Η πρέσβυς του Λουξεμβούργου σε Ελλάδα, Κύπρο και Ρουμανία Elisabeth Cardoso, που σπούδασε Ιστορία στο Στρασβούργο και Διεθνείς Σχέσεις στο Στρασβούργο και στο Παρίσι, ονειρευόταν ανέκαθεν μια ζωή με ταξίδια, που θα περιελάμβανε το να μιλά πολλές γλώσσες, να ασχολείται με θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος και να ανακαλύπτει άλλες χώρες και κουλτούρες.
Γιατί γίνατε διπλωμάτης;
«Ήθελα να φανώ χρήσιμη και να εργάζομαι για έναν υψηλό σκοπό. Με ενδιαφέρουν η Ιστορία, η πολιτική και ο πολιτισμός. Αποζητούσα την ποικιλία και τη διαφορετικότητα. Το να είσαι διπλωμάτης είναι ο ορισμός όλων αυτών, το τέλειο επάγγελμα!».
Τι σας έκανε εντύπωση στην Αθήνα όταν αναλάβατε τα καθήκοντά σας στην Ελλάδα;
Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση στην Αθήνα είναι πόσο ζωντανή είναι αυτή η πόλη! Η ζωή δεν σταματά ποτέ, υπάρχει συνέχεια κόσμος έξω που που μιλάει, πίνει καφέ, οδηγεί, περπατάει. Επίσης μου έκανε εντύπωση ο αριθμός των ανθρώπων που μιλούν άψογα γαλλικά, μία από τις τρεις επίσημες γλώσσες του Λουξεμβούργου.
Σύμφωνα με το κλισέ για την προσωπική ζωή των διπλωματών, είναι δύσκολο να έχουν οικογένεια. Υπάρχει αλήθεια σε αυτό; Είναι ακόμη χειρότερα τα πράγματα για τις γυναίκες;
Είναι δύσκολο για έναν άνθρωπο που εργάζεται στη διπλωματία να έχει οικογένεια, ακριβώς εξαιτίας των συνεχών αλλαγών τόπου εργασίας από χώρα σε χώρα. Αλλά αυτή είναι μια πρόκληση για κάθε επάγγελμα που απαιτεί ένα μέλος της οικογένειας να απουσιάζει συχνά και την αποδοχή της οικογένειας να μοιραστεί μαζί του έναν ασυνήθιστο τρόπο ζωής. Κάποιοι σύζυγοι και παιδιά δυσκολεύονται με αυτόν τον τρόπο ζωής, άλλοι αποφασίζουν ότι δεν είναι γι’ αυτούς ή δεν μπορούν να εγκαταλείψουν την επαγγελματική τους καριέρα, είναι προσωπική επιλογή κάθε φορά. Είναι επίσης δύσκολη κατάσταση για την ευρύτερη οικογένεια: δεν βλέπουμε όσο συχνά θα θέλαμε τους γονείς και τα αδέλφια μας, απουσιάζουμε συχνά από γενέθλια ή όταν ένας γονιός μάς χρειάζεται για λόγους υγείας.
Κανείς δεν ρωτάει τους άνδρες αν η οικογενειακή ζωή είναι δύσκολη γι’ αυτούς. Θέτοντας την ερώτηση σε γυναίκες, προϋποθέτουμε ότι η οικογένεια είναι κύριο μέλημα και ευθύνη της γυναίκας. Αν σε μια οικογένεια οι δύο σύντροφοι δίνουν την ίδια αξία ο ένας στον άλλον, στα παιδιά τους και στην οικογενειακή ζωή, αν οι δύο σύντροφοι δεσμεύονται το ίδιο στην ευθύνη να διατηρούν μια ισορροπημένη επαγγελματική και προσωπική ζωή δεν υπάρχει κανένας λόγος να είναι πιο δύσκολα τα πράγματα για τις γυναίκες.
