Σοφία Μανουσάκη: «Προσπαθώ μέσα από τα τραγούδια μου να ευαισθητοποιώ τον κόσμο»

Λίγο πριν από την τελευταία της παράσταση στη μουσική σκηνή Σφίγγα μάς μίλησε για τις συνεργασίες της στη μουσική, τα όνειρά της και τον πρώτο της προσωπικό δίσκο.

από την Σίσσυ Στρέμπα

18/03/2025

Ο Μίκης Θεοδωράκης τη χαρακτήρισε «αποκάλυψη μεγατόνων», μετρά ήδη τρεις χρυσούς δίσκους και συνεργασίες με ονόματα όπως Στέφανος Κορκολής, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Μαρία Φαραντούρη, Μάριος Φραγκούλης, Πάνος Μουζουράκης, Γιάννης Σπανός, Μίμης Πλέσσας, Γεράσιμος Ευαγγελάτος, ενώ την παραγωγή του πρώτου δίσκου της την έχει αναλάβει ο Ηaydn Bendall (κάτοχος βραβείων Oscar και Grammy για την μουσική παραγωγή του soundtrack «Ο τελευταίος αυτοκράτορας»). Φαίνεται πως η Σοφία Μανουσάκη έχει ήδη ξεκινήσει να διαγράφει μια πολύ δυναμική και επιτυχημένη πορεία στο τραγούδι.

Κατάγεται από τα Χανιά και από μικρή ηλικία έδειξε τη βαθιά αγάπη της για τη μουσική, κάτι που την οδήγησε να ξεκινήσει σπουδές στο Ωδείο Χανίων, όπου διδάχτηκε θεωρία μουσικής, πιάνο και φωνητική. Όλα αυτά τα χρόνια έχει εξελιχθεί σε μια ολοκληρωμένη καλλιτέχνιδα με εντυπωσιακό παρουσιαστικό και μοναδική φωνητική χροιά, που καταφέρνει να συγκινεί το κοινό κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή.

Η μουσική για εκείνη είναι κάτι παραπάνω από επαγγελματική επιλογή — είναι μια ανάγκη έκφρασης που ξεκίνησε ήδη από τα παιδικά της χρόνια. Η νέα της δισκογραφική δουλειά, η οποία περιλαμβάνει τραγούδια των Στέφανο Κορκολή και Γεράσιμου Ευαγγελάτου, υπόσχεται να μας προσφέρει ακόμη μια μοναδική μουσική εμπειρία. Αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε μια πολύ δημιουργική περίοδο της καριέρας της, ετοιμάζοντας την πρώτη της προσωπική δουλειά και συνεχίζοντας τις επιτυχημένες εμφανίσεις της στη μουσική σκηνή Σφίγγα, όπου το κοινό έχει την ευκαιρία να απολαύσει τη φωνή της και την καλλιτεχνική της ενέργεια. Εν μέσω αυτής της δημιουργικής περιόδου της ζωής της, μιλήσαμε μαζί της για όλα.

Ασχολείστε με τη μουσική από πολύ μικρή. Έπαιζε πάντα τον ίδιο ρόλο για εσάς ή υπήρξαν στιγμές που κάτι άλλο σας κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον;

Από πολύ μικρή, η μουσική έπαιζε έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου. Ήταν μια μορφή έκφρασης και καθώς μεγάλωνα, μεγάλωνε κι η αγάπη μου γι’ αυτήν, με αποτέλεσμα να ξεκινήσω μαθήματα φωνητικής και ορθοφωνίας, στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων, για να εξελίξω αυτό, που τόσο αβίαστα έβγαινε από μέσα μου. Υπήρχαν βέβαια στιγμές, που κι άλλα ενδιαφέροντα και τέχνες τράβηξαν την προσοχή μου, όπως η ζωγραφική, η φωτογραφία, ο χορός, αλλά η μουσική παραμένει πάντα η πρώτη μου αγάπη, χωρίς φυσικά ν’ αποκλείω τις επιρροές και τις εμπειρίες, που προέρχονται από άλλα πεδία ενδιαφέροντος και τα οποία εξελίσσουν την καλλιτεχνική μου πορεία.

