Το κυνήγι του Ορφέα Αυγουστίδη ήταν ο ωραιότερος τρόπος για να ξεκινήσει ο Οκτώβριος. Ο αγαπημένος ηθοποιόςπου υποδύεται τον ερωτοχτυπημένο Αστέρη στο σίριαλ που προκαλεί τις μεγαλύτερες δονήσεις τηλεθέασης φέτος, τον «Σασμό» (όπου συμπρωταγωνιστεί για πρώτη φορά με τη μητέρα του Μαρία Τζομπανάκη – και μάλιστα σε ρόλους μητέρας-γιου), έτρεχε από τα γυρίσματα στις πρόβες από τα χαράματα μέχρι τα μεσάνυχτα. Ωστόσο, ακόμη και μέσα σε λίγα λεπτά είχε πολλά και ουσιαστικά να μας πει, για τη γενιά του, την υποκρισία των social media, τον νεοσυντηρητισμό στον οποίο πιστεύει ότι οδηγείται η κοινωνία τα τελευταία χρόνια και βέβαια για τον Αλαν Τούρινγκ, τον ήρωα που υποδύεται στη «Μηχανή του Τούρινγκ», την παράσταση που σκηνοθετεί ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στο Νέο Θέατρο Βασιλάκου. Μερικά χρόνια πριν, στην ίδια σκηνή μάς άφηνε άφωνους ως Δρόμιος στην «Κωμωδία των Παρεξηγήσεων» του Σαίξπηρ. «Πολύ αγαπημένος ρόλος , ένα κείμενο με ποιητική διάσταση που προσκαλούσε τον κόσμο να το αφουγκραστεί και να μπει στον κόσμο που έφτιαξε η σκηνοθέτης της παράστασης Κατερίνα Ευαγγελάτου».
Όταν αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός ονειρευόσουν τέτοιους ρόλους ρεπερτορίου ή το να κάνεις πιο εναλλακτικά πράγματα, να βρίσκεσαι μόνος πάνω στη σκηνή, όπως τώρα, στη «Μηχανή του Τούρινγκ»;
Αν μπεις στη διαδικασία να φανταστείς τον εαυτό σου ως ηθοποιό, πρέπει να τον φαντάζεσαι και μπροστά στη σκηνή, όχι μόνο εκεί, αλλά σίγουρα κι εκεί. Δεν μπήκα διστακτικά σε αυτή τη δουλειά, μπήκα παίζοντας, δεν ήμουν προσεκτικός «μην και ενοχλήσω κανέναν» ή «μην και δεν είμαι καλός». Αυτή την ελευθερία του παιχνιδιού που την είχα και στην πρώτη μου ταινία («Σειρήνες στο Αιγαίο» του Περάκη) και στο πρώτο μου θεατρικό «Νύχτα ραδιο-φόνων» του Κακλέα), μου πήρε λίγο χρόνο να την ξαναβρώ. Γιατί στη διαδρομή, όσο πιο πολλά μαθαίνεις και ψάχνεις, τόσο βρίσκεις τις αδυναμίες σου. Γιατί αν κινείσαι στις ίδιες περιοχές, βρίσκεις τα πατήματά σου. Αν, όμως, θέλεις να εξερευνείς νέους χώρους, καταλαβαίνεις τις αδυναμίες σου και ρισκάρεις να μην είσαι αυτό που λέμε εύκολα καλός.
Με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο έχετε μια σχέση φιλίας και συνεργασίας (σε είχε ξανασκηνοθετήσει στη μεγάλη σας επιτυχία, τα «7 Χρόνια»). Ηταν δική του ιδέα το ανέβασμα της «Μηχανής του Τούρινγκ»;
Αυτή η παράσταση είναι μία ιδέα, ένα προσωπικό όραμα του θεατρικού παραγωγού Μιχάλη Αδάμ που έφυγε από τη ζωή πρόσφατα, πολύ νωρίς και πολύ απότομα. Εκείνος είχε βρει το έργο, το οποίο παίζεται με μεγάλη επιτυχία στο Παρίσι (οι παραστάσεις είναι sold out για μήνες, έχοντας μάλιστα τιμηθεί με τέσσερα βραβεία Μολιέρ). Είναι ένα έργο με πολλά πρόσωπα. Τη μορφή που έχει τώρα, του μονολόγου, την οφείλουμε στον Οδυσσέα, που το διασκεύασε ειδικά για το ελληνικό ανέβασμα. Εχει να κάνει με την ανάγκη του Τούρινγκ να θυμηθεί στιγμές από τη ζωή του και να συνομιλήσει με ανθρώπους που τη χάραξαν. Οι έρωτές του, η νίκη του επί των ναζί που τερμάτισε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ταπείνωσή του από το Στέμμα…
Πότε πρωτοέμαθες για τον Αλαν Τούρινγκ και τι σχέση έχεις με τον κόσμο του;
Αφορμή για να ψάξω και να διαβάσω γι’ αυτόν ήταν η ταινία «Το παιχνίδι της μίμησης». Χρησιμοποιώ αρκετά την τεχνολογία, είμαι γκατζετάκιας, αλλά ως εκεί. Εχω σύνδεση με αυτού του είδους τη λογική, μέσα από άλλον δρόμο. Ο κώδικας, με την έννοια του κανόνα, είναι κάτι απαραίτητο και απόλυτα ανακουφιστικό, είτε στο θέατρο, είτε τη ζωή, είτε στο παιχνίδι. Μου αρέσουν αυτά τα πλαίσια γιατί μου δίνουν ελευθερία.
