Προτού συναντηθούμε από κοντά σ’ ένα ξεχωριστό δείπνο με θέα την Ακρόπολη, με αφορμή το επετειακό ορόσημο επιχειρηματικής παρουσίας του οίκου Brunello Cucinelli στην Ελλάδα, είχα την τιμή να συνομιλήσω διαδικτυακά με τον πνευματώδη κύριο Κουτσινέλι. «Η Αθήνα και η Ελλάδα γενικότερα είναι ένα μέρος κοντά στην καρδιά μου. Σε ένα παράλληλο σύμπαν κατοικώ εδώ», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι γνώσεις του για την Αρχαία Ελλάδα είναι πραγματικά εντυπωσιακές και ανοίγουν τη συζήτησή μας: «Οι αρχαίοι πρόγονοί σας ήταν αυτοί που θεμελίωσαν τις αρχές που πρέπει να διέπουν μια κοινωνία. Σε μια συνάντηση που είχα πρόσφατα εξηγούσα το νόημα της ευτυχίας σύμφωνα με όσα υποστηρίζετε εσείς οι Έλληνες. Μιλάτε για το καλό μέσα στον άνθρωπο που πρέπει να υπερισχύει του δαίμονα που είναι μαζί μας όλη την ώρα. Με λίγα λόγια, η ευτυχία έχει να κάνει με το πώς κυβερνάμε τους δαίμονές μας», εξηγεί.
Μου απευθύνει το λόγο με στωικό ύφος, στη μητρική του γλώσσα, τα ιταλικά, ενώ η συνεργάτιδά του που μεταφράζει δίπλα του προσπαθεί να αποδώσει στα αγγλικά με ακρίβεια τις σπουδαίες ιδεαλιστικές απόψεις αυτού του εμπνευσμένου ανθρώπου. «Η σχέση μου με τους Έλληνες φιλοσόφους ξεκίνησε όταν ήμουν 18 ετών και συχνά λέω ότι ζω τη ζωή μου σαν Ιταλός, διοικώ την εταιρεία μου σαν Ιταλός, αλλά σκέφτομαι σαν Έλληνας. Καταλαβαίνεις λοιπόν πόσο ενθουσιασμένος είμαι με την ελληνική κουλτούρα».
«Η σχέση μου με τους Έλληνες φιλοσόφους ξεκίνησε όταν ήμουν 18 ετών και συχνά λέω ότι ζω τη ζωή μου σαν Ιταλός, διοικώ την εταιρεία μου σαν Ιταλός, αλλά σκέφτομαι σαν Έλληνας. Καταλαβαίνεις λοιπόν πόσο ενθουσιασμένος είμαι με την ελληνική κουλτούρα».
Ο ίδιος αντλεί έμπνευση από φιλοσόφους, αγίους και σπουδαίες προσωπικότητες της αρχαιότητας που έχουν διαμορφώσει τον κόσμο γύρω μας, ωστόσο υπάρχουν, όπως αναφέρει, τρεις Έλληνες που άλλαξαν τη ζωή του: «Ο πρώτος είναι ο σοφός Σόλωνας, ο οποίος διοίκησε την Αθήνα τόσο καλά που οι Αθηναίοι θέλησαν να διοικήσει την πόλη για όλη του τη ζωή, ο Σωκράτης που υποστήριζε ότι η αληθινή μας ευτυχία εξαρτάται από αν κάνουμε αυτό που είναι σωστό και ο θεμελιωτής της δημοκρατίας, ο Περικλής». Μέχρι τα 65 του χρόνια πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του γεμίζοντας το κεφάλι του με αποφθέγματα μεγάλων στοχαστών, ενώ δεν παραλείπει να αναφέρει ότι του αρέσει πολύ η αθάνατη, όπως τη χαρακτηρίζει, μουσική του οικουμενικού Βαγγέλη Παπαθανασίου.
