Από τον Λευτέρη Τρίγκα
Τα τρένα πάντα με γοήτευαν. Η δομή, το σχήμα, η ταχύτητα, η θέα. Από μικρός ήμουν μέσα και μέχρι σήμερα αρνούμαι να κατέβω. Μικρός με ένα τέτοιο έβλεπα τον πατέρα μου τα σαββατοκύριακα όταν δούλευε στην Κόρινθο. Με προσμονή περίμενα το σφύριγμα που θα με έφερνε κοντά του, αυτές οι λείες ράγες θα γλίστραγαν από την Πάτρα μέχρι την Κόρινθο και εκείνος θα μας περίμενε στο αυτοκίνητο έτοιμος να μας δείξει τα επαγγελματικά του επιτεύγματα και πόσο πολύ του έχουμε λείψει.
Αργότερα φοιτητής η τροχιά ενός τρένου ήταν ο μονόδρομος για να φτάσω στην Θεσσαλονίκη. Να δω την καλύτερη μου φίλη, εκείνη την αγαπημένη μου, που η τύχη και τα όνειρα μας χώρισαν στις δύο πόλεις της Ελλάδας. Ο καρβουνιάρης ήταν εκείνος που με πηγαινοέφερνε κοντά της. Πότε καθιστός, πότε ξενυχτισμένος, πότε ακόμα και όρθιος εκείνες τις ώρες μέχρι την συμπρωτεύουσα. Εκείνη με περίμενε πάντα στον σταθμό, σχεδόν χορεύοντας, χαμογελαστή και αποκαμωμένη από την αργοπορία, που πάντα έφτανε το κλασσικό δίωρο στο Λιανοκλάδι, για την αλλαγή της μηχανής.
Με ένα τέτοιο πάλι ταξίδεψα φαντάρος στην Ελλάδα, με εκείνη την αηδιαστική στολή και την ταλαιπωρία που έφερνε πάνω της. Το ίδιο τρένο επέστρεψε πριν από λίγες μέρες τον καλύτερο μου φίλο ασφαλή στο σπίτι του, μετά από ένα ξέφρενο ΣΚ που ζήσαμε, γεμάτο γέλια και νέες επιθυμίες. Αυτές οι αφύλαχτες και κακοσυντηρημένες ράγες έχουν μεταφέρει βαλίτσες, όνειρα, έρωτες, απογοητεύσεις, συζητήσεις, κατάρες και ευχές. Δικές μου και άλλων.
Όλοι γνωρίζαμε, αλλά δεν υποψιαζόμασταν
Τα τρένα άλλαξαν ορθογραφία, αλλά ποτέ δεν άλλαξαν πρόσωπο και σκοπό. Σε όλες τις χώρες του κόσμου επιτελούν διαφόρους σκοπούς. Είτε ως μέσα μαζικής μεταφοράς, είτε ως ταξιδιωτική εμπειρία. Σε όλη την Ευρώπη, που την έχω και πιο εύκαιρη, με έχει πάει στην δουλειά μου, στο πανεπιστήμιο μου, μου έχει αλλάξει σύνορα και με έχει πάει ταξίδια σε μέρη που κανείς δεν θα με πήγαινε ποτέ. Εδώ τα πράγματα όμως αλλάζουν… πορεία.
Όλοι γνωρίζαμε για τις κακοτεχνίες, τις καθυστερήσεις, το αλλαλούμ, αλλά δεν υποψιαστήκαμε ποτέ πως κάποια τρένα δεν φτάνουν ποτέ στον τελικό τους σταθμό. Είμαστε άραγε αφελείς; Ανεύθυνοι; Αθώοι ή ένοχοι; Η τελευταία αμαξοστοιχία που ταξίδεψε και συγκρούστηκε στα Τέμπη έφερε τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων. Η ημέρα πάγωσε και ο χρόνος σταμάτησε, αυτό το τρένο δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό του.
Ήταν «λάθος» ή «κακιά στιγμή»;
Τα λάθη γίνονται όταν όλα είναι προγραμματισμένα, άρα όχι δεν ήταν λάθος. «Κακές στιγμές» το 2023 δεν υπάρχουν. Τα τρένα δεν λειτουργούν με βουντού, με κάρβουνο ή με τοτέμ. Τα Τέμπη δεν είναι καταραμένος τόπος. Η Ελλάδα είναι μπάχαλο. Ύστερα ήρθε ο προγραμματισμένος όνειδος.
