Η Διεθνής Ημέρα Κοριτσιού, που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ πριν από 12 χρόνια, είναι αφιερωμένη σε όλα τα κορίτσια του κόσμου. Αποτελεί μια προσπάθεια του παγκόσμιου οργανισμού να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο σε σχέση με τις διακρίσεις και τη βία που δέχονται τα κορίτσια σε παγκόσμιο επίπεδο. Με αυτή την αφορμή, το Marie Claire συνομίλησε με μητέρες και τις κόρες τους, για το πώς μεγαλώνουν τα κορίτσια σήμερα, τι όνειρα κάνουν και ποιοι φόβοι τα απασχολούν, σε σύγκριση και με τον τρόπο με τον οποίο είχαν μεγαλώσει οι μητέρες τους.
Τα 15 είναι μια ηλικία όμορφη, αλλά και περίεργη ταυτόχρονα. Ακροβατείς ανάμεσα στην εφηβεία και την ενηλικότητα, προσπαθείς να καταλάβεις προς τα πού κλίνεις και αν βιάζεσαι να περάσεις στην παρέα των «μεγάλων». Aνακαλύπτεις όμως και τον εαυτό σου. Δεν είναι πάντα εύκολο αυτό το ταξίδι, όμως είναι συναρπαστικό. Η Έλση Μητσοπούλου, ένα κορίτσι 15 χρονών με ένα πρωτότυπο χόμπι, που της δίνει τη δυνατότητα να εκφραστεί όπως επιθυμεί, μιλάει στο MC για την επιλογή της και το πώς θέλει να δει τον κόσμο στο μέλλον. Ταυτόχρονα η μητέρα της, Άννα Καβούρη, δίνει την προσωπική της διάσταση στο πώς είναι να μεγαλώνεις σήμερα ένα κορίτσι και πώς αυτό σχετίζεται με τις προσωπικές μνήμες και εμπειρίες.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή φιλοξενεί εδώ και λίγα χρόνια το πρόγραμμα Co-OPERAtive, ένα φυτώριο όπερας για μια ομάδα 60 νεαρών παιδιών, ανάμεσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται και ανήλικοι ηλικιών 15-17 ετών, που έχουν ζητήσει άσυλο και βρίσκονται σε αναμονή απάντησης της αίτησής τους. Το πρόγραμμα μαθαίνει στα παιδιά την όπερα και την κουλτούρα της και τους δίνει τη δυνατότητα, μέσα από τα εργαστήρια θεάτρου, μουσικής και κίνησης/χορού, να εκφραστούν καλλιτεχνικά όπως θέλουν.
Η Έλση εντάχθηκε στο πρόγραμμα σε μια περίοδο που δεν ασχολιόταν ενεργά με τη μουσική. Από μικρή όμως ήθελε να ακολουθήσει τις τέχνες.
«Κυρίως με τράβηξε η μουσική, στην πορεία όμως ανακάλυψα ότι μου αρέσει πάρα πολύ και το θέατρο. Κυρίως εκφραζόμαστε στη στιγμή, με δικές μας ιδέες – και αυτό μου αρέσει πάρα πολύ, ότι τη μουσική και το θέατρο μπορώ να τα χρησιμοποιήσω για την έκφρασή μου», λέει η Έλση με αυτοπεποίθηση.
«Όταν βρίσκομαι στο χώρο νιώθω κυρίως χαρούμενη και υπερήφανη, αλλά και ευγνώμων που μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο. Δεν περίμενα να παρακολουθήσω αυτό το πρόγραμμα. Βρέθηκα ξαφνικά εκεί, ήταν πάρα πολύ καινούργιο και πρωτόγνωρο για μένα. Το πρόγραμμα βρήκε η μητέρα μου και μου το πρότεινε η ίδια, επειδή ήξερε ότι ενδιαφέρομαι για όλα αυτά», συμπληρώνει σχετικά με αυτή τη μοναδική εμπειρία. Η μουσική, ως ομπρέλα, συγκεντρώνει από κάτω της δεκάδες παιδιά που αλληλεπιδρούν με διάφορους τρόπους, δουλεύοντας μαζί περίπου 4 με 5 ώρες σε κάθε πρόβα. Το τραγούδι γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον όταν γύρω σου ακούς διαφορετικές γλώσσες. Η συνεργασία, ο χορός, η κίνηση αποκτούν μία άλλη αξία όταν πραγματοποιούνται σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον.