Πώς συναντήθηκες με αυτό τον ήρωα, μια ιστορική προσωπικότητα που υπέφερε εξαιτίας της ομοφυλοφιλίας του;
Υπέφερε και εξαιτίας της υπερηφάνειας του. Χρησιμοποιώντας ως σύμβουλο τη βιογραφία του με τίτλο The Enigma, στην οποία βασίστηκε η ταινία, αρχίσαμε να βλέπουμε με τον Οδυσσέα σημεία που δεν ταίριαζαν με τη ζωή του, ένα παζλ που δεν ήταν καθόλου εύκολο να συμπληρωθεί. Δεν μείναμε καθόλου στις φήμες περί Ασμπεργκερ, δεν μείναμε στην εξωτερική εμφάνιση. Ηταν ένας μαθηματικός και μαραθωνοδρόμος με παγκόσμιο ρεκόρ. Με συγκινεί η σύνδεση και η συνέπειά του με το έργο του, με συγκινεί το δέσιμό του με τον καλύτερό του φίλο που τον αγάπησε με πάθος και τον έχασε πολύ νωρίς. Ο,τι κι αν έκανε στη ζωή του στη συνέχεια το έκανε μέσα από το πρίσμα αυτής της απώλειας. Ακόμη και η ανάγκη του να δει τις μηχανές με έναν διαφορετικό τρόπο, να πιστέψει ότι μπορούν να κάνουν κάτι παραπάνω απ’ ό,τι μέχρι τότε φανταζόταν ο ανθρώπινος νους, νομίζω ότι συνδέεται με την ανάγκη να θεωρητικοποιήσει την ύπαρξή του και να την υπερασπιστεί. Εχει πολύ να κάνει με την ύπαρξη και με το δικαίωμα στο διαφορετικό το έργο, γενικότερα.
Μιλάμε συνέχεια για διαφορετικότητα και την ανάγκη για υπεράσπισή της, αλλά νομίζω ότι δεν έχουμε κάνει ακόμη τα βασικά, δεν έχουμε αποδεχτεί το διαφορετικό, είτε μιλάμε για την ομοφυλοφιλία είτε για άλλες εκφράσεις της σεξουαλικότητας.
Θεωρώ ότι διανύουμε την πιο συντηρητική εποχή από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Το να αναφέρεις, για παράδειγμα, ως μέτρο της προοδευτικότητάς σου το γεγονός ότι δεν στέκεσαι στην ομοφυλοφιλία του άλλου, ότι δεν σε πειράζει, είναι από μόνο του προβληματικό. Υπάρχει ένας καθωσπρεπισμός που προτείνουν τα social media σε σχέση με το τι επιτρέπεται να πεις και τι όχι, με ποιες λέξεις σου αξίζει ο χειρότερος βασανισμός, ο διασυρμός, ακαριαίος και μη αναστρέψιμος. Είναι η εποχή που όλοι έχουν το δικαίωμα και τη δύναμη να τιμωρήσουν δημόσια τον οποιονδήποτε. Η δημοκρατία είναι φτιαγμένη να αντέχει, αλλά δεν ξέρω πόσο θα αντέξει όσο την επικαλούμαστε όσο συχνά θέλουμε για να μιλάμε βίαια δημόσια στα social. Μιλάμε για το bullying στα σχολεία και καλά κάνουμε, αλλά δεν λέμε τίποτα για το bullying που μπορεί να γίνεται δημόσια, μεταξύ ενηλίκων. Νιώθω ότι υπάρχουν περισσότερα όρια που δεν πρέπει να ξεπεραστούν και πολύ πιο βαριές συνέπειες για όσους το κάνουν. Και δεν μιλάω μόνο για ανθρώπους αναγνωρίσιμους, μιλάω για την καθημερινότητα των ανθρώπων που συσχετίζονται μέσω Ιντερνετ.
Αφού φτάσαμε στο Ιντερνετ, ποιο είναι το αποτύπωμά σου εκεί;
Χρησιμοποιώ με φειδώ τα social, δεν τα βάζω μέσα στο σπίτι μου. Είναι ένα εργαλείο της δουλειάς μου.
Αν δεν είχες λογαριασμό στο Ιnstagram, δεν θα μπορούσα να ξέρω ότι είσαι δεινός gamer.
Gamer, board gamer και video gamer.
Το board gamer ακούγεται σκληροπυρηνικό. Old school.
Εχω μεγάλη συλλογή παιχνιδιών και παίζουμε πολύ και με τη Γεωργία, τη σύντροφό μου, και με την παρέα μας. Πολύ όμως!