Ευθύνες, κυβερνήσεις, στελέχη, σταθμάρχες και πολιτικοί. Ό, τι δηλαδή γίνεται συνήθως. Τώρα πρέπει να βοηθήσουμε, αλλά όχι να ρίξουμε ευθύνες. Σωστό, η ψυχραιμία είναι βοηθός, αλλά τελικά οι ευθύνες που πάνε; Γιατί οι ευθύνες είναι σαν τα «καταραμένα» τρένα δεν φτάνουν ποτέ στον προορισμό τους.
Σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες. Τι έγινε με αυτούς; Μάτι, Εύβοια, Μάνδρα; Ποιος τιμωρήθηκε τελικά; Αποζημιώσεις που δεν δίνονται και δίκες που δεν εκδικάζονται. Οι παραιτήσεις μοιάζουν με ηρωικές πράξεις, αυτοί που δακρύζουν, αυτοί που έσπευσαν στον τόπο της καταστροφής. Πυροσβέστες χωρίς συμβάσεις, ΕΚΑΒίτες κακοπληρωμένοι και γιατροί με συνεχόμενες εφημερίες είναι εκείνοι που τελικά μας βγάζουν από την δύσκολη θέση. Αυτοί δεν παραιτούνται, απλά τρέχουν και παράγουν έργο. Γιατί αυτή είναι η δουλεία τους. Οι «άλλοι» τι δουλειά κάνουν;
Προσωπικά δεν γνωρίζω, ίσως πρέπει να μάθω, γιατί αυτή έλλειψη γνώσης μου μπορεί να κάνει τα τρένα να μην φτάνουν στον σταθμό τους. Ένα μικρό ζάπινγκ στην τηλεόραση θα σας πείσει, μια πλάγια ματιά στα site θα σας θυμώσει και μπροστά στις φωτογραφίες των αγνοουμένων και των νεκρών ελπίζω να θυμώσετε.
Τώρα χρειαζόμαστε απαντήσεις
Ας μην αναλωθεί η κουβέντα πάλι στο τι ανεβάζει κανείς στο Instagram μπροστά σε μια τραγωδία, ούτε αν κάποιοι κάνουν τέχνη με σημαίες στα social media. Αυτή την φορά δεν χρειάζεται να κουβεντιάσουμε. Xρειαζόμαστε ονόματα, τους φταίχτες, τον ακριβή αριθμό των επιβατών και απαντήσεις.
Tα τρένα είναι για να μας φέρνουν πιο κοντά ή να μας απομακρύνουν από όλα εκείνα που θέλουμε να ξεχάσουμε. Τα τρένα, άλλαξαν ορθογραφία, αλλά ποτέ δεν άλλαξαν πρόσωπο και σκοπό, όπως είπαμε. Ποτέ – κανένα τρένο – δεν ξεκίνησε για να μην φτάσει και είμαι σίγουρος πως στα εισιτήρια των επιβατών δεν έγραφε τέτοιο προορισμό. Αυτά είναι μόνο για θλιβερά τραγούδια.
Τα τρένα που φύγαν
αγάπες μου πήρανε.
Αγάπες και κλαίνε,
ποια μοίρα τις μοίρανε;
Δως μου χέρι να πιαστώ
να πιαστώ, να κρατηθώ,
ένα γέλιο, μια ματιά
κι ανασταίνετ’ η καρδιά.
Το τρένο σε πήρε
πουλί, χελιδόνι μου.
Σε τύλιξ’ η νύχτα
κι ορφάνεψα μόνη μου.
Δως μου χέρι να πιαστώ
να πιαστώ, να κρατηθώ,
ένα γέλιο, μια ματιά
κι ανασταίνετ’ η καρδιά.
Δως μου χέρι να πιαστώ
να πιαστώ, να κρατηθώ,
ένα γέλιο, μια ματιά
κι ανασταίνετ’ η καρδιά.
- Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
- Στίχοι: Βαγγέλης Γκούφας & Βασίλης Ανδρεόπουλος
- Πρώτη εκτέλεση: Βίκυ Μοσχολιού.