Στην πορεία σας ως τώρα έχετε συνεργαστεί με πολύ μεγάλα ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής. Υπήρξε κάποιο μουσικό «μάθημα» ή κάποια στιγμή που να σας έχουν μείνει ανεξίτηλα από αυτές τις συνεργασίες;

Σίγουρα, οι συνεργασίες με μεγαθήρια της ελληνικής μουσικής σκηνής έχουν προσφέρει πολύτιμες εμπειρίες και «μαθήματα», που μ’ έχουν επηρεάσει σημαντικά στην καλλιτεχνική μου πορεία. Η συνεργασία με μεγάλους καλλιτέχνες μού δίδαξε τη σημασία της αυθεντικότητας. Πολλοί από αυτούς είχαν τον δικό τους ήχο και προσέγγιση και μου έδειξαν ότι η αληθινή τέχνη πηγάζει από την γνήσια έκφραση συναισθημάτων και ιστοριών. Οι συνεργασίες αυτές με ώθησαν να εξερευνήσω διαφορετικά μουσικά στυλ και να είμαι ανοιχτή σε νέες ιδέες και προοπτικές.

Επίσης, συνεργαζόμενη με σπουδαίες προσωπικότητες, έμαθα να διαχειρίζομαι το άγχος, ενώ το να βρίσκομαι στη σκηνή με καλλιτέχνες, που εκτιμώ, με βοήθησε να βρω την αυτοπεποίθησή μου και να κατανοήσω ότι οι αδυναμίες είναι μέρος της διαδικασίας. Μία από τις πιο πολύτιμες στιγμές ήταν όταν κατανόησα τη σημασία της συνεργασίας. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες, με τους οποίους συνεργάστηκα, συχνά μου έλεγαν ότι η μουσική είναι μια συλλογική τέχνη και ότι πρέπει να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, για να πετύχουμε ένα όμορφο μουσικό αποτέλεσμα. Κάθε συνεργασία για μένα ήταν μια ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου ως καλλιτέχνη αλλά και να εξελιχθώ ως άνθρωπος.

Στην καινούρια σας δισκογραφική δουλειά, πώς αισθάνεστε που ερμηνεύετε ξανά τραγούδια που έχουν γράψει τόσο εμβληματικοί δημιουργοί όπως ο Στέφανος Κορκολής και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος; Εμπεριέχει αυτό κάποια μεγαλύτερη ευθύνη ή το προσεγγίσατε με πιο προσωπικό ύφος;

Πρόκειται για δύο δημιουργούς που εκτιμώ αφάνταστα και νιώθω ευλογημένη, που έχω την ευκαιρία να συνεργάζομαι μαζί τους. Πάντα ήθελα να έχω στα χέρια μου ένα άλμπουμ με τους συγκεκριμένους δημιουργούς και πόσο μάλλον, όταν πρόκειται για το πρώτο μου προσωπικό άλμπουμ. Μπορώ να πω ότι, έπειτα από τρεις διπλούς δίσκους με έργα του Μ. Θεοδωράκη και την ερμηνεία μου στα ποιήματα του Καβάφη, συνέχισα με τους άμεσους, ερωτικούς στίχους του Γεράσιμου σε συνδυασμό με τις κινηματογραφικές μελωδίες του Στέφανου. Μια συνεργασία που απήλαυσα απίστευτα, ειδικά, όταν ανέλαβε την παραγωγή ο διεθνώς καταξιωμένος βρετανός παραγωγός Haydn Bendall, που βραβεύτηκε με Oscar και Grammy για την μουσική παραγωγή της ταινίας «ο Τελευταίος Αυτοκράτορας» και είναι παραγωγός, μεταξύ άλλων, των Kate Bush, Freddie Mercury, Pet Shop Boys, Gary Moore, Tina Turner.

