«Μην επιτρέψετε στον εαυτό σας να πάρει άλλο ένα μάθημα», προειδοποίησε μία επιζήσασα του Άουσβιτς, με αφορμή την επέτειο 80 χρόνων από την απελευθέρωση των κρατουμένων του στρατοπέδου συγκέντρωσης, που συμπληρώθηκαν στις 27 Ιανουαρίου του 2025.
Η Susan Pollack, 94 ετών σήμερα, διερωτήθηκε γιατί ο αντισημιτισμός δεν έχει ακόμη εξαλειφθεί και δήλωσε ότι «έχει την ικανότητα να αναγεννάται σαν διάβολος», ενώ κατηγόρεισαι και την άγνοια ως αιτία ανόδου των ρατσιστικών απόψεων, σε σχετικό video του Sky News.
Οι προκαταλήψεις κατά των Εβραίων κλιμακώθηκαν κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής της. Γεννήθηκε στο χωριό Felsogod της Ουγγαρίας στις 9 Σεπτεμβρίου 1930. Η οικογένειά της, όπως και πολλές άλλες, έπεσε θύμα ακραίας βίας και το 1944 εκείνη, η μητέρα της και ο αδελφός της στάλθηκαν στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Ήταν τότε 13 ετών.
«Το 1944 οι Ναζί και οι Ούγγροι συνεργάτες τους οργάνωσαν την απέλαση των Ούγγρων Εβραίων: σε λιγότερο από δύο μήνες, από τα μέσα Μαΐου 1944, σχεδόν όλοι οι Εβραίοι απελάθηκαν, κυρίως στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Όταν η οικογένειά μου διατάχθηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της, εξακολουθούσαμε να ελπίζουμε ότι θα μας επιτρεπόταν να εγκατασταθούμε αλλού. Πήρα μαζί μου μια φορητή ραπτομηχανή. Μαζί με τον αδερφό μου, Laci, και τη μητέρα μας, μας έστειλαν όλους σε ένα γκέτο στο Vác και από εκεί σε ένα στρατόπεδο αιχμαλώτων. Στα τέλη Μαΐου 1944, μας έστειλαν με φορτηγό με ζώα στο Άουσβιτς-Μπίρκεναο», είπε εξιστορώντας τη ζωή της σε ένα άρθρο στην επίσηση ιστοσελίδα του Ιδρύματος για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος.
«Κατά την άφιξη μάς έβγαλαν από τα φορτηγά και οι άνδρες και οι γυναίκες χωρίστηκαν αμέσως. Τότε χωρίστηκα και εγώ από τη μητέρα μου, η οποία εντάχθηκε σε μια ομάδα ηλικιωμένων κρατουμένων. Έμεινα μόνη μου, περιτριγυρισμένη από φωνές, χωρίς να καταλαβαίνω τίποτα. Ένιωσα απόλυτο τρόμο και καταστροφή. Σύντομα έμαθα ότι η μητέρα μου είχε σταλεί απευθείας στους θαλάμους αερίων. Με επέλεξαν να εργαστώ και παρέμεινα στο στρατόπεδο για περίπου 10 εβδομάδες. Μόλις μπήκα στο στρατόπεδο όλες οι ικανότητες, τα συναισθήματα, οι φόβοι και οι ελπίδες μου μειώθηκαν. Βρισκόμουν σε έναν διαφορετικό κόσμο. Είχα εισέλθει σε ένα μέρος που ήταν άγνωστο σε οτιδήποτε θα μπορούσα να φανταστώ. Η εμπειρία αυτή με απέκλεισε από τον κόσμο. Επιβίωσα, επειδή συμπεριφερόμουν σαν ρομπότ».
On the 80th Anniversary of the liberation of Auschwitz, the #Daily explores why we must never forget the series of events that led to the holocaust, as @skynewsniall speaks to two survivors of Nazi persecution.
Listen to the full episode 🎧➡️ https://t.co/m3RdXU7ZqV pic.twitter.com/Mk1qAe4T6Z
— Sky News (@SkyNews) January 27, 2025
Καθημερινά, έπρεπε να στέκεται μπροστά στον διαβόητο γιατρό του στρατοπέδου, Josef Mengele, ο οποίος εξέταζε γυμνά σώματα για να αποφασίσει ποιοι κρατούμενοι θα σταλούν στον θάλαμο αερίων. «Δεν μπορείς να φανταστείς ότι ζεις σε έναν κόσμο που κάνει τέτοια πράγματα», είπε η Susan Pollack στην πρόσφατη συνέντευξή της για την εκπομπή “The UK Tonight” με τη Sarah-Jane Mee.
«Είπα ότι ήμουν 15 ετών, χωρίς να ξέρω τι ακριβώς σημαίνει αυτό. Αν δεν το είχα πει, θα είχα σταλεί στους θαλάμους αερίων. Από το Άουσβιτς με έστειλαν στο Γκούμπεν της Γερμανίας για να δουλέψω ως εργάτρια-σκλάβα σε ένα εργοστάσιο εξοπλισμών.
