Όσο και να μη θέλουμε να το παραδεχτούμε, η παράταση της νεότητας παραμένει ένα από τα μεγάλα ζητούμενα της ανθρωπότητας και η μάχη ενάντια στη φθορά του χρόνου δεν σταματά να μας κρατά σε εγρήγορση.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Αντιγήρανσης, η σχετική παγκόσμια αγορά ξεπέρασε το 2021 τα 331 δισ. δολάρια, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Ιατρική και οι συναφείς επιστήμες είναι το όπλο που εμπιστεύεται περισσότερο ο κόσμος ώστε η επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης να μη μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Οπως μαρτυρούν στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο μέσος όρος ζωής παγκοσμίως έχει αυξηθεί στα 73 χρόνια, αλλά η μέση διάρκεια της υγείας (απουσία νόσου ή αναπηρίας) παραμένει σημαντικά χαμηλότερη, περίπου στα 63 χρόνια.
Οι κλινικές μακροβιότητας και ευεξίας έχουν αναδειχθεί ως φάροι ελπίδας με στόχο να καλύψουν αυτό το χάσμα μέσα από παρεμβάσεις που μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και βοηθούν τα άτομα να βελτιστοποιήσουν την υγεία τους και να επεκτείνουν τη ζωτικότητά τους. Για παράδειγμα, η σωστή διατροφή, η τακτική άσκηση και οι αναγεννητικές θεραπείες, μεταξύ άλλων, μπορούν να συμβάλουν στην επέκταση της διάρκειας της υγείας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Ο μέσος όρος ζωής παγκοσμίως έχει αυξηθεί στα 73 χρόνια, αλλά η μέση διάρκεια της υγείας (απουσία νόσου ή αναπηρίας) παραμένει σημαντικά χαμηλότερη, περίπου στα 63 χρόνια.
«Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από το wellbeing και οι επαγγελματίες υγείας οφείλουμε με επιστημονικό τρόπο να καθοδηγήσουμε τους συμπολίτες μας. Πλέον γνωρίζουμε καλά και μέσα από αμέτρητα ερευνητικά δεδομένα ότι ο τρόπος ζωής συνδέεται άρρηκτα με τη μακροζωία, ενώ παράλληλα αποτελεί μέρος της θεραπείας σε πολλά νοσήματα. Η μεσογειακή διατροφή, το να μαγειρεύουμε στο σπίτι, η ήπια αερόβια άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος, ο περιορισμός στην κατανάλωση του αλκοόλ, η διαχείριση του στρες, είναι οι συνήθειες που όχι μόνο συμβάλλουν στη διατήρηση της ευζωίας, αλλά επιβραδύνουν κατά πολύ το άγγιγμα του χρόνου στον οργανισμό μας», αναφέρει η κυρία Πόπη Καλαϊτζή, γιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, με εξειδίκευση στην Ιατρική του Τρόπου Ζωής και ιδρύτρια της «The Longevity & Wellbeing Clinic».
Και συμπληρώνει: «Πρέπει να εστιάσουμε στην υγιή μακροβιότητα, γιατί μακροβιότητα θα έχουμε! Ενα στα δύο πεντάχρονα που ζούνε σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες θα ξεπεράσουν τα εκατό. Το θέμα είναι πώς θα ζούμε περισσότερα χρόνια χωρίς κάποια ασθένεια ή αναπηρία. Και αυτό μπορούμε να το καταφέρουμε αλλάζοντας κάποια πράγματα στον τρόπο ζωής μας για τις συνέπειες των οποίων υπάρχουν σαφείς επιστημονικές αποδείξεις. Για παράδειγμα, μπορούμε να πούμε πλέον ποια διατροφή ή άσκηση μπορεί να λειτουργήσει εξατομικευμένα για καθέναν από εμάς ξεχωριστά, ενώ τέτοιου είδους συνήθειες αποτελούν το θεμέλιο κάθε στρατηγικής αντιγήρανσης.
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ποιότητα ύπνου αλλά και οι διαπροσωπικές σχέσεις αποτελούν σημαντικά κομμάτια του παζλ για την κατάκτηση της μακροζωίας. Η εσωτερική υγεία αντανακλά στο δέρμα, που είναι το μεγαλύτερο όργανό μας, αλλά η νεότητα δεν είναι μόνο η έλλειψη ρυτίδων, είναι και η ενέργεια και η ευεξία που πηγάζει από μέσα μας. Την ενέργεια αυτή μπορούμε να την αποκτήσουμε μέσα από την αλλαγή του τρόπου ζωής μας», υπογραμμίζει η κυρία Καλαϊτζή.
Κυτταρική επανεκκίνηση
Στον πυρήνα της επιστήμης του slow aging βρίσκεται η κατανόηση της βιολογίας της γήρανσης. Τα κύτταρά μας συνεχώς ανανεώνονται, επισκευάζονται και πεθαίνουν, αλλά καθώς μεγαλώνουμε, η αναλογία των κυττάρων που πεθαίνουν είναι μεγαλύτερη από αυτά που ανανεώνονται. Αυτή η κυτταρική φθορά, που προκαλείται από το οξειδωτικό στρες και τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις του οργανισμού, οδηγεί στα ορατά και αόρατα σημάδια γήρανσης. Τα εξειδικευμένα κέντρα μακροζωίας επικεντρώνονται στην έγκαιρη ανίχνευση, ενώ προσφέρουν εξατομικευμένα προγράμματα και καινοτόμες θεραπείες που έχουν σχεδιαστεί για να προάγουν την κυτταρική ανανέωση και τη γενική ευεξία.
