Στη νέα της ταινία, «Official Competition» (των Μαριάνο Κον και Γκαστόν Ντουπράτ, με τους Aντόνιο Μπαντέρας και Οσκαρ Μαρτίνες), με θέμα τα άγρια παρασκήνια του κινηματογράφου, ενσαρκώνει μια ψυχωτική σκηνοθέτιδα «καλυμμένη» με μια εντυπωσιακή κόκκινη περούκα. Για μία ακόμη φορά η Penélope Cruz είναι αφοπλιστική, μεγαλοφυής, σε μια υπόθεση μάλλον απρόσμενη. Μετά από μια καριέρα τριάντα ετών και πολλούς αξιομνημόνευτους ρόλους, η Ισπανίδα ηθοποιός συνεχίζει να εκπλήσσει με τις συνεπείς επιλογές της, επαγγελματικές και προσωπικές, τη διακριτικότητά της και την αφοσίωσή της σε ό,τι αγαπά.
Συνέντευξη στον Fabrice Gaignault
Ο καιρός στη Μαδρίτη είναι καλός, ενώ το Παρίσι μοιάζει μάλλον ζοφερό. Στον κόσμο του Zoom, η Πενέλοπε επιλέγει να μη συναντηθούμε από κοντά, αλλά στο κάτω-κάτω της γραφής δεν είναι και τόσο δυσάρεστο. Εχεις την αίσθηση ότι γίνεσαι κι εσύ μια διασημότητα της οθόνης κάτω από το μικροσκόπιο ενός ανώνυμου θεατή στη σκοτεινή αίθουσα.
Η Ισπανίδα ηθοποιός, η οποία μόλις την προηγούμενη ημέρα γιόρτασε τα 48α γενέθλιά της, πρωταγωνιστεί στην ταινία «Official Competition». Σε αυτή τη διασκεδαστική γλυκόπικρη κωμωδία υποδύεται μια εξαιρετικά υπερβολική σκηνοθέτιδα που βασανίζει τους δύο άντρες-«ψώνια» σταρ-συμπρωταγωνιστές της με σαδιστική διάθεση.
Προβληματισμός για τη δημιουργία, για την εξουσία και τις υπερβολές της, για τη χειραγώγηση, για τους ενίοτε υπερτροφικούς εγωισμούς των διασήμων της οθόνης, για τις υπόγειες και καμιά φορά μετωπικές μάχες που δίνουν άνδρες και γυναίκες στην αξιοθρήνητη αναζήτηση της κορυφής…
Το «Official Competition» αποκαλύπτει με αδυσώπητο τρόπο τα παρασκήνια της έβδομης τέχνης, όπου στις πρόβες των σκηνών αποκρυσταλλώνονται οι εντάσεις, ακόμη και τα μίση που μπορεί να υπάρχουν εκτός πλατό μεταξύ των πρωταγωνιστών που είναι έτοιμοι να διαλύσουν ο ένας τον άλλον για να κερδίσουν την πρωτοκαθεδρία στην οθόνη. Μυθοπλασία μόνο ή και αλήθεια;
Με σχεδόν 70 ρόλους σε 30 χρόνια από το συγκλονιστικό της ντεμπούτο ως σεξοβόμβα στο «Jamόn Jamόn» του Μπίγκας Λούνα (1992), αυτός ο μύθος του σινεμά που φωτίζει πάντα τη μυθολογία του οίκου Chanel, ως πρέσβειρά του, ξεδιπλώνει τις απαντήσεις της με διαύγεια, ακρίβεια και χιούμορ. Πάμε!
Πώς περάσατε τα γενέθλιά σας χθες;
Ηταν μια όμορφη μέρα με τη μητέρα, τον σύζυγο, τα δύο παιδιά και την αδελφή μου. (Σ.σ.: Ο σύζυγός της είναι ο ηθοποιός Χαβιέρ Μπαρδέμ, τα παιδιά τους είναι ο Λέο και η Λούνα και η αδελφή της είναι η Μόνικα Κρουζ.) Τα γενέθλια γίνονται φυσικά ακόμη πιο συναρπαστικά όταν βλέπεις πόσο χαρούμενα είναι τα παιδιά σου που τα γιορτάζουν μαζί σου. Το γέλιο και η χαρά είναι τόσο μεταδοτικά που σε κάνουν να αισθάνεσαι ξανά σαν νέος άνθρωπος, σαν παιδί! Με ρώτησαν αν ήθελα τον αριθμό «48» στην τούρτα ή αν προτιμούσα να το κρατήσω μυστικό. Τι ερώτηση! Φυσικά και ήθελα! Θέλω να γιορτάζω κάθε έτος χωρίς να ντρέπομαι για τίποτα.
