Τα γεγονότα που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας το τελευταίο χρονικό διάστημα αναδεικνύουν για άλλη μια φορά το πόσο σημαντικός είναι ο τομέας της παιδικής προστασίας και πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις. Η παιδική προστασία είναι ένα κοινωνικό ζήτημα με διαφορετικές παραμέτρους, οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναλυθούν και να συζητηθούν διεξοδικά με γνώμονα την εμπειρία στην Ελλάδα και τις πρακτικές που ακολουθούνται σε άλλες χώρες, ώστε να προσδιοριστούν οι απαραίτητες αλλαγές. Στο πλαίσιο αυτό, η Διαδικτυακή Ημερίδα θα εστιάσει στην Πρόληψη, την Αποϊδρυματοποίηση, την Αναδοχή αλλά και τη Βιολογική Οικογένεια, άξονες οι οποίοι αποτελούν βασικά πεδία δραστηριοποίησης των Παιδικών Χωριών SOS, που αξιοποιούν κάθε διαθέσιμο μέσο με σκοπό να στηρίζουν και να προωθούν τους παραπάνω θεσμούς για εκατοντάδες παιδιά και οικογένειες σε όλη την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, για το ζήτημα της Αποϊδρυματοποίησης οι συμμετέχοντες θα αναδείξουν τη σημασία της διευρυμένης ολιστικής μεταρρύθμισης της παιδικής προστασίας, καθώς και της δημιουργίας ενός ενιαίου εθνικού φορέα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης αυτής. Παράλληλα, όσον αφορά την Αναδοχή και τη Βιολογική Οικογένεια έμφαση θα δοθεί στην ανάγκη για Επαγγελματική Αναδοχή, καθώς και στον κομβικό ρόλο της Βιολογικής Οικογένειας, τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο επανένωσης του παιδιού με την οικογένειά του.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί πως στο πλαίσιο της διαδικτυακής συζήτησης θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά δημοσίως η έρευνα που διεξήγαγε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών με τίτλο «Τα Ιδρύματα Παιδικής Προστασίας στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Προοπτικές», σε συνεργασία με τα Παιδικά Χωριά SOS στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund που έχει ως διαχειριστές επιχορήγησης στην Ελλάδα το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Η έρευνα περιλαμβάνει μια πλήρη καταγραφή της σημερινής κατάστασης στα ιδρύματα, κάτι που την καθιστά μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα. Σκοπός της ήταν η αποτύπωση των ποσοτικών και των ποιοτικών στοιχείων που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης των παιδιών, το περιβάλλον, τις συνεργασίες και τις ανάγκες των ιδρυμάτων, τις θεσμικές δυνατότητες και προοπτικές προς την κατεύθυνση της Αποϊδρυματοποίησης και της αποκατάστασης κάθε παιδιού σε οικογενειακό πλαίσιο.
Στην Ελλάδα άλλωστε, η Αποϊδρυματοποίηση αποτελεί δέσμευση του κράτους και η υλοποίησή της είναι στα πρώτα βήματα, ωστόσο απαιτείται μεγαλύτερη επιτάχυνση, αλλά και πιο ριζοσπαστική μεταρρύθμιση. Συνεχίζουν να λειτουργούν 82 ιδρύματα παιδικής προστασίας, ενώ οι αναδοχές και οι υιοθεσίες, παρότι αυξημένες, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τις ανάγκες – ενώ είναι εξαιρετικά χαμηλές, ως μηδενικές, για παιδιά άνω των 8 ετών (που αποτελούν και την πλειοψηφία) και παιδιά με αναπηρία.
Ακολουθεί το πρόγραμμα
Διαδικτυακή Ημερίδα
«Μεταρρύθμιση της Παιδικής Προστασίας: Πιο Αναγκαία από Ποτέ»
21 Νοεμβρίου, 09.30-15.30
Ζωντανή Μετάδοση: Youtube & Facebook
9.30-10.00 Εισαγωγή και Χαιρετισμοί
Δόμνα Μιχαηλίδου, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Γιώργος Σταμάτης, Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας
Νίκος Δεμερτζής, Πρόεδρος Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
Λένα Καρακίτσιου, Διαχειρίστρια Προγραμμάτων, Ίδρυμα Μποδοσάκη
Κώστας Συρίγος, Πρόεδρος ΔΣ Παιδικών Χωριών SOS
10.00-11.00 Πρόοδος και Προκλήσεις για την Παιδική Προστασία στην Ελλάδα
«Πού βρισκόμαστε: Πρόοδος της Μεταρρύθμισης της Παιδικής Προστασίας στην Ελλάδα» – Στέργιος Σιφνιός, Διευθυντής Συνηγορίας, Παιδικά Χωριά SOS
Παρουσίαση κύριων στοιχείων για τα Ιδρύματα στην Ελλάδα – Έρευνα του Εθνικού Κέντρου
Κοινωνικών Ερευνών για τα Παιδικά Χωριά SOS – Διονύσης Μπαλούρδος, Ερευνητής EKKE
Σχολιασμός: Δανάη Σεραφειμίδη, Child Protection, UNICEF (tbc)
11.00-12.00 H Ολιστική Μεταρρύθμιση είναι απαραίτητη
Σε συνέχεια των βημάτων που έχουν γίνει, είναι απαραίτητη η περαιτέρω ολιστική συστημική μεταρρύθμιση όλης της διαδικασίας της παιδικής προστασίας – από την στήριξη της ευάλωτης οικογένειας, ως την τοποθέτηση παιδιών σε αναδοχή χωρίς την ενδιάμεση παρουσία του ιδρύματος. Αυτή η ολιστική μεταρρύθμιση αφορά τις κοινωνικές υπηρεσίες στις Περιφέρειες, τις κοινωνικές υπηρεσίες στους Δήμους, αλλά και την πρωτοβάθμια παροχή υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας. Ο ρόλος αυτός στο κοινοτικό επίπεδο είναι κρίσιμος όμως προς το παρόν δεν έχει υλοποιηθεί: λείπουν η πολιτική βούληση, το θεσμικό πλαίσιο, οι τα πρωτόκολλα, οι διαδικασίες, η επαρκής στελέχωση με εξειδικευμένο και επαρκώς καταρτισμένο προσωπικό, ο συντονισμός και οι διυπουργικές συμφωνίες και καθημερινές συνεργασίες στο πεδίο και την επίβλεψη.