Το αρχικό καλωσόρισμα σε πολλές κλινικές μακροζωίας είναι μια ενδελεχής αξιολόγηση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει διάφορους τύπους απεικόνισης (π.χ. μαγνητική τομογραφία), γενικές εξετάσεις αίματος, αξιολόγηση φυσικής κατάστασης, γνωστικές εξετάσεις (αξιολόγηση νοητικών ικανοτήτων όπως η βραχυπρόθεσμη μνήμη, ο συντονισμός ματιού-χεριού, η συγκέντρωση και ο σχεδιασμός), ενώ οι πιο προηγμένες από αυτές παρέχουν σαν υπηρεσία και την ανάλυση της αλληλουχίας του γονιδιώματος προκειμένου να ενημερωθούμε όχι μόνο για την τρέχουσα κατάσταση της υγείας μας, αλλά και για το ποιες παθολογικές καταστάσεις μπορεί να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον.
Η πρωτοπόρος στον κλάδο κλινικής ευεξίας SHA, που θα βρει κανείς αν ταξιδέψει στο Αλικάντε της Ισπανίας, υπόσχεται μέσα από το πρόγραμμα Well-ageing & Prevention να προσφέρει μια καινοτόμο προληπτική προσέγγιση για την επιβράδυνση της κυτταρικής γήρανσης σε μια περίοδο επτά ημερών σ’ ένα γαλήνιο περιβάλλον. Το πρόγραμμα όμως δεν αφορά μόνο τις θεραπείες, αλλά έχει να κάνει και με την ενδυνάμωση των επισκεπτών στο να κατανοήσουν τη βιολογική τους ηλικία μαθαίνοντας νέες, υγιεινές συνήθειες.
Πρέπει να εστιάσουμε στην υγιή μακροβιότητα, γιατί μακροβιότητα θα έχουμε. Το θέμα είναι πώς θα ζούμε περισσότερα χρόνια χωρίς κάποια ασθένεια ή αναπηρία.
Οι κλινικές μακροζωίας υψηλών προδιαγραφών ολοένα αυξάνονται, αποδεικνύοντας ότι το θέμα της ποιότητας και επέκτασης της ζωής αφορά πολλούς ανθρώπους που είναι διατεθειμένοι να δαπανήσουν ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό στην προσπάθεια να αντιστρέψουν την κλεψύδρα της θνησιμότητας.
Βασική προτεραιότητα των κλινικών ευζωίας είναι η έμφαση στη διατροφική βελτιστοποίηση ως μέρος των θεραπευτικών τους σχεδίων, αναγνωρίζοντας ότι αυτό που τρώμε παίζει κομβικό ρόλο στην υγεία μας, ενώ μπορεί είτε να επιταχύνει είτε να επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης. Είναι πλέον γνωστά τα θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν την κυτταρική υγεία, μειώνουν τη φλεγμονή και βελτιώνουν την ισορροπία των ορμονών. Η Nutrigenomics, η μελέτη του τρόπου με τον οποίο τα τρόφιμα αλληλεπιδρούν με τα γονίδιά μας, είναι ένα αναπτυσσόμενο πεδίο στην αντιγηραντική ιατρική. Αναλύοντας τη γενετική σύνθεση ενός ατόμου, οι κλινικές μακροζωίας μπορούν να παρέχουν εξατομικευμένες διατροφικές συστάσεις που βελτιστοποιούν τη μεταβολική λειτουργία και μειώνουν τον κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.
Το θέμα της ποιότητας και επέκτασης της ζωής αφορά πολλούς ανθρώπους που είναι διατεθειμένοι να δαπανήσουν ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό στην προσπάθεια να αντιστρέψουν την κλεψύδρα της θνησιμότητας.
Δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη σωματική δραστηριότητα, λόγω των πλεονεκτημάτων της για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης μυϊκής δύναμης, της βελτίωσης της καρδιαγγειακής υγείας, της ενισχυμένης γνωστικής λειτουργίας και του συνολικού επιπέδου διάθεσης και ενέργειας. Ενα άλλο βασικό συστατικό της επανάστασης κατά της γήρανσης είναι η αναγεννητική ιατρική, η οποία εστιάζει στην αξιοποίηση της φυσικής ικανότητας του σώματος να αυτοθεραπεύεται, και θα μας απασχολήσει ακόμα περισσότερο στο άμεσο μέλλον.
Αυτή η ολιστική προσέγγιση γύρω από το slow aging δίνει έμφαση στην πρόληψη και την προληπτική φροντίδα και όχι στην απλή θεραπεία των συμπτωμάτων μετά την εμφάνισή τους. Με τις συνεχείς εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη, η δυνατότητα όχι απλώς να προσθέσουμε χρόνια στη ζωή, αλλά να προσθέσουμε καλή ζωή σε αυτά τα χρόνια, γίνεται πραγματικότητα.
