεί έντονα συναισθήματα. Για παράδειγμα, η πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες με έκανε να νιώσω όπως δεν είχα ξανανιώσει ποτέ ως τώρα. Επομένως μου δίνει πολλά θετικά που υπερισχύουν των αρνητικών κι έτσι συνεχίζω». Λίγες μέρες πριν, μάλιστα, η σπουδαία αθλήτρια ανακοίνωσε την αναχώρησή της από τον Ολυμπιακό, την ομάδα που στα δεκατρία χρόνια συμμετοχής τής χάρισε 24 ευρωπαϊκούς κι εγχώριους τίτλους. «Ηρθε η ώρα να δοκιμάσω κάτι καινούριο στην καριέρα μου. Σε όλες τις στιγμές ήμουν τυχερή γιατί είχα στήριξη από τις αδερφές μου ως μέλη της ομάδας, αλλά και την οικογένειά μου που είναι πάντα δίπλα μου». Οταν κάποια από τις τρεις αδερφές είναι πεσμένη, προσπαθούν να εμψυχώσουν η μία την άλλη και στην πρώτη ευκαιρία επιλέγουν να κάνουν βόλτες, εκδρομές ή απλώς να χαλαρώνουν ώστε να ξεφεύγουν από την καθημερινή απαιτητική ρουτίνα. Η Ελευθερία δεν θα παραλείψει να αναφέρει πως είναι λάτρης του κινηματογράφου και του καλού φαγητού. Αν και προσέχουν τη διατροφή τους, είναι από τις τυχερές γιατί δεν έχουν περιορισμούς ή κατηγορίες κιλών όπως σε άλλα αθλήματα.
«Στο γυναικείο πόλο… έχουμε το μαγιό, το οποίο μπορεί να πιάσει και να τραβήξει κανείς πιο εύκολα. Υπάρχουν γρατζουνιές και κάποιες φορές πραγματικά σκληρά χτυπήματα», Μαργαρίτα Πλευρίτου
Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων, δουλεύουν ψύχραιμα όπως πάντα, με λίγο περισσότερο άγχος για το αποτέλεσμα. «Επειδή έχουμε καθημερινά τόσες ώρες προπόνηση και είμαστε όλη μέρα στο γυμναστήριο και στην πισίνα, στο σπίτι προσπαθούμε να μη μιλάμε για το πόλο, γιατί του δίνουμε ήδη πάρα πολλή από την ενέργειά μας. Νευρικότητα δεν υπάρχει. Οταν επιστρέφουμε στο σπίτι, προτιμάμε να ασχολούμαστε με άλλα πράγματα ή να βγαίνουμε έξω και να ξεχνιόμαστε. Επικρατεί δηλαδή ηρεμία, αλλά το άγχος για τους Ολυμπιακούς Αγώνες παραμένει», περιγράφουν και οι δυο.
Οσο για τις προσδοκίες που έχουν για το Παρίσι: «Περιμέναμε πολλά χρόνια μόνο για την πρόκριση, τώρα που την πήραμε θέλουμε περισσότερα. Η ομάδα αξίζει πάρα πολλά, δεν θα πάμε μόνο για τη συμμετοχή, η οποία από μόνη της είναι μια τεράστια ευκαιρία. Αν και είναι δύσκολο, θέλουμε να μπούμε στην τετράδα και να βρισκόμαστε στα μετάλλια φυσικά. Ως ομάδα έχουμε τη νοοτροπία να μην προτρέχουμε. Στους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες τα πράγματα για εμάς έχουν γίνει πιο δύσκολα διότι οι ομάδες που έχουν πάρει την πρόκριση έχουν αυξηθεί, δεν συγκρίνονται με τις προηγούμενες χρονιές που ήταν μόνο οκτώ», επισημαίνει η Ελευθερία.
«Θα συμφωνήσω. Παλεύαμε πολλά χρόνια για τη συμμετοχή και τώρα που το καταφέραμε αυτό νομίζω δεν είναι ότι μας είναι αρκετό, θέλουμε το κάτι παραπάνω. Αυτό βέβαια θα έρθει μέσα από τη σκληρή δουλειά και την προσήλωση στους στόχους μας. Είναι κάτι που πρέπει να κάνουμε όλες μαζί ώστε να βγει ένα πολύ ωραίο αποτέλεσμα και να κατακτήσουμε αυτό που θέλουμε», συμπληρώνει αποφασισμένη η αρχηγός της Εθνικής.