Μπορεί το προφίλ του Μπρουνέλο Κουτσινέλι σήμερα να παραπέμπει σε καλοζωισμένο bon viveur, όμως τα πράγματα για την οικογένειά του δεν ήταν καθόλου ρόδινα. Μεγάλωσε σε μια πολύ φτωχή οικογένεια και ήταν η ιδιοφυής ιδέα του να δημιουργήσει, με δανεικά στην αρχή χρήματα, την πολυτελή εκδοχή του εμβληματικού πουλόβερ της Benetton που του έδωσε το εισιτήριο για μια καλύτερη ζωή με την ίδρυση της εταιρείας του το 1978. «Θεωρώ τη φτώχεια σαν ένα “δώρο”. Έμαθα πολλά μέσα από τις δυσκολίες», συνεχίζει.
«Θεωρώ τη φτώχεια σαν ένα “δώρο”. Έμαθα πολλά μέσα από τις δυσκολίες».
«Επέλεξα να ασχοληθώ με τη μόδα, γιατί ήθελα να δημιουργήσω κάτι που θα μπορούσε να περάσει στις επόμενες γενιές. Eνα κομμάτι το οποίο θα μπορούσες να κρατήσεις και ακόμα να επιδιορθώσεις αν χρειαστεί, αλλά ποτέ δεν θα το πετάξεις. Ήθελα να δημιουργήσω ένα προϊόν σε απίστευτα υψηλή ποιότητα, με την υπογραφή “Made in Italy”, που αντιπροσωπεύει την κουλτούρα μας. Ξεκίνησα μόνο με πλεκτά κασμίρ. Ηθελα να γίνω γνωστός για τα κασμιρένια πουλόβερ. Τα γυναικεία ενδύματα ήταν το πρώτο βήμα και στη συνέχεια προχωρήσαμε με τα πλεκτά ανδρικά ρούχα, ενώ στις αρχές του 2000 αποφάσισα να επεκτείνω τη συλλογή σε κοστούμια και T-shirts.
»Έχουμε ενσωματώσει στις συλλογές ρούχα από μετάξι και λινό, αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με τη ζεστασιά του κασμίρ. Αναφορικά με το ύφος της εταιρείας, ήθελα να προσφέρω ένα χαλαρό και μοντέρνο χαρακτήρα στο συντηρητικό στυλ γραφείου. Ονειρεύτηκα να δημιουργήσω ένα όμορφο προϊόν και όπως οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν ότι τα όνειρα είναι η συντροφιά της ψυχής, έτσι κι εμένα αυτό το όνειρο με συντρόφευε μέχρι που κατάφερε να γίνει πραγματικότητα».
Μέσα στο πέρασμα του χρόνου διαμόρφωσε με επιμέλεια την ταυτότητα του οίκου που στηρίζεται στην αβίαστη sporty chic κομψότητα. Οι συλλογές Brunello Cucinelli διηγούνται μια συνεκτική ενδυματολογική ιστορία με το ραφιναρισμένο tailoring, τα ποιοτικά υλικά και τη γήινη χρωματική παλέτα πάντα και σε συνέπεια σε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Κάθε ραφή των πολυτελών και ποιοτικών ready-to-wear ενδυμάτων και αξεσουάρ που δημιουργεί η εταιρεία του κατασκευάζεται στην Ιταλία, κυρίως στα ατελιέ του μεσαιωνικού χωριού Σολομέο στην Ούμπρια. Το 1985 αγόρασε αυτόν τον περουτζιανό οικισμό του 14ου αιώνα για να μετακομίσει οριστικά εκεί το 2000, έπειτα από μια ριζική αποκατάσταση της ευρύτερης περιοχής που διήρκεσε δύο δεκαετίες. Σε αυτές τις εγκαταστάσεις στους πρόποδες του χωριού εδρεύει η ομώνυμη αυτοκρατορία του lifestyle brand του, η οποία περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση, ενώ σε κεντρικό σημείο ξεπροβάλλει ένα πελώριο μνημείο αφιερωμένο στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Περίπου επτακόσιοι άνθρωποι κατά μέσο όρο εργάζονται εκεί και αμείβονται ελαφρώς περισσότερο από το μέσο όρο, όπως ο ίδιος διευκρινίζει. Παράλληλα, κάθε χρόνο η εταιρεία δωρίζει το 20% των κερδών στο Ίδρυμα Brunello Cucinelli, με πρόσφατο δημιούργημα ένα θέατρο στην καρδιά του Σολομέο και την κατασκευή της Σχολής Τεχνών και Χειροτεχνίας, έναν αναγκαίο χώρο για να μπορέσει να μεταλαμπαδεύσει τη δεξιοτεχνία στις επόμενες γενιές.
