Σήμερα συμπληρώνονται 28 χρόνια από τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι, του ανθρώπου που χαρακτηρίστηκε ως η «μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυία» της Ελλάδας. Έφυγε από τη ζωή νικημένος από την καρδιά του, το απόγευμα της 15ης Ιουνίου του 1994 και βρίσκεται θαμμένος στο κοιμητήριο της Παιανίας.
Ο ίδιος είχε γράψει σε ένα κείμενό του που συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Ο καθρέφτης και το μαχαίρι» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος), για το τραγούδι και τη μουσική:
«Το τραγούδι είναι μια μαγική στιγμή κι εγώ ένας πανηγυριώτης μάγος εκπρόσωπός σας, που θα φωτίσω τις κρυφές και αθέατες γωνιές σας, θα σας εκπλήξω, θα σας γεμίσω ερωτήματα και μελωδίες που ίσως γεννούν δικές σας και θα μεταφερθούν στο σπίτι σας, έτσι που να κοπεί ο ύπνος σας και να χαθεί για πάντα –αν είναι δυνατόν– ο εφησυχασμός σας. Κι ας μην μπορείτε να με τραγουδήσετε.
Μήπως τάχα μπορείτε να εξαφανίσετε ένα πουλί ή να το φανερώσετε μέσ’ απ’ το φόρεμα ή από το μαντήλι σας; Κι όμως δεν το ξεχάσατε κι ούτε θα το ξεχάσετε σ’ όλη σας τη ζωή. Και θα το λέτε στα παιδιά σας έτσι όπως το πρωτοείδατε κάποια φορά από έναν μάγο σ’ ένα πανηγύρι -καθώς και το τραγούδι μου».
Στις μουσικές του Μάνου Χατζιδάκι έχει πάντα έντονη παρουσία το συναίσθημα και η φύση, ενώ η θάλασσα, το φεγγάρι και ο ουρανός κατέχουν υψηλές θέσεις στα τραγούδια του.
Με αφορμή τη σημερινή επέτειο σας παρουσιάζουμε 4 από τα τραγούδια του μεγάλου συνθέτη που υμνούν την ομορφιά του ουρανού και της θάλασσας.
Μην τον ρωτάς τον Ουρανό, Τζένη Καρέζη, 1959
Το τραγούδι ακούστηκε πρώτη φορά στην ταινία «Το νησί των γενναίων». Η μουσική γράφτηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι μέσα σε λίγες στιγμές, αφού η πρωταγωνίστρια της ταινίας, Τζένη Καρέζη, περίμενε ο συνθέτης να έχει έτοιμο το τραγούδι για το γύρισμα (που θα γινόταν στην Κρήτη) και εκείνος… δεν το είχε. Η ηθοποιός έπρεπε να προλάβει την πτήση της για το γύρισμα και έτσι ο Μάνος Χατζιδάκις -έπειτα από έναν έντονο διάλογο- κατάφερε μέσα σε μόλις 10 λεπτά να το ετοιμάσει. Στη συνέχεια, το «Μην τον Ρωτάς τον Ουρανό» έγινε ακόμα πιο γνωστό με την φωνή της Μαίρης Λω, ενώ το 1963 έκανε διεθνή επιτυχία ως «All Alone Am I», από την Αμερικανίδα Brenda Lee.
Θάλασσα πλατιά, Αλίκη Βουγιουκλάκη, 1960
Σε στίχους του σεναριογράφου Γιώργου Ρούσσου, το τραγούδι ακούστηκε από την Αλίκη Βουγιουκλάκη στη σκηνή που βρίσκεται μέσα σε μία βάρκα με τον κινηματογραφικό της πατέρα, Λαυρέντη Διανέλλο, στην ταινία «Μανταλένα».
Η Μπαλάντα του Ούρι (Αχ! Ουρανέ), Βασίλης Λέκκας, 1983
Σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, κυκλοφόρησε το 1983 και το ερμήνευσε πρώτος ο Βασίλης Λέκκας. Είναι εμπνευσμένο από έναν ισραηλινό τραγουδιστή, ο οποίος, σύμφωνα με τον συνθέτη, τραγουδούσε θεϊκά.
Μια θάλασσα μικρή, Διονύσης Σαββόπουλος, 1965
Το τραγούδι επανακυκλοφόρησε το 1975 στον δίσκο του Διονύση Σαββόπουλου, με τίτλο «Δέκα χρόνια κομμάτια» και θεωρείται μια από τις πιο επιτυχημένες και πιο αξιόλογες συνεργασίες μεταξύ δύο καλλιτεχνών. «Θεωρώ τον Σαββόπουλο τον σημαντικότερο εκπρόσωπο της γενιάς του που διαδέχτηκε τη δική μας!», είχε πει ο ίδιος ο συνθέτης για τον Διονύση Σαββόπουλο.