Ρωτώντας τη για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συγκριθεί η δική της ανατροφή με αυτήν της μητέρας της, δε διστάζει να πει πως στο σπίτι της γιαγιάς της μοιράζονται τις ίδιες αρχές: την ελευθερία και την εμπιστοσύνη.
«Με τη μητέρα μου επικοινωνούμε πάρα πολύ, της τα λέω όλα και είναι ελεύθερη. Είναι ένα άτομο που εμπιστεύομαι και ξέρω πως δε θα με βάλει τιμωρία αν της πω πως έκανα κάτι. Κυρίως εκφράζει την αγάπη της με εμπιστοσύνη και μου δείχνει πάντα ότι είναι εδώ για μένα», εξομολογείται η Έλση. Η διαφορά που εντοπίζει στον τρόπο που μεγαλώνει η ίδια και τον τρόπο που μεγάλωσε η μητέρα της έχει σχέση με εξωτερικούς παράγοντες, τα ήθη της εποχής, που τότε δεν ήταν τόσο ελεύθερη, ειδικά για τα κορίτσια.
Η Έλση, ένα κορίτσι με ευγένεια πνεύματος και βαθιά συνειδητοποίηση του τι είναι ένας άνθρωπος, λέει πως αυτό που φοβάται κυρίως είναι η συμπεριφορά κάποιων ανθρώπων που δεν ξέρουν όρια και φέρονται βίαια, είτε λεκτικά είτε σωματικά, σε ανθρώπους που είναι απλώς διαφορετικοί. Η ίδια δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια όταν συμβεί κάτι τέτοιο.
«Αν συμβεί μπροστά μου, προσπαθώ να υπερασπιστώ τον άλλο και καλώ όποιον είναι γύρω για βοήθεια. Αν δω κάτι τέτοιο να συμβαίνει προσπαθώ να το αλλάξω, έστω κι αν είναι με μία μικρή κίνηση». Αυτό θέλει να κάνει και στη ζωή της για να βελτιώσει τον κόσμο όπου ζούμε.
«Με τις δικές μου εμπειρίες από το Co-OPERAtive, μιας και έχω δουλέψει και με ανθρώπους από άλλες κουλτούρες, πιστεύω ότι μπορώ να πείσω κάποιους να αρχίσουν να βλέπουν τον κόσμο διαφορετικά – και τους ίδιους τους εαυτούς τους. Να καταλάβουν πως το να είσαι διαφορετικός δεν είναι κακό. Και, κυρίως, πως δεν πρέπει να κρίνουμε κάποιον από την εμφάνισή του και το τι έχει περάσει, αλλά από τις πράξεις του», λέει με σιγουριά, συμπληρώνοντας πως αν ήθελε να μοιραστεί κάτι με ένα κορίτσι της ηλικίας της, ένα συμπέρασμα που έχει βγάλει από τη ζωή μέχρι στιγμής είναι η προτροπή να μην εμπιστεύεσαι τον οποιονδήποτε. «Θα έλεγα να δίνει βάση σε ανθρώπους που την αγαπούν και θα είναι δίπλα της».
Πηγή έμπνευσής της αποτελεί η ίδια η μητέρα της, μια δυναμική κι ανεξάρτητη γυναίκα, που «έχει μάθει να προχωράει μπροστά χωρίς να βασίζεται στους άλλους. Αυτά πιστεύω τα έχει περάσει και σε εμένα και το θεωρώ πολύ σημαντικό», μας εμπιστεύεται το 15χρονο κορίτσι.
Η κα Άννα Καβούρη, μητέρα της Έλσης, κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στην οικογενειακή θεραπεία που εργάζεται σε Δομή Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, πιστεύει ακράδαντα πως οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί κανείς ως γονέας. Αυτό που καθοδηγεί την ίδια είναι το να κρατάει ζωντανές τις θετικές και αρνητικές εμπειρίες και να θυμάται πώς ένιωθε εκείνη ως παιδί. «Με αυτό τον τρόπο προσπαθώ να επαναλάβω θετικά πρότυπα και να αποφύγω τις συμπεριφορές με αρνητικές επιπτώσεις», λέει η κα Καβούρη, που προτιμά το σήμερα από το παρελθόν σε σχέση με την ανατροφή ενός παιδιού.