Αυτοί οι καλλιτέχνες έχουν δημιουργήσει τραγούδια, που έχουν αφήσει ανεξίτηλο στίγμα στο χώρο της μουσικής και φέρουν μαζί τους ένα βαρύ φορτίο και μια πλούσια ιστορία. Είναι φυσικό να νιώθω μεγαλύτερη ευθύνη, όταν ερμηνεύω τέτοια κομμάτια, καθώς είναι σημαντικό να μεταδώσω την ουσία και το συναίσθημα, που επεδίωξαν ν’ αποτυπώσουν οι δημιουργοί. Ωστόσο, θα έλεγα ότι αυτό δεν σημαίνει πως απαραίτητα περιορίζομαι από αυτήν την ευθύνη. Αντίθετα, προσπαθώ να ενσωματώσω το δικό μου προσωπικό ύφος στην ερμηνεία, συνδυάζοντας τον σεβασμό για το έργο τους, με την προσωπική μου καλλιτεχνική έκφραση. Το να μπορώ να εκφραστώ μέσα από τη δουλειά άλλων είναι ένα προνόμιο και ταυτόχρονα μια πρόκληση, που μ’ ενθουσιάζει.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση όταν ερμηνεύετε ένα νέο τραγούδι;

Πιστεύω η διαδικασία της ερμηνείας και της σύνδεσης με το κομμάτι. Για εμένα είναι πολύ σημαντικό να καταλάβω τον στίχο, ώστε, όταν έρθει η στιγμή να ερμηνεύσω το τραγούδι, να το αποδώσω με το συναίσθημα, που του αρμόζει.

Η πρώτη παράσταση στη Σφίγγα ήταν αφιερωμένη στην Ημέρα της Γυναίκας. Πώς συνδυάζετε τη μουσική σας με κοινωνικά θέματα και πώς θα θέλατε αυτή να επηρεάζει το κοινό;

Ο συνδυασμός της μουσικής με κοινωνικά θέματα είναι για μένα μια σημαντική και δημιουργική διαδικασία. Όταν επιλέγω να αφιερώσω μια συναυλία σε θέματα όπως η Ημέρα της Γυναίκας, επιδιώκω ν’ αναδείξω τη δύναμη και τη σημασία των γυναικών σε όλους τους τομείς της ζωής. Η μουσική θεωρώ πως έχει τη δυνατότητα ν’ αγγίξει τις ψυχές των ανθρώπων και να τους επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό. Προσπαθώ, μέσα από τα τραγούδια, που ερμηνεύω, να ευαισθητοποιήσω τον κόσμο πάνω σε κοινωνικά ζητήματα, όπως είναι η ισότητα των φύλων, η βία κατά των γυναικών και η κοινωνική δικαιοσύνη (υπάρχουν ανάλογες αναφορές στην επερχόμενη δισκογραφική μου δουλειά) αλλά ερμηνεύω και τραγούδια που υμνούν την αγάπη και τον έρωτα, που είναι και αυτά αναπόσπαστα στοιχεία της γυναικείας φύσης. Θεωρώ πως ο κόσμος μέσα από τη μουσική, παίρνει έμπνευση και δύναμη, ώστε να βοηθήσει τους ανθρώπους, που έχουν πραγματικά ανάγκη και συμβάλλει στην προώθηση θετικών αλλαγών στην κοινωνία.

Έχετε συνεργαστεί με πολλούς διάσημους δημιουργούς. Αν μπορούσατε να δημιουργήσετε μια ιδανική συνεργασία, ποιον καλλιτέχνη θα επιλέγατε;

Θα ήταν με την αγαπημένη μου Άλκηστις Πρωτοψάλτη, την οποία θαυμάζω και εκτιμώ βαθύτατα για την ενέργεια και την υπέροχη φωνή της.