Ο ανοιχτόμυαλος και οραματιστής κύριος Κουτσινέλι ξεχώρισε για τη βαθιά ηθική προσέγγιση στη δημιουργία της επιχείρησής του. Η φιλοσοφία του, ο «ανθρωπιστικός καπιταλισμός, όπως την αποκαλεί», περιγράφεται διεξοδικά στο βιβλίο του με τον ίδιο τίτλο. «Η φιλοσοφία με βοήθησε να δαμάσω την ψυχή μου. Στη δουλειά πάντα προσπαθούσα να υιοθετήσω και να προάγω τις ανθρώπινες αξίες που διαμορφώθηκαν στην Αρχαία Ελλάδα. Ηθελα να διοικήσω μια εταιρεία όπου υπάρχει σεβασμός στην ηθική και οικονομική αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Αυτός είναι ο πυρήνας της εταιρείας», διευκρινίζει ο ανθρωπιστής Μπρουνέλο Κουτσινέλι.
«Στη δουλειά πάντα προσπαθούσα να υιοθετήσω και να προάγω τις ανθρώπινες αξίες που διαμορφώθηκαν στην Αρχαία Ελλάδα. Ηθελα να διοικήσω μια εταιρεία όπου υπάρχει σεβασμός στην ηθική και οικονομική αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Αυτός είναι ο πυρήνας της εταιρείας».
Πόσο εύκολο είναι όμως να διαχειρίζεται μια ολόκληρη αυτοκρατορία μόδας που περιλαμβάνει ενδύματα, αξεσουάρ και homewear συλλογές έξω από τον αστικό κλοιό; «Είμαστε ένα μικρό χωριό, αλλά είμαστε στενά συνδεδεμένοι με τον κόσμο. Εξάλλου δεν είμαστε μακριά από την πόλη. Eίναι σημαντικό για τους ανθρώπους να εργάζονται σε ένα ευχάριστο περιβάλλον και να αισθάνονται ένα κοινό αίσθημα ευθύνης και σεβασμού. Εδώ δουλεύουμε μεν οχτώ ώρες την ημέρα, αλλά πιο συγκεντρωμένοι. Ξεκινάμε τη δουλειά στις 8 το πρωί και στη 1 το μεσημέρι μεταφερόμαστε όλοι μαζί στο εστιατόριο για να απολαύσουμε το γεύμα μας, που είναι συνήθως ένα πιάτο με πάστα. Έπειτα στις 14.30 πιάνουμε πάλι δουλειά μέχρι τις 17.30 και από εκεί και πέρα υπάρχει η ανάγκη να ταΐσουμε το πνεύμα με μελέτη. Έχουμε ένα μεγάλο κήπο όπου κουβεντιάζουμε και περνάμε χρόνο μαζί, πράγμα το οποίο είναι σημαντικό για την ενότητα της ομάδας».
Περισσότερο από έναν κερδοφόρο και διεθνώς αναγνωρισμένο όμιλο μόδας ο πρωτοποριακός Μπρουνέλο Κουτσινέλι κατάφερε να δημιουργήσει έναν εργασιακό παράδεισο που αφουγκράζεται τις ανάγκες των υπαλλήλων του, όπως συμπεραίνουμε. Και ανανεώνουμε το ραντεβού μας μαζί του εκεί, για να παρατηρήσουμε τη δημιουργία μοναδικών ρούχων, να φάμε αυθεντική ιταλική πάστα και να συζητήσουμε για φιλοσοφία.