Πολλοί διάσημοι λένε ψέματα για την ηλικία τους ή την κρύβουν φοβούμενοι μήπως βλάψει την καριέρα και απομακρύνει το κοινό τους. Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό κάτι τέτοιο;
Δεν θα πω ποτέ ψέματα για την ηλικία μου. Δεν μεγάλωσα για να το κρύβω και είμαι πολύ χαρούμενη γι’ αυτό. Αυτή η ανησυχία σχετικά με την ηλικία εξαρτάται από την κουλτούρα μας ή τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώσαμε. Τα πράγματα αλλάζουν παντού πια, ειδικά στον κινηματογράφο, όπου, αν είσαι ηθοποιός στα 40, 50, 60 ή μεγαλύτερης ηλικίας, μπορείς να βρεις όλο και περισσότερους ενδιαφέροντες ρόλους. Είμαι πολύ τυχερή, δεν μπορώ να παραπονεθώ για τις μεγάλες ευκαιρίες που μου δόθηκαν. Εχω πάρει τους πιο ενδιαφέροντες ρόλους μου τα τελευταία χρόνια.
Είναι αλήθεια ότι παίζετε έναν πολύπλοκο χαρακτήρα με βάθος στο «Official Competition». Παραδόξως, σπάνια βλέπουμε παρασκήνια των γυρισμάτων στο σινεμά. Είναι αυτό που σας ενδιέφερε κυρίως στην ταινία;
Ναι. Κάνω ταινίες από τότε που ήμουν 16, 17 ετών και κάθε φορά που βρίσκομαι σε ένα πλατό σκέφτομαι: Ουάου! Υπάρχει μια ταινία μέσα στην ταινία! Σκέψου το κοινό να μπορούσε να δει όλα όσα συμβαίνουν πριν και κατά τη διάρκεια ενός γυρίσματος, με τόσες στιγμές τρέλας, για να μη μιλήσουμε για τη δυναμική της δημιουργίας. Νομίζω ότι θα μπορούσαν να γυριστούν χιλιάδες ταινίες με αυτό το θέμα. Το «Official Competition» είναι πολύ καλό επειδή το σενάριο είναι έξυπνο, ενδιαφέρον και πραγματικά αστείο.
Αντλήσατε έμπνευση από κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο για το χαρακτήρα της Λόλα, της ανυπόφορης και τρελής σκηνοθέτιδας;
Ναι, από ορισμένους σκηνοθέτες. Δεν θα πω τα ονόματά τους γιατί θα τους δυσαρεστούσε πολύ να τους συγκρίνω με αυτό το τρελό, ανεξέλεγκτο κορίτσι. Ετσι κι αλλιώς ήταν πραγματικά διασκεδαστικό να παίζεις κάποιον τόσο εγωιστή και χειριστικό. Σίγουρα δεν είναι μια γυναίκα με την οποία θα ήθελα να συνεργαστώ στην πραγματική ζωή, αλλά ήταν πολύ διασκεδαστικό να μπω στη θέση της.
Από αυτή την άποψη, οι εγωισμοί μοιράζονται εξίσου μεταξύ των ηθοποιών, ανδρών και γυναικών;
Δεν μπορώ να συγκρίνω και να γενικεύσω, εξαρτάται από τον καθένα, την προσωπικότητά του και όλα όσα τον έχουν διαμορφώσει. Κάθε άνθρωπος είναι ευτυχώς μοναδικός, οπότε μου είναι αδύνατο να σας απαντήσω.
Η Λόλα Κουέβας, ο χαρακτήρας σας, είναι ακέραιη, παθιασμένη και ασταμάτητη. Μήπως αυτά είναι χαρακτηριστικά που καθορίζουν κι εσάς;
Η Λόλα είναι επίσης και ψυχωτική, κάτι που δεν νομίζω ότι μοιραζόμαστε! Δεν νοιάζεται για τους ανθρώπους, γι’ αυτό είναι τόσο μόνη στη ζωή της, υποθέτω ότι πρέπει να έχει υποστεί κάποιο τραύμα που την εμποδίζει να συνδεθεί με γαλήνιο τρόπο με τους άλλους, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού της. Αγαπώ τη δουλειά μου, αλλά ποτέ δεν θα έκανα αυτό που κάνει εκείνη, όπως το να αγνοώ τα συναισθήματα ή τις ανάγκες των ανθρώπων. Είναι ένα τέρας, αλλά με γοήτευσε καθώς προσπαθούσα να καταλάβω τι κρύβει η ψυχή και η συμπεριφορά της.