Ο γιος σας γεννήθηκε την άνοιξη, οπότε είναι ακόμη λίγο μικρός για να παίξετε μαζί. Θα τον κάνετε gamer; Ποιο θα είναι το πρώτο επιτραπέζιο που θα μάθει το πιτσιρίκι σας;
Αυτά που έχω είναι για προχωρημένους, με σαράντα σελίδες κανόνες. Είναι πολύπλοκα παιχνίδια στρατηγικής που παίζονται με τις ώρες. Ο Αχιλλέας θα ξεκινήσει με κάτι πολύ απλό κι έπειτα θα μάθει ένα συνεργατικό παιχνίδι, από αυτά που οι παίκτες δεν παίζουν ο ένας εναντίον του άλλου, αλλά ενάντια σε ένα μηχανισμό του παιχνιδιού. Σίγουρα θα είναι ένα συνεργατικό παιχνίδι για να είμαστε παρεούλα.
Όταν δεν μιλάς για τη δουλειά σου, χρησιμοποιείς το Ιnstagram για να μοιραστείς οικολογικές ανησυχίες. Είναι ο αγώνας για την προστασία του πλανήτη ο αγώνας της γενιάς σου;
Δεν ξέρω, νομίζω πως πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές. Το Instagram έχει την ίδια απήχηση με μία τηλεοπτική διαφήμιση ενός κλασικού προϊόντος. Απλώς θυμίζεις στον άλλο κάτι που είναι ζήτημα που μας καίει εδώ και δεκαετίες. Θέλει προσπάθεια απ’ όλους και πίστη στο τι σημαίνει περιβάλλον για να μιλήσεις για αγώνα. Δεν γίνεται να ελπίζεις πως κάτι θα αλλάξει και ο άλλος να ανοίγει με άνεση το παράθυρο του αυτοκινήτου του και πετάει ένα πλαστικό μπουκάλι. Τα role models και τα πρότυπα αλλάζουν με τις εποχές, το ίδιο και οι αξίες που συνδέονται με διάφορους καλλιτέχνες.
Μεγάλωσες με πρότυπα;
Είχα τους γονείς μου (σ.σ.: Ο πατέρας του είναι ο επίσης ηθοποιός Ντίνος Αυγουστίδης). Είναι ωραίοι τύποι. Αλλά ξέρεις, οι πρώτοι στόχοι που βάζει ένας έφηβος είναι αυτά που του έχουν απαγορέψει οι γονείς του να κάνει. Επειτα θα έλεγα ότι μεγάλωσα με αναφορές. Καλλιτεχνική και κυρίως συναισθηματική αναφορά στη ζωή μου είναι το σινεμά. Εχω σημαδέψει τη ζωή μου με ταινίες και όχι μόνο επειδή είχαμε θερινό σινεμά και μεγάλωσα μέσα στο Σινέ Ψυρρή βλέποντας ταινίες. Ενιωθα πλήρης και ευγνώμων και μόνο που ονειρευόμουν μέσω του σινεμά. Πάρα πολλές ταινίες έχουν σημαδέψει τη ζωή μου, έχουν γράψει μέσα μου, από κάθε πιθανή κίνηση του βλεφάρου του Μπάστερ Κίτον, τη φιλμογραφία, τα άπαντα των αδερφών Μαρξ, Χίτσκοκ, Γκοντάρ, Τριφό, Ταρκόφσκι, τον Μπενίνι πιτσιρικά και τον Τζιμ Τζάρμους μέχρι ταινίες όπως το «Επιστροφή στο μέλλον», που ζούσα περιμένοντας να εφευρεθεί το χόβερμπορντ.
Η Κρήτη, που πρωταγωνιστεί φέτος με έναν τρόπο στην τηλεόραση και στη ζωή σου, με τι τρόπο υπάρχει στο παρελθόν σου;
Είναι το μεγαλύτερο κομμάτι της οικογένειάς μου από την πλευρά της μητέρας μου, το αίμα μου βρίσκεται εκεί. Είναι οι αναμνήσεις από τη γιαγιά και τον παππού, τα καλοκαίρια με τους θείους και τα ξαδέρφια μου, άρωμα κρασιού και μούστου από τα αμπέλια του παππού, τσικουδιές, το Πάσχα στην Κρήτη, που είναι μοναδικό.
Αυτός ο Αστέρης στον «Σασμό» έχει σπάσει λίγο τα νεύρα των γυναικών ή μου φαίνεται;
Ο Αστέρης έχει κάνει κάποιες επιλογές που δεν είναι σωστές, ο τρόπος του ήταν σίγουρα λάθος. Είναι ένας πολύπλευρος χαρακτήρας που θα διανύσει τη δική του διαδρομή μέσα στη σειρά. Ισως υπάρχει ένα κομμάτι δυσλειτουργικό στο χαρακτήρα του, αλλά θα τα φέρει έτσι η ζωή που θα του δώσει το δικαίωμα να το ανατρέψει.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο τεύχος 388, Νοέμβριος 2021.
