Η Dr. Mary Walker (1832-1919) ήταν μια χειρουργός του 19ου αιώνα που ακόμα και σήμερα θα εθεωρείτο πρωτοπόρος. Διακρίθηκε για την ενεργή υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων, αλλά και τη συνεισφορά της στον αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο.
Μεγάλωσε στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, σε μια οικογένεια στοχαστών που ανέθρεψαν τα παιδιά τους ώστε να αμφισβητούν διαρκώς τους στερεοτυπικούς ρόλους των φύλων. Διόλου τυχαία λοιπόν, σε μια εποχή που οι γυναίκες προορίζονταν για το νοικοκυριό, η Walker έφτασε να σπουδάσει στην ιατρική σχολή Syracuse Medical College. Στην αποφοίτησή της, το 1855, ήταν η μοναδική γυναίκα στο έτος της.
Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε έναν φοιτητή ιατρικής, τον Albert Miller. Ακόμα και στο γάμο τους έκανε τη διαφορά, αντικαθιστώντας το παραδοσιακό νυφικό με μια κοντή φούστα και, από μέσα, μακρύ παντελόνι. Στους γαμήλιους όρκους της αρνήθηκε να δηλώσει «υπακοή» στο σύζυγό της, ενώ επέλεξε να κρατήσει το πατρικό της όνομα. Το ζευγάρι πήρε, αργότερα, διαζύγιο.
Ακόμα και στο γάμο της, αντικατέστησε το παραδοσιακό νυφικό με μια κοντή φούστα και, από μέσα, μακρύ παντελόνι. Στους γαμήλιους όρκους της αρνήθηκε να δηλώσει «υπακοή» στο σύζυγό της
Μεγαλωμένη σε φάρμα, είχε συνειδητοποιήσει από μικρή πόσο περιοριστικό για τις κινήσεις ήταν το γυναικείο ντύσιμο, ιδιαίτερα ο κορσές και η δαντέλα. Αντί για μακριές φούστες, τις οποίες θεωρούσε εξαιρετικά άβολες αλλά και ανθυγιεινές καθώς συσσώρευαν σκόνη και βρομιά στην επιφάνειά τους, άρχισε να ντύνεται με αντρικά ρούχα. Έγραψε ότι τα γυναικεία φορέματα θα έπρεπε να «προστατεύουν και να επιτρέπουν την ελευθερία της κίνησης και την κυκλοφορία». Όταν την κατηγορούσαν ότι «ντύνεται σαν άντρας», απαντούσε ότι «δεν φοράω τα ρούχα των αντρών αλλά τα δικά μου».
To 1870 συνελήφθη στη Νέα Ορλεάνη και χλευάστηκε λόγω του ντυσίματός της. Ο αστυνομικός που τη συνέλαβε τής έστριψε το μπράτσο βίαια ρωτώντας την αν είχε ποτέ σχέση με άντρες. Μόλις την αναγνώρισαν, ωστόσο, μετά τη μεταφορά της στο αστυνομικό τμήμα, αφέθηκε ελεύθερη.
Στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου βρέθηκε στην πρώτη γραμμή ως χειρουργός (ο στρατός τής είχε προτείνει να συμμετάσχει ως νοσηλεύτρια, αλλά αρνήθηκε). Στη διάρκεια της δουλειάς της συνέχισε να φοράει αντρικά ρούχα, τονίζοντας ότι ήταν τα πλέον κατάλληλα για τις υψηλές επαγγελματικές απαιτήσεις της. Το 1864 πιάστηκε αιχμάλωτη και φυλακίστηκε για τέσσερις μήνες. Ακόμα όμως και ως κρατούμενη, παρέμεινε πιστή στα παντελόνια και τα σακάκια. Απελευθερώθηκε σε μια ανταλλαγή κρατουμένων, τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς.
Όταν την κατηγορούσαν ότι «ντύνεται σαν άντρας», απαντούσε ότι «δεν φοράω τα ρούχα των αντρών αλλά τα δικά μου».
Μετά τον Εμφύλιο, ο πρόεδρος Andrew Johnson της απένειμε το Μετάλλιο της Τιμής, με αποτέλεσμα να γίνει η μοναδική γυναίκα ανάμεσα σε 3.500 βραβευθέντες μέχρι σήμερα. Όταν τελείωσε ο πόλεμος, η χειρουργός εντάχθηκε στις σουφραζέτες, παραθέτοντας ομιλίες στις οποίες διεκδικούσε, μεταξύ άλλων, το γυναικείο δικαίωμα ψήφου. Κατάφερε να μιλήσει ακόμα και ενώπιον του Κογκρέσου, το 1912 και το 1914.
Πέθανε τον Φεβρουάριο του 1919, σε ηλικία ογδόντα έξι ετών, μετά από μάχη με μακροχρόνια ασθένεια. Δεν θάφτηκε με φόρεμα, αλλά με μαύρο κοστούμι, όπως εκείνα που συνήθιζε να φοράει. Υπήρξε κι αυτό ένα είδος δικαίωσης.
Παρακολουθήστε ένα ρεπορτάζ για τη Mary Walker:
