Η σχέση μου με το υγρό στοιχείο με γυρνά πίσω στα παιδικά μου χρόνια. Οι πρώτες μου αναμνήσεις περιέχουν εικόνες της θάλασσας και πολύ παιχνίδι στο νερό, εξερευνώντας όλα όσα μπορεί να υπάρχουν κάτω από αυτό. Μεγαλώνοντας όμως, διαπίστωσα ότι θάλασσα δεν είναι μόνο το μπλε που βλέπεις με τα μάτια σου. Είναι μια απέραντη όαση που καλύπτει τα 7/10 της γήινης σφαίρας και μέσα στην οποία κρύβονται μικρά και μεγάλα θαύματα.
Είναι γεγονός, πως ακόμα και στα πιο σκοτεινά νερά της, υπάρχει φως. Υποβρύχια σπήλαια, βυθισμένα δάση, εντυπωσιακά θαλάσσια είδη όπως τα κοράλλια, παράξενα ψάρια, μέδουσες, δελφίνια. Με μια λέξη «ζωή». Ένας φυσικός πλούτος, που παρότι ανεκτίμητης αξίας, δυστυχώς καταστρέφεται κάθε δευτερόλεπτο που περνά. Και μεγαλύτερος εχθρός του, ο ίδιος ο άνθρωπος, που μετατρέπει καθημερινά το θαλάσσιο βυθό σε έναν πλαστικά πλασμένο κόσμο.
Μέσα από αυτήν την πικρή αλήθεια, προέκυψε η ανάγκη μου να στραφώ σε περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες και δράσεις που σκοπό έχουν να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση. Στην πορεία μου αυτή, συνάντησα πολλούς ανθρώπους. Έλαβα μέρος σε αρκετές τέτοιες προσπάθειες. Είδα με τα ίδια μου τα μάτια πώς είναι να προσφέρεις το δικαίωμα της ελευθερίας και της ζωής σε πλάσματα του βυθού, καθαρίζοντας το «σπίτι» τους.
Η αναζήτησή μου για ένα καλύτερο υποθαλάσσιο περιβάλλον, με έφερε όμως πρόσφατα ακόμα πιο κοντά στην La Roche-Posay, η οποία αποδεικνύει συνεχώς το σεβασμό της στο περιβάλλον αλλά και πιο συγκεκριμένα στους ωκεανούς. Το αγαπημένο μου brand, αυτή τη χρονιά γιορτάζει τη συνεργασία του με τον οργανισμό κοινωνικής ευθύνης, Εναλεία, που έχει σαν στόχο να καταστήσει το θαλάσσιο οικοσύστημα βιώσιμο.
Μια μέρα στην ιχθυόσκαλα Κερατσινίου ήταν αρκετή, για να καταλάβω ακριβώς τι σημαίνει αυτό. Συνάντησα τους εκπροσώπους του οργανισμού, Λευτέρη Αραπάκη και Γρηγόρη Νίτα και περάσαμε από τη θεωρία στην πράξη.
Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την ομάδα της Εναλείας και το προφίλ της;
«Η Εναλεία είναι ένας κοινωνικός οργανισμός που έχει ως όραμα ένα βιώσιμο θαλάσσιο οικοσύστημα. Ξεκινήσαμε το 2017, λίγο μετά τα capital controls, με αφορμή την ραγδαία αύξηση της ανεργίας στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα εκείνη την περίοδο, ο κλάδος της αλιείας ζητούσε προσωπικό. Βλέποντας αυτές τις δύο ανάγκες αποφασίσαμε να τις λύσουμε ταυτόχρονα, δημιουργώντας την πρώτη σχολή επαγγελματικής αλιείας στην Ελλάδα. Έχουμε εκπαιδεύσει πάνω από 100 ανέργους, οι οποίοι στη συνέχεια βρήκαν εργασία στον κλάδο της αλιείας. Όταν πήγαμε στο πρώτο μας αλιευτικό ταξίδι, αυτό που μας σόκαρε ήταν πως είδαμε ότι οι ψαράδες, μαζί με τα ψάρια, βγάζουν τεράστια ποσότητα πλαστικού. Υπήρχε ένα κουτάκι αναψυκτικού με ημερομηνία λήξης το 1987. Το κουτάκι αυτό ήταν 30 χρόνια μέσα στη θάλασσα. Ψάχνοντας λίγο το θέμα, μάθαμε ότι μέχρι το 2050, σύμφωνα με έρευνες, θα υπάρχουν περισσότερα πλαστικά στις θάλασσες από ότι ψάρια. Καταλήξαμε ότι αυτό δεν είναι απλά ένα πρόβλημα των ψαράδων, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν είχε νόημα εμείς να εκπαιδεύουμε νέους ψαράδες, αν δεν υπάρχουν ψάρια. Αποφασίσαμε έτσι, να εκπαιδεύσουμε κάποιους επαγγελματίες αλιείς από τον Πειραιά. Τους προσφέραμε σακούλες και κάδους για τα αλιευτικά τους σκάφη, ώστε μετά το ταξίδι τους να φέρνουν πίσω και ό,τι πλαστικό «ψάρευαν». Φέτος, επεκτείναμε αυτή τη δράση μας, σε πέντε λιμάνια σε όλη τη χώρα, με σαράντα αλιευτικά σκάφη μέσης αλιείας και καθαρίζουμε κάθε μήνα από τη θάλασσα, επτά τόνους απορριμμάτων, εκ των οποίων οι πέντε είναι πλαστικό.»