Εχετε συναντήσει ένα πραγματικό «τέρας» στην κινηματογραφική βιομηχανία;
Εχω δει κάποιες περίεργες, ακόμη και πολύ εγωιστικές συμπεριφορές, αλλά δεν μου συμβαίνει συνήθως. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που αφορά μόνο το σινεμά, αλλά κάτι που θα μπορούσε να ζήσει οποιοσδήποτε σε κάθε επάγγελμα.
Φοράτε μια εξαιρετικά εντυπωσιακή XXL κόκκινη περούκα. Ηταν δική σας ιδέα;
Ενας Ιταλός κομμωτής ο οποίος κάνει τις καλύτερες περούκες στον κόσμο, ήρθε στη Μαδρίτη με είκοσι διαφορετικά σχέδια ειδικά για μένα. Μόλις την είδα, την ερωτεύτηκα, όπως και ο Μαριάνο (Κον) και ο Γκαστόν (Ντουπράτ), οι δύο σκηνοθέτες της ταινίας. Δοκίμασα άλλες, πιο «κανονικές», αλλά στο τέλος της ημέρας επιστρέφαμε πάντα στη μεγάλη κόκκινη περούκα και είμαι πολύ χαρούμενη με την επιλογή μας, γιατί καταλαβαίνεις αμέσως πολλά για την προσωπικότητα της πρωταγωνίστριας και το πόσο αδιαφορεί για το τι σκέφτονται οι άλλοι γι’ αυτήν.
Αυτή είναι η τρίτη φορά που μοιράζεστε την οθόνη με τον Αντόνιο Μπαντέρας, μετά το «Passenger Lovers» και το «Pain and Glory» του φίλου σας, Πέδρο Αλμοδόβαρ. Ποια είναι η βάση της επαγγελματικής σας σχέσης και φιλίας;
Για την ακρίβεια, είναι η πρώτη φορά που είχαμε κοινές σκηνές – με μία μόνο στο «Passenger Lovers». Γνωρίζω τον Αντόνιο από τότε που ήμουν 18-19 ετών. Είναι ένας σπουδαίος ηθοποιός που μπορεί να γίνει και πολύ αστείος. Είναι αδύνατο να περάσεις μια μέρα μαζί του χωρίς να γελάσεις πολύ.
«Ο κόσμος χρειάζεται μηχανικούς, γιατρούς… αλλά όχι περισσότερους ηθοποιούς», λέει ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας. Δεν νομίζετε ότι πάρα πολλοί άνθρωποι θέλουν να ασχοληθούν με τον κινηματογράφο χωρίς να αναρωτιούνται αν έχουν ταλέντο;
Είναι ένα τόσο όμορφο επάγγελμα που δεν καταλαβαίνω γιατί κάποιος να μη θέλει να κάνει σινεμά αν νιώθει αυτή την ιδιαίτερη σχέση με το μέσο, αν έχει πάθος για την υποκριτική. Η υποκριτική μού έχει δώσει πολλή ευτυχία και μου έχει διδάξει πολλά για τους άλλους και για τον εαυτό μου – ο κινηματογράφος είναι ένα ατελείωτο σχολείο. Δεν θα αποθαρρύνω ποτέ κάποιον να ακολουθήσει τον δρόμο μου, παρόλο που ξέρω ότι δεν είναι εύκολος, ότι στην αρχή μπορεί να γνωρίσει μεγάλη απόρριψη.