Οι ανισότητες, οι αμοιβές και οι διακρίσεις
Οσον αφορά τις αμοιβές, η Ελευθερία επεσήμανε ότι οι απολαβές δεν ανταποκρίνονται στις επιτυχίες που φέρνει το άθλημα. Παρά τις μεγάλες επιτυχίες σε συλλογικό και εθνικό επίπεδο, το πόλο δεν έχει την προβολή που θα έπρεπε και παραμένει ερασιτεχνικό σε πολλούς τομείς. Ευτυχώς, οι ίδιες ανήκουν σε μια ομάδα με επαγγελματικές συνθήκες, αλλά γενικά το άθλημα είναι πίσω συγκριτικά με άλλα. Αναφερόμενη στις ανισότητες μεταξύ των φύλων, η σπουδαία αθλήτρια τόνισε τις μεγάλες διαφορές στις αμοιβές, επισημαίνοντας ότι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σε όλα τα αθλήματα. Συγκεκριμένα, ανέφερε το παράδειγμα της Σερίνα Γουίλιαμς, η οποία πριν από κάποια χρόνια λάμβανε τα ίδια χρήματα με τον 50ό στην κατάταξη άνδρα αθλητή στο τένις. Στο πόλο, η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη, καθώς το άθλημα δεν έχει τη δημοτικότητα που του αξίζει.
«Αυτό που με βοηθά και με πεισμώνει να συνεχίζω όταν κουράζομαι είναι πάντα ο στόχος που έχω βάλει», Μαργαρίτα Πλευρίτου
Αναφέρθηκε επίσης στις διακρίσεις στην προβολή των αγώνων μεταξύ της ανδρικής και της γυναικείας ομάδας. «Η κρατική τηλεόραση συνήθως δείχνει μόνο τους τελικούς του γυναικείου πρωταθλήματος, ενώ το ανδρικό πρωτάθλημα προβάλλεται κάθε εβδομάδα. Τα μόνα κανάλια που παίζουν το γυναικείο πόλο είναι αυτό της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας και το YouTube. Αυτή είναι ακόμη μια μεγάλη ανισότητα. Ακόμη, ενώ στους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες είναι η πρώτη φορά που η αναλογία γυναικών – ανδρών είναι 50:50, στο άθλημά μας υπάρχει και πάλι διαφορά. Οι γυναικείες ομάδες είναι δέκα, ενώ οι ανδρικές είναι δώδεκα. Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια ισότητας είναι σημαντικό βήμα. Στο κομμάτι της διαιτησίας υπήρχε έλλειψη γυναικών ενώ με τα χρόνια έχουν αυξηθεί, έχουν περίπου τετραπλασιαστεί». «Κάνουμε βήματα προς τα μπροστά, οπότε ελπίζω το αύριο να είναι πολύ καλύτερο για τη γυναίκα είτε στον αθλητισμό, είτε σε οποιονδήποτε κλάδο», θα τονίσει η Μαργαρίτα.
«Πραγματικά θαυμάζω και σέβομαι τις αθλήτριές μου. Θέλω να είναι καλά και χαρούκενες γιατί τους ζητάω καθημερινά να ξεπερνούν τον εαυτό τους μέσα στην προπόνηση», Αλεξία Καμμένου
Όταν το κίνημα #metoo ξεκίνησε στην Ελλάδα από το χώρο του αθλητισμού, οι αδερφές Πλευρίτου επηρεάστηκαν βαθιά. Η Ελευθερία περιγράφει ότι η είδηση για περιστατικά παρενόχλησης και κακοποίησης σε αθλητικούς χώρους τη στενοχώρησε και την επηρέασε έντονα. «Έπειτα από αυτά τα γεγονότα που βγήκαν στη δημοσιότητα, όλες οι αθλήτριες σκεφτήκαμε αν γινόταν κάτι αντίστοιχο στο δικό μας άθλημα. Ευτυχώς στο χώρο μας δεν έχει ακουστεί ποτέ κάτι. Αθλητισμός σημαίνει υγεία και όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο επηρεάζει πολύ τον ψυχισμό. Ολες ευαισθητοποιηθήκαμε σε σχέση με το θέμα. Καθώς περνούσε ο καιρός και έβγαιναν όλο και περισσότερες γυναίκες και έλεγαν δημόσια τα βιώματά τους, ήταν δύσκολο για εμάς να το παρακολουθούμε, ενώ οι γονείς που έχουν κόρες αθλήτριες ήταν δύσκολο να το διαχειριστούν».