Σχετικά με το περιβάλλον, ποιοι είναι οι τομείς στους οποίους επικεντρώνεται η δράση σας;
«Έχουμε δημιουργήσει μια ξεχωριστή γραμμή ανακύκλωσης, όπως με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης των μπλε κάδων, που διαχωρίζει και ζυγίζει τα απορρίμματα που βγάζουμε και ανακυκλώνει ό,τι μπορεί να ανακυκλωθεί. Με αυτόν τον τρόπο πιστοποιούμε κιόλας τις ποσότητες που βγάζουμε από τη θάλασσα. Ταυτόχρονα, τα πλαστικά μπουκάλια τα στέλνουμε σε μια εταιρεία μόδας στη Μαδρίτη που τα μετατρέπει σε ρούχα, ενώ τα δίχτυα που βγάζουμε από τη θάλασσα, που είναι το 30% της συνολικής «ψαριάς» τα στέλνουμε στο εξωτερικό, όπου μετασχηματίζονται σε χρηστικά προϊόντα, όπως οι κάλτσες και τα μαγιό. Επίσης, δουλεύουμε πολύ ενεργά και στο κομμάτι της πρόληψης. Κάθε αλιευτικό που συμμετέχει στη δράση, στο τέλος της σεζόν μας δίνει τα χρησιμοποιημένα αλιευτικά του δίχτυα, ενώ συνεργαζόμαστε και άλλα ογδόντα μικρότερα αλιευτικά. Ακόμη, εκπαιδεύουμε επαγγελματίες αλιείς, παράκτιας αλιείας, στο πώς να ψαρεύουν βιώσιμα και ταυτόχρονα να αυξάνουν το εισόδημά τους.»
Πόσο εξοικειωμένοι και εκπαιδευμένοι είμαστε στην Ελλάδα ως προς την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος;
«Η ελληνική κοινωνία, μέχρι και πέρυσι, είχε πολύ μικρή εξοικείωση με το κομμάτι της ανακύκλωσης και της πρόληψης. Υπάρχει πολύ χαμηλή εμπιστοσύνη ως προς το αν αυτό το σύστημα δουλεύει. Αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει δραστικά και να ακολουθούμε πια το παράδειγμα της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης. Σιγά – σιγά υπάρχει ευαισθητοποίηση, καθώς και ατομική αλλά και κοινωνική ευθύνη.»
Υπάρχουν εταιρείες που ενισχύουν αυτές τις προσπάθειές σας;
«Συνεργαζόμαστε τόσο με Ιδρύματα, όσο και με εταιρείες. Πρόσφατα, στις προσπάθειές μας έγινε υποστηρικτής η La Roche-Posay, μια μάρκα που έχει ιδιαίτερη σύνδεση με τη θάλασσα.»
Πως προέκυψε η συνεργασία σας με τη La Roche Posay;
«Αυτό που είδαμε από την πρώτη στιγμή της επικοινωνίας μας με την La Roche Posay ήταν πως υπάρχει μια σύμπνοια οράματος. Αυτό μας ενθουσίασε πολύ. Είδαμε ότι ταιριάζουν απόλυτα οι αξίες μας και έτσι ξεκίνησε η συνεργασία μας.»