«Περισσότερα θετικά στοιχεία βλέπω στο σήμερα. Μπορεί να υπάρχει όλη αυτή η κινδυνολογία με το διαδίκτυο, το gaming, την χρήση του κινητού κ.ά., όμως από την άλλη πλευρά βλέπω παιδιά απενοχοποιημένα που μπορούν πιο εύκολα να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, που μπορούν να μιλήσουν ανοιχτά για την σεξουαλικότητά τους, που συζητούν για δύσκολα θέματα όπως η κακοποίηση, ο ρατσισμός, η βία. Που συνεχώς διεκδικούν και αναρωτιούνται προσπαθώντας να σπάσουν στερεότυπα».
Σύμφωνα με την ίδια, οι κίνδυνοι πάντα θα υπάρχουν, αλλά «το θέμα είναι να μάθει το παιδί να επεξεργάζεται το πλήθος των πληροφοριών που δέχεται, να προσπαθεί να μη βάζει και να μη δέχεται ταμπέλες και να εκφράζεται».
Ως προς τον έναν τέτοιο κίνδυνο και συγκεκριμένα ως προς την ειδησεογραφία και το πώς μπορεί να διαμορφώσει την προσωπικότητα ενός παιδιού, η μητέρα της Έλσης υποστηρίζει ότι σε αυτό επηρεάζει ο τρόπος με τον οποίο επεξεργάζονται οι γονείς ή οι σημαντικοί – για το παιδί – ενήλικες τις ειδήσεις και το μήνυμα που μεταφέρεται από αυτούς. «Για παράδειγμα ένα νεαρό κορίτσι που φοβάται ότι μπορεί να πέσει θύμα βιασμού από αλλοδαπό έχει υιοθετήσει μια ξενοφοβική στάση η οποία δεν στηρίζεται αποκλειστικά στον τρόπο μετάδοσης μιας ανάλογης είδησης από τα ΜΜΕ, αλλά στον τρόπο που αναλύουν ανάλογες ειδήσεις οι γονείς του».
Η ίδια επιδιώκει τη διεύρυνση των οριζόντων της Έλσης μέσα από την τέχνη, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Έτσι πιστεύει ότι μπορούμε να πετύχουμε εμπνέοντας τα νέα κορίτσια να ταυτιστούν με θετικά πρότυπα γυναικών. Όσον αφορά το άγχος για την ανατροφή της Έλσης, η ίδια θεωρεί σημαντικό να έχει η κόρη της «όλα τα ψυχικά εφόδια ώστε να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις που θα συναντήσει, να είναι και να νιώθει ανεξάρτητη και ελεύθερη».
Η ίδια εργάζεται πολλές ώρες, συχνά υπό πίεση, και καμιά φορά δε μπορεί να της μιλήσει, όταν η Έλση π.χ. της τηλεφωνεί. «Μια μέρα μου είπε “μαμά σου μιλάω και δεν με ακούς”, γέμισα ενοχές καθώς είχε δίκιο και είναι κάτι που προσπαθώ να διορθώσω». Το είδος της επικοινωνίας που έχουν εξασφαλίσει οι δύο τους όμως, η εμπιστοσύνη που έχει η μία στην άλλη, η αγάπη τους, που εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους καθημερινά, είναι αυτά που έχουν σημασία. Η αμφίδρομη σχέση τους βασίζεται σε γερά θεμέλια. Είναι δύο κορίτσια που κρατούν η μία την άλλη από το χέρι, όπως κάνει συχνά η Έλση στο θεατρικό εργαστήρι, και σκοπεύουν να εκφράζονται ελεύθερα για πάντα.
Διαβάστε ακόμα:
Η Δωροθέα και η Γκάια Μερκούρη ξεδιπλώνουν την υπέροχη σχέση τους στο Marie Claire
H Μαρίλη Ευφραιμίδη και η έφηβη κόρη της, Τζουλιάνα, μας λένε να παλεύουμε για τους στόχους μας