Παρουσίαση της εμπειρίας μεταρρύθμισης της Παιδικής προστασίας στην Ανατολική Ευρώπη
Maria Dantcheva, Head of Programme at the International Office for the Region Central Eastern
Europe, SOS Children’s Villages International
Σχολιασμός και συζήτηση
Κωνσταντίνα Κιντώνη, Υπεύθυνη Συνηγορίας, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Δήμητρα Νίκου, Διεύθυνση Παιδιού και Οικογένειας, Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ιωάννα Κουβαριτάκη, Ειδική Συνεργάτης για Δικαιώματα του Παιδιού, Συνήγορος του Πολίτη
12.00-13.00 Η Σημασία της Αναδοχής και η Επαγγελματική Αναδοχή
Η διεθνής εμπειρία μας λέει ξεκάθαρα πως η αναδοχή δεν θα αναπτυχθεί ποτέ στο επιθυμητό επίπεδο, που είναι να αντικαταστήσει ως μορφή φροντίδας τα ιδρύματα, αν δεν επεκταθεί ο θεσμός της Επαγγελματικής Αναδοχής σε όλα τα παιδιά – (σήμερα προβλέπεται -αν και δεν υλοποιείται- μόνο για τα παιδιά με αναπηρία 67% και άνω). Επαγγελματική αναδοχή σημαίνει πως επαγγελματίες αναλαμβάνουν τη φροντίδα ενός παιδιού προσωρινά, στο σπίτι τους, αντί να την αναλαμβάνουν στο ίδρυμα. Κάθε μορφής αναδοχή εξάλλου στηρίζεται και εξαρτάται σε ένα σφιχτό και αυστηρό πλαίσιο επίβλεψης και συνεχούς υποστήριξης από τους φορείς εποπτείας – είτε το δημόσιο Ίδρυμα, όταν υπάρχει, είτε η Περιφέρεια.
Εισήγηση: Θεώνη Κουφονικολάκου, Βοηθός Συνήγορος για τα Δικαιώματα του Παιδιού, μέλος
ΕΣΑΝΥ
Σχολιασμός και συζήτηση
Γιώτα Μάνθου, Κοινωνική Λειτουργός – Ψυχολόγος, Διεύθυνση Κοινωνικών Παρεμβάσεων, Εθνικό
Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Xαρά Γαλανού, Ανάδοχος γονέας – Επιμελήτρια Ανηλίκων
Μαρία Πετροπούλου, Ψυχολόγος, Πρόγραμμα Αναδοχής, Παιδικά Χωριά SOS
13.00-14.00 Διάλειμμα
14.00-15.00 Αναδοχή και Βιολογική Οικογένεια
Γνωρίζοντας ότι η επιτυχία της αποιδρυματοποίησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό στην δυνατότητα της ΒΟ να υποστηρίξει το παιδί της, τόσο στο πλαίσιο της πρόληψης όσο και στο πλαίσιο της επανένταξης του σε αυτήν μετά την εξω οικογενειακής φροντίδας, απαιτείται η «εντατικοποίηση» της υλοποίησης αυτής της υποστήριξης, βελτιώνοντας το σύστημα της πρόληψης και της οικογενειακής ενδυνάμωσης (family straightening) στην κοινότητα.
Παρουσίαση της Εμπειρίας στο Πεδίο
Τάσος Λουκάς, Κοινωνικός Λειτουργός, Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Αττικής Πηνελόπη Βασταρούχα, Υπεύθυνη Προγράμματος Αναδοχής, Παιδικά Χωριά SOS
Σχολιασμός και συζήτηση
Φιλιώ Αθανασίου, Πρόεδρος Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος
Αλεξάνδρα Δημητριάδου, Ψυχολόγος, Κέντρο Προστασίας του Παιδιού Αττικής «Η ΜΗΤΕΡΑ»
15.00-15.30 Κλείσιμο
Τελικός Σχολιασμός Στέργιος Σιφνιός, Διευθυντής Συνηγορίας, Παιδικά Χωριά SOS
Παρουσίαση νέου Τηλεοπτικού Σποτ για την Αναδοχή από τα Παιδικά Χωριά SOS.
Συντονισμός Ημερίδας: Μυρτώ Ξανθοπούλου, Σύμβουλος Συνηγορίας, Παιδικά Χωριά SOS