Στις 15 Απριλίου 1945 απελευθερώθηκα από τον βρετανικό στρατό. Σερνόμουν, δεν περπατούσα. Νοσηλεύτηκα για φυματίωση, τύφο και σοβαρό υποσιτισμό και στάλθηκα στη Σουηδία για να αναρρώσω. Έμεινα χωρίς τίποτα – χωρίς οικογένεια, χωρίς εκπαίδευση, χωρίς χρήματα και μιλώντας μόνο ουγγρικά.
Μετά την απελευθέρωση, διαπίστωσα ότι ο Laci ήταν το μόνο μέλος της οικογένειάς μου που επέζησε: περισσότεροι από 50 συγγενείς μου είχαν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Ο αδερφός μου συνέχισε να ζει στο σπίτι των γονιών μας στην Ουγγαρία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου είχε αναγκαστεί να εργαστεί στο Sonderkommando, μεταφέροντας πτώματα από τον θάλαμο αερίων στους φούρνους. Υπέφερε από προβλήματα ψυχικής υγείας που προκλήθηκαν από αυτή την εμπειρία μέχρι το θάνατό του το 1995», συνέχισε την αφήγησή της.
Holocaust survivor Susan Pollack OBE tells us about what happened when she arrived at Auschwitz-Birkenau in May 1944 by cattle truck. pic.twitter.com/qbWke8DMkC
— H.E.T. (@HolocaustUK) January 22, 2025
Πώς ξεπέρασε αυτή την εμπειρία
«Το όνομά μου ήταν Zsuzsanna Blau. Ζούσα με τη μητέρα, τον πατέρα μου και τον αδελφό μου. Στο σπίτι απολάμβανα μια πολύ προστατευμένη ζωή, ασφαλής με την οικογένειά μου. Ο πατέρας μου ήταν το πρότυπό μου: μια ισχυρή προσωπικότητα που ήταν προστατευτικός, αξιόπιστος και στοργικός. Από νεαρή ηλικία αντιλήφθηκα τον αντισημιτισμό στη γενέτειρά μου. Το 1938, ο θείος μου δολοφονήθηκε από φασίστες. Ο δράστης του καταδικάστηκε σε μόλις δύο χρόνια φυλάκισης και εξέτισε πολύ λιγότερο χρόνο από αυτό. Επέστρεψε στη συνέχεια για να ζήσει απέναντι από τη χήρα θεία μου. Από το 1938, ο αδελφός μου επηρεάστηκε επίσης από τους αντισημιτικούς νόμους. Ήλπιζε να πάει στο πανεπιστήμιο, αλλά ένας νόμος περιόρισε τον αριθμό των Εβραίων φοιτητών που μπορούσαν να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Μετά τον πόλεμο, έζησα στη Σουηδία πριν μετακομίσω στον Καναδά, όπου γνώρισα και παντρεύτηκα έναν επιζώντα. Μαζί αποκτήσαμε τρία παιδιά και έξι εγγόνια.
Πώς ξεπερνιέται μια τέτοια εμπειρία; Είναι δυνατόν να απομακρυνθείς και να μάθεις να ζεις με όλα αυτά; Πώς βρίσκεις τη δύναμη; Η ζωή είναι πολύτιμη – μπορείς να ακολουθήσεις έναν από τους δύο δρόμους – προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Επέλεξα να απομακρυνθώ και να ξαναχτίσω τη ζωή μου. Δεν υπήρχε εκδίκηση, ούτε δικαιοσύνη.
Στην περίπτωσή μου νομίζω ότι ανοικοδόμησα την αυτοεκτίμησή μου μέσα από τη χαρά της απόκτησης παιδιών και της δημιουργίας οικογένειας. Επέλεξα, επίσης, να ασκήσω την ελεύθερη βούλησή μου. Θεωρώ ότι το να προσπαθώ να συνεισφέρω θετικά στην κοινωνία, για παράδειγμα μέσω του εθελοντισμού, βοηθάει πολύ.
Τώρα ζω στο Λονδίνο και συνεχίζω να μοιράζομαι τη μαρτυρία μου σε σχολεία σε όλη τη χώρα».
Now living in London, Susan Pollack was just a young girl when she was deported from Hungary and sent to Auschwitz-Birkenau. She spoke to Sky News’ Sarah-Jane Mee about her experiences for Holocaust Memorial Dayhttps://t.co/Ci4iUzKqDL
— Sky News (@SkyNews) January 27, 2025
Στις 27 Ιανουαρίου 2025, στα 94 της χρόνια, τιμήθηκε με το παράσημο OBE, από το Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, για τη συνεισφορά της στην εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση για το Ολοκαύτωμα.
κεντρική φωτογραφία: Twitter/@HolocaustUK