Οπως γνωρίζετε, πριν γίνει πρόεδρος, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν ένας πολύ διάσημος κωμικός ηθοποιός στην Ουκρανία. Μπορεί κάποιος να νιώσει ιδιαίτερη υπερηφάνεια όταν βλέπει έναν άνθρωπο του χώρου του να παλεύει για την ελευθερία του λαού του;
Το σημαντικό δεν είναι ότι ήταν ηθοποιός πριν γίνει πρόεδρος, αλλά αυτά που λέει. Οι Ουκρανοί χρειάζονται βοήθεια κι εμείς πρέπει να ανταποκριθούμε στα αιτήματά τους και σίγουρα να μην παραμείνουμε σιωπηλοί σε όσα συμβαίνουν εκεί. Δεν υπάρχει τίποτα πιο σπαρακτικό από το να βλέπεις όλα αυτά τα παιδιά που έχουν χάσει τα σπίτια τους, την εκπαίδευσή τους, ακόμη χειρότερα και τη ζωή τους ή τη ζωή των οικογενειών τους. Μόνο οδύνη και θλίψη μπορεί να νιώσει κανείς στη θέα αυτών των εικόνων. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους βοηθήσουμε, με κάθε δυνατό τρόπο.
Αλλο ένα αποκρουστικό θέμα είναι οι γυναικοκτονίες και τα πολλά πρόσωπα της επιθετικότητας κατά των γυναικών. Σας αρέσει να επαναλαμβάνετε ότι για να αλλάξουν τα πράγματα στην περίπτωση της βίας κατά των γυναικών πρέπει πρώτα να ασχοληθούμε με την εκπαίδευση. Το να αλλάξουμε τον κόσμο έχει να κάνει με αυτό, λέτε.
Δεν μιλούσα μόνο για τις γυναίκες, αλλά για κάθε μορφή βίας κατά του ανθρώπου. Δεν γίνεται να αναθρέφεται διαφορετικά ένα αγόρι και ένα κορίτσι: όλα τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται αξίες σεβασμού. Γι’ αυτό μου αρέσει πολύ το κίνημα Time’s Up, το οποίο αγωνίζεται πραγματικά για την ισότητα, τα δικαιώματα, τον σεβασμό σε άνδρες και γυναίκες. Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται χρησιμοποιούνται για την παροχή νομικής υπεράσπισης σε γυναίκες αλλά και σε άνδρες που έχουν πέσει θύματα σωματικής ή ψυχολογικής βίας. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στη ρίζα του, η εκπαίδευση, από μικρή ηλικία, παραμένει απαραίτητη.
Ας μιλήσουμε τώρα για ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της επαγγελματικής σας ζωής: τον οίκο Chanel. Πώς προέκυψε η ιδιαίτερη σχέση μαζί του;
Είμαι σε αυτή τη σχέση από την εφηβεία μου κιόλας. Οταν ήμουν μικρή, συχνά έμπαινα κρυφά στο μπάνιο και άπλωνα τα περιοδικά μόδας στο πάτωμα για να μελετήσω προσεκτικά τις διαφημίσεις του οίκου. Μερικές φορές ζωγράφιζα πάνω τους. Είμαι πεπεισμένη ότι αν δεν ήμουν ηθοποιός, θα είχα ασχοληθεί με την καλλιτεχνική διεύθυνση. Θυμάμαι τόσες πολλές καμπάνιες του οίκου Chanel από εκείνα τα χρόνια! Πρόκειται για έναν οίκο που για μένα παραμένει ο ηγέτης της κομψότητας και της καινοτομίας. Αργότερα, παρακολούθησα για πρώτη φορά μια επίδειξή του το 1999 – μερικοί από τους ανθρώπους που γνώρισα τότε είναι ακόμα εκεί, οπότε νιώθω ότι είμαι πραγματικά μέλος μιας μεγάλης οικογένειας! Λατρεύω όχι μόνο την ομορφιά και την ποιότητα των δημιουργιών τους, αλλά και την άλλη πλευρά του νομίσματος: τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι συμπεριφέρονται αρμονικά ο ένας στον άλλον, τον τρόπο με τον οποίο όλα γίνονται ιεραρχικά: όλα αυτά αντικατοπτρίζονται στα προϊόντα.