Έχετε, επίσης, τραγουδήσει τα soundtrack για τις τηλεοπτικές σειρές «Παγιδευμένοι» και «Άγιος Έρωτας». Πώς προέκυψαν αυτές οι συνεργασίες και τι αποκομίσατε;

Η συνεργασία προέκυψε από τους δημιουργούς Στέφανο Κορκολή και Γεράσιμο Ευαγγελάτο, οι οποίοι μ’ επέλεξαν, μαζί με τους παραγωγούς των σειρών, να ερμηνεύσω αυτά τα τραγούδια, καθώς, όπως μου είπαν, θα ταίριαζε απόλυτα η φωνή μου με τις θεματικές των σειρών και τους ευχαριστώ πάρα πολύ για την εμπιστοσύνη τους. Μ’ ενημέρωσαν για την πλοκή και την ατμόσφαιρα των σειρών κι έτσι, όταν ήρθε η στιγμή να ηχογραφήσω τα τραγούδια στο στούντιο, ήμουν προετοιμασμένη στο να τα προσεγγίσω με το συναίσθημα, που έπρεπε. Θεωρώ πως η συμμετοχή μου σ’αυτά τα project, μου έδωσε την ευκαιρία να μπω στα σπίτια του κόσμου και το γεγονός ότι τα τραγούδια αγαπήθηκαν πολύ γρήγορα, είναι κάτι, που με χαροποίησε ιδιαίτερα. Επίσης, πιστεύω πως αυτές οι εμπειρίες με βοήθησαν ν’ αναπτύξω περαιτέρω τις φωνητικές μου δεξιότητες και να ερμηνεύω σε διαφορετικούς συναισθηματικούς τόνους και στυλ, κάτι που είναι πολύτιμο για την καλλιτεχνική μου εξέλιξη.

Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσής σας; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στιγμή ή ένα γεγονός στη ζωή σας, που σας ώθησε να επιλέξετε ένα συγκεκριμένο μονοπάτι και τι ρόλο έπαιξε η καταγωγή σας από την Κρήτη σε αυτό;

Πηγή έμπνευσης για μένα είναι τα ίδια τα τραγούδια, ο στίχος κι η μουσική. Σαφώς κι ένα επιπλέον γεγονός, που με οδήγησε στο μονοπάτι της μελοποιημένης ποίησης, απ’ όπου ξεκίνησα, ήταν η γνωριμία μου με τον οικουμενικό συνθέτη μας Μίκη Θεοδωράκη. Παρ’ όλ’ αυτά, οι μουσικές καταβολές, που είχα από το σπίτι μου κι ουσιαστικά τ’ ακούσματα των γονιών μου, ήταν ποικίλα, από ροκ της δεκαετίας ‘70 και ‘80 μέχρι έντεχνα λαϊκά τραγούδια και βέβαια τραγούδια του Θεοδωράκη, του Χατζηδάκι, του Ξαρχάκου, του Χατζηνάσιου και όλων των μεγάλων συνθετών. Σαφέστατα και η κρητική μουσική μ’ έχει επηρεάσει κι είναι κάτι, με το οποίο θα ήθελα ν’ ασχοληθώ μελλοντικά.

Σε πολλές από τις εμφανίσεις σας ερμηνεύετε τραγούδια που έχουν γράψει μεγάλοι συνθέτες του ελληνικού πενταγράμμου. Υπάρχει κάποιο τραγούδι που νιώθετε ότι σας ταιριάζει πιο πολύ;

Όλα τα τραγούδια, που επιλέγω να ερμηνεύω, στις συναυλίες μου είναι αγαπημένα αλλά, αν θα έπρεπε να επιλέξω ένα, αυτό είναι «Ο άγγελος μου», σε στίχους του Νίκου Μωραΐτη και σε μουσική του Στέφανου Κορκολή.

Ποιο είναι το επόμενο βήμα καλλιτεχνικά και πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας στο μέλλον;

Είμαστε σε συζητήσεις για την προώθηση του πρώτου μου προσωπικού άλμπουμ, που θα κυκλοφορήσει σε όλες τις διαδικτυακές πλατφόρμες και σε βινύλιο από την Heaven Music. Θα ήθελα να συνεχίσω να κάνω όμορφες συνεργασίες με καλλιτέχνες, που θαυμάζω, να ερμηνεύω τραγούδια, που αγγίζουν την ψυχή μου και να τα μοιράζομαι σε συναυλίες με τον κόσμο.