Ποια στερεότυπα θα θέλατε να καταρρίψετε τόσο στη χώρα σας όσο και στη δική μας;
Σε πολλές από τις κοινωνίες μας βλέπουμε τις επαγγελματικές φιλοδοξίες και τις δυνατότητες των νέων γυναικών μέσα από το φακό της μητρότητας. Όταν διαλέγουν επάγγελμα, τις προειδοποιούν πάντα για τη στιγμή που ίσως θελήσουν να κάνουν παιδιά. Αυτό δεν συμβαίνει στα αγόρια, εκείνα διαλέγουν ό,τι θέλουν. Όταν λέμε στα κορίτσια ότι εκείνες και όχι τα αγόρια πρέπει να σκεφτούν τις επιπτώσεις του επαγγέλματός τους στην οικογενειακή ζωή και το αντίστροφο, περιορίζουμε έμμεσα τις φιλοδοξίες τους σε επαγγέλματα όπου το να έχεις οικογένεια δεν είναι καθοριστικός παράγοντας. Αυτό τις φορτώνει με την ευθύνη τον παιδιών και προϋποθέτει ότι τα παιδιά θα είναι εμπόδιο. Επίσης προϋποθέτει ότι κάθε γυναίκα θα γίνει μητέρα. Οι κοινωνίες -άνδρες και γυναίκες- συνεχίζουν να υποθέτουν ότι ένα παιδί είναι περισσότερο ευθύνη μιας γυναίκας παρά ενός άνδρα.
Μπορεί μία γυναίκα πρέσβης να κάνει τη διαφορά σε χώρες όπου οι γυναίκες έχουν περιορισμένα δικαιώματα;
Ο ρόλος ενός πρέσβυ, είτε είναι άνδρας, είτε γυναίκα, είναι να κάνει διάλογο στη χώρα όπου εκπροσωπεί την πατρίδα του, να κατανοήσει την κουλτούρα της και τους λόγους που εφαρμόζονται συγκεκριμένες πολιτικές, να βρει τρόπους συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες ώστε να προωθήσουν μία ατζέντα που βασίζεται σε διεθνείς νόμους και πανανθρώπινες αξίες. Ένας πρέσβυς μπορεί να υπογραμμίσει τα οφέλη από την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και την ισότητα των φύλων και να δείξει έμπρακτα ότι η ισότητα είναι κάτι που θα έπρεπε να αφορά το ίδιο άνδρες και γυναίκες. Μία γυναίκα πρέσβυς και μόνο με την παρουσία της μπορεί να αποτελέσει θετικό παράδειγμα για τις νέες γυναίκες και τα κορίτσια που θα δουν ότι είναι δυνατόν μία γυναίκα να έχει μία τέτοια θέση ευθύνης και να ζει μία τέτοια ζωή.
Ποια είναι η παρούσα κατάσταση σε σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών στο Λουξεμβρούργο;
Το Λουξεμβούργο δεσμεύεται στη δημιουργία μίας κοινωνίας χωρίς στερεότυπα φύλου και υπερασπίζεται την ισότητα των φίλων σε όλους τους τομείς της ζωής. Με αυτό το σκεπτικό, δημιουργήθηκε το 2015 το Υπουργείο Ισότητας μεταξύ Γυναικών και Ανδρών. Το Λουξεμβούργο είναι το μοναδικό κράτος στην ΕΕ με Υπουργείο που έχει ως αποκλειστική του μέριμνα την ισότητα των φύλων.
Αυτό καταδεικνύει τη δέσμευσή μας στην προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών. Ανάμεσα στις προτεραιότητές μας είναι βεβαίως ο αγώνας κατά της ενδοοικογενειακής βίας και τα στερεότυπα φύλου, αλλά στα καθήκοντα αυτού του Υπουργείου συμπεριλαμβάνεται επίσης η εφαρμογή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις πολιτικές δομές του Μεγάλου Δουκάτου. Περάσαμε Νόμο που ενισχύει την αρχή της μισθολογικής ισότητας και βρισκόμαστε στην 9η θέση ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). Το Λουξεμβούργο έχει θεσπίσει νομοθεσία για να καταπολεμήσει την ενδοοικογενειακή βία.
Η αδιάλειπτη δέσμευσή μας να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών δεν σταματά στο σπίτι, καθώς το Λουξεμβούργο δεσμεύεται επίσης να ακολουθήσει μία φεμινιστική εξωτερική πολιτική. Τα δικαιώματα των γυναικών είναι προτεραιότητα στην ατζέντα της εγχώριας όσο και της εξωτερικής πολιτικής, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την επίτευξη των στόχων που οι ίδιοι θέσαμε (SDGs n°5).
Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα του Marie Claire στις πρέσβεις που υπηρετούν τη θητεία τους στην Αθήνα εδώ.