Βλέπετε ομοιότητες μεταξύ του προσωπικού ενός οίκου μόδας και ενός κινηματογραφικού συνεργείου;
Ναι, αυτά είναι δύο επαγγέλματα όπου δεν μπορεί να δουλέψεις ατομικά – είναι ομαδικές υποθέσεις. Κάθε φορά που πηγαίνω στο ατελιέ στην οδό Cambon, μία, δύο ημέρες πριν από ένα show, εκπλήσσομαι με την ηρεμία και τον επαγγελματισμό των ομάδων που δουλεύουν μέρα και νύχτα για να διασφαλίσουν το τέλειο αποτέλεσμα. Αυτοί είναι οι αυθεντικοί καλλιτέχνες. Εντυπωσιάζομαι με το πόσος χρόνος χρειάζεται, μερικές φορές μήνες, για να δημιουργηθεί ένα κομμάτι. Μου αρέσει η προσοχή στη λεπτομέρεια, η αγάπη, η φροντίδα της ομάδας. Πίσω από το απίστευτο ταλέντο της Βιάρ (σ.σ.: Βιρζινί Βιάρ, η καλλιτεχνική διευθύντρια του οίκου και διάδοχος του Καρλ Λάνγκερφελντ), υπάρχει η αφοσίωση και το πάθος του καθενός.
Λέτε ότι εκτιμάτε ιδιαίτερα τη Βιρζινί Βιάρ, την ταπεινότητά της και το γεγονός ότι εργάζεται σκληρά. Δύο ιδιότητες που θα μπορούσαν επίσης να σας προσδιορίσουν;
Δεν μπορώ να το πω εγώ αυτό. Αγαπώ τη Βιρζινί γιατί είναι αληθινή και ειλικρινής και όχι μόνο εξαιρετικά ταλαντούχα. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον άλλον στη θέση της. Έχει περάσει τόσα πολλά χρόνια δουλεύοντας με τον Kαρλ (Λάγκερφελντ), ήταν τόσο κοντά και έχει τεράστια εμπειρία! Ταυτόχρονα, όμως, φέρνει τη δική της ιδιαιτερότητα, το δικό της προσωπικό στυλ – είναι 100% Chanel αλλά και ο εαυτός της. Οσο περισσότερο τη γνωρίζω τόσο περισσότερο την αγαπώ. Είναι μια ταπεινή, ταλαντούχα και έξυπνη γυναίκα, καθώς και μητέρα. Είναι άμεση και διαφανής στις σχέσεις της με τους άλλους. ΟΚ, σταματώ τα κομπλιμέντα γιατί τα μισεί!
Η Κοκό Σανέλ παραμένει ένας πολύ ιδιαίτερος χαρακτήρας, μια ενδιαφέρουσα κινηματογραφική ηρωίδα. Θα θέλατε να την υποδυθείτε μια μέρα, αφού πρώτα γίνετε μια… πειστική Ντονατέλα Βερσάτσε;
Παραλίγο να το κάνω με τον Καρλ, ο οποίος μου πρότεινε να παίξω την Κοκό σε μια βωβή ταινία μικρού μήκους που θα σκηνοθετούσε. Μου μιλούσε συχνά γι’ αυτό, πράγμα που με γέμιζε ενθουσιασμό, αλλά τελικά δεν υλοποιήθηκε. Εξακολουθώ να αισθάνομαι μεγάλη τιμή που σκέφτηκε εμένα για να υποδυθώ αυτή τη μεγάλη φιγούρα της μόδας.
Γνωρίζοντας λίγο την προσωπικότητά σας, αμφιβάλλω αν θα παίρνατε έναν χρόνο άδεια. Ποια είναι τα σχέδιά σας;
Μόλις έκανα την παραγωγή μιας ισπανικής ταινίας που χρειάστηκε πέντε χρόνια για να γυριστεί λόγω του COVID-19. Δεν έχει ακόμη οριστικό τίτλο. Ο Χουάν Ντιέγκο Μπότο το έκανε πραγματικότητα. Γύρισα στην Ιταλία την ταινία «L’ Immensità» του Εμανουέλε Κριαλέζε που θα βγει στις αίθουσες τον Σεπτέμβριο. Αυτό το καλοκαίρι θα βρίσκομαι στα γυρίσματα της επόμενης ταινίας του Μάικλ Μαν, μιας βιογραφικής ταινίας βασισμένης στην ιστορία της οικογένειας Φεράρι. Θα υποδυθώ τη Λάουρα, τη σύζυγο του Έντσο Φεράρι, τον οποίο θα υποδυθεί ο Ανταμ Ντράιβερ – όνομα και πράγμα!
Καλό ταξίδι, Penélope!
Αντίο! Και την επόμενη φορά υπόσχομαι ότι στο Παρίσι θα τα πούμε από κοντά!
Φωτογράφος: Cédric Buchet
Styling: Darcy Backlar
Από το τεύχος Marie Claire Αύγουστος 2022