Πώς συμβάλλει η La Roche Posay στο έργο σας για ένα πιο βιώσιμο θαλάσσιο περιβάλλον;
«Η La Roche Posay έχει «υιοθετήσει» ένα αλιευτικό σκάφος και ενισχύει την προσπάθεια μας να καθαρίσουμε τη θάλασσα από πλαστικό. Αυτό το αλιευτικό της La Roche Posay σε ορίζοντα ενός έτους, θα καθαρίσει περίπου 1.5 τόνο πλαστικού από τη θάλασσα που θα μετασχηματιστεί σε προϊόντα, αφού θα ενταχθεί στην κυκλική οικονομία. »
Γιατί πρέπει όλες οι εταιρείες να ακολουθήσουν το όραμα της La Roche Posay;
«Οι εταιρείες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί στην προστασία του περιβάλλοντος, με την έννοια ότι πλέον κάθε πολίτης πρέπει να αναλάβει την ατομική του ευθύνη, αλλά και οι εταιρείες να αναλάβουν τις εταιρικές τους ευθύνες, που πολλές φορές είναι και μεγαλύτερες. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να εκμεταλλευόμαστε τους πόρους του πλανήτη με τον ρυθμό που το κάνουμε αυτήν τη στιγμή. Είναι προς το όφελος των εταιρειών να το συνειδητοποιήσουν αυτό, διαφορετικά σε περίπου τριάντα χρόνια, θα έχουν κλείσει, αν δεν έχουν πόρους να εκμεταλλευτούν.»
Ποιες είναι δηλαδή οι συνέπειες που προκαλούνται στο θαλάσσιο περιβάλλον από τη βιομηχανία της ομορφιάς, αλλά μπορούν να μειωθούν σημαντικά μέσα από τέτοιες δράσεις;
«Σίγουρα τα χημικά των βιομηχανικών μονάδων είναι ένα μέρος αυτού του προβλήματος και επηρεάζουν αρνητικά, αλλά και το είδος της συσκευασίας που επιλέγει μια εταιρεία για τα προϊόντα ομορφιάς, διότι ο σχεδιασμός και της συσκευασίας παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στον κύκλο ζωής ενός προϊόντος. Ένας κακός σχεδιασμός μπορεί να οδηγήσει στο να καταλήξει το προϊόν στη θάλασσα.»
Μπορεί τελικά η ομορφιά να είναι βιώσιμη; Είναι τόσο μεγάλο το κόστος;
«Η ομορφιά μπορεί να είναι βιώσιμη. Επειδή η ομορφιά θα είναι πάντα σε ζήτηση, με έναν σωστό σχεδιασμό του κύκλου ζωής τόσο του προϊόντος όσο και της συσκευασίας του, μπορεί να είναι βιώσιμη. Είναι επίσης σημαντικό να προβάλλονται όμως και σωστά πρότυπα συμπεριφοράς. Αν μια εταιρεία πρώτα η ίδια εφαρμόζει τις αλλαγές στη συμπεριφορά της, τότε ναι, μπορεί να είναι βιώσιμη η ομορφιά. Μπορούμε να μετασχηματίσουμε την ασχήμια που υπάρχει στη θάλασσα σε ομορφιά, με την έννοια της δημιουργίας λύσεων εκεί όπου υπάρχουν προβλήματα. Οι καταναλωτές στην εποχή μας έχουν άλλωστε κι εκείνοι απαιτήσεις από τις εταιρείες να αναλαμβάνουν την ευθύνη τους προς το περιβάλλον και την κοινωνία. Μια τέτοια εταιρεία κερδίζει σίγουρα περισσότερο.»
Σχετικά με την «ψαριά» της ημέρας που πραγματοποίησα την επίσκεψή μου στην ιχθυόσκαλα Κερατσινίου, επρόκειτο για απορρίμματα που κατά 85% ήταν πλαστικό και το υπόλοιπο μέταλλο. Μια ποσότητα 200 περίπου κιλών, στην οποία περιλαμβάνονταν πλαστικά μπουκάλια των οποίων το χρονικό διάστημα που παρέμειναν στη θάλασσα δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια, αφού σε αρκετά η ημερομηνία λήξης έχει σβηστεί. Σε αυτήν την «ψαριά» υπήρχε κι ένα κουτάκι αναψυκτικού του 1994.
- Με την συνεργασία της, η La Roche Posay με την Εναλεία στα πλαίσια της δράσης Mediterranean Clean Up καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους θα βοηθά καθημερινά στην απορρόφηση του πλαστικού από το βυθό. Το 2020 αποτελεί χρονιά πρόκληση για το brand μιας και με τη προϊοντική σειρά Anthelios η επικοινωνία, οι δράσεις αλλά και τα λανσαρίσματα της έρχονται πιο κοντά από ποτέ στο θαλάσσιο οικοσύστημα καθώς όλες οι ανανεωμένες συνθέσεις των αντηλιακών είναι φιλικές προς το περιβάλλον.
100% ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
50% Ανακύκλωση των πλαστικών σωληναρίων το 2020
100% Ανακυκλωμένο πλαστικό μέχρι το 2025