Αν μπορούσε να αλλάξει κάτι στον κόσμο κερδίζοντας μία θέση στους Ολυμπιακούς, η Μαργαρίτα θα έκανε το άθλημα της υδατοσφαίρισης πιο γνωστό ώστε οι γονείς να πηγαίνουν τα παιδιά τους από μικρή ηλικία σε αυτό. Σε γενικό πλαίσιο, θα ήθελε να υπάρχει ειρήνη σε όλο τον κόσμο. Η Ελευθερία, από την άλλη, θα ήθελε να καθαριστούν όλες οι θάλασσες και οι ωκεανοί, καθώς η θάλασσα είναι πηγή ζωής και οξυγόνου.
Δίνοντας μορφή σε ένα σπουδαίο όνειρο
Έπειτα από 16 χρόνια η Εθνική Ομάδα Υδατοσφαίρισης Γυναικών επιστρέφει γεμάτη προσδοκίες στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αγγίζοντας τον περασμένο Ιανουάριο τον στόχο της πρόκρισης, οι αθλήτριες αλλά και η προπονήτρια και ψυχή της ομάδας Αλεξία Καμμένου μπήκαν στην τελική ευθεία της προετοιμασίας για το Παρίσι. Κληρώθηκαν στον β’ όμιλο και οι αγώνες για εκείνες ξεκινούν στις 27 Ιουλίου αντιμετωπίζοντας την πρωταθλήτρια κόσμου ομάδα των ΗΠΑ. Το ομαδικό τους πνεύμα και η ψυχική τους δύναμη είναι λίγα από εκείνα τα στοιχεία που τις κάνουν να ανυπομονούν για όλες τις αναμετρήσεις στην Πόλη του Φωτός και που διακρίναμε κι εμείς σε μία από τις εξαντλητικές προπονήσεις τους στο ανοιχτό κολυμβητήριο του Ολυμπιακού Κέντρου Υγρού Στίβου.
«Οι ανθρώπινες σχέσεις παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στη σύμπνοια μιας ομάδας. Βοηθούν στο να ξεπερνούν τον εαυτό τους οι αθλήτριες γνωρίζοντας ότι ο άνθρωπος που τις προπονεί τις αγαπά πραγματικά, θέλει το καλό τους και είναι δίπλα τους σε οποιοδήποτε πρόβλημά τους», αναφέρει η Αλεξία Καμμένου, ως ενα βασικό εργαλείο για τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουν χτίσει. «Είναι θεμελιώδες το να έχω καλή και ειλικρινή σχέση με τα παιδιά για να μπορώ να ζητήσω και να περιμένω να δώσουν την ψυχή τους, όπως θα δώσω κι εγώ τη δική μου για εκείνα».
Οσο για τις προσδοκίες που έχουν για το Παρίσι, η σταθερότητα της ομάδας σε πρόσφατες μεγάλες διοργανώσεις δημιουργεί αισιοδοξία. Αν η απόδοσή της είναι ανάλογη με το Παγκόσμιο και το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, υπάρχουν αξιώσεις για μια θέση στην τετράδα. Είναι αποφασισμένες να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους. Και μπορεί το άγχος της εκπροσώπησης της χώρας στη μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση να είναι μεγάλο, αλλά εκείνες εστιάζουν στον σπουδαίο στόχο τους, να φέρουν την Ελλάδα στην κορυφή της υδατοσφαίρισης.
Φωτογραφίες: Yorgos Kaplanidis
